Bilim insanları, bilim kurgu yazarlarını kıskandıracak yeni bir tedavi yöntemini, fareler üzerinde başarıyla uyguladı. ABD’li uzmanlar, damar tıkanıklığına yol açan plaklara yapışıp saldıkları bir proteinle damarları açan mikroskobik robotlar üretti. Yeni yöntemin kalp-damar hastalıklarında çığır açacak netilekte olduğu belirtiliyor. Boston’da yürütülen deneyde, farelerin damarlarına mikroskobik boyutlarda robotlar enjekte edildi. Hedefe kilitlenen nanodronlar (insansız robotlara verilen isim) damarlardaki tıkanıklığı giderdi ve vücuda hiçbir zarar vermeksizin kanda çözüldü. Yöntemin, kalp-damar hastalıkları konusunda çığır açması bekleniyor.
Araştırma ekibinin başındaki Dr. Omid Farokhzad, kullanılan dronların ‘saç uçlarımızın binde biri boyutunda olduğunu’ söyledi. Dronların ilk görevi; daha önceden belirlenen bölgelerdeki damarların iç kısmına tutunmak. Damar tıkanıklığına sebep olan plaklara yapışan dronlar, içlerindeki Annexin A1 proteinlerini salıyor. Doğal bir protein olan Annexin A1’in göreviyse ısı etkisi yaratmak. Annexin A1’in yaydığı inflamasyon etkisi sayesinde, kalp damar hastalıklarına neden olan kolesterol ve kalsiyum plakları eriyor. Bilim insanları, fareler üzerindeki ilk deneylerin ardından, tıkalı durumdaki damarların birçoğunda önemli oranda rahatlama tespit etti. Enjekte edilen protein dronlarının yüzde 70’i, başarılı bir şekilde Annexin A1 proteinlerini saldı ve plakları eritti. 5 haftalık sürecin ardından dronların tamamına yakını, vücutta hiçbir yan etki bırakmayarak çözündü. Dr. Farokhzad “Tıp heyecan verici gelişmeler kaydediyor. Nanotıbbın (mikroskobik teknolojilerden yararlanan tıp) geleceği son derece parlak” dedi. Aynı dronların, daha güçlü proteinlerle yüklenerek insanlar üzerinde de deneneceği belirtildi.
Bu yöntemin damar sertleşmesi olarak da bilinen ateroskleroz tedavisinde çığır açabileceğini söyleyen Kolombiya Üniversitesi’nden Profesör Ira Tabas da “Damar sertleşmesi kronik bir hastalık olduğu için hastalar uzun yıllar ilaç almak zorunda kalabiliyor. Oysa bu dronlar daha kısa süreli ve etkin bir tedavinin kapısını açabilir” yorumunda bulundu.
İnsan damarlarında yolculuk, bilim kurgu filmlerinin de rağbet ettiği bir konu. Oscar ödüllü yönetmen Steven Spielberg’in yapımcılığını üstlendiği ‘İçimde Biri Var’ (Innerspace-1987) adlı film, mikroskobik boyutlara küçültülüp inasn vücudunda gezen bir bilimadamını konu almıştı. 2 Oscarlı ‘Esrarengiz Yolculuk’ (Fantastic Voyage-1966) adlı filmde de suikast düzenlenen bir diplomat ve diplomatın kanına enjekte edilen kahramanları konu edinmişti.
Kaynak:medikal akademi
