Atatürk günlüğü - Tarihte bu gün Atatürk ne yapmış? ( Güncellenecektir )

Atatürk Günlüğü 20 Ocak - Tarihte Bugün 20 Ocak

20 Ocak 1923

TBMM Başkanı Gazi Mustafa Kemal,

Bilecik Osmaneli İstasyonu'nda bir öğrencinin okuduğu şiiri dinlerken Midilli Kruvazörü, İmroz açıklarındaki mayınlara çarparak battı.

(20 Ocak 1918) 1938 - Atatürk'ün, Yalova'ya gitmek üzere akşam Ankara'dan trenle Derince'ye hareketi.

Atatürk Yalova da dinlenmek üzere Ankara’dan İzmit’e giderken 20 Ocak 1938 günü Eskişehir garında durdu. 1921 - İlk Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (Anayasa)'nun TBMM'de kabulü.

TBMM’nin oluşumunun ardından, 23 maddelik ilk anayasa kabul edildi. 1921 - Constitutional Act enacted.

Assembly votes first (provisional) constitution.
1920 - Maraş'ta kurtuluş mücadelesi başladı.

Maraş'ta da direniş başladı, Fransız birliklerine yapılan saldırılar sonunda mühimmat ele geçirildi.
Amacı savaşı önlemek olan Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti) İsviçre'nin Cenevre şehrinde kuruldu.

Albay İsmet (İnönü) Bey'in (birinci defa) İstanbul'dan Ankara'ya gelişi ve Atatürk'le beraber Erzurum'da bulunan Kâzım Karabekir'e gönderdikleri telgraf: "Ankara'dan samimî selâmlar göndererek gözlerinizden öperiz." İsmet Bey, 10 Şubat 1920 günü İstanbul'a hareket etmiştir. [Kocatürk]
İstanbul'da İtilâf Devletleri Yüksek Komiserlerinin, Ali Rıza Paşa Hükûmeti'ne "Harbiye Nazırı Cemal Paşa ile Genelkurmay Başkanı Cevat (Çobanlı) Paşa'nın 48 saat içinde görevlerinden çekilmelerini bildiren" ortak notası. (Cemal Paşa, söz konusu notayı bir gün sonra Atatürk'e bildirirken, yanlış olarak "İngilizlerin notası" şeklinde ifade etmiştir. [Kocatürk]

1918 - Midilli Kruvazörü, İmroz açıklarındaki mayınlara çarparak battı.

1915 - 20 Ocak 1915 Tarihinde 3 ncü Kolordu'da yeni teşekkül eden 19 ncu Fırka Kumandanlığı'na tayin buyrulmuştur.

Atatürk'ün, -Esat (Bülkat) Paşa komutasındaki- 3. Kolordu'ya bağlı olarak Tekirdağ'da teşkil edilecek 19. Tümen Komutanlığı'na atanması.
 
21 OCAK TARİHTE BUGÜN

1938 - Atatürk'ün, trenle İzmit üzerinden Derince'ye gelişi, buradan Akay vapuru ile Yalova'ya geçişi ve yeni yapılan Termal Otel'in ilk misafiri oluşu.

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri Anadolu Kulübü'ne, akşam Karpiç'e gidişi.

1935 - Atatürk'ün, akşam İsmet İnönü ile beraber trenle Ankara'dan İstanbul'a hareketi.

1933 - Atatürk'ün, Bandırma'dan Balıkesir'e gelişi, Valiliği, Belediye'yi, Kolordu Karargâhı'nı ve Cumhuriyet Halk Partisi'ni ziyareti.

1932 - Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek Fatih ve Şişli taraflarında bir gezinti yapması.

1923 - Atatürk'ün, Bursa Lisesi öğretmenlerinin, şerefine verdiği çayda öğretmenlerle görüşmesi.

1922 - Atatürk'ün, Ankara'da "İzmir Yurdu Cemiyeti"nin tertiplediği çayda, Yurt'un fahrî başkanlığını kabul edişi nedeniyle konuşması: "...Yurt'un, İzmir'in içinde vazife göreceği güne kavuşacağız. O gün uzak değildir!"

1921 - Ethem'in kardeşi Tevfik Bey Yunanlılarla bir teslim anlaşması imzaladı.

1920 - Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'e telgrafı: "İsmet Bey en nazik ve mühim bir devreye girdiğimizi göz önüne alarak bizi kıymetli çalışmasından yararlandırmak ve bu devrenin gelişmesine kadar Heyet-i Temsiliye'de bulunmak üzere gelmiştir. Hep beraber gözlerinizden öperiz."

Atatürk'ün, çalışmaları hakkında bilgi sunan Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti'ne telgrafı: "...Vatanperver girişimlerinizi takdir ve tebrik ediyoruz."

Harbiye Nazırı Cemal Paşa'nın, Atatürk'e telgrafı: "İngilizler, hükümete verdikleri bir notada, benim ile Cevat Paşa Hazretlerinin vazifeden çekilmekliğimizi istediler. ...Vaziyet benim ile Cevat Paşa'nın çekilmemizi gerektirdi. Kabineyi müşkül duruma sokacak bir harekette bulunulmamasını rica ederim. Aksi halde vaziyet, tasavvur ettiğimizden daha tehlikeli olur."
 
22 OCAK Tarihte Bugün

Ocak1905.jpg


Atatürk, Harp Akademi'sini Kurmay Yüzbaşı olarak bitirdiği günlerde

( 11 Ocak 1905 tarihinde Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle Harp Akademisi'nden mezun oldu )

1938 - Atatürk'ün, bazı şikâyetleri üzerine Yalova'da Dr. Nihat Reşat Belger* tarafından muayenesi ve ilk defa olarak "siroz başlangıcı" teşhisinin konulması (bu teşhis, daha sonra diğer hekimlerle beraber Fransa'dan davet edilen Prof. Dr. Fiessinger tarafından da doğrulanmıştır).

* Dr. Nihat Reşat Belger, Atatürk'ü muayene ettiği dönemde Yalova Kaplıcası işletme Müdürü ve Başhekimi olarak görev yapıyordu. Hem ıstanbul'da hem Paris'te tıp eğitimi görmüş, değerli bir iç hastalıkları uzmanı idi; ancak profesör unvanını taşımıyordu. 1938 yılı ortalarına doğru ıstanbul Tıp Fakültesi Hidroklimatoloji profesörlüğüne atandı ve 1943 yılına kadar üniversitede hizmet verdi. Atatürk'ün sağlığı ile ilgili olarak düzenlenen raporların hiçbirinde profesör unvanını kullanmadı. [Kocatürk]

Yalova’da ‘Termal Oteli’ açıldı.

1936 - Atatürk'ün, Kurun (Vakit) gazetesinde, Hatay davasıyla ilgili olarak, Asım Us imzasıyla yayımlanan başyazısı: "...Acaba Fransız devlet adamlarının bu işi böyle çıkmaza sokmaktan maksatları ne olabilir? ...Biz artık Fransız devlet adamlarına hitap etmeye gerek görmüyoruz. Bundan sonra Fransızların kendi menfaatleri namına dostları ve müttefikleri olan devletlerin, gerçeği yakından görerek durumun gereğine göre hareket etmelerini istiyoruz!" (Atatürk tarafından yazdırılıp Asım Us imzasıyla Kurun (Vakit) gazetesinde dizi halinde yayımlanan bu başyazıların sayısı beş olup 22-26 Ocak 1937 günlerinde yayımlanmıştır). [Kocatürk]

1935 - Atatürk'ün, Ankara'dan ıstanbul'a gelişi.

1933 - Atatürk'ün, Balıkesir'de Lise'yi ve Öğretmen Okulu'nu ziyareti, bazı derslere girişi, gece 24.00'te trenle Kütahya'ya hareketi.

1932 - Yerebatan Camisindeki Türkçe Kuran'ın ilk kez okunması.
ıstanbul Yerebatan Camii’nde ilk defa Hafız Yaşar (Okur) tarafından Türkçe Kuran okundu

Atatürk'ün, akşam ıstanbul'da Opera Sineması'nda "Çanakkale" filmini seyretmesi, daha sonra Pera Palas'a uğrayarak Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1930 - Gazi ve Türklük aleyhine propaganda yapmaktan dolayı Resimli Ay gazetesi aleyhine dava açıldı. (27 Şubat - Resimli Ay gazetesinin davası mahkûmiyetle bitti).

1924 - Başbakan ısmet Paşa'nın, Halife Abdülmecit Efendi'nin başkâtibi aracılığıyla bazı isteklerde bulunması üzerine, ızmir'de bulunan Atatürk'e telgrafı ve Cumhurbaşkanı Atatürk'ün cevabı: "...Halife ve bütün cihan, kesin olarak bilmek lâzımdır ki, mevcut ve korunmuş olan halife ve halife makamının, hakikatte, ne dinen ve ne de siyaseten hiçbir mâna ve varlık nedeni yoktur. Türkiye Cumhuriyeti safsatalarla mevcudiyetini, bağımsızlığını tehlikeye maruz bırakamaz. Hilâfet makamı, bizce en nihayet tarihî bir hatıra olmaktan fazla bir ehemmiyete sahip olamaz. Türkiye Cumhuriyeti devlet adamlarının veya resmî heyetlerin, kendisiyle temasını istemesi dahi Cumhuriyetin bağımsızlığına açık tecavüzdür. ...Halifenin hayatının temini ve geçinmesi için Türkiye Cumhurbaşkanının tahsisatından mutlaka aşağı bir tahsisat kâfi gelir. Maksat debdebe ve gösteriş değil, insanca hayat ve geçim temininden ibarettir. Hilâfet hazinesinden maksat ne olduğunu anlayamadım. Hilâfetin hazinesi yoktur ve olamaz. Böyle bir hazineyi ecdadından miras yoluyla elde etmişse resmen ve açık olarak bilgi verilmesini rica ederim." [Kocatürk]

1923 - Atatürk'ün, Bursa'da "Şark Sineması" salonunda halkla konuşması: "...ınsanlar olgunlaşmak için bazı şeylere muhtaçtır. Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur."

Atatürk'ün, annesinin ölümü nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin başsağlığı dileklerini ileten Meclis II. Başkanı Ali Fuat (Cebesoy) Paşa'ya cevabı: "...Cenab-ı Hak, büyük validemiz vatanı gerçek kurtuluş ve refaha ulaştırmaya ve milletin bağımsızlık ve egemenliğini sağlamlaştırmaya çalışan Meclisimizi tarihî çalışmalarında başarılı kılsın!" [Kocatürk]

1922 - Ankara'da "Harp Encümeni"nin, Atatürk'ün başkanlığında ilk toplantısını yapması.

1921 - Ethem kendisine bağlı birlikleri serbest bıraktı. Kendisine bağlı Parti Pehlivan Refet Bey'in kuvvetlerine teslim olmayı reddederek, Yunanlıların hakim olduğu bölgede gerilla biçimi eylemler yapmaya başladı.

Çerkez Ethem kuvvetlerinin bir bölümü dağılır, yada yeniden milli kuvvetlere katılırken, çok küçük bir bölümünün Yunanlılara sığınması.

Ethem Yunanlılara sığındı.

Kars'tan Erzurum'a gelen Mustafa Suphi ve arkadaşları burada saldırı ve hakaretlere uğradı.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda bolşeviklik propagandası yapanlarla ilgili görüşmeler esnasında konuşması: "...Şüphe etmiyorum ve hiç kimsenin şüphe etmeyeceğini zannediyorum ki, Büyük Millet Meclisi ve onun hükümetinin bugüne kadar izlediği siyaset, tamamen millî emellere uygundur. Bu siyasetin ne olduğunu tekrara lüzum görmem." [Kocatürk]

1920 - Atatürk'ün, kolordu komutanlarına direktifi: "ıngilizler ıngilizler ıstanbul'da nazır veya mebuslardan bazılarını tutuklarsa, karşılık olarak Anadolu'da bulunan ıngiliz subaylar ıngiliz subayları tutuklanacaktır." [Kocatürk]

Misak-ı Milli, Felah-ı Vatan grubunın gizli oturumunda kabul edildi.

Meclis-i Mebusan'da Mustafa Kemal'in kutlama telgrafına teşekkür edilmesi karalaştırıldı.

Trabzon'da ve Denizli'de işgale karşı mitingler yapıldı. Trabzon'daki mitingde Faik Ahmet Bey (Barutçu) konuştu.

Atatürk'ün, ıngilizlerin verdiği nota üzerine nazırlıktan istifa ettiğini bildiren Harbiye Nazırı Cemal Paşa'ya telgrafı: "...Heyet-i Temsiliye'nin bir temsilcisi olan zat-ı devletlerinin, Heyet-i Temsiliye'nin haberi olmaksızın ve hatta onun görüşüne rağmen çekilmeniz kabul edilemez. ıngilizlerin, sizi zorla vazifeden ayırmaları ihtimali bile bizim hesabımızdadır ve süratle önlemleri alınmıştır. Metanetle mevkiinizi korumanız kesin isteğimizdir." [Kocatürk]

Atatürk'ün, Sadrazam Ali Rıza Paşa'ya telgrafı: "ıngilizlerin, Harbiye Nazırı'nın ve Genelkurmay Başkanı'nın değiştirilmesini istemeleri, devletin siyasî bağımsızlığına kesin bir tecavüzdür. ...Siyasî bağımsızlığımıza yapılan bu açık tecavüzü, devletçe kabul eder ve milletçe sessiz kalırsak, siyasî varlığımız aleyhinde en kötü karar ve uygulamalara kendi tarafımızdan yol vermiş olacağımıza şüphemiz yoktur. Bu nedenle ıngilizlerin ıstanbul'da muhtemel tecavüzleri ne şekil ve ne dereceye varacak olursa olsun, içeride ve dışarıda Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'ne dayandığı bilinen hükümetin, bu teklifi şiddetle reddetmesi ve Harbiye Nazırı ile Genelkurmay Başkanı'nın yerlerinde bırakılması kesin isteğimizdir."

