- 14 Kasım 2001
- 21.402
- 92.325
EKİM, 2017
Araştırmanın Amacı ve Önemi
Bu araştırma Gezici Araştırma Şirketi tarafından, Türkiye genelinde sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 10-15 Ekim 2017 tarihlerinde yapılmıştır.
Araştırma sonuçları ilgili kurumun seçim sürecinde öngörü kazanması açısından önem arz etmektedir.
Araştırmanın Örneklemi
Araştırmanın örneklemi TÜİK 1 Kasım 2017 milletvekili seçim sonuçları dikkate alınarak, Türkiye genelini temsil edecek nitelikte oluşturarak düzenlenmiştir.
Araştırma 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, 7 Coğrafi bölgede, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere toplam 4.638 katılımcı üzerinde yürütülmüştür. Yapılan çalışmada tüm veriler hanelere gidilip yüz yüze görüşme metodu ile toplanmıştır.
Örneklemin seçilmesinde, tesadüfü örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek katılımcıların belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Veri Toplama Aracı
Bu araştırma kapsamında hazırlanan anket, ilgili alan yazın dikkate alınarak uzmanlar eşliğinde hazırlanmış çeşitli demografik maddelerin yanı sıra Türkiye’nin şuan ki gündemini oluşturan maddeler tasarlanmıştır.
Verilerin Analizi
MS Office 2010 Excel ve SPSS 17.0 ortamına veri girişi ve kodlama yapılmıştır. Verilerin analizi sonucu elde dilen oranlar tablolaştırılmıştır. Bunun yanı sıra kategorik değişkenler için ki-kare analizi yapılmıştır rapor edilmiştir.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde +- 2,5’dir..
GENEL DEĞERLENDİRME
Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici: Halkın en önemli gördüğü sorunların başında terör bir başka ifadeyle güvenlik sorunu ve ekonomik sıkıntıların geldiği görülmüştür. Halkın kişisel en büyük sorunlarının başında ise eğitim sorunu ve gelecek kaygısı olduğu görülmektedir. Her 4 kişiden biri gelecek kaygısı her üç kişiden biri ise eğitim sorununu ifade etmektedir. Daha önceki yıllara göre eğitim sorununun bu kadar ön plana çıkması özellikle son yıllarda Türkiye’de gerçekleştirilen sınav sistemlerinin (üniversite sınavı, TEOG v.s.) değiştirilmesidir. Eğitim sistemindeki ani değişiklikler özellikle çocukları sınav çağında olan ebeveyninler de bir sorun olarak görülmekte ve siyasi anlamda sonuç doğuracak potansiyeli bünyesinde barındırmaktadır.
Murat Gezici: Araştırmaya katılan halkın yaklaşık yarısı bir liderde aradığı en önemli özellik kararlı oluşu olduğunu ifade etmektedir. Yaklaşık her üç kişiden biri ise iyi bir liderin zeki olması gereğini vurgulamaktadır. Bunun yanı sıra güzel ahlaklı olması, karşısındaki insanı önemsemesi gibi insani özelliklere de manidar bir düzeyde önem verildiği görülmektedir.
Tablo 1. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener’in Siyasi Duruşunu Nasıl Değerlendirdiğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener’in Siyasi Duruşunu Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Yüzde (%)
Olumlu buluyorum
22,7
Kısmen olumlu buluyorum
16,8
Kısmen olumsuz buluyorum
8,3
Olumsuz buluyorum
32,0
Bir fikrim yok
17,4
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener’in siyasi duruşunu nasıl değerlendirdiğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 22,7’si olumlu buluyor, % 16,8’i ise kısmen olumlu buluyorum, % 8,3’ü ise kısmen olumsuz buluyor ve % 17,4’ü bir fikri olmadığını ifade etmektedir. Araştırmaya katılan halkın % 60’ı Sayın Meral Akşener’in siyasi duruşunu olumlu olarak değerlendirmektedir. % 32’si ise olumsuz buluyor.
