- 11 Aralık 2015
- 6.602
- 8.283
- Konu Sahibi Yagmurun_kizi
- #1
Alerji ve Alerji Çeşitleri
Alerji, çevrede bulunan zararsız maddelere karşı vücudun yanıt vermesi ile ortaya çıkan genetik olarak kalıtılan bir hastalıktır. Bu maddelere alerjen denir. Vücuttaki bağışıklık sistemi alerjenlerin varlığını saptayarak bunlara karşı koruyucu bir reaksiyon oluşturur. Bir çok hastada bu durum bir sorun yaratmaz. Ancak bazılarında bağışıklık sistemi aşırı aktiftir ve normalde zararsız olan maddeleri tehlikeli olarak anlıgılayarak aşırı reaksiyon göstererek enflamasyona neden olur. Bu enflamasyon alerjik rinit olarak adlandırılır.
Alerjinin belirtileri nelerdir?
Alerjinin an sık belirtileri burun akıntısı, tıkanıklığı ve burun kaşıntısı, gözlerde kaşınma, astım, sık tekrarlayan sinüs ve kulak enfeksiyonlarıdır.
En sık alerjenler nelerdir?
Bilinen alerjenler daima vardır. Bunlar ev tozları, ev hayvanlarının tüyler, yiyecekler, yün, evde kullanılan çeşitli kimyasallardır. Bu alerjenlere karşı gelişen belirtiler özellik evin kapalı olduğu kış aylarında daha fazladır. Mantar sporları polenler kadar alerji problemlerine yol açarlar ve hem ev dışında hem de ev içinde büyürler.
Ölü yapraklar ve çiftlik alanları ev dışında büyüyen mantarlar için önemli kaynak oluştururken evde yetiştirilen bitkiler, eski kitaplar, banyolar ve rutubetli alanlar ev içinde mantar oluşumuna kaynak oluştururlar. Ayrıca mantarlar yiyeceklerde, peynir ve fermente içeceklerde de bulunur.
Mevsimsel alerjiler ağaçlara, çimen ve yabani otlara bağlı oluşurlar. Renkli ve göze batan çiçekler nadiren alerjiye neden olur, çünkü bunların polenleri havaya yayılamayacak kadar ağırdır.
Kalıtım yoluyla alerjiye fazlasıyla istidatları olan çocuklarda alerjiler önlenebilir mi ?
Evet. Bu gibi çocuklara kaynatılmış ve koyu süt verilmelidir. Bu gibi sütler çiğ sütler kadar alerjiye neden olmazlar. Çocuklara verilecek yeni gıda maddeleri bebeğe birer birer verilmelidir. Böylece anne, hangi gıda maddesinin çocuğa alerji yapacağını tespit et¬me imkânını bulabilecektir.
Yumurta ve balık gibi katı gıda maddeleri bebeğe daha sonraları verilmelidir. Çocuğun yatak ve oyun odası mümkün olduğu kadar tozlardan arınmış olmalıdır. Kedi, köpek ve hatta doldurulmuş hayvan oyuncakları bile çocuklardan uzak tutulmalıdır. Çocuğa bakan doktora çocuğun ailesindeki alerji durumu bütün ayrıntılarıyla anlatılmalıdır.
Alerjiler kalıtım yolu ile geçebilir mi ?
Alerji uzmanlarının büyük çoğunluğu alerjinin kendisinin değil, fakat alerjiye istidada kalıtım yoluyla geçebileceğine inanmaktadırlar. Bu demektir ki anne veya babası alerjik olan bir çocuğun ailelerinde alerji olmayan çocuklardan çok daha yüksek bir oranda alerjik olma ihtimali vardır.
Çocuklar anne ve babalarında olan alerjilerin aynılarına mı yakalanmaya meyillidirler ?
Kati surette değildir. Anne ve babalardan biri saman nezlesinden alerji gösteriyorsa çocukta astım, egzema veya başka alerjik durumlara rastlanabilinir.
Annesi ve babası da alerjik olan bir çocuk, anne ve babasından yal*nız biri alerjik olan bir çocuktan daha mı fazla alerjiye kapılabilir ?
Evet. Bunların alerjiye kapılmaları daha erken ve alerji türleri da*ha ciddî olur.
Anne ve babadan ikisi de alerjik ise bunların çocuklarının alerjik olma ihtimalleri nedir ?
