Kastamonu Örf ve Adetleri

ÖRF-ADET-GELENEK-GÖRENEKLERı
Düğünler konusunda Kastamonu ve çevresi, eski Örf ve adetlere küçük deği­ şimlerle bağlıdır. Köylerde evlenmeler biribirini görmeden ve tanımadan yapıldığı Şehir merkezlerinde her gecen gün değişerek düğün törenleri sade bir şekil almıştır. Son senelerde gelinle damadın birbirlerini genden görme imkanları sak­ lanmakta, evlenme konusunda fikir alma cihetine gidilmektedir.

Evlenme çağma gelen erkesin aile büyüğü olan baba daha çok kendi beğendiği kızı oğIuna ister. Kızı evvelden bilinme yen erkeğin annesi ve komşular görücülüğe giderler. Gelinlik kız misafirlere hizmet ederken görücüler kızın tavır ve hareket­leriyle boyuna boşuna, endamına ve güzelliğine dikkatle bakarlar. Görücüler beraberlerinde çörek, şeker ve kızın başına Örtmek için oyalı yazma götürürler. Eğer kız ailesi görücüye gelenleri beğenmiş, kızlarını vermeyi düşünmüşlerse, haberleri olmadan bohçalarına hediyeler koyarlar. Daha sonra çevrenin tanınmış kişileri kız sahibi Baba'ya dünür giderler. Gidenler kızı isterler. Kızı vermeye- rıza gösterirlerse Köyler ve kasabalar da ve hatta şehirlerde kız ve oğlan tarafının komşuları toplanarak dini görevliye dua yaptırarak şerbet içilir ve şeker dağıtılır. Sonra da yüzüklerle giyim kuşam eşyası gönderilerek nişan takılmış olur. Köyler de ve küçük kasabalarda kız ba­basına başlık tabir edilen 1000 - ilâ 10.000 TL.arasında para ödenmektedir.

Bir müddet sonra düğün işi kararlaştırılır. Düğün haftasının Çarşamba sünü seline kına vakılır. Gece de «Gece Kınası» adı altında kadınlar kız evinde çeşitli eğlenceler yaparlar. Aynı gün damat evinde yemek verilir, gecede eğlenceler devam eder. Köylerde bu günlerde güreşler tertiplenir. Perşembe günü yine gelin süslenir ve yüzüne duvak demlen bir perde örtülür. Oğlan tarafının du­ rumuna göre At, Araba veya Otobüsle gelin almağa giderler. Buna «Hak» denir. Hakcı gelini akşama yakın damat evine götürür. Gelin almaya güvey katılmaz. Bu arada bölgenin imamı dini nikah kı­ yar. Ancak bu gizli yapıbr. Kız ve damadın vekilleri vasıtasıyla nikah kıyılır. Akşam yemeğinden sonra Yatsı namazına camiye gidilir. Namaz bittikten sonra Damat'Ia sağdıç (Damada evlilik hakkın­ da akıl veren arkadaşı) kolkola arkada imam dini ilahiler okuyarak evin önüne kadar gelinir. Burada dua edilir. Damat bir kaç kişinin elini öptükten sonra can havliyle merdivenlerden yukarı fırlar; bu­ na sebep arkadaşları tarafından adeti veçhile mevsimine göre damadı fazla oyalamak için ya çürük yumurta yahut do­ mates veya şeftali atılmasıdır.

Gerdeği mütakip sabahleyin «semet» hazırlıkları başlar Öğleden sonra da gelin görme toplantısı yapılır. Düğünden bir hafta sonra gelin, damat ve yakınları kız babası tarafından yemek ziyafetine davet edilir,' Bundan bir müddet sonra aynı şekilde oğlanın babası kız tarafının yakınlarını ziyafete davet ederek akrabalığın sağlamlığı ve devamı için konuşmalar yapılır. Kastamonu ve çevresinde mahalli dü­ğün eğlenceleri halen devam etmektedir. Bunlar bazı yerlerde at koşuları, nişan atma yarışları, güreşlerle birlikte 3 - 4 davul zurna çalındığı da vakidir.

 
YÖRESEL YEMEKLER:

Kastamonu'da binlerce yıllık bir kültür birikimi ve il sınırlarındaki coğrafi çeşitlilik yemek kültürünün zenginliğinde de kendisini oldukça göstermektedir. Yapılan derleme çalışmalarında Kastamonu'da 812 çeşit yemek tespit edilmiş ve bu yemeklerden yaklaşık olarak 500 adetinin Anadolu'nun diğer yörelerinde bilinmediği ortaya çıkmıştır.

Genel anlamda ekmekler, çorbalar, et yemekleri, hamurlu yemekler, sebze yemekleri, tatlılar ve içecekler olarak ana başlıkları olarak ayrılan Kastamonu mutfak kültürü içinde ayrıca sanayi bitkileri, şekercilik ve meyvacılık da oldukça ün kazanmıştır. Kastamonu elması, sadece yöremizde bulunan üryani eriği, Tosya üzümü, ınebolu kestanesi, kirazı, Azdavay armudu, Araç ceviz ve kızılcığı, Taşköprü eriğinin yanında yine Taşköprü sarımsağı ve keten-keneviri, Tosya pirinçleri ile oldukça zengin bir yelpaze oluşturmaktadır.

Kastamonu Türkiye'de şekerciliğin yayılış merkezlerinden biri olarak ve Türk Lokumuna yeni bir aroma kazandırarak tüm dünyaya tanıtan Kastamonu Araç ilçemizden olan Hacı Bekir ürünleri, çekme helvamız ile de kendini ispatlamış bir kenttir.
 
EN ÖNEMLı YıYECEKLERı:
Etli Ekmek, Banduma ,Mıklama ,Paça , Ekşili Pilav , Ala Pilav ,Çekme Helva ,Simit Tiridi ,Püryan-Kuyu Kebabı, Oğmaç Çorbası,Köle Hamuru ,Cırık Tatlısı ,Üryani Eriği Hoşafı.
 
HALK OYUNLARI VE FOLKLOR:

Halk oyunları, zeybek ve kaşık oyunları türündedir. Davulla oynananlar da vardır. Karayılan bunların en bilinenidir. ınebolu dolayları gemici türküsünün özel bir oyunu da vardır. Tekneleri sahile çekme gösterisi olarak nitelendirilen bu oyunda küreğin suya değişi, suda devinimi ve kürek sesleri ritim ve ezgiyle verilir. Geleneksel el sanatlarından dokumacılık ve bakırcılık da türkü tere yansımıştır. Halı dokuma türküsünde tezgâh; demirci-bakırcı-kalaycı türküsünde ise çekiç sesleri ritmi oluşturur.
 
NELERı ıLE ÜNLÜ:

Cehennem Deresi Kanyonu, Ilgarini Mağarası, Tosya Pirinci, Taşköprü Sarımsağı, Ilgaz Dağı Milli Parkı, Kır Pidesi, Kürenin bakırı.

ıL ıSMı NEREDEN GELıYOR?

Şehrin eski adı "Tumana"dır. Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim yerleşmiştir. ışte Kastamonu Gas ve Tuman'ın birleşmesinden meydana gelmiştir
 
X