Tablo 2. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verip Vermeyeceğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verir misiniz?
Yüzde (%)
Kesinlikle veririm
10,1
Verebilirim
19,1
Kararsızım
17,8
Muhtemelen vermem
13,2
Kesinlikle vermem
39,9
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener parti kurduğunda oy verip vermeyeceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 10,1’i kesinlikle her koşulda oy vereceğini ifade ederken % 19,1’i oy verebileceğini ve % 17,8’i kararsız olduğunu ifade etmektedir. Toplumun % 50’sine yakın bir oran Meral Akşener’in kurduğu partiye oy verme potansiyelinin büyüklüğünü gösteriyor.
Tablo 3. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verip Vermeyeceğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verir misiniz?
Yüzde (%)
Evet
23,2
Hayır
51,0
Kararsızım
25,8
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener parti kurduğunda oy verip vermeyeceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 51’i oy vermeyeceğini ifade ederken % 25,8’i kararsız olduğunu ve % 23,2’si oy vereceğini ifade etmektedir. Farklı soru kalıplarıyla seçmenin Meral Akşener’in yeni kurduğu partiye oy verme potansiyeli olduğu görülüyor.
Tablo 4. Araştırmaya Katılan Halkın Türkiye’de Yeni Bir Partiye İhtiyaç Olduğunu Düşünüp Düşünmemesine İlişkin Dağılım
Türkiye’de Yeni Bir Partiye İhtiyaç Olduğunu Düşünüyor musunuz?
Yüzde (%)
Evet ihtiyaç var
44,6
Hayır ihtiyaç yok
45,3
Kararsızım
10,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Türkiye’de yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu düşünüp düşünmemesine ilişkin dağılım incelendiğinde % 44,6’sı ihtiyaç olduğunu ifade ederken % 45,3’ü ihtiyaç olmadığını ve % 10,1’i kararsız olduğunu ifade etmektedir.
Tablo 5. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener’in Parti Kuracağını Duyup Duymamasına İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener’in Parti Kuracağını Duydunuz mu?
Yüzde (%)
Evet
78,9
Hayır
21,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener’in parti kuracağını duyup duymamasına ilişkin dağılım incelendiğinde % 78’i duyduğunu ifade ederken % 21,1’i duymadığını ifade etmektedir. AK Parti seçmenin % 44,3’ü yeni kurulacak olan partiyi duymamıştır.
Tablo 6. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
47,1
CHP
26,8
MHP
13,5
HDP
9,8
Diğer
2,8
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde hangi partiye oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 47,1’i AKP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 26,8’i CHP’ye ve % 13,5’i MHP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Tablo 7. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
43,8
CHP
18,5
MHP
8,8
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
19,5
HDP
7,0
Diğer
2,4
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde hangi partiye oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 43,8’i AKP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 19,5’i Sayın Meral Akşener’in kuracağı partiye oy vermek istediğini ve % 18,5’i CHP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. Meral Akşener’e oy verenlerin oranı % 19,5 bunun yanında vermeyenlere sorulduğunda ikinci partim diyenlerin oranı ise % 18 olduğu görülüyor. Meral Akşener’in kurduğu partinin kısa ve orta vadede oy oranı % 19,5+ % 18 = % 37,5’dur
Tablo 8. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Oy Vermek İstediği Parti Dışında İkinci Olarak Düşündüğü Partiye İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Oy Vermek İstediğiniz Parti Dışında İkinci Olarak Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
8,2
CHP
9,0
MHP
24,0
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
18,0
HDP
3,1
Diğer
5,8
Kararsız
18,0
Sandığa Gitmem
14,0
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde oy vermek istediği parti dışında ikinci olarak düşündüğü partiye ilişkin dağılım incelendiğinde % 24’ü MHP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 18’i Meral Akşener’in kuracağı partiye oy vermek istediğini ve % 18’i kararsız olduğunu ifade etmektedir.
Tablo 9. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Asla Oy Vermem Dediği Partiye İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Asla Oy Vermem Dediğiniz Parti Hangisidir?