Atatürk'ün, Harbiye Nazırı Cemal Paşa'ya telgrafı: "ıngilizlerin emri sonucu olarak Harbiye Nezareti'ni terk ettiğiniz anlaşılıyor. ...Eğer görev başına gelmemekte ısrar ederse*niz, ıngilizlerin, milletin bağımsızlığını bozduğunu ilân ederken, Harbiye Nazırı'nın da vatanî vazifesini yerine getirmemekten sorumlu olduğunu ağır bir şekilde ilâve etmek mecburiyetindeyiz." [Kocatürk]

Atatürk'ün, ıngilizlerin ıstanbul'da Harbiye Nazırı ile Genelkurmay Başkanı'nın görevden uzaklaştırılmalarını istemeleri üzerine milletvekillerine bildirisi: "...ıngilizlerin tecavüzü geri alınmadığı takdirde Meclisin vazifesi, Anadolu'ya geçmek ve milletin idaresini üzerine almaktır. Bu hareket, bütün milletin kuvvetlerini kendisinde toplamış olan Kuva-yi Milliye tarafından her yönüyle desteklenecektir." [Kocatürk]

1919 - Hürriyetperveran Avam Partisi başkanı Fethi Bey (Okyar) diğer partileri ortak hareket etmek üzere bir toplantıya çağırdı.

Trakya-Paşaeli Müdafaa-ı Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti Trakya'daki Yunan işgalinin kaldırılmasını istedi.

Türk Kuvvetleri'nin Batum'u boşaltması.

Konya ıstasyonu'nun ıngilizler tarafından işgal edilmesi.

1917 - Atatürk'ün, 16. Kolordu Kurmay Başkanı Yarbay ızzettin (Çalışlar) Bey'i, Silvan'dan 2. Ordu Karargâhı'na çağırması.
 
23 OCAK Tarihte Bugün

1938 - Atatürk'ün, Yalova'ya çağrılan Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp tarafından muayenesi.

1937 - Atatürk'ün, Kurun gazetesinde Hatay davasıyla ilgili olarak Asım Us imzasıyla yayımlanan ikinci başyazısı: "..Fransa, bugün kendisine pek mütemayil bir dostunu daha kaybetmek üzeredir!"

1936 - Atatürk'ün, gece Karpiç'e gidişi.

1935 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Başbakan İsmet İnönü ve Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'ı kabulü.

1933 - Atatürk'ün, Balıkesir'den Kütahya'ya gelişi, resmî ziyaretleri ve Kiremit Fabrikası'nı gezmesi.

Atatürk'ün, Ülkü dergisine ithaflı resmini armağan edişi: "Ülkü'den, öz ülkümüzü yayma yolunda kutlu verimler beklerim." (Ülkü dergisi, sayı: 70, 1938). [Kocatürk]

1932 - Mustafa Kemal'in talimatına uygun olarak, Riyaset-i Cumhur İncesaz Heyeti Şefi Binbaşı Hafız Yaşar (Okur) İstanbul'da Karaköy'deki Yeraltı Camii'nde ilk kez Cuma namazından sonra Yasin Suresi'ni önce Arapça sonra da Türkçe okudu.

1928 - Atatürk'ün, Yugoslav Elçisi Y. Taditch'in güven mektubunu kabulü ve Elçi'nin söylevine cevap konuşması

1923 - İsmet Paşa'nın, Lozan'dan Atatürk'e, Konferansla Musul konusundaki görüşmeleri bildiren telgrafı.

1922 - Atatürk'ün, "Petit Parisien" muhabirine demeci: "...Büyük Millet Meclisi Hükümeti veya ben, Türk milletine her şeyden evvel, millî emellerinin elde edileceği hakkında teminat vermeye mecburuz. Türk milleti, Yunanlıları kovmaya her ne pahasına olursa olsun, karar vermiştir." [Kocatürk]

1920 (23-24) - Atatürk'ün, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şubelerine, "Merkez Heyetlerinin çekeceği telgraflardan ücret alınmayacağına dair Posta ve Telgraf Başmüdürlüklerine talimat verildiğini" bildiren yazısı: "Aksine harekete cüret edecek memurların isimlerinin Heyet-i Temsiliye'ye bildirilmesi." [Kocatürk]

1914 - Atatürk'ün, Sofya'da, Madam Hilda Christianus'a resmini armağanı: "Hakikatli ve pek nazik Madam Hilda'ya."(Hilda Christianus, Atatürk'ün 1914 yılında Sofya'da villâlarının bir odasında pansiyoner olarak kaldığı Avusturyalı bir ailenin, Güstaw Christianus'un kızıdır. Atatürk bu aile ile tanışmış, sık sık sofralarında yemek yemişti. Hilda, 1961 yılında 70 yaşlarında iken Atatürk hakkında şunları söylemişti: "O, bir dâhi idi. Mustafa Kemal gibi bir kimse yeryüzüne bir daha gelmedi. Çok enteresan, çok mühim, büyük bir insandı o!" [Kocatürk]

1913 - İttihatçılar tarafından Kâmil Paşa'nın, Sadaret'ten uzaklaştırılarak yerine Mahmut Şevket Paşa'nın getirilmesi (Babı*âli Baskını). (Mahmut Şevket Paşa, kurduğu kabinede Harbiye Nazırlığı'nı da kendi üzerine almıştır).

Başkomutan Vekilliğine Ahmet İzzet Paşa'nın atanması.
 
24 OCAK Tarihte Bugün

24Ocak1933.jpg

24 Ocak 1933
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal,
Kütahya ıstasyonu'nda bir yurttaş ile dilekçesi hakkında konuşurken

1937 - Atatürk'ün, Kurun gazetesinde Hatay davasıyla ilgili olarak Asım Us imzasıyla yayımlanan üçüncü başyazısı: "...Dostlarımızın kendilerine düşen vazifeyi yapmaları pek lüzumlu olduğu inancındayız. Biz dostluğa lâyık ve lâzım olduğu kadar hürmette, hak ve menfaatlere azamî riayette kusur etmiyoruz. Fakat Türkiye Cumhuriyeti'ne eski Osmanlı imparatorluğu'nun bir uzantısı gözü ile bakılarak ona karşı dejenere bir politika izlendiği ve hâlâ bu sevdada yaşayan diplomatların siyasette hakim olduklarını görürsek bunun yalnız isabetsiz değil, aynı zamanda tehlikeli bir meslek olduğunu söylemekten de kendimizi alamayız." [Kocatürk]

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Keçirören'e kadar bir gezinti yapması.

1933 - Atatürk'ün, Kütahya'da okulları ziyareti, akşama doğru trenle hareket ederek gece Afyon'a gelişi ve 23.30'da Afyon'dan Konya yönünde hareketi.

1923 - Atatürk'ün, sabah, ızmir'e gitmek üzere Bursa'dan ayrılışı.

1921 - Fevzi paşa'nın icra vekilleri başkanlığına seçilmesi.

Fevzi (Çakmak) Paşa'nın, ıcra Vekilleri Heyeti Başkanlığı'na seçilmesi (3 Mayıs 1920 günü seçilen icra Vekilleri Heyeti, 20 Ocak 1921 tarihli Anayasa'nın 9. maddesi gereğince, Fevzi Paşa'yı Başkan seçmişlerdir).

1920 - Atatürk ve Ali Fuat Paşa'nın imzası ile "Güney cephesindeki hareketler ve yapılması gereken hususlar" hakkında ilgililere genelge yayımlanması: "...Kolorduların bu direktife ve evvelce verilen plâna göre millî kuvvetleri hemen teşkil ve harekete hazır bulundurmaları lâzımdır."

Atatürk'ün, ıstanbul'da bulunan Rauf (Orbay) Bey'e telgrafı: "Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin, ıstanbul'da güvenle dağıtımının sağlanması için gerekli önlemlerin alınması, nereye ne kadar verildiğinin bildirilmesi." [Kocatürk]

1917 - Atatürk'ün, Diyarbakır Vali Konağı'nda bölge valileriyle toplantı yapması.

16. Kolordu Kurmay Başkanı ızzettin (Çalışlar) Bey'in -Atatürk'ün çağrısı üzerine- Silvan'dan Diyarbakır'a gelişi, Atatürk'le görüşmesi.

 
25 OCAK Tarihte Bugün


25Ocak1923.jpg


25 Ocak 1923
TBMM Başkanı Gazi Mustafa Kemal, Uşak İstasyonu'nda

1948 - Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Kazım Karabekir öldü.

1882 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğrenimini değişik yerlerde tamamladı. Ortaokul ve liseyi Fatih Askeri Rüştiyesi’nde ve Kuleli Askeri Lisesi’nde okudu. Karabekir, Harp Okulu’nda Mustafa Kemal ile tanıştı. 1902’de Harp Okulu’nu, 1905’te Harp Akademisi’ni bitirdi. 1909’da İstanbul’da patlak veren 31 Mart Olayı’nı bastırmak üzere buraya gönderilen Hareket Ordusu’nda Mustafa Kemal ile birlikte Kazım Karabekir’de vardı.
Birinci Dünya Savaşı başlarında yarbaylığa yükselen Karabekir, savaş yılları boyunca İran sınırında, Halep’te, Doğu Cephesi’nde, Çanakkale’de bulundu. 1917’de atandığı Diyarbakır’daki 2. Kolordu komutanlığından sonra, Erzincan yakınındaki Kafkas Kolordusu’nun başına getirildi ve bu görevi sırasında Ermenileri püskürterek Erzincan ve Erzurum’u geri aldı. Sarıkamış’taki kolordu ile işbirliği yaparak Kars ve Gümrü kalelerinin alınmasında üstün başarı gösterdi. Bunun sonucu olarak da generalliğe yükseltildi.
Karabekir’in hayatındaki önemli dönüm noktalarından biri Doğu’daki görevine gidişiyle başlar. Asıl başlangıç tarihiyse Mustafa Kemal’in Samsun’a çıktıktan sonra, kendisiyle temasa geçmesidir. O günden başlayarak Karabekir’in sınıf arkadaşı Mustafa Kemal ile tam bir işbirliği yapacak ve bu beraberlik Kurtuluş Savaşı’nın sonuna kadar sürecektir.
Kazım Karabekir Doğu’da Milli Mücadele’yi sürdürürken Edirne milletvekili olarak birinci Büyük Millet Meclisi üyeleri arasına girdi ve böylelikle siyasi hayata atıldı. 1923 seçimlerinde de İstanbul’dan milletvekili seçildi. Aynı zamanda merkezi Ankara’da olan 1. Ordu’nun komutanlığı görevini aldı. 1.dönem milletvekilliği sırasında pek faal olamayan Karabekir, 1923’ten sonra Parlamento’da sayıları oldukça azalan Mustafa Kemal’in muhalifleri arasında yer aldı. Çok geçmeden de Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele, Cafer Tayyar Eğilmez Paşalarla birleşerek Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nı kurdu (1924) ve bu partinin genel başkanlığını üzerine aldı. Partinin ömrü uzun olmadı ve 1926’da Mustafa Kemal’e karşı yapılan suikast girişiminden sonra kapatıldı. Kazım Karabekir 1948 yılında Ankara’da öldü. NTV

1938 - Atatürk'ün, Yalova'da eski Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa'yı kabulü.

1937 - Atatürk'ün Kurun gazetesinde Hatay davasıyla ilgili olarak Asım Us imzasıyla yayımlanan dördüncü başyazısı: "Başbakan İsmet İnönü, onbeş gün evvel Hatay sorunu üzerinde konuşurken şöyle demişti: 'Onbeş gün bekleyiniz.' ... Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne ve onun hükümetine hitap ediyoruz: Onaltıncı gündeyiz. Vaziyet nedir? Bizi, Türk milletini yeniden aydınlatınız!" [Kocatürk]

1936 - Atatürk'ün, Çankaya'da Yunan Büyükelçisi Raphael'in güven mektubunu kabulü.

Atatürk'ün, akşamüstü Türkkuşu'nu ziyareti, dönüşte İsmet Paşa'nın köşküne uğraması, akşam Çankaya'ya gelişi.

1933 - Atatürk'ün, Konya üzerinden trenle Adana'ya gelişi ve şehirde resmî ziyaretleri.

Millî Eğitim Bakanı Reşit Galip'in, Atatürk'e telgrafı: "... Mekteplere her zaman olduğu gibi bu seferki seyahatlerinde de ayrılan derin alâka payından dolayı övünen ve minnettar kalan bütün öğretmen ve öğrenci evlâtlarımız adına sonsuz şükranlarımı sunarım."

Atatürk'ün, Millî Eğitim Bakanı Reşit Galip'in telgrafına cevabı: "Ziyaret ettiğim okullarda öğretmenlerin, öğrencilerin verimli çalışma ve yüksek heyecanını görmekteyim."