Bunların yüzde ellisi alerjik olacaktır. Anne ve babadan yalnız biri alerjik ise çocuğun alerjik olma ihtimali yaklaşık % 25′tir.
Alerjiler kendiliklerinden yatışır ve böylece tamamen geçer mi ?
Evet, ama bu pek az görülen bir olaydır.
Alerjiler tedavi edildikten veya durdurulduktan sonra tekrarlar mı ?
Bazen evet. Bu daha çok görülebilir ve hasta yeni bir hassasiyetten alerjik olur.
Alerjiler öldürücü olur mu ?
Alerjiden ölenlere çok az rastlanır. Ancak alerjiler rahatsız edicidir ve zahmetlidir. Bazen bir ilâca karşı alerji ölüme neden olabilir. Fakat bu çok az rastlanan bir olaydır.
Alerjiler belli mevsimlerde mi kendilerini gösterirler ?
Bazıları öyledir, bazıları da değil. Saman nezlesi vakaları genellikle yabanî otlar ağustos ve eylül aylarında tozaklanmaya başladıkları için kendilerini gösterir. Otlara karşı alerjik olanlar ise mayıs ve haziran aylarında alerjik olmaya başlarlar. Çünkü otlar o mevsimde daha çok tozaklanırlar. Gıda maddelerine, ilâçlara, hayvan kıllarına veya evlerdeki tozlara karşı allerj ilerin mevsimleri yoktur.
Tozaklamalar nedir ?
Bunlar çiçeklerden, ağaçlardan, otlardan ve yabani otlardan çıkan mikroskopik boyda incecik, pudra biçiminde, sarı renkte zerreciklerdir.
Alerjiye yakalanmakta yaş grubu var mıdır ?
Hayır. Alerji her yaşta gelebilir. Ancak alerjinin en sık ortaya çıktığı yaş çocukluk çağıdır.
Alerjiler nezleler gibi bazen bulaşıcı olur mu ?
Hayır, alerjiler insanlarda temasla bulaşmaz.
Yıllardan beri hiçbir şikâyeti olmayan bir insan nasıl oluyor da birden bire bir alerjiye yakalanabiliyor ?
Bazı olaylarda belli maddelerle uzun süreli temaslar sonucu bir alerjinin gelişebileceği bilinen bir gerçektir. Ayrıca, daha önceden hiçbir alerji belirtisi göstermemiş bir kişinin duygusal sıkıntılardan, aşırı yorgunluktan ve enfeksiyonlardan dolayı alerjik belirtiler göstermesi mümkündür.
Ergenlik çağma girişte, âdetlerin kesilmesinde veya gebelik durumunda meydana gelebilecek değişiklikler alerjik dengeyi bozarak, bir alerjinin ortaya çıkmasına neden olacak hastalık belirtileri getirebilir.
Bir insanın alerjik olması için, hayatı boyunca alerjiye meyilli olduğu doğru mudur?
Evet. Bir sıkıntı veya karışıklıktan dolayı alerjik dengesi bozulunca kendisinde bir alerji gelişecektir.
Alerjiler psikosomatik midir (akıl ile beden arasındaki ilişki) ?
Üzüntü, korku, kızgınlık ve şiddetli heyecan gibi duygular alerjik bir krizi zamanından önce meydana getirebilir. Bazı alerjilerin, hasta psikiyatrik yardım görünce ortadan kaybolduğu gerçektir. Ancak, bu alerjinin fizik temelini sarsmaz. Çünkü alerjik meyil ruhî durum ne kadar düzelmiş olursa olsun, yine de kaybolmamaktadır. Alerjik çocukların anne ve babaları daima çocukların güvenlerini yenilemeli ve sükûnetlerini muhafaza etmelidirler.
Sinirlilik alerjiye neden olabilir mi ?
Hayır. Ancak ikisi arasında kesin bir ilişki vardır.
Alerji ne ölçüde yaygındır ?
Nüfusun en az % 30′unda bir tür alerji mevcuttur. Meselâ, Amerikadaki kronik hastalıklar arasında alerji üçüncü sırada yer almaktadır. Yalnız, mafsal ve kalp damarları hastalıkları alerjinin önünde gelmektedir.
En genel alerji nedenleri hangileridir ?