Yüzde (%)
AKP
27,0
CHP
18,7
MHP
5,9
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
1,9
HDP
44,4
Diğer
2,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde asla oy vermem dediği partiye ilişkin dağılım incelendiğinde % 44’si HDP’ye oy vermiyeceğini ifade ederken % 27’si AKP’ye ve % 18,7’si CHP’ye oy vermem ifade etmektedir. Meral Akşener’in partisine asla oy vermem diyenlerin oranı % 1,9’dur
Tablo 10. Araştırmaya Katılan Halkın Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İsteyeceği İsme İlişkin Dağılım
Hangi İsmi, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İstersiniz?
Evet (%)
Belki (%)
Hayır (%)
Meral Akşener
38,0
23,7
38,3
Recep Tayyip Erdoğan
47,8
10,7
41,5
Kemal Kılıçdaroğlu
14,9
13,5
71,6
Ahmet Türk
9,4
7,1
83,5
Araştırmaya katılan halkın Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak görmek isteyeceği isme ilişkin dağılım incelendiğinde % 47,8’i Recep Tayyip Erdoğan’ı Cumhurbaşkanı olarak görmek istediğini ifade ederken % 38’i Meral Akşener’i Cumhurbaşkanı olarak görmek istediğini ifade etmektedir.
Tablo 11. Araştırmaya Katılan Halka Göre Cumhurbaşkanı İlk Turda Belirnemeyip İkinci Tura Kalsa ve Adaylar Meral Akşener ve Recep Tayyip Erdoğan Olsa Kime Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Cumhurbaşkanı İlk Turda Belirnemeyip İkinci Tura Kalsa Kime Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
Meral Akşener
38,0
Recep Tayyip Erdoğan
46,0
Kararsızım
6,9
Sandığa Gitmem
9,1
Toplam
100
Gezici Araştırma’nın sonuçlarına göre Araştırmaya katılan halk Cumhurbaşkanı ilk turda belirlenmeyip İkinci tura kalsa ve adaylar Meral Akşener ve Recep Tayyip Erdoğan olsa kime oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 46’sı Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 38’i Meral Akşener’e vermek istediğini ve % 9,1’i sandığa gitmeyeceğini ifade etmektedir.
Murat Gezici: Sayın Akşener’in özellikle kararlı ve dik duruşu bunun yanı sıra kadın oluşu halk tarafından takdir görülmekte ve desteklenmektedir. Araştırma sonuçlarına göre Akşener’in özellikle güven vermesi ve tanınırlılığının artmasıyla birlikte oy potansiyelinde ciddi artış olacağı gözlenmektedir. Kararsız seçmenin Sn Akşener’e oy verme konusunda en büyük kararsızlık yaşama nedeni henüz yeni bir parti olduğu için tecrübesizlik olabileceği düşüncesidir.
Araştırmaya katılan halkın yaklaşık yarısı Türkiye’de yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Yeni bir partinin kurulmasıyla geleceğe yönelik beklentilerin karşılanabileceği ile ilgili genel bir kanı olduğu görülmektedir.
Olası bir Cumhurbaşkanlığı seçiminde Sayın Akşener’in Sayın Erdoğan’la birlikte aday olması durumunda ciddi anlamda bir seçim yarışının olacağı şimdiden öngörülmektedir. Özellikle geçmiş yıllardaki seçim süreçleri de göz önünde bulundurulduğunda, 2019 yılında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler bağlamında 1999 yılında karşılaşılan duruma benzer bir sorunun çıkması büyük bir ihtimal olarak karşımıza çıkmaktadır. Hatırlanacağı üzere 1999 yılındaki Genel seçimlerde DSP, MHP ve diğer partiler anlamında öngörülemeyen sürpriz sonuçlar iktidar değişikliğine sebep olmuş fakat sürecin 2002 yılında farklı bir merhaleye gitmesini de beraberinde getirmişti.