Atatürk'ün, Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti Başkanı Yusuf Akçura'ya telgrafı: "Yalnız Eskişehir'de değil, gezdiğim diğer yerlerde de verimli çalışmalarınızın parlak ürünlerini sevinçle görmekteyim. Cemiyetinizin bu yolda memlekete yapmakta olduğu ve yapacağı hizmet ölçülemeyecek kadar büyüktür. Üyelerin gözlerinden öperim." [Kocatürk]

1932 - Atatürk'ün, Samsun'da Gazi Heykeli'nin açılış töreni nedeniyle halkın sevgi ve bağlılık telgrafına cevabı: "Muhterem Samsun halkının şahsıma karşı besledikleri asil duyguların kıymetli bir belirtisini bildiren telgrafınızdan pek duygulandım. Teşekkür, sevgi ve selâmlarımın muhterem halka sunulmasını rica ederim."

Atatürk'ün, akşam İstanbul Darülbedayii (İstanbul Şehir Tiyatrosu)'nde piyes seyretmesi.

1931 - Atatürk'ün başkanlığında kabine toplantısı ve 1931 yılı bütçesinin görüşülmesi.

Atatürk'ün, akşam trenle Ankara'dan İzmir'e hareketi.

Atatürk'ün, Ankara'dan ayrılırken söyledikleri: "...Dilimiz, aydınlarımızın tarafında kaybolmuştur."

1923 - Atatürk'ün, sabah Alaşehir'e gelişi ve Hükümet Alanı'nda konuşması: "...Arkadaşlar! Bundan sonra pek önemli zaferlere kavuşacağız. Fakat bu zafer süngü zaferleri değil, ekonomi, bilim ve kültür zaferleri olacaktır."

1922 - Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın, İstanbul'da vasiyetname yazdırması. (Zübeyde Hanım, iki nüsha olarak hazırlanan bu vasiyetnamenin aslını bir yazı ile Atatürk'e göndermiştir). [Kocatürk]

1921 - Paris'te İtilaf Devletleri temsilcilerinin toplantısı ve Sevr anlaşmasını değiştirmek için Türk ve Yunan hükümetlerini 21 Şubat 1921'de Londra'da toplanacak bir konferansa davet kararı alması.

İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon'un, Paris toplantısında demeci: "...İstanbul hükümeti felç halinde ve Mustafa Kemal Türkiye'nin gerçek hâkimidir."

1917 - Yarbay İzzettin (Çalışlar) Bey'in, 2. Ordu Karargâhı'nda Kurmay Başkanı olarak göreve başlaması (İsmet Bey'in, 4. Kolordu Komutanlığı'na atanması nedeniyle 2. Ordu Kurmay Başkanlığı boşalmış bulunuyordu).

1915 - Atatürk'ün, Sofya'dan İstanbul'a dönüşü ve yeni görevi hakkında Harbiye Nazırı ve Başkomutan Vekili Enver Paşa ile görüşmesi. (Bu görüşme, ocak sonunda olmakla beraber kaynaklarda günü belirtilmemiştir. Olayların akışı muhtemel tarihin 25 Ocak 1915 olabileceğini düşündürmektedir). [Kocatürk]

1914 - Atatürk'ün, Sofya'dan, Madam Corinne'e Fransızca mektubu: "...Benim ihtiraslarım var, hem de pek büyükleri; fakat bu ihtiraslar, yüksek yerler işgal etmek veya büyük paralar elde etmek gibi maddî emellerin tatminiyle ilgili değil. Ben bu ihtirasların gerçekleşmesini vatanıma büyük faydaları dokunacak, bana da liyakatle yapılmış bir vazifenin canlı iç rahatlığını verecek büyük bir fikrin başarısında arıyorum. Bütün hayatımın ilkesi bu olmuştur. Ona çok genç yaşımda sahip oldum ve son nefesime kadar da onu korumaktan geri kalmayacağım."
 
26 OCAK Tarihte Bugün

26Ocak1923Manisa.jpg


TBMM Başkanı Gazi Mustafa Kemal, Manisa'da (26 Ocak 1923)

1938 - Cenevre'de başlayan Türkiye ile Fransa arasındaki görüşmelerde Hatay sorunu ele alındı.

1935 - Atatürk'ün, öğle vakti otomobille Beyoğlu'nda bir gezinti yapması, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, Adana'dan trenle hareketi, Fevzipaşa'dan geçilerek Narlı'ya gelişi, burada trenden inerek otomobille Gaziantep'e gelişi, Halkevi'ni ziyareti, akşam şerefine büyük bir yemek verilmesi ve geceyi Vali Konağı'nda geçirmesi.

1931 - Atatürk'ün, Eskişehir, Kütahya ve Afyon'dan geçişi, Uşak'a 7 kilometre uzaklıkta trenden inerek Şeker Fabrikası'nı ziyareti, saat 19.00'da Uşak'tan ızmir'e hareketi.

1926 - Atatürk'ün, Almanya Cumhurbaşkanlığına seçilen Hindenburg'a tebrik mektubu.

1925 - Atatürk'ün, Mersin'de, çiftçilerin traktör ve diğer ziraat aletleriyle yaptığı geçit törenini izlemesi; öğleden sonra bir portakal bahçesinde çiftçiler tarafından verilen yemeği şereflendirmesi.

1923 - Atatürk'ün, Salihli'ye gelişi ve istasyonda halka hitabı: "...Bundan sonra memleketimizi kesin kurtuluşa kavuşturmak için pek kuvvetli ve esaslı tedbirler almak gerekir. Bu tedbirlerin en önemlisi ve en birincisi bilim ve kültürdür." [Kocatürk]

Atatürk'ün, Turgutlu istasyonunda halka hitabı: "Memleket ve milletin iyiliği için çalışanlar, milletin yardım ve itimadından emin bulunmazlarsa elbette kalp kuvveti ile çalışamazlar."

Atatürk'ün, Manisa'ya gelişi ve konuşması: "...Bizim kuvvetimiz, milletin güven ve itimadıdır."

Atatürk'ün, Manisa'dan Menemen'e gelişi, istasyonda karşılanışını takiben ızmir'e hareketi.

1921 - Yunan Ordusunun cephe boyunca taarruzu.

ıtilaf Devletleri ıstanbul temsilcilerinin Londra Barış Konferansı'na delege gönderilmesini, Sadrazam Tevfik Paşa'ya bildirmeleri. (ıtilaf Temsilcileri, Osmanlı Heyeti içinde, Ankara hükümeti temsilcilerinin de bulunmasını istemişlerdir).

1920 - Celalettin Arif Bey, geçici olarak Mebusan Meclisi başkanlığına seçildi.

1920 (26-27) - Akbaş mevkisindeki cephane deposuna Kuvay-ı Milliye kahramanlarından Köprülülü Hamdi ve arkadaşlarının baskını.

Köprülü Hamdi Bey, Kuvay-i Milliyecilerle, Fransızların koruduğu Akbaş cephaneliğini basmak için, Rumeli yakasına geçti.

 
27 OCAK Tarihte Bugün

1937 - Atatürk'ün, Kurun gazetesinde Hatay davası ile ilgili olarak Asım Us imzasıyla yayımlanan beşinci başyazısı: "..Türkiye Cumhuriyeti çok haklı olduğu Hatay davasını ortaya atarken bunun bütün sonuçlarını düşünmemiş olduğunu kim iddia edebilir? Dava uluslararası olmuştur. Davasında haklı olan Türkiye'dir. Artık, dinlenilecek sözün kimin ağzından çıktığına çok dikkat etmelidir. Türk'ün sözü, Türk'ün haklı ve yerinde sözü Türk'ün kendisidir. Ona uymamak, onu tanımamak, onu hiçe saymak, buna cesaret gösterenlerin düşünmedikleri akıbetle karşılaşacaklarına asla şüphe etmemelidir."

Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığının kabul edilmesi. (Bu karar, 29 Mayıs 1937'de Cenevre'de toplanan Milletler Cemiyeti Konseyi'nde de Hatay Anayasasıyla beraber onaylanmış, bağımsızlık rejimi 29 Kasım 1937 günü yürürlüğe girmiştir. 2 Eylül 1938'de Hatay Millet Meclisi açılarak Devlet Bakanlığı'na Tayfur Sökmen seçilmiştir. Devletin adı "Hatay Devleti" olarak kabul edilmiş, 23 Haziran 1939'da Türkiye ile Fransa arasında yapılan antlaşma ile de Hatay Türkiye'ye bırakılmış, 7 Temmuz 1939 tarih ve 3711 sayılı Kanunla yeni Hatay ili kurulmuştur). [Kocatürk]

Atatürk'ün, Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığının kabul edilmesi üzerine Başbakan İsmet İnönü'ye telgrafı: "Başarılmış olan millî davada izlenen uygar ve insanî yola, uluslararası lâyık olduğu kıymetin verileceğine şüphe yoktur. Türkiye Cumhuriyeti haklı olduğuna inandığı davasını, büyük ve âdil hakem heyeti olmasını daima arzu ettiği ve bu sıfat ve yetkisinin daha çok çetin meselelerin çözümünde en yüksek kudret ve kuvvete sahip olmasını temenni ettiği Milletler Cemiyeti'ne bırakmakla insanlık adına isabetli bir harekette bulunmuştur. Bu suretle uygarlık adına da yüksek bir vazife yapmış olmakla sadece takdir ve tebrike lâyıktır!"

Atatürk'ün 27 Ocak 1937 tarihli telgrafına Başbakan İsmet İnönü'nün cevabı: "Hatay davasında hükümetin izlediği yol ve hareket, yüksek şefimizin ilham ve telkini eseridir."

1935 - Atatürk'ün, günü Dolmabahçe Sarayı'nda çalışmakla geçirmesi.

1933 - Atatürk'ün, Gaziantep'te Valiliği ve Belediye'yi ziyareti, İl Genel Meclisi'nin kendisine hemşehrilik belgesi sunuşu.

Atatürk'ün, öğleden sonra Gaziantep'ten Narlı'ya gelişi, buradan da trenle Adana'ya hareketi.

Prof. Dr. Fuat Köprülü'nün, Atatürk'e bayram tebriki: "Türk milletine öz benliğinin tükenmez kudretini veren büyük kurtarıcı ve yol göstericimizin sonsuz saygılarımla bayramını kutlarken, varlığımızı karanlıklardan kurtaran bu mukaddes ışığın başımızdan eksik olmamasını ona candan bağlı her Türk gibi Tanrı'dan dilerim."

1932 - Atatürk'ün, akşamüzeri Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek İstinye, Maslak, Şişli ve Karaköy yoluyla bir gezinti yapıp Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

Atatürk'ün, gece Beyoğlu'nda Turkuvaz Lokantası'na gelişi, geç saatlerde Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1931 - Balkan Birliği Cemiyeti Ankara’da kuruldu.

Atatürk'ün, trenle İzmir'e gelişi.

1927 - Atatürk'ün T.B.M.M.'nde, yeni seçilen milletvekillerini kabulü.

1925 - Atatürk'ün, Mersin'den Silifke'ye gelişi.

1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber İzmir'den Mersinli'ye kadar bir otomobil gezintisi yapması.

1923 - Atatürk'ün, sabah Karşıyaka istasyonunda trenden inerek annesinin mezarını ziyareti ve konuşması: "...Burada yatan annem, zulmün, zorun bütün milleti felâket uçurumuna götüren bir keyfî idarenin kurbanı olmuştur. ...Bu kadar kan dökerek milletin elde ettiği egemenliğin korunması ve savunulması için gerekirse valdemin yanına gitmekte asla tereddüt etmeyeceğim. Millî egemenlik uğrunda canımı vermek, benim için vicdan ve namus borcu olsun!" (Atatürk, annesinin mezarını ziyaretten sonra Karşıyaka istasyonundan tekrar trene binerek saat 13.00'de Basmane'ye gelmiş ve coşkun bir şekilde karşılanmıştır). [Kocatürk]

Atatürk'ün, Karşıyaka istasyonunda Lâtife Hanım'ın babası Muammer Bey'le -ilk defa- tanışması. Salih (Bozok) hatıralarında, bu olayı şu şekilde anlatmaktadır: "...İzmir'e gelirlerken Karşıyaka'da Atatürk'ü karşıladık. Beni kompartımanlarına yalnız olarak kabul buyurdular ve şu emri verdiler: 'Ben Lâtife Hanımla evlenmeye karar verdim. Şimdi babası burada ise kendisini bu kararımdan haberdar edersin ve hiç kimseye bir şey söylememesini de ilâve edersin! Paşa, o güne kadar Muammer Bey'i görmediğinden tanımıyordu. Paşa'nın emirleri gereğince hareket ettim. Muammer Bey'e, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın kayınpederi olacaklarını söylediğim zaman boynuma sarıldılar ve içini çekerek beni kokladılar. Biraz sonra Paşa Hazretleri de vagonlarından inerek Muammer Bey'le tanıştılar. [Kocatürk]

Atatürk'ün saat 13.00'de Basmane istasyonuna gelişi, da*ha sonra İzmir Valiliğini ziyareti, öğleden sonra Gözte*pe'de Uşakîzade Muammer Bey'in köşküne gidişi.

