Kira artışı neye göre yapılır?
Konut ve işyerlerinde kira artışı yapılırken farklı yasal düzenlemeler vardır. Konutlarda kira artış oranına yasal bir sınır getirilmişken, işyerlerinde kira artış oranı serbest bırakılmış ve kiracı ile kiralayanın kendi aralarında yapacağı sözleşmeye göre belirlenmesine izin verilmiştir.
Kira artış oranı nasıl hesaplanır?
Konutlar için kira artış oranı kira artışının yapılacağı aydan bir önceki ayın TÜİK tarafından açıklanan Yİ-ÜFE 12 aylık ortalamalara göre değişim oranına bakılarak hesaplanır. Mal sahibi bu orana eşit veya bu orandan daha az bir oranda kiraya zam yapma hakkına sahiptir. Örneğin kira artışı Temmuz ayında yapılacaksa TÜİK`in açıkladığı Yİ-ÜFE endeksinin ilgili yılın Haziran ayındaki 12 aylık ortalamalara göre değişim verisine bakılır.
İşyerleri içinse kira artış oranı kira sözleşmesinde belirlenen oran kadar olacaktır. Eğer kira sözleşmesinde TÜİK tarafından açıklanan endekslerden biri oranında artış yapılacağı yazıyorsa o zaman kira artışının yapılacağı aydan bir önceki ayın TÜİK tarafından açıklanan ilgili endeksinin değişim oranına bakılarak hesaplanır. Mal sahibi bu orana eşit veya bu orandan daha az bir oranda kiraya zam yapma hakkına sahiptir. Örneğin kira artışı Ağustos ayında yapılacaksa TÜİK`in o yılda ilgili endeks için açıkladığı Temmuz ayı verisine bakılır.
Konutlarda yapılabilecek en yüksek kira artışı oranı nedir?
1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren yeni Borçlar Kanununun 344. maddesi gereğince; konutlar için yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak artış oranı, bir önceki kira yılında Türkiye İstatistik Kurumu`nun (TÜİK) açıkladığı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksindeki (Yİ-ÜFE) artış oranını geçmeyecek şekilde belirlenmelidir. Ancak bu kanun maddesinde kullanılacak Yİ-ÜFE oranının 12 aylık ortalamalara göre mi yoksa geçen yılın aynı ayına göre mi olduğu belirtilmemiştir.
Bu konuya ışık tutacak ve emsal davalara içtihat olabilecek bir karar Yargıtay 6. Hukuk Dairesi`nden 5 Aralık 2013 tarihinde gelmiştir. Bu karara ile konut kiralamalarında yıllık artış oranının, TÜİK`in açıkladığı Yurt İçi Üretici Fiyat Endekslerinden, 12 aylık ortalamalara göre olan değişim oranının esas alınacağını karara bağlamıştır. Bu karar ile kira artışının ne şekilde yapılacağını net bir şekilde belirlenmiş oluyor.