Meral Akşener partisi dışardan MHP – DYP karışımı görünse de ANAP – AK Parti gibi toplumun değerlerine sahip çıkan ama yenilikçi, liberal bir siyasetin geldiği görülüyor seçmendeki hava böyle. Türk toplumu kişilerin veya kurumların mali bilançolarına bakarak güven oluşturmuyor seçmen liderlerin milli ve muhafazakâr diline bakarak güven duyuyor Sn. Meral Akşener Muhalefette yer alan CHP, HDP ve MHP den daha etkili milli ve muhafazakâr dile sahip olmasından önümüzdeki süreçte İktidarın seçmenini kendine çekme ihtimali yüksek görünüyor. Örneğin Türkiye’deki seçmenlerin % 35,8 kendini Türk Milliyetçisi olarak tanımlıyor bu seçmenin % 46,84 Ak Partiye oy verirken, % 20,6’sı Türk Milliyetçilerin Meral Akşener’e oy vereceğini söylüyor, % 35,8 Türk milliyetçilerin % 21,5’i ikinci partim, muhafazakarların % 28, Dindarların % 30’unun oy vermeyi düşündüğü bir parti durumuna geliyor. Meral Akşener’in kurduğu parti seçmenine oy veren seçmen profilin de farklı profilde seçmenleri içeriyor bu oy potansiyeli Ak Partinin 2002 deki çıkış dönemine benzetebilir, tek fark Laikler ve Atatürkçülerin de Meral Akşener’e oy verebileceği bulgularda görülüyor.
Ak Parti’nin oylarının ve Sn. Erdoğan olan ilginin yüksek olmasının en önemli sebeplerinde FETÖ darbe girişimiyle artan milliyetçilik, Ortadoğu’da artan belirsizlikler, terör olayları ve toplumun % 60’ının ekonomik sıkıntıların dış mihraklardan dolayı oluştuğunu Türkiye’yi yönelik saldırı olarak düşünüyor olması vatandaşın Sayın Erdoğan’a ve politikalarına olan güvenini tekrar gösteriyor. Burada özellikle Sayın Erdoğan'a yönelik destekle beraber teşkilatlardaki yıpranmışlık, başarısız bulunan belediyelerin oluşu, iktidara yakın medyanın ayrıştırıcı bir dil kullanması Ak Parti açısından ele alınması gereken bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Merkez sağ seçmen oranı % 70 olarak görülüyor bu seçmenin önceliklerinin başında Ülkesi ve Devleti geliyor. Türkiye’nin en büyük sorununa ilişkin Ak Parti seçmeni için “TERÖR - GÜVENLİK” olduğu görülürken, muhalefette ise “İŞSİZLİK” ‘‘ EKONOMİ’’ olduğu görülmektedir. Muhalefet milli konularda toplumu konsolide edecek söylemler oluşturma konusunda zayıf kalıyordu. Anket sonuçları ilk defa 2002 yılından bu yana merkez sağ seçmeni milli duygularla konsolide edecek söylemleri Meral Akşener’in kuracağı partide görebilme durumunu ortaya koyuyor.
Lise mezunları ve üniversite mezunlarının çoğunluğunun muhalefete oy verdiği; ortaokul ve ilkokul mezunlarının çoğunluğunun tercihinin iktidardan yana oy verdiği görülüyor. Ev Hanımları, işçi ve esnafların çoğunluğunun AK Partiye yönünde olduğu görülürken devlet memuru, özel sektörde çalışanlar ve öğrencilerin çoğunluğunun muhalefete oy verdiği görülüyor. Ak Parti seçmen profili Meral Akşener’in kurduğu parti seçmen profiline benziyor. Gezici Araştırma Merkezi son referandum sonuçlarını bilen iki firmadan biri olmuştu.
Araştırmanın Amacı ve Önemi
Bu araştırma Gezici Araştırma Şirketi tarafından, Türkiye genelinde sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 10-15 Ekim 2017 tarihlerinde yapılmıştır.
