Halkal ilişkiler yazarlığı 4 ünite...
Halkla ılişkiler Yazarlığı Ders Notları
01. Halkla ılişkiler Yazarlığı
Halkla ilişkiler yazarlığı nedir? Hangi konuları kapsar?
Halkla ilişkiler yazarlığı, planlanmış hedeflere ulaşmak için belirlenmiş hedef kitleleri etkilemek ve ikna etmek amacıyla açık, anlaşılır ve gerçek verilere dayanan etkili mesaj oluşturma sürecidir.
Halkla ilişkiler yazarları çalıştıkları kuruluşları veya hizmet verdikleri müşterileri için basın bülteni, konuşma metni, reklam metni, yıllık, broşür, haber mektubu, basın makalesi, basın kiti, kitap, el kitabı, kurum dergisi ve gazetesi, el ilanı, doğrudan postalama, davetiye vb. yazarlar.
Halkla ilişkiler yazarının görev ve sorumlulukları nelerdir?
Halkla ilişkiler yazarı, toplum çıkarlarına ve bireylerin değer ve özgürlüklerine saygılı olmak, hedef kitlelerine ve yararlandığı medyaya karşı dürüst ve açık davranmakla yükümlüdür.
Halkla ilişkiler yazarlığının gazetecilikten ayrılan özellikleri nelerdir?
Halkla ilişkiler yazarı da gazeteci de aynı yöntemleri kullanarak kitle iletişim araçlarında yayınlanmak üzere mesaj üretirler.
Fakat her ikisinin de amaçları, hedef kitleleri ve kullandıkları iletişim kanalları açısından birbirlerinden farklıdır.
Halkla ilişkiler yazarı ikna edici ve etkili mesajı nasıl oluşturur?
Halkla ilişkiler yazarının hazırladığı etkili mesaj hedef kitlenin dikkatini çekmeli, merak ve ilgi uyandırmalı.
Halkla ilişkiler amacıyla hazırlanan mesajın inandırıcı ve ikna edici olabilmesi için, mesaj etkili olmalıdır.
Halkla ılişkiler Mesajlarını Yazma sürecindeki evreler nelerdir?
1. Planlama Süreci
- Problem Geliştirme ve Durum Saptaması
- Konunun Araştırılması
- Hedef Kitle Analizi
- Değerlendirme ıçin Hedeflerin ve Kriterlerin Belirlenmesi
- Uygun Medya Seçimi
2. Yazım Süreci
- Mesaj Stratejisinin Düzenlenmesi
- Stil ve Mesajın Düzenlenmesi
- Mesajın Yazımı
3. Değerlendirme Süreci
- Dağıtım Kanallarının Avantajına Göre Mesajın Test Edilmesi
- Programın ıçinde ve Devamında Mesajın Değerlendirilmesi
Halkla ılişkiler Yazarının Medya ile ılişkileri Nasıl olmalıdır?
Halkla ilişkiler yazarı mesajını iletirken, basın bültenleri, röportajlar, basın makaleleri, sponsorluk gibi araçlar aracılığı ile kurumlarının adını medyada duyurarak kurum lehine bir kamuoyu yaratmaya çalışırken,
medya da haber ihtiyacını karşılamış olur. Halkla ilişkiler yazarı mesajlarını hedef kitlesine iletebilmek için medyada yer almak istiyorsa, doğru medya kuruluşunu seçmek ve doğru mesajlar üretmek zorundadır.
02. Haber Yazımı ve Teknikleri
Haber nedir? Bir olayın haber olma ölçütleri nelerdir?
Haber, toplumun genelinin ilgisini çekecek güncel olayların, onların en kolay anlayacağı biçimde sunumudur.
Bir olayın haber olma ölçütleri; sıklık derecesi, yoğunluk değeri, açıklık, anlamlılık, uyumluluk, beklenmediklik, devamlılık ve çeşitlemedir.
Haber değeri nedir?
Bir olayın haber değeri alabilmesi için; etkili ilgililik, zamanlılık, yakınlık, ilginçlik, nadirlik, önemlilik ve heyecanlılık unsurlarından birkaçına sahip olması gerekir.
Habercilik kuralları nelerdir?