Atatürk'ün, akşam, Şehir Belediyesi tarafından izmir Hükü*met Konağı'nda şerefine tertiplenen ziyafette konuşması: "...Bütün bu başarı, yalnız benim eserim değildir ve ola*maz. Bütün başarı, bütün milletin karar ve imanı ile çalış*masını birleştirmesi neticesidir; kahraman milletimizin ve güzide ordumuzun kazandığı başarı ve zaferdir."

Atatürk'ün, İzmir'de, Bulgaristan'ın Edime Başkonsolusu T. Markov'u kabulü ve Türk-Bulgar ilişkileri hakkında gö*rüşmesi (Ertesi günü bir görüşme daha yapılmıştır). [Kocatürk]

1922 - Sovyetler Birliği'nin yeni büyükelçisi Aralof, Ankara'ya geldi. Aralof büyük bir törenle karşılandığı Ankara İstasyonu'nda halkı Türkçe selamladı.

1921 - Türkiye Halk İştirakiyûn Fırkası'nın yayın organı Emek yasaklandı. Bazı komünistler tutuklanmaya başladı.

Sadrazam Tevfik Paşa'nın, Atatürk'e "Londra'da toplanacak barış konferansı için Osmanlı heyetine katılmak üzere Büyük Millet Meclisi'nden üye isteyen" telgrafı.

1920 (26-27) - Akbaş Cephaneliği Baskını: Edremit Kaymakamı Köprülülü Hamdi ile Dramalı Rıza Beylerin komutasındaki bir Kuvvay-ı Millîye Müfrezesinin Gelibolu yakınlarındaki Fransız kuvvetlerine ait Akbaş silâh deposuna yaptığı baskın. Depodaki 8 bin Rus tüfeği, 40 Rus makinalı tüfeği, 20 bin sandık cephane Lapseki'nin Umurbey iskelesine Bolayır motoru ile taşındı. Fakat sarayın emri ile Gönen'in Yenice Köyü'nde depolanan silâhları ele geçirmek isteyen eşkiya Anzavur gelince Dramalı Rıza Bey tarafından depo havaya uçuruldu. Köprülülü Hamdi Bey burada şehit oldu. İstanbul'da yakalanan Rıza Bey ise idam edildi.
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Sözlüğü 1918-2000

1917 - Atatürk'ün, davet üzerine Diyarbakır'a gelmiş bulunan Elaziz (Elazığ) Valisi Sabit Bey'i, daha sonra Bitlis Valisi Memduh Bey'i bölgelerine uğurlayışı.

1916 - Atatürk'ün, karargâhı Edirne'de bulunan 16. Kolordu Komutanlığı'na atanması.
Atatürk'ün, Edirne'ye gitmek üzere İstanbul'dan trenle hareketi ve akşam Edirne'ye gelişi.

Edirne'deki bu kolordu, Kafkas Cephesinin önem kazanması üzerine bir süre sonra aynı adla Diyarbakır'a nakledilmiştir.

1916 - 27 Ocak 1916 Tarihinde tebdil havasının hitamına mebni 16 ncı Kolordu'ya İltihak buyrulmuştur.Atatürk'ün Özlük Dosyası

1915 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Madam Hilda Christianus'a mektubu: "...Sanıyorum ki size yazmak fırsatını uzun zaman bulamayacağım. Şimdilik size bir adres vermem mümkün değil! Fakat sonradan size yazacağım."
 
28 OCAK Tarihte Bugün

1935 - Atatürk'ün, öğleden sonra otomobille Topkapı'ya kadar bir gezinti yapması, akşamüzeri Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, öğleden sonra Başbakanlığı ziyareti ve ısmet Paşa ile görüşmesi.

1933 - Atatürk'ün, Gaziantep'ten Adana'ya dönüşü ve buradan Mersin'e geçerek resmî ziyaretlerde bulunuşu.

Atatürk'ün, Prof. Dr. Fuat Köprülü'nün 27 Ocak 1933 tarihli bayram tebriki telgrafına cevabı: "Hakkımdaki samimî duygularınıza teşekkür eder, başarılar dilerim."

Atatürk'ün, akşam Gülcemal vapuru ile Mersin'den Antalya'ya hareketi.

1932 - Atatürk Galatasaray Lisesi'ni üç kez ziyaret etmiştir.
(2 Aralık 1930, 28 Ocak 1932, ve 1 Temmuz 1933)


Atatürk'ün, akşamüzeri Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek Beyazıt ve Şişli tarafından bir gezinti yapması.

Atatürk'ün, akşam Dolmabahçe Sarayı'nda sofrada, Maarif Vekili Esat (Sagay) Bey hakkında sert tenkitlerde bulunan Dr. Reşit Galip'e müdahalesi: "Yorgun görünüyorsunuz, gidip istirahat edebilirsiniz!" Reşit Galip, Atatürk'ün bu yerinde müdahalesine "Burası milletin sofrasıdır, kovulmamalıyım; kalkmam!" şeklinde yersiz bir cevap vermiş, bu cevap üzerine Atatürk "O halde biz kalkalım; masayı beyefendiye bırakalım!" diyerek sofradan ayrılmıştır. Bu olayı takiben Reşit Galip, Ankara'ya dönmüş, büyük üzüntü ve pişmanlık duygularıyla Atatürk'e, 30 Ocak 1932 tarihini taşıyan bir mektup göndermiştir. Atatürk'ün, bu olaydan kısa süre sonra Reşit Galip'i bağışladığını, Reşit Galip'in 24 Mart 1932 akşamından itibaren Atatürk'ün sofrasında tekrar yer aldığını, nihayet 19 Eylül 1932'de Maarif Vekilliği'ne atandığını görüyoruz.

1925 - Atatürk'ün, Silifke'den Taşucu kasabasına gelişi ve geceyi burada geçirişi.

Atatürk'ün, Silifke'de Türkocağı'nı ve Sultanî Mektebi (Lise)'ni ziyareti ve okulun hatıra defterine yazdıkları: "Bu nur ocağında, geleceğin parlak güneşleri doğuş halindedir."

1922 - Sovyet elçisi Aralov'un Ankara'ya gelişi.

1921 - Türkiye Komünist Fırkası kurucusu Mustafa Suphi ve 14 arkadaşı Trabzon açıklarında Batum'a geri dönmek üzere bindirildikleri bir motorda Yahya Kaptan ve arkadaşlarının saldırısına uğradı. Öldürülen komünistlerin cesetleri Karadeniz' e atıldı.

Atatürk'ün, Sadrazam Tevfik Paşa'nın 27 Ocak 1921 tarihli telgrafına cevabı: "Millî iradeye dayanarak Türkiye'nin mukadderatına el koyan yegâne meşru ve müstakil hâkim kuvvet, Ankara'da aralıksız toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. Türkiye'ye ait bütün meselelerin halline memur ve her türlü haricî münasebetlere muhatap, ancak bu Meclisin hükümetidir. ...ıtilâf Devletleri, Londra'da yapacakları konferansta, Doğu meselesini adalet ve hukuk dairesinde halletmeye karar vermişlerse davetlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine doğrudan doğruya yöneltmelidirler."

Atatürk'ün, Sadrazam Tevfik Paşa'ya ikinci telgrafı ve istekleri: "Zat-ı Şahane, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni tanıdığını kısa bir hatt-ı hümâyun ile ilân buyuracaklardır."

1920 - Misak-ı Millî (Ulusal Yemin) beyannamesi kabul edildi.
Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın gizli toplantısında Misak-ı Millî'nin kabulü.
(17 Şubat 1920'de, Misak-ı Millî'nin yabancı parlâmentolara ve basına bildirilme kararı alınmıştır).

Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararların son Osmanlı meclisinde kabul edildiğini bildiren karar. "Millî yemin, sözleşme" anlamına gelmektedir.

Maraş'ta çatışmalar devam ediyor.

1916 - Atatürk'ün, Edirne'ye gelişi nedeniyle halkın sabahtan itibaren, onu görmek için hıncahınç yolları doldurması, büyük sevgi gösterilerinde bulunması, üzerinde "Yaşasın Arıburnu ve Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Bey" yazılı zafer takları yapılması.

Atatürk'ün, Edirne Sultan Selim Camii'nde cuma namazı kılışı, öğleden sonra şehirde 16. Kolordu'ya ait birliklerin geçit resmini izlemesi.
 
29 OCAK Tarihte Bugün

r57.jpg


29 Ocak 1923
Atatürk eşi Latife Hanım’ın ailesiyle

1937 - "Hatay davasının başarılması nedeniyle Atatürk'e, İsmet İnönü Hükûmeti'ne ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak'a teşekkür edilmesi" ve "Kahraman orduya selâm gönderilmesi" hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi kararları.

1933 - Atatürk'ün, saat 17.30'da Gülcemal vapuruyla Mersin'den Antalya'ya gelişi. (Atatürk, karaya çıkmamış, Antalya'da bulunan Başbakan İsmet Paşa ve bazı heyetleri vapurda kabul etmiştir).

Atatürk'ün, saat 21.00'de Gülcemal vapuru İle Antalya'dan İzmir'e hareketi. [Kocatürk]

1932 - Atatürk'ün, gece Beyoğlu'nda Turkuvaz Lokantası'na gelişi, geç saatlerde Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1931 - Menemen Olayı davası sonuçlandı. 37 kişiye idam cezası verildi.

Atatürk'ün, İzmir'de Vilâyet'i, Belediye'yi, Müstahkem Mevki Komutanlığı'nı ve Cumhuriyet Halk Partisi Merkezi'ni ziyareti.

Atatürk'ün, Cumhuriyet Halk Partisi İzmir İl Kongresi'nde konuşması: "...Vatandaşlara, kamuoyuna daima gerçeği söylemek vazifemiz olsun. Herkese, arzularının tamamen yapılabilir olduğuna dair fikir vermek bizim için fayda vermez. Partimizin amacı, böyle gün kazanmak değildir!"

1925 - Atatürk'ün, Taşucu'ndan Tekir köyüne gidişi. (Atatürk burada çiftlik (Gazi Çiftliği) kurmak üzere bir miktar arazi satın almıştır).

Atatürk'ün, Tekir köyünden Mersin'e dönüşü.

1923 - Mustafa Kemal, Latife Hanım ile evlendi.

Atatürk, İzmir'de Lâtife (Uşaklıgil) Hanım'la evlendi. Nikâh, Muammer Bey'in Göztepe'deki köşkünde yapılmış, sonra Anadolu Ajansı ile duyurulmuştur. Nikâhta Atatürk'ün şahitliğini Fevzi (Çakmak) ve Kâzım Karabekir, Lâtife Hanım'ın şahitliğini ise İzmir Valisi Abdülhalik (Renda) ve Salih (Bozok) yapmışlardır. İzmir'in tanınmış iş adamlarından Uşakîzade Muammer Bey'in kızı olan Lâtife Hanım, 1898 yılında İzmir'de doğmuştu, İstanbul Amerikan Kolejini bitirdikten sonra bir yıl Londra'da kalmış, birkaç yılda Paris'te kalarak Hukuk Fakültesi'ne devam etmişti, İzmir'in işgalinden bir süre sonra, Yunanlılar tarafından baskı ve kontrol altında tutulan babası Muammer Bey, ailesiyle beraber Fransa'ya gitmişti. Lâtife Hanım, 1921 yılı sonbaharında, yalnız olarak İzmir'e döndü. 11 Eylül 1922'de Atatürk'le tanıştı ve bu tanışma 29 Ocak 1923'te evlilikle sonuçlandı. 2.5 yıllık bir evlilikten sonra 5 Ağustos 1925'te Atatürk'le ayrıldılar. Lâtife Hanım, bu ayrılıktan sonra bir süre İzmir'de yaşadı; daha sonra İstanbul'a yerleşti ve 12 Temmuz 1975'te burada öldü.

MUSTAFA KEMAL-LATİFE HANIM EVLİLİĞİ
Türk Ordusunun İzmir’e girişinin ikinci günü Başkumandan Mustafa Kemal’in şehre geldiğini duydu. (11 Eylül 1922). Bunun üzerine Latife Hanım Kumandanlık karargahına giderek Atatürk’ten güvenlik gerekçesiyle Göztepe’deki konaklarında kalmasını istedi. Atatürk bu çağrıyı memnunlukla karşıladı. Bu tanışma taraflar arasında devamlı haberleşmenin başlangıcı oldu. Mustafa Kemal 1923’te annesinin ölümü dolayısıyla gittiği İzmir’de Latife hanımla evlendi (29 Ocak 1923). 1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir tartışmadan sonra 5 Ağustos 1925 tarihinde boşandılar. Öldüğü 1976 yılına kadar İzmir’de ve İstanbul’da yaşayan Latife Hanım, tüm ısrarlara rağmen anılarını anlatmamıştır.

1923 - Atatürk marries Latife Hanım in Izmir.

1921 - Atatürk'ün, Londra Konferansı'na gönderilecek delege heyeti vesilesiyle, Sadrazam Tevfik Paşa ile yapılan yazışmalara dair Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde konuşması: "...Millet ve memleket nam ve hesabına yegâne başvurulacak yer burasıdır, yani Meclis-i Âli'nizdir. Bu meşru hakkı, bu millî hakkı, bu tabiî hakkı hiçbir sebep ve bahane ile ve hiçbir mütalâa ile hiçbir şahsa hiçbir heyete terk edemeyiz."