Araştırma sonuçları ilgili kurumun seçim sürecinde öngörü kazanması açısından önem arz etmektedir.
Araştırmanın Örneklemi
Araştırmanın örneklemi TÜİK 1 Kasım 2017 milletvekili seçim sonuçları dikkate alınarak, Türkiye genelini temsil edecek nitelikte oluşturarak düzenlenmiştir.
Araştırma 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, 7 Coğrafi bölgede, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere toplam 4.638 katılımcı üzerinde yürütülmüştür. Yapılan çalışmada tüm veriler hanelere gidilip yüz yüze görüşme metodu ile toplanmıştır.
Örneklemin seçilmesinde, tesadüfü örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek katılımcıların belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Veri Toplama Aracı
Bu araştırma kapsamında hazırlanan anket, ilgili alan yazın dikkate alınarak uzmanlar eşliğinde hazırlanmış çeşitli demografik maddelerin yanı sıra Türkiye’nin şuan ki gündemini oluşturan maddeler tasarlanmıştır.
Verilerin Analizi
MS Office 2010 Excel ve SPSS 17.0 ortamına veri girişi ve kodlama yapılmıştır. Verilerin analizi sonucu elde dilen oranlar tablolaştırılmıştır. Bunun yanı sıra kategorik değişkenler için ki-kare analizi yapılmıştır rapor edilmiştir.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde +- 2,5’dir..
GENEL DEĞERLENDİRME
Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici: Halkın en önemli gördüğü sorunların başında terör bir başka ifadeyle güvenlik sorunu ve ekonomik sıkıntıların geldiği görülmüştür. Halkın kişisel en büyük sorunlarının başında ise eğitim sorunu ve gelecek kaygısı olduğu görülmektedir. Her 4 kişiden biri gelecek kaygısı her üç kişiden biri ise eğitim sorununu ifade etmektedir. Daha önceki yıllara göre eğitim sorununun bu kadar ön plana çıkması özellikle son yıllarda Türkiye’de gerçekleştirilen sınav sistemlerinin (üniversite sınavı, TEOG v.s.) değiştirilmesidir. Eğitim sistemindeki ani değişiklikler özellikle çocukları sınav çağında olan ebeveyninler de bir sorun olarak görülmekte ve siyasi anlamda sonuç doğuracak potansiyeli bünyesinde barındırmaktadır.
Murat Gezici: Araştırmaya katılan halkın yaklaşık yarısı bir liderde aradığı en önemli özellik kararlı oluşu olduğunu ifade etmektedir. Yaklaşık her üç kişiden biri ise iyi bir liderin zeki olması gereğini vurgulamaktadır. Bunun yanı sıra güzel ahlaklı olması, karşısındaki insanı önemsemesi gibi insani özelliklere de manidar bir düzeyde önem verildiği görülmektedir.
Tablo 1. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener’in Siyasi Duruşunu Nasıl Değerlendirdiğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener’in Siyasi Duruşunu Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Yüzde (%)
Olumlu buluyorum
22,7
Kısmen olumlu buluyorum
16,8
Kısmen olumsuz buluyorum
8,3
Olumsuz buluyorum
32,0
Bir fikrim yok
17,4
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener’in siyasi duruşunu nasıl değerlendirdiğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 22,7’si olumlu buluyor, % 16,8’i ise kısmen olumlu buluyorum, % 8,3’ü ise kısmen olumsuz buluyor ve % 17,4’ü bir fikri olmadığını ifade etmektedir. Araştırmaya katılan halkın % 60’ı Sayın Meral Akşener’in siyasi duruşunu olumlu olarak değerlendirmektedir. % 32’si ise olumsuz buluyor.
Tablo 2. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verip Vermeyeceğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verir misiniz?