Çiçek, ağaç ve ot tozları, bütün tozlar, gübre sporları, keskin kokular, hayvan kılları, tüyler ve çeşitli yemekler. Bunlardan başka yatıştırıcı ilâçlar, serumlar, antitoksinler, boyalar, parfümler, plâstikler, evlerde ye endüstrilerde kullanılan daha birçok kimyasal madde alerjiye neden olabilir. Böcek ve, haşerelerin ısırması veya sokması da alerjik haller meydana getirebilir.
Bir hasta alerjik olup olmadığını nasıl anlayabilir ve kendisini alerjik yapan maddeyi nasıl öğrenebilir ?
Doktoru, hayatı hakkında ayrıntılı bilgi alacak ve çalışma alanı ve evi çevresini kontrolden geçirecek, yaşama âdetlerini öğrenecek, ve boş zamanlarında nasıl vakit geçirdiğini tespit edecektir.
Bütün bu faktörleri tespit ettikten sonra doktor laboratuar testlerine başvuracaktır. Birçok genel alerji yapan maddelerden (alerjen) özler alarak bunlarla hastada cilt testleri yapacaktır. Bu cilt testleri ile hastanın aşırı hassasiyeti tespit edilecektir. Bu gerçekten bir detektiflik işidir ve çok sabıra ihtiyaç göstermektedir.
Alerji tedavisi
Otolaryngologlar (Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanları), alerjiye neden olan faktörlerin saptanmasında ve ne şekilde müdahele edileceği konusunda yardımcı olurlar. Alerjinin tedavisinde antihistaminler, dekonjestanlar ve steroidler gibi bazı ilaçlar kullanılabilir. Bunun yanı sıra alerjenlerden uzak kalmaya yönelik çevresel korunma yöntemleri de önemlidir.
Ayrıntı bir öykü alınması ve fizik muayene sonrasında hangi alerjenlere karşı reaksiyon geliştiğini saptayabilmek amacıyla alerjik deri testi yapılmaktadır. Bu test ile hastaların hangi alerjenlere karşı ve ne oranda alerjisi olduğu saptanmaktadır. Solunumsal alerjiye karşı uygulanabilecek tek tedavi yöntemi spesifik alerjenlere (poleneler, mantarlar, hayvan türleri vs) karşı koruyucu antikorların enjeksiyonlarının yapılmasıdır.
En yaygın çeşitleri
1 - Kozmetik alerjisi
Kozmetiklere bağlı alerjiler; cilt tahrişi, egzama, güneş ışınlarına hassasiyet, kurdeşen ve akne gibi olumsuz sonuçlara yol açabiliyor. Dolayısıyla bu tür malzemelerin bilinen alerjilerden, ciltte hassasiyete neden olacak maddelerden arındırılması gerekiyor. Uzmanlar bu durumda; krem veya losyon yerine pudra şeklindeki ürünleri tercih etmenizi öneriyorlar. Su ile çıkabilen ürünleri kullanın, her 3 ayda bir kozmetik ürünlerini yenileyin, sadece siyah rimel ve eyeliner kullanın, göz farlarında mümkün olduğunca açık renkleri tercih edin.
2 - Egzersiz alerjisi
Jogging, tenis, futbol, bisiklet, kayak ve hatta aerobik gibi pek çok egzersiz türü alerjiye yol açabiliyor. Egzersiz alerjisi ciltte hafif kızarma ve kabartılardan karın ağrısı, bulantı ve kusmaya, astım krizinden tansiyon düşüklüğüne kadar çok farklı şekillerde ortaya çıkabiliyor
3 - Lateks alerjisi
Lateks, kauçuk ağacının süt kıvamındaki öz suyunun çeşitli kimyasal işlemlerden geçirilmesiyle elde ediliyor. Günlük yaşantımızda sık sık karşılaştığımız 40 binden fazla maddenin lateks içerdiği belirtiliyor. Bu maddelerden bazıların ise şöyle; bulaşık eldiveni, prezervatif, balon, oyuncak, emzik, biberon, silgi, elektrik kablosu, tenis ,basketbol, bowling topu, deniz yatağı, yapıştırıcı, boya ya da ayakkabı...