1920 - Atatürk'ün, İstanbul'da düzenlenen "Pierre Loti"ye anma törenine telgrafı: "Pierre Loti, hakkı temsil eden ve mazlumlar adına haykıran ilk ve son Avrupalıdır. Avrupa'dan en ziyade ümitsiz olduğum şu günlerde, Avrupa'dan yükselen bu yegâne hak sesinin sahibini kutlarım."

Atatürk'ün, Balıkesir'de 61. Tümen Komutanı Albay Kâzım (Özalp) Bey'e -Akbaş baskını nedeniyle- telgrafı: "Köprülülü Hamdi Bey'in fedakârane ve cesurane hareketle elde ettiği imrenilecek başarı nedeniyle teşekkürlerimizin kendisine bildirilmesine aracı olmanızı rica eder, böyle büyük bir başarıya neden olan sizi tebrik ederiz."

Atatürk'ün, Maraş'ta Fransız ve Ermenilerin yaptıkları katliamlar sebebiyle Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şubelerine telgrafı: "...Her tarafta mitingler yapılarak Hükümet Merkezi ve yabancı temsilcilerine bu zulümlere bir son verilmesi için müracaat olunması."

1920 (28-29) - Atatürk'ün, Öğüt gazetesinin İtalyanlar tarafından kapatıldığını bildiren Konya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanlığı'na telgrafı: "...Diğer bir gazete imtiyazı alarak onu yayımlamak uygun olur. İstanbul katında şikâyetinize devam ediniz. Biz de girişimlerinizi takip eder ve sonucu bildiririz."

1818 - Atatürk'ün, Sina cephesindeki başarıları ve generalliğe yükselişi nedeniyle Ali Fuat (Cebesoy) Paşa'ya kutlama mektubu: "..Büyük hizmetlerinizin generalliğe terfi etmenizle resmen teyit ve ilân edildiğini işitmekle iftihar ettim. Özel olarak tebrik ve bu rütbede vatanımızı kurtarma uğrunda parlak başarılara erişmenizi temenni ederim."

1917 - 2. Kolordu Komutanı Cafer Tayyar (Eğilmez) Bey'in, 2. Ordu Karargâhı'na gelişi, gece Atatürk'ün evinde misafir kalışı.

1916 - Atatürk'ün, Edirne'de Kurmay Başkanı İzzettin Beyle beraber öğleden evvel 17. Tümen Karargâhı'na gelişi, tümene ait birlik ve kışlaları gezmesi, daha sonra Edirne Valisi ve Belediye Başkanı'nı ziyareti.

5. Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in, Kurmay Başkanı Kâzım (İnanç) Bey'le beraber öğleden sonra Lüleburgaz'daki karargâhından Edirne'ye gelerek Atatürk'ü ziyareti.


 
30 OCAK Tarihte Bugün

30Ocak1931.jpg


30 Ocak 1931
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, İzmir Kemalpaşa'da

1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Beyoğlu ve Şişli yörelerinde bir gezinti yapması, daha sonra Güneş Kulübü'nü ziyareti.

1933 - Atatürk'ün, Gülcemal vapuru ile Akdeniz'de -Fethiye ve Marmaris koylarına da girilerek- İzmir'e doğru yola devam etmesi.

1932 - Dr. Reşit Galip'in, Ankara'dan Atatürk'e mektubu: "Yüce, büyük Paşam, siz insanların ruhunu, fikrini açık bir sayfa gibi okursunuz. Size, tapınırcasına bir iman, sevgi ve saygı ile bağlı olduğumu, teveccüh ve itimadınızı hayatımın kıymeti ölçülmez mazhariyeti saydığımı bilirsiniz. Kusur ve kabahatimin çok büyük olduğunu biliyorum. Onun affı ancak sizden istenebilir. Çünkü siz, af ile ders ve ceza vermek mertebelerinden çok daha yükseklerdesiniz. Sizi üzmüş olmak ıstırabının dayanılmaz acısını bütün şiddetiyle çektim. Ellerinizi bin kere öperek atfınızı dilerim."
(Dolmabahçe Sarayı, Dr. Reşit Galip 28 Ocak 1932)

1931 - Atatürk'ün, İzmir'den hareketle Kemalpaşa kazası ve Armutlu köyüne gidişi, incelemelerini takiben akşam tekrar İzmir'e dönüşü.

Atatürk'ün, akşam İzmir Elhamra sinemasında halk arasında film seyretmesi.

1929 - Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'nin kurulması.

1923 - Lozan Konferansı'nda Yunan ve Türk halklarının mübadelesine ilişkin 19 maddelik sözleşme ve protokol imzalandı. Buna göre, Anadolu Türk topraklarında yaşayan Türk uyruklu Rum Ortodokslar ile Yunan topraklarında yaşayan Yunan uyruklu Müslüman halk zorunlu olarak ahali mübadelesine (nüfus değişimine) tabi tutulacaktır.

Atatürk'ün, İzmir'de Anadolu, Ahenk, Sadayihak, Şark ve Yeni Turan gazeteleri başyazarlarını kabulü ve görüşmesi: "...Türkiye, tam bağımsızlığını temin edecek bir barış ister. ...Muhtaç olduğumuz hayatî gerekleri ve bağımsızlığı temin edinceye kadar başladığımız işte devam olunacaktır. Milletin ciddî kararı budur."

Atatürk'ün, İzmir basın mensuplarına Lozan Barış Konferansı hakkında demeci: "...Harbi devam ettirmek sorumluluğundan çekinmezlerse bilmelidirler ki, hükümetimiz vatan ve millete karşı üstlendiği vazifeyi iyi yapabilmek için başvurmaya mecbur olduğu tedbirleri düşünmekten ve almaktan bir an geri kalmamıştır."

1922 - Atatürk'ün, Sovyet Elçisi Aralof'un güven mektubunu kabulü ve Elçi söylevine cevap konuşması.

1921 - Londra Konferansı'nda hükümeti kimin temsil edeceği tartışılıyor. Sadrazam Tevfik Paşa, Ankara'da TBMM'de kabul edilen anayasanın geçersiz olduğunu savundu.

İcra vekilleri heyeti reisi Fevzi Paşa'nın Tevfik Paşa'ya telgrafı: "Londra konferansına gidecek Türkiye delege heyeti yalnız TBMM tarafından seçilip gönderilecektir."

Antep'te Fransızların Musullu cephesine taarruzları ve milli kuvvetlerce geri püskürtülmeleri.

1921 - (30-31) Fransız kuşatmasındaki Antep'te şehir içindeki milli kuvvetlerin huruç hareketi, düşmanla şiddetli çarpışmalar ve bazı bölgelerde düşman cephesinin yenilmesi.

Atatürk'ün, Sadrazam Tevfik Paşa'ya Büyük Millet Meclisi'nin kabul ettiği Anayasa'nın bir suretini göndermesi: "...Bizce, saydığım esas maddelere aykırı hareket etmeye imkân ve salâhiyet olmadığını yüksek dikkatlerinize sunarım."

1920 (29-30) - Atatürk'ün, İstanbul milletvekili Reşat Hikmet Bey'in İngilizler tarafından tutuklandığını bildiren Rauf (Orbay) Bey'e cevabı: "...Bir milletvekilinin tutuklanması Meclis-i Mebusan'ın güvenliğini bozma olup ve bu tutuklamaya sessiz kalma bütün milletvekillerinin tutuklanması hakkını onaylamak demektir. Bu sebeple Meclis'çe kesin girişimlerin yapılması lâzımdır. Girişimlerin sonucuna göre milletvekillerinin vereceği karar, her bakımdan yerine getirilecektir. Cevabı bekliyoruz."

Atatürk'ün, Meclis-i Mebusan'a katılan Rauf (Orbay) Bey'e telgrafı: "...Nazırların zorla düşürülmesi, milletvekillerinin tutuklanması ve buna benzer olaylardan, Kuva-yi Milliye aleyhtarlığı, Meclisin kapatılması ihtimali ve millî müdafaaya girişme zamanının yakın olduğunu zannediyoruz."

1919 - Paris Barış Konferansında Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanmasının kararlaştırılması.

1916 - Mareşal Liman von Sanders'in, Edirne'de, Atatürk'le beraber 11. Tümeni denetlemesi.
 

31 OCAK Tarihte Bugün

1937 - Hatay'ın bağımsızlığına kavuşması dolayısıyla bütün yurtta gösteriler yapıldı.

ıstanbul'da Beyazıt meydanında, Hatay'ın bağımsızlığa kavuşması nedeniyle düzenlenen büyük mitingi takiben, halkın vapurlarla Dolmabahçe Sarayı önüne gelerek Atatürk'e sevgi gösterilerinde bulunması ve Atatürk'ün balkona çıkarak halkı selâmlaması.

1936 - Atatürk'ün, öğleden sonradan başlayarak gece sabaha kadar Çankaya'da kütüphanesinde çalışması.

1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dili Tetkik Cemiyeti üyeleriyle görüşmesi.

1933 - Atatürk un, Gülcemal vapuruyla saat 14:00'de Antalya'dan ızmir'e gelişi.

1932 - Atatürk'ün, akşamüstü Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek Beyazıt ve Şişli taraflarında bir gezinti yapması.

1931 - Atatürk'ün, ızmir'de Ziraat Bankası, ış Bankası, Ticaret ve Sanayi Odası'nı ziyareti ve konuşması: "...Kooperatif yapmak, maddî ve manevî kuvvetleri, zekâ ve maharetleri birleştirmektir. Yoksa bir zayıfla bir kuvvetlinin birleşmesinden bahsetmiyorum. Birleşmenin böylesi, zayıf olanın kuv*vetliye esir olması demektir."

Atatürk'ün, 13.1.1931 günü Türkiye'ye gelen Japon Prensi Takamutsu'ya gösterilen yakın ilgiye teşekkür eden Japon ımparatoru'na cevabı: "...Prens ve Prenses Takamutsu'nun burada gördükleri iyi kabul, sizinle beraber Hanedanları ve Japon milleti hakkındaki gerçek dostluk ve sevgi duygularımızın çok samimî bir gösterisidir." [Kocatürk]

1928 - Türk Eğitim Derneği, Atatürk'ün işaret ettiği hedef doğrultusunda, çoğu cumhuriyetin kurucuları arasında yer alan isimlerin bir araya gelmesiyle, 31 Ocak 1928'de kuruldu. 1946 yılında Türk Eğitim Derneği adını aldı.


1927 - Atatürk'ün, -Sanayi ve Maden Bankası'nın düzenlediği- Millî Sanayi Ürünleri Sergisi'ni ziyareti ve ilgililere takdirlerini bildirmesi.

1921 - (30-31) Fransız kuşatmasındaki Antep'te şehir içindeki milli kuvvetlerin huruç hareketi, düşmanla şiddetli çarpışmalar ve bazı bölgelerde düşman cephesinin yenilmesi.

Atatürk'ün, Londra Konferansı'na iştirak edecek heyet münasebetiyle Sadrazam Tevfik Paşa ile yazışmaları hakkında Türkiye Büyük Meclisi'nde konuşması: "...Gerek ıstanbul gerek Londra bilmelidir ki, Meclis'in her görüş açısından emniyet ve itimadına sahip insanlar bu işi yönetmektedir. Eğer bunun aksi bir kanaati, düşmanlarımızın eline verirsek bunu bizim aleyhimizde ve bütün girişimlerimizin aleyhinde, çok fena olarak kullanırlar."

1920 - Mebusan Meclisi başkanlığına Reşat Hikmet Bey seçildi.

Atatürk'ün, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütüne, -ıngilizler tarafından tutuklanan- Reşat Hikmet Bey'in, yapılan girişimler sonucu serbest bıraktırıldığını bildiren telgrafı.

1919 - Atatürk'ün, gece Ayan Dairesi'nde Ayan Reisi Ahmet Rıza Bey'le görüşmesi (Ahmet Rıza Bey'in isteği üzerine gerçekleşen bu görüşmede, Ahmet Rıza Bey, Tevfik Paşa'nın yaşlı olması nedeniyle devlet işlerinin gerektiği şekilde görülemediğini, sadaretin kendisine teklif edileceğini muhtemel gördüğünü, Harbiye Nazırlığı için de Cevat (Çobanlı) Paşa'yı düşündüğünü ifade ederek, sadaret teklifi gerçekleştiği takdirde başarılı olup olamayacağı hakkında Atatürk'ün görüşlerini almak istemiştir). (Kaynaklarda bu görüşmelerin tarihi belirtilmemiştir).

1916 - Mareşal Liman von Sanders'in, Edirne'de, Atatürk'le beraber 12. Tümen'i denetlemesi, daha sonra trenle Lüleburgaz'a dönüşü.
 
1 ŞUBAT Tarihte Bugün

1Subat1931.jpg


1 Şubat 1931
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, İzmir Erkek Lisesinde matematik dersini izlerken

1938 - Sümerbank Gemlik Sunğipek Fabrikası Atatürk tarafından işletmeye açıldı.

Atatürk'ün, öğleden sonra Yalova'dan Bursa'ya hareketi, yolda Gemlik Suni İpek Fabrikası'nın açılış törenini şereflendirmesi ve Fabrika'nın şeref defterine yazdıkları: "Suni İpek Fabrikası'nı ziyaretten duyduğum bahtiyarlık büyüktür. Bu değerli kurumun millet için kutlu olmasını dilerim."