Haber yazımında, habercinin dikkat edeceği kurallar: nitelik, denge ve objektifliktir.
Haber kaynakları nelerdir?
Haber kaynakları kaynağından doğrudan alınanlara birinci el kaynaklar, kurum ve kuruluşların basın bültenleri, haber ajansları gibi kaynaklardan edinilen haberler de ikinci el kaynaklar olarak sınıflandırılmaktadır.
Haber yazımında 5N 1K nedir?
Haber yazımında 5N 1K, ne, nerede, ne zaman, neden, nasıl ve kim sorularına yanıt verilmesini ifade eder. Bu sorulara verilen yanıt, okur/izler kitlenin olayı tam olarak anlamasında yeterlidir.
Haber yazma teknikleri nelerdir?
Haber yazımında kullanılan teknikler; ters piramit, dörtgen, düz piramit, konuşma dili, serbest yazım teknikleridir.
Haber giriş teknikleri nelerdir?
Haber girişinde kullanılan başlıca teknikler; tanımlayıcı giriş, özetleyici giriş, genelleyici giriş, ayrıntı girişi, öyküleyici giriştir.
03. Basın Bülteni
Basın bülteni nedir? Hangi konularda basın bülteni yazılabilir?
Basın bülteni, kurum ile ilgili etkinlikleri, stratejileri, düşünceleri, olayları vb. içeren, haber değeri taşıyan, önemli bilgiler veren ve medyaya gönderilen yazılı metinlerdir.
Haber değeri taşıyan yeni çıkan ürünler, kuruma yeni seçilen yöneticiler, yönetim kurulundaki değişiklikler, yeni anlaşmalar, kuruluş yıl dönümleri vb konularda basın bülteni hazırlanabilir.
Yazılı basın için basın bülteni yazma sürecinde dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir?
Yazılı basın için hazırlanan bültenler:
- Beyaz veya çok açık renkli kağıda çift aralıklı olarak 12 punto ile yazılmalı.
- Genellikle ters piramit yöntemi kullanılmalı.
- Tarih ve başlık yazmayı da ihmal etmemeli.
- Giriş paragrafında daima 5N 1K kuralına (ne, nerede, ne zaman, niçin, nasıl, kim) yer vermeli. Okuyucuyu metnin içine giriş paragrafı çekeceği için bültenin en önemli parçasıdır.
- Teknik bir dil veya kurumu övücü kelimelerle dolu bir bülten göndermekten kaçınılmalı.
- Bültenler asla başlıksız gönderilmemeli
- Hedef kitle üzerinde etki yaratmak için görsel materyale de (fotoğraf, grafik) gereksinim vardır.
- Radyo ve televizyon için hazırlanan bültenler, yazılı basın için hazırlananlarla temelde aynı olsa da bazı farklılıklar gösterir.
Basın bültenlerinin türleri nelerdir?
- Tek sayfalık basın bültenleri
- Destekleyici bilgi içeren basın bültenleri
- Özet eklenmiş teknik bültenler
- Konuşma veya rapor metinlerini destekleyen özetleyici basın
- Açıklayıcı ek fotoğraf altı bilgisi
- Kısa duyurular
Radyo için basın bülteni yazma sürecindeki kurallar nelerdir?
Radyo için hazırlanan bültenler;
- Haber niteliği taşıyan mesajlardan oluşmalı.
- Cümleler, kısa ve anlaşılır olmalı.
- Her cümlede 10 kelime bulunması idealdir. ılk birkaç kelime, dinleyiciyi mesaja konsantre etme amacıyla adaptasyon sağlar.
Mesaja dikkat, cümlenin ikinci yarısından sonra gerçekleşeceği için ana mesaj bu cümlede verilmeli.
- Bültenler kısa olmalı (30 ile 60 saniye arasında).
- Noktalama işaretlerine dikkat etmeli, kısaltmaları açık olarak belirtmeli.
- Numaraları da rakamla yazdıktan sonra parantez içerisinde yazıyla belirtmeli.
- Format basın bültenlerinin formatında hazırlanmakla birlikte metnin üstüne mesajın yayın süresi belirtilmeli.
- 5N 1K kuralı ile hazırlanan bültende sözcük seçimlerine dikkat etmeli.