4-Kapalı binalar alerjisi
Genellikle büroda çalışanlarda görülen ve kesin nedenleri tam anlaşılamamış olan bu hastalığın belirtilerini; baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşukluk, yorgunluk hissi, gözlerde sulanma, kaşınma, kızarma, burun akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, boğazda yanma, boğaz kuruluğu, gıcık şeklinde öksürük, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı, cilt kuruluğu, ciltte kaşıntılar, burun kanaması, konsantrasyon güçlüğü
5 -Takı alerjisi
Ciltte kızarıklık, kaşıntı, sulanma gibi şikayetlerle ortaya çıkıyor. Alerjenle temas süresi, temas eden madde konsantrasyonu, ciltte daha önceden bulunan hasarlar, terleme, göz kapakları, kulak memesi gibi hassas cilt bölgeleri, cilt kuruluğu gibi etkenler tablonun oluşumunu etkiliyor. Özellikle deri, nikel ve krom içeren takılar, alerjik reaksiyon geliştirebiliyor.
6 - Besin alerjisi
Muz, pancar, kavun, çikolata, midye, kekik, yengeç, rezene, zencefil, bal, mercimek, ıstakoz, portakal, istiridye, çilek... Besin alerji; vücudun bazı yerlerinde kızarma, kaşıntı, kusma, karın ağrısı, döküntüler, gözlerde kaşınma ya da sulanma gibi pek çok şikayetlerle ortaya çıkıyor.
Güneş alerjileri
Güneş alerjisi üç gruba ayrılıyor: Polimorf Işık Döküntüsü:
Vücudun güneş gören bölgelerinde, güneşe çıktıktan 30 dakika – 3 gün sonra beliren; kızarıklık ve cilt döküntüleriyle seyrediyor. Alın, yanaklar, el sırtları, kollar ve göğüs altları gibi bölgelerde aniden ortaya çıkıyor
Fotoallerjik reaksiyon: Güneş yanığı ya da alerjik egzamaya benzerlik gösteriyor. Güneş gören alanlarda kızarıklık ve döküntüler oluşuyor
Fototoksik Reaksiyon: Normalde reaksiyon uyandırmayan bir dalga boyunun; katran bileşikleri, bitkiler ve esansiyel yağ bileşikleri ( havuç, kereviz, dere otu, rezene, anason, çörekotu, turunçgiller, baklagiller, incir ve bazı çayır bitkileri), boyalar, ilaçlar gibi ışığa karşı hassasiyete neden olan maddelerle temas etmesi sonucu oluşuyor
En az rastlanan alerji çeşitleirndne biri: Su alerjisi
Su alerjisi çok az rastlanan bir alerji türüdür. Kişi su ile ve hatta kendi teri ile temas ettiği zaman cildinde aşırı yanma ve kaşınma hissi oluşur. Az rastlanan bir cilt problemi olan şu alerjisine ilişkin 30 ile 40 arasında vaka kayıtlara geçmiştir.
Hastalık sürecinin tamamen bilinmemesine rağmen hastalığın suda mevcut kimyasallar, mineraller ve demire karşı aşırı duyarlılıktan kaynaklandığı düşünülmektedir. Hastanın su ile herhangi bir şekilde temas etmesi birkaç dakika ya da saatlerce süren kızarıklıkların oluşmasına neden olur. Suyun türü ve sıcaklığı da hastalığın belirtilerini etkileyebilir..
Doktorlar henüz su alerjisine karşı etkili bir tedavi geliştirememişlerdir. Alerjisi bulunan kişi nemli şartlardan, yağmurdan ve hatta kendi ter ve göz yaşından bile kaçınmalıdır. Duşta çok uzun süre kalmamalıdır ve duş alma sıklığı en aza indirilmelidir. Ağrıları hafifletmek için Antihistamin ve Kapsaisin kremi kullanılabilir.
Kahve bile içemeyen Michela, su alerjisi yüzünden kabus dolu bir hayat sürüyor. 1 damla gözyaşı hatta ter bile Dutton'un cildinde ağrılı döküntülerin başlamasına neden olabiliyor..
Haftada sadece bir defa 10 saniyeliğine banyo yapabiliyor... Oğlunun teri bile çileden çıkartıyor... Kahve bile içemeyen Michela, su alerjisi yüzünden kabus dolu bir hayat sürüyor. Haftada sadece bir kez 10 saniyede duş yapabilen genç kadının cildine değen bir damla su bile, ağrılı döküntülerin başlamasına neden oluyor...
Michaela Dutton diğer annelerden farklı olarak küçük oğlu düşüp dizini incittiğinde onun gözyaşlarını silemiyor. 1 damla su bile Dutton'un cildinde ağrılı döküntülerin başlamasına neden olabiliyor.