Atatürk'ün, saat 16.30'da Yalova'dan Bursa'ya gelişi ve Çelikpalas Oteli'nde kalışı.

1937 - Atatürk'ün, Hatay davasının başarılması nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin teşekkürlerini ileten Meclis Başkanı Abdülhalik Renda'ya cevabı: "Hatay mukadderatının tespitini memnuniyete değer görmüş olan büyük Kamutay'ın hakkımızda taltif kararı vermiş olduğunu bildiren telgrafınızı memnuniyetle aldım. Teşekkür ve minnetlerimi bildirmekle bahtiyar olduğumun Kamutay'a arz edilmesini dilerim."

1935 - Atatürk'ün, günü Dolmabahçe Sarayı'nda çalışmakla geçirmesi.

Atatürk'ün, İsmet İnönü, Fevzi Çakmak, Şükrü Kaya ve Recep Peker'i kabulü.

Ayasofya Kilisesi, müze olarak halkın ziyaretine açıldı.
Bir süre önce Müzeler İdaresi'ne devredilen Ayasofya, Atatürk'ün isteği üzerine müze olarak hizmete açıldı.

1934 - Atatürk'ün, Ankara'dan otomobille Kırşehir'e gelişi, geceyi Kırşehir'de Vali Konağı'nda geçirişi.

1933 - Bursa'da Türkçe ezan aleyhine gösteri yapıldı. Olay, Bursa'da Ulucamii müezzini yerine bir başkasının ezanı Arapça okuması nedeniyle müdahele eden polis memurunun bu davranışını bahane eden bir grubun kışkırtmasıyla meydana geldi. Vilayet konağı önüne gelen tahrikçiler, emniyet güçleri tarafından yakalanarak haklarında dava açıldı.

Atatürk'ün, İzmir'de Valilik, Komutanlık, Belediye ve Cumhuriyet Halk Partisi Merkezi'ni ziyareti, okulları gezmesi.

1932 - Atatürk'ün, saat 10.30'da Dolmabahçe Sarayı'nda İsmet Paşa'yı kabulü.

Atatürk'ün, akşam Dolmabahçe Sarayı'nda "Balkan Konferansı Konseyi" üyeleri şerefine verilen ziyafette bulunması.

1931 - Atatürk'ün, İzmir'de Erkek ve Kız Liselerini ziyareti ve öğretmenlerle sohbeti.

1926 - Atatürk'ün, akşam Ankara-Eskişehir yolunda ilk istasyon olan, Gazi istasyonu'nun açılış töreninde bulunması.

1925 - Genç'te Şeyh Sait isyanının zuhuru.

1924 - Atatürk tarafından, İstanbul gazetecilerinin İzmir'e çağrılması.

1923 - Atatürk'ün, Anadolu gazetesi muhabirine barış hakkında demeci: "...Müttefiklerin, Türkiye'nin ve halkımızın varlığı ve gelişmesi için kesin şekilde gerekli olan şartları henüz kabul edip onaylayacak bir zihniyete gelmedikleri anlaşılıyor!"

1922 - Mustafa Kemal, İngilizlerin Musul'daki faaliyetlerini engellemek için Irak'ın Revandiz bölgesine kuvvet gönderilmesini emretti.

Atatürk'ün, Millî Savunma Bakanlığı'na (Milli Müdafaa Vekaleti) emri : "...Misak- Millî sınırları içinde kalan Musul ilinin kurtarılması amacıyla Revandiz bölgesine bir kısım kuvvet gönderilmesi..."

1921 - Tevfik Paşa konferansa birlikte gidilmesini önerdi, böyle olmadığı takdirde Boğazların elden gidebileceğini savundu.

Bekir Sami Bey konferansa katılmak için yapılan çalışmalar hakkında meclise bilgi verdi.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda, gizli celselerdeki konuşmaların dışarıya sızdırılmasını araştırmak üzere bir komisyon kurulması teklifi ve konuşması: "...Bu insanları meydana çıkarmak hepimize ait müşterek bir vatan ve vicdan görevidir. Yalnız bana ait değildir; umumî heyetimize aittir."

1920 - Maraş'ta Fransızlar, çarşıları yakmaya başladı ve çok şiddetli sokak savaşları başladı.

1919 - Kasaba (Turgutlu) Aydın Demiryolu'nun İngilizler ve Fransızlar tarafından işgali.

1918 - Ermeni komitacı Arşak, Bayburt'ta katliam yaptı.

1917 - Türkler'in Kut-ül Amare'yi kaybetmeleri.

Şiddetli denizaltı savaşlarının yeniden başlaması.

Alman-Amerikan diplomatik ilişkilerinin kesilmesi.

Almanlar'ın Hindenburg hattına çekilmeleri.

1916 - Atatürk'e, Anafartalar Grubu Komutanlığı döneminde gösterdiği üstün başarıları nedeniyle "İkinci Rütbe'den Osmanî Nişanı" verilmesi.
Kaynak: Atatürk'ün Özlük Dosyası

1915 - Atatürk'e, Üçüncü Rütbe'den Osmanî Nişanı verilişi.
 
2 ŞUBAT Tarihte Bugün

2February1917.jpg


2 Şubat 1917
Atatürk Ahmet İzzet Paşa ve subay arkadaşlarıyla Halep'te

1938 - Bursa Merinos Fabrikası'nın Atatürk tarafından törenle açılması.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurulması sırasında, ekonomik, sosyal, kültürel alanda yapılan devrimleri desteklemek ve geliştirmek tarafından Atatürk tarafından kurulmuş kurum ve kuruluşların listesi: Anadolu Ajansı, Ankara Hukuk Fakültesi, Ankara Orman Çiftliği, Bursa Merinos Halı Fabrikası, Çocuk Esirgeme Kurumu, Demiryolları ve Limanlar Genel Müdürlüğü, Devlet Hava Yolları, Devlet İstatistik Enstitüsü, Elektrik İşleri Etüt İdaresi, Etibank, Halkevleri, Maden Tetkik Arama Enstitüsü, Merkez Bankası, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Sanayi ve Maaden Bankası, Sümerbank, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Şeker Fabrikaları, Uluslararası İzmir Fuarı, İş Bankası, Ziraat Okulları ve Yüksek Ziraat Enstitüsü.


Atatürk'ün, saat 16.00'da Bursa Merinos Fabrikası'nı işletmeye açışı ve Fabrika'nın şeref defterine yazdıkları: "Sümerbank Merinos Fabrikası, çok kıymetli bir eser olarak millî sevinci artıracaktır. Bu eser, yurdun, özellikle Bursa bölgesinin endüstri gelişimine ve büyük millî ihtiyacın giderilmesine yardım edecektir."

Atatürk'ün, Kurun gazetesi başyazarı Asım Us'a Bursa izlenimleri hakkında demeci: "Bursa düşman istilâsından kurtulduktan sonra ben buraya gelmiştim. Bana bu memleket halkı büyük gösteriler yaptılar. Bunu olduğu gibi hatırlıyorum. Bugün Bursa ve havalisinin yaptığı gösteriler ilk gördüğümden çok yüksek oldu. Bunun sebebini kendi kendime şöyle izah ediyorum: ilk gelişimdeki gösteriler kendilerini yabancı istilâsından kurtarış içindi, şimdiki gösteriler onların ekonomik hayatta yükselişine ve refahına yarayan endüstri fabrikalarımızın kurulmuş olmasından ileri geliyor. Bundan çok memnun oldum."

Atatürk'ün, Bursa Belediye Başkanı Neşet Kiper'e mektubu: "...Bursa kaplıcalarının büyük ve medenî ihtiyaçlarından birini karşılayan Çelikpalas Oteli'nin Bursa Belediyesi'nin de gayret ve yardımıyla daha fazla gelişebilmesini temin için bu otelin ait olduğu şirketteki 34.830 Türk liralık hissemi Belediye'ye terk ediyorum. Aynı zamanda vaktiyle Bursa Belediyesi'nin 1923 tarihinde bana hediye etmiş olduğu, otel bahçesine bitişik köşkü de bütün eklentileri ile Belediye'yi hibe ettim."

Atatürk'ün, akşam Bursa Belediyesi'nin, şerefine verdiği suarede konuşması: "...Tarihte ve cihanda en büyük imparatorluk kurmuş olan Türkler de, evvelâ bakışlarını Bursa'ya, bu kıymetli şehre yöneltmişlerdir. Onun kıymetini anlamış ve ifade etmişsem çok bahtiyarım."

1935 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda, milletvekili genel seçimiyle ilgili olarak Başbakan İsmet İnönü ve C.H.P. Genel Sekreteri Recep Peker'le çalışmâsı.

Atatürk'ün saat 17.00'de Dolmabahçe Sarayı'nda Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Halk Partisi Yönetim Kurulu'nun toplantısına başkanlık yapması.

Atatürk'ün, milletvekili seçimi nedeniyle Cumhuriyet Halk Partisi örgütüne ve ikinci seçmenlere bildirgesi: "..,.Cumhuriyetçi ve milliyetçi olmakla beraber Partimiz programından başka bir programla ve partili olmanın tabiî kayıtları dışında serbest çalışacak samimî yurttaşların ulus kürsüsünden yapacakları tenkitler ve söyleyecekleri düşüncelerle millî çalışmanın kuvvetleneceğine inanıyoruz."

Kız Teknik Öğretmen Okulu kuruldu.

1934 - Atatürk'ün, Kırşehir'den hareketle akşam Yerköy'e gelişi.

1933 - Atatürk'ün, Bornova'da yeni yapılan Ziraat Mektebi'ni ziyareti.

1932 - Atatürk'ün, akşamüstü Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek Beyoğlu, Şişli, Maslak ve Boyacıköy'de bir gezinti yapması, akşam yemeğini İsmet Paşa'yla beraber yemesi.

1931 - Atatürk'ün, İzmir'de Karşıyaka Kız Öğretmen Okulu'nu ziyareti ve okulun hatıra defterine yazdıkları: "Karşıyaka Kız Öğretmen Okulu'nu ikinci defa ziyaret ediyorum. Çok memnun oldum. Bundan sonraki ziyaretlerimde daha çok memnun olacağıma inandıran çok yüksek gelişme eserleri gördüm"

1925 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Ankara'ya dönüşü.

1924 - Prof. Dr. Neşet Ömer (İrdelp) Beyin, Atatürk'ün sağlığı hakkında kamuoyuna açıklanan raporu: "...Halen Cumhurbaşkanı Hazretleri'nin tamamen sıhhatte bulunduklarını bildirir bu rapor takdim kılındı."

1923 - Atatürk'ün, İzmir'de, eski Gümrük Binası'nda yapılan toplantıda çeşitli konular ve Lozan görüşmeleri hakkında konuşması: "...Biz, 'barış istiyoruz!' dediğimiz zaman, 'tam bağımsızlık istiyoruz!' dediğimizi herkesin bilmesi lâzımdır. Bunu istemeye hakkımız ve kudretimiz vardır."

1920 - Atatürk'ün, Maraş'ta Bitlis Defterdarı'nın eşinin gösterdiği kahramanlıklar nedeniyle, bütün Müdafaa-i Hukuk şubelerine yazısı: "...Milletimizin fedekârlığı sayesinde varlığını ve bağımsızlığını kurtarmayı hedef edinen, savaş alanlarında bile kadınları erkekleriyle yarışan milletimizin millî gayede başarıya ulaşacağı hakkındaki ölmez inancımız bu fedakârlık örneğiyle de takviye edilmektedir."

1919 - Hükümet feshedilmiş olan İttihat ve Terakki'nin bütün mallarına elkoydu.

1915 - Atatürk'ün, Tekirdağ'a gelişi ve 19. Tümen'i kurma çalışmalarına başlaması.

25 Şubat 1915'te Tümen'in kuruluşunu tamamlayarak Maydos'a gelmiştir.
 
3 ŞUBAT Tarihte Bugün

LozanKonferansi3.jpg


20 Kasım 1922 - 4 Şubat 1923
Birinci Dönem Lausanne Konferansı Tartışmaları

1938 - Atatürk'ün, öğleden sonra Bursa'dan Mudanya'ya hareketi, Mudanya'dan Ege vapuruyla İstanbul'a gelişi ve geceyi vapurda geçirişi.

1937 - Atatürk'ün, öğleye, doğru otomobille Bakırköy'e kadar bir gezinti yapması, gece Gardenbar'ı şereflendirmesi.

1935 - Atatürk'ün, saat 16.00'da Dolmabahçe Sarayı'nda Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Halk Partisi Yönetim Kurulu toplantısına başkanlık yapması.

1934 - Atina’da, Türkiye, Romanya, Yunanistan ve Yugoslavya arasında ‘Balkan Paktı’ imzalandı.

Atatürk'ün, Yerköy'den Yozgat'a gelişi, resmî ziyaretleri, gece Yerköy'e dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, İzmir'de Millî Kütüphane'yi ziyareti, kitapları tetkiki ve bilgi alışı.

Atatürk'ün, kendisini Isparta'ya davet eden telgrafa cevabı: "Arzuma rağmen Isparta'ya uğramaya imkan bulamadığımdan üzgünüm. İktisat Vekili Celâl (Bayar) Beyefendi, adıma da güzel Isparta'yı ve onun muhterem halkını ziyaret edecek ve hepinize sevgi ve saygılarımı sunacaktır."