Yüzde (%)
Kesinlikle veririm
10,1
Verebilirim
19,1
Kararsızım
17,8
Muhtemelen vermem
13,2
Kesinlikle vermem
39,9
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener parti kurduğunda oy verip vermeyeceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 10,1’i kesinlikle her koşulda oy vereceğini ifade ederken % 19,1’i oy verebileceğini ve % 17,8’i kararsız olduğunu ifade etmektedir. Toplumun % 50’sine yakın bir oran Meral Akşener’in kurduğu partiye oy verme potansiyelinin büyüklüğünü gösteriyor.
Tablo 3. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verip Vermeyeceğine İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener Parti Kurduğunda Oy Verir misiniz?
Yüzde (%)
Evet
23,2
Hayır
51,0
Kararsızım
25,8
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener parti kurduğunda oy verip vermeyeceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 51’i oy vermeyeceğini ifade ederken % 25,8’i kararsız olduğunu ve % 23,2’si oy vereceğini ifade etmektedir. Farklı soru kalıplarıyla seçmenin Meral Akşener’in yeni kurduğu partiye oy verme potansiyeli olduğu görülüyor.
Tablo 4. Araştırmaya Katılan Halkın Türkiye’de Yeni Bir Partiye İhtiyaç Olduğunu Düşünüp Düşünmemesine İlişkin Dağılım
Türkiye’de Yeni Bir Partiye İhtiyaç Olduğunu Düşünüyor musunuz?
Yüzde (%)
Evet ihtiyaç var
44,6
Hayır ihtiyaç yok
45,3
Kararsızım
10,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Türkiye’de yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu düşünüp düşünmemesine ilişkin dağılım incelendiğinde % 44,6’sı ihtiyaç olduğunu ifade ederken % 45,3’ü ihtiyaç olmadığını ve % 10,1’i kararsız olduğunu ifade etmektedir.
Tablo 5. Araştırmaya Katılan Halkın Sayın Meral Akşener’in Parti Kuracağını Duyup Duymamasına İlişkin Dağılım
Sayın Meral Akşener’in Parti Kuracağını Duydunuz mu?
Yüzde (%)
Evet
78,9
Hayır
21,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın Sayın Meral Akşener’in parti kuracağını duyup duymamasına ilişkin dağılım incelendiğinde % 78’i duyduğunu ifade ederken % 21,1’i duymadığını ifade etmektedir. AK Parti seçmenin % 44,3’ü yeni kurulacak olan partiyi duymamıştır.
Tablo 6. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
47,1
CHP
26,8
MHP
13,5
HDP
9,8
Diğer
2,8
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde hangi partiye oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 47,1’i AKP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 26,8’i CHP’ye ve % 13,5’i MHP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Tablo 7. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
43,8
CHP
18,5
MHP
8,8
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
19,5
HDP
7,0
Diğer
2,4
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde hangi partiye oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 43,8’i AKP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 19,5’i Sayın Meral Akşener’in kuracağı partiye oy vermek istediğini ve % 18,5’i CHP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. Meral Akşener’e oy verenlerin oranı % 19,5 bunun yanında vermeyenlere sorulduğunda ikinci partim diyenlerin oranı ise % 18 olduğu görülüyor. Meral Akşener’in kurduğu partinin kısa ve orta vadede oy oranı % 19,5+ % 18 = % 37,5’dur
Tablo 8. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Oy Vermek İstediği Parti Dışında İkinci Olarak Düşündüğü Partiye İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Oy Vermek İstediğiniz Parti Dışında İkinci Olarak Hangi Partiye Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
AKP
8,2
CHP
9,0
MHP
24,0
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
18,0
HDP
3,1
Diğer
5,8
Kararsız
18,0
Sandığa Gitmem
14,0
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde oy vermek istediği parti dışında ikinci olarak düşündüğü partiye ilişkin dağılım incelendiğinde % 24’ü MHP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 18’i Meral Akşener’in kuracağı partiye oy vermek istediğini ve % 18’i kararsız olduğunu ifade etmektedir.
Tablo 9. Araştırmaya Katılan Halkın Olası Bir Erken Genel Seçimde Asla Oy Vermem Dediği Partiye İlişkin Dağılım
Olası Bir Erken Genel Seçimde Asla Oy Vermem Dediğiniz Parti Hangisidir?