Alerji, çevrede bulunan zararsız maddelere karşı vücudun yanıt vermesi ile ortaya çıkan genetik olarak kalıtılan bir hastalıktır. Bu maddelere alerjen denir. Vücuttaki bağışıklık sistemi alerjenlerin varlığını saptayarak bunlara karşı koruyucu bir reaksiyon oluşturur. Bir çok hastada bu durum bir sorun yaratmaz. Ancak bazılarında bağışıklık sistemi aşırı aktiftir ve normalde zararsız olan maddeleri tehlikeli olarak anlıgılayarak aşırı reaksiyon göstererek enflamasyona neden olur. Bu enflamasyon alerjik rinit olarak adlandırılır.
Alerjinin belirtileri nelerdir?
Alerjinin an sık belirtileri burun akıntısı, tıkanıklığı ve burun kaşıntısı, gözlerde kaşınma, astım, sık tekrarlayan sinüs ve kulak enfeksiyonlarıdır.
En sık alerjenler nelerdir?
Bilinen alerjenler daima vardır. Bunlar ev tozları, ev hayvanlarının tüyler, yiyecekler, yün, evde kullanılan çeşitli kimyasallardır. Bu alerjenlere karşı gelişen belirtiler özellik evin kapalı olduğu kış aylarında daha fazladır. Mantar sporları polenler kadar alerji problemlerine yol açarlar ve hem ev dışında hem de ev içinde büyürler.
Ölü yapraklar ve çiftlik alanları ev dışında büyüyen mantarlar için önemli kaynak oluştururken evde yetiştirilen bitkiler, eski kitaplar, banyolar ve rutubetli alanlar ev içinde mantar oluşumuna kaynak oluştururlar. Ayrıca mantarlar yiyeceklerde, peynir ve fermente içeceklerde de bulunur.
Mevsimsel alerjiler ağaçlara, çimen ve yabani otlara bağlı oluşurlar. Renkli ve göze batan çiçekler nadiren alerjiye neden olur, çünkü bunların polenleri havaya yayılamayacak kadar ağırdır.
Kalıtım yoluyla alerjiye fazlasıyla istidatları olan çocuklarda alerjiler önlenebilir mi ?
Evet. Bu gibi çocuklara kaynatılmış ve koyu süt verilmelidir. Bu gibi sütler çiğ sütler kadar alerjiye neden olmazlar. Çocuklara verilecek yeni gıda maddeleri bebeğe birer birer verilmelidir. Böylece anne, hangi gıda maddesinin çocuğa alerji yapacağını tespit et¬me imkânını bulabilecektir.
Yumurta ve balık gibi katı gıda maddeleri bebeğe daha sonraları verilmelidir. Çocuğun yatak ve oyun odası mümkün olduğu kadar tozlardan arınmış olmalıdır. Kedi, köpek ve hatta doldurulmuş hayvan oyuncakları bile çocuklardan uzak tutulmalıdır. Çocuğa bakan doktora çocuğun ailesindeki alerji durumu bütün ayrıntılarıyla anlatılmalıdır.
Alerjiler kalıtım yolu ile geçebilir mi ?
Alerji uzmanlarının büyük çoğunluğu alerjinin kendisinin değil, fakat alerjiye istidada kalıtım yoluyla geçebileceğine inanmaktadırlar. Bu demektir ki anne veya babası alerjik olan bir çocuğun ailelerinde alerji olmayan çocuklardan çok daha yüksek bir oranda alerjik olma ihtimali vardır.
Çocuklar anne ve babalarında olan alerjilerin aynılarına mı yakalanmaya meyillidirler ?
Kati surette değildir. Anne ve babalardan biri saman nezlesinden alerji gösteriyorsa çocukta astım, egzema veya başka alerjik durumlara rastlanabilinir.
Annesi ve babası da alerjik olan bir çocuk, anne ve babasından yal*nız biri alerjik olan bir çocuktan daha mı fazla alerjiye kapılabilir ?
Evet. Bunların alerjiye kapılmaları daha erken ve alerji türleri da*ha ciddî olur.
Anne ve babadan ikisi de alerjik ise bunların çocuklarının alerjik olma ihtimalleri nedir ?
Bunların yüzde ellisi alerjik olacaktır. Anne ve babadan yalnız biri alerjik ise çocuğun alerjik olma ihtimali yaklaşık % 25′tir.