1932 - "Kadir Gecesi" Ayasofya’da, Kuran’ın Türkçe okunduğu bir törenle kutlandı.

Bugüne rastlayan Kadir Gecesi'nde Ayasofya'da yatsı namazından sonra aralarında birçok tanınmış hafızın bulunduğu Mevlidhan Heyeti Türkçe mevlid ve Kur'an okudu. Radyodan yapılan canlı yayın büyük yankı yarattı. Ankara'da Atatürk heykelinin yanına monte edilen hoparlörden de halka dinletilen yayını halk yağan karaltında dinledi. Türkçe Kur'an İslam ülkelerinde de değişik tepkilere yolaçtı. Kimi çevreler bunu "dinsizlik" diye değerlendirirken bazıları da olumlu karşıladı.

Atatürk'ün, akşamüstü Dolmabahçe Sarayı'ndan otomobille hareket ederek Fatih ve Şişli taraflarında bir gezinti yapması.

1931 - Menemen sanıklarından 27 kişi idam edildi. Bir mahkum infazlar yapılırken kaçtı.

Atatürk'ün, İzmir'de Âsar-ı Atika (Eski Eserler) Müzesi'ni ziyareti, incelemeleri ve müzenin hatıra defterine yazdıkları: "İzmir Âsar-ı Atika Müzesi'ni gezdim. Büyük gayret ve dikkatle istifadeli bir hale getirilmiş, memnun oldun."

Atatürk'ün, İzmir'den Aydın'a gelişi ve Türkocağı'nda konuşması: "Türkocakları, Cumhuriyet Halk Partisi'nin kültür şubesidir. Ocaklılar, Cumhuriyet Halk Partisi'nin programını vatandaşlara izah etmekle asıl görevlerini yapmış, ülkülerine en büyük hizmeti yerine getirmiş olurlar."

1930 - Türkiye ile Fransa arasında dostluk antlaşması imzalandı.

1925 - Atatürk'ün. Genelkurmay Başkanı Fevzi (Çakmak) Paşa'yı makamında ziyareti, daha sonra Vekiller Heyeti'nin olağanüstü toplantısına iştirak etmesi.

1923 - Gazi'nin, İzmir'de kadın hakları ve medreselere dair nutku.

1920 - Cemal Paşa'nin (Mersinli) istifasından sonra vekaleten Salih Hulusi Paşa'nın baktığı Harbiye Nazırlığı'na Fevzi Paşa (Çakmak) getirildi.

İngilizlerin Bandırma'ya 200 kişilik kuvvet çıkarmaları.

1920 - Atatürk'ün, Akbaş cephaneliğinin Kuva-yi Milliye kahramanlarından Köprülülü Hamdi ve arkadaşları tarafından basılmasından sonra İngilizlerin Bandırma'ya 200 kişilik bir kuvvet çıkarmaları üzerine kolordu komutanlarına emri: "Cephedeki millî kuvvetlerimizin direnişini azaltabilecek ve lüzumu halinde bağımsızlığımızı savunma esnasında bizi zayıf düşürmek amacıyla yabancıların yeniden meydana gelecek işgal ve tecavüzlerine karşı, bütün komutanlarımızın son derece kararlılıkla hareket etmelerini bilhassa rica ederim."

1919 - Fransızların Pozantı'nın güneyindeki Akköprü ve Çiftehan'ı işgal etmesi.

Venizelos'un, Paris Barış Konferansı'nda Yunan görüşünü savunması : (Bütün adaları, Trakya'yı ve Batı Anadolu'yu Yunanistan için istemesi).

1916 - Atatürk'ün, davet üzerine, akşam Edirne İttihat ve Terakki Kulübü'ndeki yemeğe katılması.

1915 - Birinci Kanal Harekatı.

Almanların ilk denizaltı savaşını başlatmaları.

Fransızlar'ın Champagne'ye saldırmaları.
 
4 ŞUBAT Tarihte Bugün

LozanKonferansi2.jpg


20 Kasım 1922 - 4 Şubat 1923
Birinci Dönem Lausanne Konferansı Tartışmaları

1938 - Atatürk'ün, saat 12.00'de Ege vapurundan Dolmabahçe Sarayı'na geçişi.

1936 - Atatürk'ün, Çankaya'da Başbakan İsmet İnönü'yü kabulü.

1935 - Atatürk'ün, milletvekili genel seçimi nedeniyle millete bildirgesi: "...Müspet bilimlerin temellerine dayanan, güzel sanatları seven, fikir eğitiminde olduğu kadar beden eğitiminde de kabiliyeti artmış ve yükselmiş olan erdemli, kudretli bir kuşak yetiştirmek, ana siyasamızın açık dileğidir."

Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Uluköy'e kadar bir gezinti yapması, Maslak, Şişli, Beyoğlu yoluyla Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1934 - Balkan Antantı'nın imzalanması.
Balkan Antantı, 1934 tarihinde Türkiye ,Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya arasında imzalanan anlaşma.

Atatürk'ün, Yerköy'den Kayseri'ye hareketi, yolda Şefaatli ve Boğazköy'de trenden inerek halkla konuşması, akşam üzeri Kayseri'ye gelişi ve coşkuyla karşılanışı.

1933 - Atatürk'ün, İzmir'den trenle hareket ederek Afyon'a gelişi, buradan -Antalya'dan dönen- İsmet Pasa ile beraber Bilecik'e hareketi.

1932 - Atatürk'ün, akşamüstü motorla Kadıköy ve Boğaziçi'nde bir gezinti yapması, gece Maksim salonunda Darülaceze (Güçsüzler Evi)'nin verdiği balo'yu şereflendirmesi.

1931 - Atatürk'ün, Aydın'dan Nazilli ve Denizli'ye gelişi.

1928 - Atatürk'ün, "Türk Maarif Cemiyeti" temsilcilerini kabulü ve Cemiyeti himayelerine alışı.

1926 - İskilipli Atıf Hocanın idamı.

1924 - Atatürk'ün, Göztepe'de kalmakta olduğu Köşk'te İstanbul gazetecilerini kabulü ve görüşmesi.

1923 - Lozan Konferansı müzakeratının kesilmesi.

Lozan Konferansı'nın iki ay süren görüşmelerinden sonra kesintiye uğraması. Konferans, batılı başdelegelerin uzlaşmaz tutumları nedeniyle kesildi.

Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber İzmir'den hareketle Akhisar'a gelişi, Komutanlığı, Belediye'yi ziyareti ve Belediye binasında konuşması: "...Çalışmak demek, boşuna yorulmak, terlemek değildir. Zamanın gereklerine göre ilim ve fen ve her türlü uygar buluşlardan azamî derecede istifade etmek zorunludur." [Kocatürk]

1922 - Atatürk'ün Başkomutanlık süresinin, 5 Şubat 1922 tarihinden itibaren ikinci defa üç ay uzatılmasına dair Kanun'un Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabulü.

1921 - Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda, Londra Konferansı'na iştirak edecek delege heyeti hakkındaki Vekiller Heyeti tezkeresi üzerinde konuşması: "Bütün arkadaşlar, Başkanlık Divanı aracığılıyla ne gibi niteliklere sahip kişileri istiyorsa onları Başkanlığa bildirirler ve Başkanlık Divanı, Vekiller Heyeti de aydınlanır. Bu suretle gerek delegeler ve gerek o delegeleri kuvvetlendirecek danışma heyeti daha isabetle tayin edilebilir."

1920 - Atatürk hakkında, aldığı madalya ve nişanların tekrar kendisine iadesini öngören 29 Aralık 1919 tarihli Vükelâ Meclisi kararının Padişah Vahdettin tarafından onaylanması.

Rauf Bey'in, İstanbul'dan Atatürk'e telgrafı: "Grup için uğraşıyoruz. Mebuslar arasında mevki ve rütbe düşkünü olanların varlığı, fikirlerde sertlik ve hemen her mebusu ayrı ayrı kazanmak gibi bir zorunluk doğurmaktadır. Durum o derece naziktir ki, Müdafaa-i Hukuk'tan olan mebuslardan söz verenlerin büyük bir bölümü bile, bu isim etrafında toplanmaktan kaçınmışlardır." [Kocatürk]

1919 - Dönemin gazeteleri düşüncelerine değer verdikleri kişilerle söyleşiler yapmakta, görüşlerini alarak yayınlamaktadır. Bu çerçevede Alemdar gazetesinin yazarlarından Refii Cevat (ULUNAY) 4 Şubat 1919 tarihinde Mustafa Kemal Paşa ile Şişli’deki evinde bir görüşme yapar. Görüşmenin bir bölümünde Paşa, vatanın kurtuluşu için: “Bugün herhangi bir teşkilâtçı Anadolu’ya geçer de milleti silâhlı bir direnişe hazırlarsa bu yurt kurtarılabilir” saptamasında bulunur. Refii Cevat’ın “Paşam millî direniş, güzel ama neyle? Hangi askerle, hangi silâhla, hangi parayla? Maalesef Paşam, kupkuru bir çölden farksız oldu bu güzel vatanımız” demesi üzerine Mustafa Kemal Paşa: “Çölden bir hayat çıkarmak lâzımdır. Çöl sanılan bu âlemde saklı ve kuvvetli hayat vardır. O, Türk milletidir. Eksik olan şey teşkilâttır. Bu teşkilât organize edilebilirse vatan da, millet de kurtulur” cevabını verecektir.
Refii Cevat, matbaaya dönerken bu düşünceleri “deli saçması” olarak nitelendirecektir. Gazeteci arkadaşlarının neler konuştuklarını sorması üzerine Paşanın söylediklerini iletecek ve “Bu deli değil zır deliymiş” diyecektir. Çok sonraları anılarını gazeteci Sadi BORAK’a anlatırken “O günlerde, o şartlar içinde istiklâl mücadelesine atılıp Türkiye’yi kurtarmaktan söz edenlere karşı herkes benim gibi düşünürdü. O günlerde böyle düşünen TEK ADAM oydu; TEK ADAM” değerlendirmesini yapacaktır.

Mustafa Kemal Paşa, bu düşüncelerini uygulamaya geçirebilmek için Şişli’deki evinde bazı arkadaşlarıyla görüşmüş ve tasarılarını onlara aktarmıştır. Bu arkadaşları çok güvendiği kişilerdir ve hemen tamamı Şişli’deki evde detaylarını dinledikleri bu tasarıları yaşama geçirebilmek için daha sonra bu mücadelenin içinde fiilen yer almışlardır.

1917 - Atatürk'ün, üşütmeye bağlı rahatsızlığı nedeniyle günü Diyarbakır'da evinde geçirmesi.

Talât Paşa'nın, Sait Halim Paşa'nın yerine sadrazam oluşu.

1916 - Atatürk'ün, davet üzerine, Edirne Mevlevî Tekkesi'nde mevlit okunuşunda bulunuşu.

1902 - Paris'te Birinci Jön Türk Kongresi yapıldı.

Abdülhamit’in yönetimine karşı örgütlenen Jön Türkler, Paris’te I. Jön Türk Kongresi’ni topladı, Terakki ve İttihat Cemiyeti kuruldu. Jön Türklerin, Federatif Osmanlı İmparatorluğu’nu amaçlayan grubu da, Teşebbüsü-ü Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti’ni kurdular.

Alıntı
 
5 ŞUBAT Tarihte Bugün

5Subat1931.jpg


5 Şubat 1931
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Denizli'de bir yurttaşla konuşurken

1937 - Laiklik ilkesinin 3115 sayılı kanunla Anayasa metnine girmesi.

Lâiklik ilkesinin "Altı Ok'un içinde" Anayasa'nın 2. maddesinde yer alışı.

Anayasa'da yapılan değişiklikle 2. Madde yeniden düzenlenerek, CHP'nin Altı Ok'u Türkiye Cumhuriyeti'nin temel ilkeleri haline getirildi. 1928'de yapılan değişiklikte yeralan "Türkiye devletinin resmi dili Türkçedir, makam (başkenti) Ankara'dır." ibaresinin başına "Türkiye Devleti, cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı,devletçi, laik ve inkılapçıdır.'' cümlesi eklendi.

Anayasa’nın 2. Maddesi’nde yapılan değişiklikle, CHP’nin 6 ilkesi Anayasa metnine girdi.

1935 - Atatürk'ün, günü Dolmabahçe Sarayı'nda çalışmakla geçirmesi.

1934 - Atatürk'ün, Kayseri'de Uçak Fabrikası'nı, Müze'yi, Mimar Sinan Camii'ni ziyaretleri, öğleden sonra Kayseri'den hareketle 20.30'da Niğde'ye gelişi ve coşkuyla karşılanışı.

1933 - Atatürk'ün, sabah saat 5.00'de Bilecik'e gelişi. Bilecik'ten otomobille hareket ederek saat 9.30'da Bursa'ya gelişi.

1932 - İlk Türkçe hutbe Süleymaniye Camii'nde okundu.

Atatürk'ün, akşam yemeğinden sonra motorla Dolmabahçe Sarayı'ndan hareket ederek Büyükada'da Fethi Bey'in evine gidişi, geç saatlerde Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1931 - Atatürk'ün, Denizli'den İzmir'e dönüşü.

1930 - Çemberlitaş’taki Feyziati Lisesi tamamen yandı.