Yüzde (%)
AKP
27,0
CHP
18,7
MHP
5,9
Sayın Akşener'in Kuracağı Parti
1,9
HDP
44,4
Diğer
2,1
Toplam
100
Araştırmaya katılan halkın olası bir erken genel seçimde asla oy vermem dediği partiye ilişkin dağılım incelendiğinde % 44’si HDP’ye oy vermiyeceğini ifade ederken % 27’si AKP’ye ve % 18,7’si CHP’ye oy vermem ifade etmektedir. Meral Akşener’in partisine asla oy vermem diyenlerin oranı % 1,9’dur
Tablo 10. Araştırmaya Katılan Halkın Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İsteyeceği İsme İlişkin Dağılım
Hangi İsmi, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Olarak Görmek İstersiniz?
Evet (%)
Belki (%)
Hayır (%)
Meral Akşener
38,0
23,7
38,3
Recep Tayyip Erdoğan
47,8
10,7
41,5
Kemal Kılıçdaroğlu
14,9
13,5
71,6
Ahmet Türk
9,4
7,1
83,5
Araştırmaya katılan halkın Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak görmek isteyeceği isme ilişkin dağılım incelendiğinde % 47,8’i Recep Tayyip Erdoğan’ı Cumhurbaşkanı olarak görmek istediğini ifade ederken % 38’i Meral Akşener’i Cumhurbaşkanı olarak görmek istediğini ifade etmektedir.
Tablo 11. Araştırmaya Katılan Halka Göre Cumhurbaşkanı İlk Turda Belirnemeyip İkinci Tura Kalsa ve Adaylar Meral Akşener ve Recep Tayyip Erdoğan Olsa Kime Oy Vereceğine İlişkin Dağılım
Cumhurbaşkanı İlk Turda Belirnemeyip İkinci Tura Kalsa Kime Oy Verirsiniz?
Yüzde (%)
Meral Akşener
38,0
Recep Tayyip Erdoğan
46,0
Kararsızım
6,9
Sandığa Gitmem
9,1
Toplam
100
Gezici Araştırma’nın sonuçlarına göre Araştırmaya katılan halk Cumhurbaşkanı ilk turda belirlenmeyip İkinci tura kalsa ve adaylar Meral Akşener ve Recep Tayyip Erdoğan olsa kime oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 46’sı Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 38’i Meral Akşener’e vermek istediğini ve % 9,1’i sandığa gitmeyeceğini ifade etmektedir.
Murat Gezici: Sayın Akşener’in özellikle kararlı ve dik duruşu bunun yanı sıra kadın oluşu halk tarafından takdir görülmekte ve desteklenmektedir. Araştırma sonuçlarına göre Akşener’in özellikle güven vermesi ve tanınırlılığının artmasıyla birlikte oy potansiyelinde ciddi artış olacağı gözlenmektedir. Kararsız seçmenin Sn Akşener’e oy verme konusunda en büyük kararsızlık yaşama nedeni henüz yeni bir parti olduğu için tecrübesizlik olabileceği düşüncesidir.
Araştırmaya katılan halkın yaklaşık yarısı Türkiye’de yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Yeni bir partinin kurulmasıyla geleceğe yönelik beklentilerin karşılanabileceği ile ilgili genel bir kanı olduğu görülmektedir.
Olası bir Cumhurbaşkanlığı seçiminde Sayın Akşener’in Sayın Erdoğan’la birlikte aday olması durumunda ciddi anlamda bir seçim yarışının olacağı şimdiden öngörülmektedir. Özellikle geçmiş yıllardaki seçim süreçleri de göz önünde bulundurulduğunda, 2019 yılında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler bağlamında 1999 yılında karşılaşılan duruma benzer bir sorunun çıkması büyük bir ihtimal olarak karşımıza çıkmaktadır. Hatırlanacağı üzere 1999 yılındaki Genel seçimlerde DSP, MHP ve diğer partiler anlamında öngörülemeyen sürpriz sonuçlar iktidar değişikliğine sebep olmuş fakat sürecin 2002 yılında farklı bir merhaleye gitmesini de beraberinde getirmişti.