Alerjiler kendiliklerinden yatışır ve böylece tamamen geçer mi ?
Evet, ama bu pek az görülen bir olaydır.
Alerjiler tedavi edildikten veya durdurulduktan sonra tekrarlar mı ?
Bazen evet. Bu daha çok görülebilir ve hasta yeni bir hassasiyetten alerjik olur.
Alerjiler öldürücü olur mu ?
Alerjiden ölenlere çok az rastlanır. Ancak alerjiler rahatsız edicidir ve zahmetlidir. Bazen bir ilâca karşı alerji ölüme neden olabilir. Fakat bu çok az rastlanan bir olaydır.
Alerjiler belli mevsimlerde mi kendilerini gösterirler ?
Bazıları öyledir, bazıları da değil. Saman nezlesi vakaları genellikle yabanî otlar ağustos ve eylül aylarında tozaklanmaya başladıkları için kendilerini gösterir. Otlara karşı alerjik olanlar ise mayıs ve haziran aylarında alerjik olmaya başlarlar. Çünkü otlar o mevsimde daha çok tozaklanırlar. Gıda maddelerine, ilâçlara, hayvan kıllarına veya evlerdeki tozlara karşı allerj ilerin mevsimleri yoktur.
Tozaklamalar nedir ?
Bunlar çiçeklerden, ağaçlardan, otlardan ve yabani otlardan çıkan mikroskopik boyda incecik, pudra biçiminde, sarı renkte zerreciklerdir.
Alerjiye yakalanmakta yaş grubu var mıdır ?
Hayır. Alerji her yaşta gelebilir. Ancak alerjinin en sık ortaya çıktığı yaş çocukluk çağıdır.
Alerjiler nezleler gibi bazen bulaşıcı olur mu ?
Hayır, alerjiler insanlarda temasla bulaşmaz.
Yıllardan beri hiçbir şikâyeti olmayan bir insan nasıl oluyor da birden bire bir alerjiye yakalanabiliyor ?
Bazı olaylarda belli maddelerle uzun süreli temaslar sonucu bir alerjinin gelişebileceği bilinen bir gerçektir. Ayrıca, daha önceden hiçbir alerji belirtisi göstermemiş bir kişinin duygusal sıkıntılardan, aşırı yorgunluktan ve enfeksiyonlardan dolayı alerjik belirtiler göstermesi mümkündür.
Ergenlik çağma girişte, âdetlerin kesilmesinde veya gebelik durumunda meydana gelebilecek değişiklikler alerjik dengeyi bozarak, bir alerjinin ortaya çıkmasına neden olacak hastalık belirtileri getirebilir.
Bir insanın alerjik olması için, hayatı boyunca alerjiye meyilli olduğu doğru mudur?
Evet. Bir sıkıntı veya karışıklıktan dolayı alerjik dengesi bozulunca kendisinde bir alerji gelişecektir.
Alerjiler psikosomatik midir (akıl ile beden arasındaki ilişki) ?
Üzüntü, korku, kızgınlık ve şiddetli heyecan gibi duygular alerjik bir krizi zamanından önce meydana getirebilir. Bazı alerjilerin, hasta psikiyatrik yardım görünce ortadan kaybolduğu gerçektir. Ancak, bu alerjinin fizik temelini sarsmaz. Çünkü alerjik meyil ruhî durum ne kadar düzelmiş olursa olsun, yine de kaybolmamaktadır. Alerjik çocukların anne ve babaları daima çocukların güvenlerini yenilemeli ve sükûnetlerini muhafaza etmelidirler.
Sinirlilik alerjiye neden olabilir mi ?
Hayır. Ancak ikisi arasında kesin bir ilişki vardır.
Alerji ne ölçüde yaygındır ?
Nüfusun en az % 30′unda bir tür alerji mevcuttur. Meselâ, Amerikadaki kronik hastalıklar arasında alerji üçüncü sırada yer almaktadır. Yalnız, mafsal ve kalp damarları hastalıkları alerjinin önünde gelmektedir.
En genel alerji nedenleri hangileridir ?