- Bülten konuşma dilinde yazılmalı.
- Bültenler, radyoya postayla değil, elden, faksla veya e-mail ile gönderilmeli.
Televizyon için basın bülteni yazma sürecindeki kurallar nelerdir?
Televizyon için hazırlanan bültenler;
- Önce yazılı hazırlanmalı sonra ses ve görüntüye dönüştürülmeli
- Mesajlar, 35 mm veya 16 mm’lik film veya videoteyp formatında hazırlanmalı.
- Mesajlar, durağanlıktan kurtarılarak çekicilik kazandırılmalı.
- Mesajlar mutlaka profesyonel film ve televizyon uzmanları, kurgucular ve yazarlar tarafından hazırlanmalı.
- Mesajın yazılı metninin görüntülerle çok iyi bir uyum sağlamasına önem verilmeli.
- Gönderilen metnin, film kaydının her sahnesinin süresi açık olarak belirtilmelidir.
Basın bültenlerinde fotoğrafın kullanımı nasıldır?
Basın bültenlerinin önemli bir parçası olan fotoğraflar, dikkat çekiciliğinin yanı sıra mesajı yansıtabilme özelliği taşımalıdır.
Halkla ilişkiler yazarı, alt yazıyla desteklenen etkili bir fotoğrafla metnin okunabilirlik payını arttırır.
04. Basın Makalesi, Haber Mektubu, Röportaj
Basın makalesi nedir? Hangi amaçlara yönelik hazırlanır?
Makale, belirli bir konuda açıklayıcı, bilgilendirici, inandırıcı nitelikler taşıyan, ele alınan konunun düzeyli bir biçimde ayrıntıları ile incelendiği,
kanıtlar ya da belgeler ile desteklendiği, bilimsel üslupla kaleme alınan düşünce yazılarıdır. Halkla ilişkiler etkinliği çerçevesinde yazılan makaleler bazı amaçlar taşımaktadır.
1. Temsil edilen şirket, kurum ya da kuruluşun hizmetinin, ürününün ya da çalışmasının tanıtımını yapmak,
2. Bu yönde kamuoyunun dikkatini çekmek,
3. Gündem oluşturmak,
4. O ürün, hizmet ya da çalışmalara yönelik sosyal saygınlığı artırmak amaçlanmaktadır.
Halkla ılişkiler Amaçlı Makale Çeşitleri Nelerdir?
Halkla ılişkiler Amaçlı Makale Çeşitleri:
Bilinen Bir Sorun Hakkında ışletmenin Tutumuyla ılgili Bilgi Aktaran Makaleler,
Araştırma ınceleme Makaleleri,
Ürün veya Hizmeti Kullananlara Sağladığı Yararları Konu Alan Makaleler,
Yapılan Araştırmadan Sonra Bir Ürünü Öne Çıkartmaya Yönelik Makaleler,
Bir Sorunu ve Nasıl Çözüldüğünü Tarihsel Kaynaklara Dayanarak Anlatan Makaleler,
Biyografi ıçerikli Makaleler,
Bir Tarihsel Süreci Aktaran Makalelerdir.
Haber mektubu (bülten) nedir? Hangi özellikleri taşımalıdır?
Haber mektubu ise halkla ilişkiler ya da kurum içi iletişim sağlanmasına yönelik, halkla ilişkiler birimleri ya da yetkili kılınmış bir ekip tarafından hazırlanan, işletme,
organizasyon, kurum ve kuruluşların çalışmaları, ürünleri, hizmetleri ve etkinlikleri hakkında, öncelikle çalışanları ve ilgilileri daha sonra da genel olarak hedef kitleyi
bilgilendirmeye yönelik hazırlanmış ve dağıtılmış yazılı metinlerdir.
1. Haber mektupları, bilinçli bir iş yeri yönetiminin çalışanlar, üyeler ya da ortaklar üzerindeki en etkin silahlarından biridir.
2. Haber mektupları, düzenli, her defasında zengin bir içerikle hazırlanmış ve iş yerindeki herkesi mutlaka ilgilendiren bir unsuru bünyesinde taşımalıdır.
3. ıç iletişimin sağlıklı işlemesini sağladığı gibi iç motivasyonu, morali, dinamizmi, iş yeri bağlılığını, iş akışındaki uyumu ve üretimi de artırmalıdır.