Meral Akşener partisi dışardan MHP – DYP karışımı görünse de ANAP – AK Parti gibi toplumun değerlerine sahip çıkan ama yenilikçi, liberal bir siyasetin geldiği görülüyor seçmendeki hava böyle. Türk toplumu kişilerin veya kurumların mali bilançolarına bakarak güven oluşturmuyor seçmen liderlerin milli ve muhafazakâr diline bakarak güven duyuyor Sn. Meral Akşener Muhalefette yer alan CHP, HDP ve MHP den daha etkili milli ve muhafazakâr dile sahip olmasından önümüzdeki süreçte İktidarın seçmenini kendine çekme ihtimali yüksek görünüyor. Örneğin Türkiye’deki seçmenlerin % 35,8 kendini Türk Milliyetçisi olarak tanımlıyor bu seçmenin % 46,84 Ak Partiye oy verirken, % 20,6’sı Türk Milliyetçilerin Meral Akşener’e oy vereceğini söylüyor, % 35,8 Türk milliyetçilerin % 21,5’i ikinci partim, muhafazakarların % 28, Dindarların % 30’unun oy vermeyi düşündüğü bir parti durumuna geliyor. Meral Akşener’in kurduğu parti seçmenine oy veren seçmen profilin de farklı profilde seçmenleri içeriyor bu oy potansiyeli Ak Partinin 2002 deki çıkış dönemine benzetebilir, tek fark Laikler ve Atatürkçülerin de Meral Akşener’e oy verebileceği bulgularda görülüyor.
Ak Parti’nin oylarının ve Sn. Erdoğan olan ilginin yüksek olmasının en önemli sebeplerinde FETÖ darbe girişimiyle artan milliyetçilik, Ortadoğu’da artan belirsizlikler, terör olayları ve toplumun % 60’ının ekonomik sıkıntıların dış mihraklardan dolayı oluştuğunu Türkiye’yi yönelik saldırı olarak düşünüyor olması vatandaşın Sayın Erdoğan’a ve politikalarına olan güvenini tekrar gösteriyor. Burada özellikle Sayın Erdoğan'a yönelik destekle beraber teşkilatlardaki yıpranmışlık, başarısız bulunan belediyelerin oluşu, iktidara yakın medyanın ayrıştırıcı bir dil kullanması Ak Parti açısından ele alınması gereken bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Merkez sağ seçmen oranı % 70 olarak görülüyor bu seçmenin önceliklerinin başında Ülkesi ve Devleti geliyor. Türkiye’nin en büyük sorununa ilişkin Ak Parti seçmeni için “TERÖR - GÜVENLİK” olduğu görülürken, muhalefette ise “İŞSİZLİK” ‘‘ EKONOMİ’’ olduğu görülmektedir. Muhalefet milli konularda toplumu konsolide edecek söylemler oluşturma konusunda zayıf kalıyordu. Anket sonuçları ilk defa 2002 yılından bu yana merkez sağ seçmeni milli duygularla konsolide edecek söylemleri Meral Akşener’in kuracağı partide görebilme durumunu ortaya koyuyor.
Lise mezunları ve üniversite mezunlarının çoğunluğunun muhalefete oy verdiği; ortaokul ve ilkokul mezunlarının çoğunluğunun tercihinin iktidardan yana oy verdiği görülüyor. Ev Hanımları, işçi ve esnafların çoğunluğunun AK Partiye yönünde olduğu görülürken devlet memuru, özel sektörde çalışanlar ve öğrencilerin çoğunluğunun muhalefete oy verdiği görülüyor. Ak Parti seçmen profili Meral Akşener’in kurduğu parti seçmen profiline benziyor. Gezici Araştırma Merkezi son referandum sonuçlarını bilen iki firmadan biri olmuştu.