Çiçek, ağaç ve ot tozları, bütün tozlar, gübre sporları, keskin kokular, hayvan kılları, tüyler ve çeşitli yemekler. Bunlardan başka yatıştırıcı ilâçlar, serumlar, antitoksinler, boyalar, parfümler, plâstikler, evlerde ye endüstrilerde kullanılan daha birçok kimyasal madde alerjiye neden olabilir. Böcek ve, haşerelerin ısırması veya sokması da alerjik haller meydana getirebilir.
Bir hasta alerjik olup olmadığını nasıl anlayabilir ve kendisini alerjik yapan maddeyi nasıl öğrenebilir ?
Doktoru, hayatı hakkında ayrıntılı bilgi alacak ve çalışma alanı ve evi çevresini kontrolden geçirecek, yaşama âdetlerini öğrenecek, ve boş zamanlarında nasıl vakit geçirdiğini tespit edecektir.
Bütün bu faktörleri tespit ettikten sonra doktor laboratuar testlerine başvuracaktır. Birçok genel alerji yapan maddelerden (alerjen) özler alarak bunlarla hastada cilt testleri yapacaktır. Bu cilt testleri ile hastanın aşırı hassasiyeti tespit edilecektir. Bu gerçekten bir detektiflik işidir ve çok sabıra ihtiyaç göstermektedir.
Alerji tedavisi
Otolaryngologlar (Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanları), alerjiye neden olan faktörlerin saptanmasında ve ne şekilde müdahele edileceği konusunda yardımcı olurlar. Alerjinin tedavisinde antihistaminler, dekonjestanlar ve steroidler gibi bazı ilaçlar kullanılabilir. Bunun yanı sıra alerjenlerden uzak kalmaya yönelik çevresel korunma yöntemleri de önemlidir.
Ayrıntı bir öykü alınması ve fizik muayene sonrasında hangi alerjenlere karşı reaksiyon geliştiğini saptayabilmek amacıyla alerjik deri testi yapılmaktadır. Bu test ile hastaların hangi alerjenlere karşı ve ne oranda alerjisi olduğu saptanmaktadır. Solunumsal alerjiye karşı uygulanabilecek tek tedavi yöntemi spesifik alerjenlere (poleneler, mantarlar, hayvan türleri vs) karşı koruyucu antikorların enjeksiyonlarının yapılmasıdır.
En yaygın çeşitleri
1 - Kozmetik alerjisi
Kozmetiklere bağlı alerjiler; cilt tahrişi, egzama, güneş ışınlarına hassasiyet, kurdeşen ve akne gibi olumsuz sonuçlara yol açabiliyor. Dolayısıyla bu tür malzemelerin bilinen alerjilerden, ciltte hassasiyete neden olacak maddelerden arındırılması gerekiyor. Uzmanlar bu durumda; krem veya losyon yerine pudra şeklindeki ürünleri tercih etmenizi öneriyorlar. Su ile çıkabilen ürünleri kullanın, her 3 ayda bir kozmetik ürünlerini yenileyin, sadece siyah rimel ve eyeliner kullanın, göz farlarında mümkün olduğunca açık renkleri tercih edin.
2 - Egzersiz alerjisi
Jogging, tenis, futbol, bisiklet, kayak ve hatta aerobik gibi pek çok egzersiz türü alerjiye yol açabiliyor. Egzersiz alerjisi ciltte hafif kızarma ve kabartılardan karın ağrısı, bulantı ve kusmaya, astım krizinden tansiyon düşüklüğüne kadar çok farklı şekillerde ortaya çıkabiliyor
3 - Lateks alerjisi
Lateks, kauçuk ağacının süt kıvamındaki öz suyunun çeşitli kimyasal işlemlerden geçirilmesiyle elde ediliyor. Günlük yaşantımızda sık sık karşılaştığımız 40 binden fazla maddenin lateks içerdiği belirtiliyor. Bu maddelerden bazıların ise şöyle; bulaşık eldiveni, prezervatif, balon, oyuncak, emzik, biberon, silgi, elektrik kablosu, tenis ,basketbol, bowling topu, deniz yatağı, yapıştırıcı, boya ya da ayakkabı...
