The Economist dergisinin 23 Mart 2013 tarihli dijital baskısından tercümedir (Electronic cigarettes: No smoke. Why the fire? | The Economist):
Bazı buluşlar vardır, insana daha önce neden icat edilmediğini düşündürür. Elektronik sigara buna iyi bir örnek. Sigara içmek, insanın kendi rızasıyla yaptığı en tehlikeli şeylerden biridir. Sigara içmenin yarattığı komplikasyonlar yüzünden dünyada her sene 5 milyon kadar insan hayatını kaybetmektedir. İnsanlar tütündeki nikotinden keyif aldıkları için uzun vadede sağlık sorunları yaşayacaklarını bile bile sigara içmektedir. Bu yüzden sigaranın kötü taraflarını (katran, karbonmonoksit ve duman) sigaradaki nikotinden ayrı tutan bir cihaza olumlu gözle bakmak mantıklı geliyor. Elektronik sigara da aynen bunu yapıyor; pilinden aldığı elektrik ile nikotinli bir sıvıyı buharlaştırarak kullanıcının içine çekmesini sağlıyor.
E-sigara sadece hayat kurtarmakla kalmıyor, başka artıları da var. Mesela çevredeki insanların sağlığına zarar vermiyor. Kokusu da hiç fena değil; toplumsal rahatsızlık yaratmadığı için kamusal alanlarda yasaklanmasına da gerek yok. Restoran, bar ve benzeri mekanlarda kullanımı tamamen serbest olmalı.
Hal böyleyken e-sigara piyasasının gün geçtikçe büyüyor olması şaşırtıcı değil. Henüz gerçek sigaraların pazar payıyla kıyaslanamasa bile ABDde e-sigaraların pazar payı geçen sene ikiye katlandı ve 2013te de aynı şekilde yine ikiye katlanması öngörülüyor. E-sigaraya kimin itirazı olabilir ki? Görünen o ki birçok kişinin e-sigaraya ciddi bir itirazı var. Sağlık lobisi e-sigarayı kollayacağına nedense yok etmek için uğraşıyor. Bazılarının iddiasına göre e-sigara, gerçek sigaraya geçiş için bir basamak olma riski taşımaktadır; bazılarına göre de likitlerin içindeki nikotin özellikle çocuklara cazip gelecektir. Bu gibi düşünceler mantıkla değil, basit varsayımlarla ortaya konmuş gibi görünüyor. Sağlık lobisi denormalizasyon adı verilen sistem çerçevesinde sigarayla uzaktan yakından alakalı ne varsa her şeyi kötülemektedir. Normal sigaranın zararlarını yok ederek sadece içme keyfini sunan ürünlere hiçbir şekilde destek olmamaktadır. Sağlık lobisinin bu anlaşılmaz tavrı bazı coğrafyalarda karşılık bulmaktadır. Avusturya ve Yeni Zelanda gibi bazı ülkeler e-sigaraları tıbbi cihaz sınıfında değerlendirerek satışını kısıtlamakta, Brezilya ve Singapur gibi bazı ülkeler ise toptan yasaklamaktadır. Bazı havayolları uçaklarda e-sigara içilmesini de yasaklamış durumdadır.
Bu gibi hareketler yanlıştır. Toplum sağlığını korumakla yükümlü kişi ve kurumlar elektronik sigarayı kösteklemek yerine desteklemelidir. Elbette e-sigaralar denetim altında olmalıdır. Nikotin bağımlılık yapan bir maddedir ve çocuklardan uzak tutulmalıdır. E-sigaralar sadece ruhsatlı işletmeler tarafından ve yalnızca yetişkinlere satılmalıdır. Elektronik sigaralar üzerine kapsamlı araştırmalar da yapılmalıdır. Sonuçta nikotin zehirli bir maddedir (tütün bitkisi nikotini böceklere karşı bir koruma mekanizması olarak kullanır) ve içiciye risk teşkil edebilir. Normal sigaranın kötü tarafları arasında nikotin zehirlenmesi en alt sıralardadır. Bazı araştırmacılara göre nikotinin kafeinden hiçbir farkı yoktur (kafein, kahve bitkisinin böceklere karşı kullandığı savunma sisteminin bir parçasıdır).
Burada yapılması gereken sigara içmeyi denormalize etmek değil, e-sigarayı normalize etmektir. Böylece nikotinden zevk alanlar toplum sağlığına zarar vermeden nikotin almaya devam edebilecektir. Bundan iyisi can sağlığı.
No smoke. Why the fire?
The Economist - World News, Politics, Economics, Business & Finance SOME inventions are so simple, you have to wonder why no one has come up with them before. One such is the electronic cigarette. Smoking tobacco is the most..
Ovale Türkiye facebook sayfasından tüm gelişmeri takip edebilir, kullananların yorumlarına da katkıda bulunabilirsiniz.