Haber mektupları hangi amaçlara yönelik hazırlanmaktadır?
Haber mektupları, temsil edilen işletme, kurum ya da kuruluşun hem medya ile hem de kamuoyu ve hedef tüketici kitlesi ile sağlıklı ilişkiler kurması,
doğru ve amaca uygun haber akışını sağlaması açısından oldukça etkin bir halkla ilişkiler aracıdır. Bir işletme, kurum ya da kuruluşun ürünleri, hizmetleri, etkinlikleri,
organizasyonları, çalışmaları, planları, yönetimindeki değişikliklerine yönelik haber mektubu hazırlanacağı gibi,
yalnızca tüketiciyi bilgilendirmek amacıyla işletmenin geliştirdiği bir ürünü, bir ürünün ulaştığı başarıyı, bir üründeki değişiklikleri ya da bir ürünün tüketiciye yeni sunum biçimlerini anlatmak amacıyla da hazırlanmaktadır.
Röportaj nedir?
Röportaj da gazete, dergi, radyo ya da televizyonda yayınlanmak üzere, bir popüler kişilik ile konusunun uzmanı biri ile
karşılıklı görüşülerek ya da yaşanan bir ortamı okura aktarmaya yönelik, içeriğinde haber özelliği taşıyan, araştırmaya dayalı geniş
kapsamlı bir yazı ya da program türüdür. Röportaj bir kişi ile yapılabildiği gibi, bir mekân, durum, bir yöre, bölge, bir kurum, kuruluş
ya da işletme ile oranın yaşamı, özellikleri, kültürü, işleyiş biçimi, tarihi, çalışmaları, ürün ya da hizmetlerini tanıtmaya yönelik de yapılabilir.
Röportajı niteleyen unsurlar nelerdir?
Röportaj, okura, dinleyiciye ya da izleyiciye, sanki o an orada o olayı, kişiyi, hizmeti, ürünü, gelişmeyi, çalışmayı,
mekânı, röportaj yapan ile birlikte orada yaşıyormuş gibi hissettiren, bu nedenle de diğer türlerden daha çekici olan bir yazı ve program türüdür.
Röportajda konu geniş kapsamlı olarak ele alınmakta, ayrıntılara inilmekte, görsel unsurlar ile desteklenmekte, daha soruşturmacı bir yaklaşım izlenmekte,
olabildiğince ilginç, çarpıcı unsurlar ön plana çıkartılmaya çalışılmaktadır. Bu nedenlerden dolayı röportaj, ciddi bir ön hazırlık araştırmasını, konu ya da kişi hakkında olabildiğince
ayrıntılı bilgi sahibi olunmasını gerektirir. Röportaj eğer kişi ile yapılıyorsa mutlaka yüz yüze ve dar bir zamana sığdırılmadan; eğer bir yöre, bölge, kurum, kuruluş ya da işletme ile oranın yaşamı, özellikleri,
kültürü, işleyiş biçimi, tarihi, çalışmaları, ürün ya da hizmetlerini tanıtmaya yönelik yapılıyorsa, mutlaka o ortamı yaşayarak, gözlemleyerek ve o ortama katılarak yapılmalıdır.
Röportajın biçimsel özellikleri nelerdir?
Röportajın belirli bir yazınsal, anlatımsal ve sunum planı bulunmaktadır. Bir diğer deyişle röportajda her ilgi çekici nokta, her sürpriz anlatım,
her heyecan ve merak uyandırıcı aktarma belirli bir kurgu, bir plan dâhilinde gerçekleştirilmelidir. Ön hazırlığın oldukça geniş ve bilinçli bir biçimde yapılması,
araştırmacı bir tutumun takınılması, röportajın gerçekleştirilme ve aktarılma aşamasının başarısı açısından önemlidir. Bu doğrultuda da röportajın ana teması,
genel çerçevesi, görüşülecek kişi ya da kişilerin iyi belirlenmesi, gerekiyorsa randevuların alınması, detayların iyi düşünülerek planlanması, soruların önceden
hazırlanılması gerekmektedir. Ayrıca sorular olabildiğince açık ve net bir ifade ile sorulmalıdır.