4-Kapalı binalar alerjisi
Genellikle büroda çalışanlarda görülen ve kesin nedenleri tam anlaşılamamış olan bu hastalığın belirtilerini; baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşukluk, yorgunluk hissi, gözlerde sulanma, kaşınma, kızarma, burun akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, boğazda yanma, boğaz kuruluğu, gıcık şeklinde öksürük, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı, cilt kuruluğu, ciltte kaşıntılar, burun kanaması, konsantrasyon güçlüğü
5 -Takı alerjisi
Ciltte kızarıklık, kaşıntı, sulanma gibi şikayetlerle ortaya çıkıyor. Alerjenle temas süresi, temas eden madde konsantrasyonu, ciltte daha önceden bulunan hasarlar, terleme, göz kapakları, kulak memesi gibi hassas cilt bölgeleri, cilt kuruluğu gibi etkenler tablonun oluşumunu etkiliyor. Özellikle deri, nikel ve krom içeren takılar, alerjik reaksiyon geliştirebiliyor.
6 - Besin alerjisi
Muz, pancar, kavun, çikolata, midye, kekik, yengeç, rezene, zencefil, bal, mercimek, ıstakoz, portakal, istiridye, çilek... Besin alerji; vücudun bazı yerlerinde kızarma, kaşıntı, kusma, karın ağrısı, döküntüler, gözlerde kaşınma ya da sulanma gibi pek çok şikayetlerle ortaya çıkıyor.
Güneş alerjileri
Güneş alerjisi üç gruba ayrılıyor: Polimorf Işık Döküntüsü:
Vücudun güneş gören bölgelerinde, güneşe çıktıktan 30 dakika – 3 gün sonra beliren; kızarıklık ve cilt döküntüleriyle seyrediyor. Alın, yanaklar, el sırtları, kollar ve göğüs altları gibi bölgelerde aniden ortaya çıkıyor
Fotoallerjik reaksiyon: Güneş yanığı ya da alerjik egzamaya benzerlik gösteriyor. Güneş gören alanlarda kızarıklık ve döküntüler oluşuyor
Fototoksik Reaksiyon: Normalde reaksiyon uyandırmayan bir dalga boyunun; katran bileşikleri, bitkiler ve esansiyel yağ bileşikleri ( havuç, kereviz, dere otu, rezene, anason, çörekotu, turunçgiller, baklagiller, incir ve bazı çayır bitkileri), boyalar, ilaçlar gibi ışığa karşı hassasiyete neden olan maddelerle temas etmesi sonucu oluşuyor
En az rastlanan alerji çeşitleirndne biri: Su alerjisi
Su alerjisi çok az rastlanan bir alerji türüdür. Kişi su ile ve hatta kendi teri ile temas ettiği zaman cildinde aşırı yanma ve kaşınma hissi oluşur. Az rastlanan bir cilt problemi olan şu alerjisine ilişkin 30 ile 40 arasında vaka kayıtlara geçmiştir.
Hastalık sürecinin tamamen bilinmemesine rağmen hastalığın suda mevcut kimyasallar, mineraller ve demire karşı aşırı duyarlılıktan kaynaklandığı düşünülmektedir. Hastanın su ile herhangi bir şekilde temas etmesi birkaç dakika ya da saatlerce süren kızarıklıkların oluşmasına neden olur. Suyun türü ve sıcaklığı da hastalığın belirtilerini etkileyebilir..
Doktorlar henüz su alerjisine karşı etkili bir tedavi geliştirememişlerdir. Alerjisi bulunan kişi nemli şartlardan, yağmurdan ve hatta kendi ter ve göz yaşından bile kaçınmalıdır. Duşta çok uzun süre kalmamalıdır ve duş alma sıklığı en aza indirilmelidir. Ağrıları hafifletmek için Antihistamin ve Kapsaisin kremi kullanılabilir.
Kahve bile içemeyen Michela, su alerjisi yüzünden kabus dolu bir hayat sürüyor. 1 damla gözyaşı hatta ter bile Dutton'un cildinde ağrılı döküntülerin başlamasına neden olabiliyor..
Haftada sadece bir defa 10 saniyeliğine banyo yapabiliyor... Oğlunun teri bile çileden çıkartıyor... Kahve bile içemeyen Michela, su alerjisi yüzünden kabus dolu bir hayat sürüyor. Haftada sadece bir kez 10 saniyede duş yapabilen genç kadının cildine değen bir damla su bile, ağrılı döküntülerin başlamasına neden oluyor...
Michaela Dutton diğer annelerden farklı olarak küçük oğlu düşüp dizini incittiğinde onun gözyaşlarını silemiyor. 1 damla su bile Dutton'un cildinde ağrılı döküntülerin başlamasına neden olabiliyor.