1928 - İstanbul'da hutbenin Türkçe okunmaya başlaması.

1925 - Atatürk'ün, Meclis'teki odasında öğleden sonra İstanbul Belediye Başkanı Emin (Erkul) Bey'i kabulü.

1924 - Atatürk'ün, İzmir'de, İstanbul gazetelerinin başyazarlarına verdiği yemekte konuşması: "...Türkiye basını, milletin gerçek ses ve iradesinin belirtisi olan Cumhuriyetin etrafında çelikten bir kale oluşturacaktır. Bir fikir kalesi, düşünüş kalesi! Basın mensuplarından bunu istemek. Cumhuriyetin hakkıdır!"

1923 - Atatürk'ün, Akhisar Belediyesi tarafından akşam Türkocağı'nda şerefine tertiplenen ziyafette konuşması: "...Her millet yaşamak mecburiyetindedir. Yaşamak için mücadele şarttır!"

Atatürk'ün, Lozan Konferansı'nda görüşmelerin kesilmesi üzerine Vakit gazetesi muhabirine demeci: "Lozan'da iktisadî meselelerden dolayı kesilme olmuştur. Zerre kadar hayrete düşmeyiniz. Sorumluluğu bize ait olmayan ve olmayacak olan hesaplaşmaların safhaları ne olursa olsun, yasal hukukumuzu her şekilde temine muvaffak olacağımıza şüphesi olmayan kimseleriz. Milletimizin kararı, kuvvetimiz, kabiliyetimiz buna kefildir."

Atatürk'ün, gece Lâtife Hanım'la beraber, Hat Sineması'nda Akhisar'daki okulların düzenlediği müsamereyi şereflendirmesi (Müsamerede, kız ve erkek öğrencilerin okudukları şiirler dinlenilmiş, sahneye koydukları temsiller seyredilmiştir).

Atatürk'ün, evliliğini kutlayan Halife Abdülmecit Efendi'nin telgrafına teşekkürü.

1922 - 5 Şubat 1922 Tarihinden itibaren Başkumandanlık müddeti üç ay daha temdit edilmiştir.
Kaynak: Atatürk'ün Özlük Dosyası

Harp Encümeni'nin, Atatürk'ün başkanlığında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık odasında toplantı yapışı.

Atatürk'ün, öğleden sonra Vekiller Heyeti toplantısına başkanlık edişi.

1921 - TBMM, gizli oturumunda Londra Konferansı'na Ankara Hükümeti adına bir heyet gönderilmesini ve heyetin meclis üyelerinden oluşmasını karar altına alması.

Kardinal Gasparri'nin, Papa 15. Benoit adına Roma'dan Atatürk'e telgrafı: "...Papa Hazretleri adına Kafkasya ve Anadolu Hristiyanlarının hayat, mal ve eşyalarının güven altına alınması hususunda gerekli emrin verilmesini rica ve niyaz ederim."

1920 - Atatürk'ün, bazı komutanlara ve İstanbul'da Rauf Bey'e genel siyasî durum ve izlenecek yol bakımından görüşlerini bildiren yazısı: "...Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti için ivedi bir vazife, siyasî durumun gereklerine uygun önlemleri, hükümetle fikir uyumu içinde düşünmeye imkân olup olmadığını bir an evvel kestirmektir. Eğer böyle bir hükümet kurmaya imkân yoksa ne yazık ki, ümitli olmaya sebep görülmüyor. Aldanmayarak bu vaziyeti şimdiden görmeli ve kabul etmeliyiz."

Rauf Bey'in, İstanbul'dan Atatürk'e telgrafı: "Şu kadar var ki, mebusların tümünde büyük bir fikir sertliği ve duraksama seziliyor. Çok içten ve açık davrandığımız halde, ne yazık ki, zorluklar karşısında çalışıyoruz. Bizden olanlar bile üzücü bir durumda bulunuyorlar. Bununla birlikte kuvvetli bir grup oluşacağına kuşkumuz yoktur." [Kocatürk]

1919 - Basına getirilen sansür ağırlaştırıldı. Her türlü gazete, dergi, kitap, broşür vb. yayınlar daha önce izin alınmak koşuluna bağlandı.

1917 - Atatürk'ün, rahatsızlığının devam etmesi nedeniyle günü evinde geçirişi, İzzettin (Çalışlar) Bey'in kendisini ziyareti.

1905 - Mustafa Kemal, Şam'da bulunan 5. Orduya atandı.

Atatürk'ün kurmaylık stajı için, Şam'da 5. Ordu emrine atanması (Burada 30. Süvari Alayı'nda göreve başlamıştır. (Bazı kaynaklarda Atatürk'ün Şam'a atanma tarihi, Harp Akademisi'ni bitiriş tarihi ile birleştirilerek 11 Ocak 1905 olarak gösterilmiştir.

Alıntı
 

6 ŞUBAT Tarihte Bugün
1938 - Atatürk'ün, akşam Park Otel'e gelişi, yemeği buradan yemesi, geç saatlerde Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1937 - Atatürk'ün, gece Güneş Kulübü'ne gidişi, daha sonra saat 24.00'de Pera Palas'ta Türk Hava Kurumu'nun düzenlediği baloyu şereflendirmesi.

1936 - İstanbul Çiçek Borsası Şişhane’de açıldı.

1935 - Atatürk'ün, saat 12.00'de otomobille Yeşilköy'e kadar bir gezinti yapması, dönüşte Ayasofya'yı gezmesi.

1934 - Atatürk'ün, Niğde'den hareketle Konya'ya gelişi, resmî daireleri ziyareti ve geceyi Konya'da geçirişi.

1933 - Gazi'nin Bursa'da gericilik olayı üzerine söyledikleri.

Atatürk'ün, Bursa'da bazı kişilerin ezan ve kametin Türkçe okunması nedeniyle 1 Şubat'ta çıkardıkları olay hakkında Anadolu Ajansı aracılığıyla resmî bildirisi: "...Olaya dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyaset ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin bir daha anlaşılmasıdır. Meselenin mahiyeti esasen din değil, dildir. Kesin olarak bilinmelidir ki, Türk milletinin milli dili ve milli benliği bütün hayatında hâkim ve esas kalacaktır!"

Atatürk un, akşam Bursa'dan Mudanya'ya, buradan da Gülcemal vapuru ile İstanbul'a hareketi.

Atatürk'ün, gece Bursa'dan İstanbul'a gelişi.

1931 - Atatürk'ün, akşam trenle İzmir'den Balıkesir'e hareketi.

1930 - Atatürk'ün, Etnografya Müzesi'ni ziyareti ve Müze'de toplanan sanat eserleri üzerinde incelemeleri.

1923 - Atatürk'ün, Lâtife Hanımla beraber Akhisar'dan Balıkesir'e gelişi, şehirde inceleme ve ziyaretleri, gece şerefine fener alayı düzenlenmesi.

Fransız Generali Edvart de Bourbon'un, evliliği nedeniyle Atatürk'e tebrik mektubu: "İslâmın savunması ve Türkiye'nin yeniden kazandığı yüce şanlı şeref için de sizi ayrıca kutlarım."

1921 - Londra Konferansı'na gitmek üzere Bekir Sami Bey başkanlığında Türk Heyeti'nin Ankara'dan hareketi.

Londra Konferansı'na katılmak üzere seçilen ve Hariciye Vekili Bekir Sami Bey'in (Kunduh) başkanlığını yaptığı kurulda Yunus Nadi (Abalıoğlu), Cami Bey (Baykurt), Hüsrev Bey ve Zekai Bey gibi isimler yer aldı.

Atatürk'ün, Hâkimiyet-i Milliye gazetesi muhabiri Ruşen Eşref (Ünaydın) Bey'in sorularına verdiği cevapların gazetede yayımlanması: "Komünizm içtimaî bir meseledir. Memleketimizin hali, memletimizin sosyal şartları, dinî ve millî ananelerinin kuvveti, Rusya'daki komünizmin bizce uygulanmasına müsait olmadığı kanaatini doğrular mahiyettedir."

1920 - Rauf Bey'in, İstanbul'dan Atatürk'e Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda 70 kişilik "Felâh-ı Vatan Grubu" oluşturulduğunu bildiren telgrafı.

Rauf Bey ve arkadaşları, Ankara'daki görüşmelerde kararlaştırılan Müdafaa-ı Hukuk Grubu yerine, bu adı kullanmaktan çekinerek Felâh-ı Vatan Grubu'nu kurdu. Grupta Celalettin Arif, Rauf Bey, Vasıf Bey, Cami Bey (Baykurt) gibi isimler var.

1917 - Atatürk'ün, rahatsızlığı bugün de devam etmesi nedeniyle günü evinde geçirişi.

Alıntı
 


7 ŞUBAT Tarihte Bugün

AtaturkAntalyaIskelede.jpg


Şubat 1935
Atatürk'ün, Antalya'ya üçüncü ve son gelişi, 1935 yılı Şubat ayına rastlar.

AtaturkEviAlanya.jpg


Atatürk Evi Müzesi - Alanya

19. yüzyıl Türk mimarisinin özelliklerini yansıtan bahçe içinde üç katlı binanın giriş katında Atatürk'ün kişisel eşyaları, fotoğraflar, Atatürk'ün Alanyalılara gönderdiği telgraf ve diğer tarihi belgeler sergilenmektedir. Üst katın odaları ise geleneksel bir Alanya evinin etnografik eşyalarıyla donatılmıştır.






19. yüzyıl Türk mimarisinin özelliklerini yansıtan bahçe içinde üç katlı binanın giriş katında Atatürk'ün kişisel eşyaları, fotoğraflar, Atatürk'ün Alanyalılara gönderdiği telgraf ve diğer tarihi belgeler sergilenmektedir. Üst katın odaları ise geleneksel bir Alanya evinin etnografik eşyalarıyla donatılmıştır.

1938 - Atatürk'ün, öksürük ve göğüs ağrısı nedeniyle gece Dolmabahçe Sarayı'na çağrılan Dr. Nihat Reşat Belger tarafından muayenesi ve zatürree (pnömoni) teşhisinin konulması (Atatürk, bu teşhis üzerine 10 gün kadar tedavi altına alınmıştır).

1936 - Atatürk'ün, Çankaya'da Başbakan ismet İnönü, Adalet Bakanı Şükrü Saraçoğlu, Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya ve Dışişleri Siyasi Müsteşarı Numan Menemencioğlu'nu kabulü.

1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoruyla Büyükdere'ye kadar bir gezinti yapması, akşam Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, Konya'dan Ankara'ya gelişi, Gazi istasyonunda İsmet Paşa tarafından karşılanışı.

1933 - İstanbul Evkaf Müdürlüğü bütün camilerde ezanın Türkçe okunmasını zorunlu kılan bir tebliğ yayınladı.

1931 - Atatürk'ün, Balıkesir'e gelişi, şehirde ziyaret ve incelemeleri ve Türkocağı'nda konuşması: "Halkın saflığından faydalanarak milletin maneviyatına saldıran kimselerle onların ardından gidenler, elbetteki birtakım cahillerden ibarettir. Bunlar, Türk milleti için yüzkarası oluşturacak vaziyetlerin meydana gelmesinde daima etken olmuşlardır. Milletimizin önünde açılan kurtuluş ufuklarında aralıksız yol almasına mani olmaya çalışanlar, hep bu müesseseler * ve bu müesseselerin mensupları olmuştur. Millete anlatmalıdır ki, bunların millet bünyesinde yaptıkları tahribatı hissetmek lâzımdır. Bu gibilerin mevcudiyetini müsamaha ile karşılayanlar, Menemen'de Kubilây'ın başı kesilirken kayıtsızca seyretmeye tahammül ve hatta alkışlamaya cesaret edenlerle birdir."

1929 - Hilal-i Ahmer (Kızılay) günü ilk kez kutlandı.
Hilaliahmer’ (Kızılay) günü Türkiye’de ilk defa kutlandı.

1926 - Atatürk'ün, Kahire Elçisi Muhittin (Akyüz) Paşa'yı kabulü.

1924 - İstanbul'da kurulan Kadınlar Birliği faaliyete başladı.

Atatürk'ün, Latife Hanım'la beraber İzmir'de Türkocağı ve Altay İdman Yurdu'nu ziyareti.

Ecnebi mekteplerinde bina dahilindeki dini alamet ve işaretlerin kaldırılması hakkında karar verilmesi.

1923 - İsmet Paşa görüşmelerin kesintiye uğraması üzerine Lozan'dan ayrıldı.

Mustafa Kemal'in Balıkesir Zağnos Paşa Camii minberinden halka hitap edişi.
Atatürk'ün, Balıkesir'de Zağnos Paşa Camii'nde cuma namazı kılması, şehitler için okunan mevlitten sonra minbere çıkarak bir hutbe vermesi, müteakiben minberden inerek çeşitli soruları cevaplandırması: "...Hutbelerin halkın anlayamayacağı bir dilde olması ve onların da bugünkü gerek ve ihtiyaçlarımıza temas etmemesi, halife ve padişah namını taşıyan müstebitlerin arkasından köle gibi gitmeye mecbur etmek içindi. Hutbeden amaç, halkı aydınlatma ve ona doğru yolu göstermektir; başka şey değildir. Yüz, ikiyüz, hattâ bin sene evvelki hutbeleri okumak, insanları bilgisizlik ve dalgınlık içinde bırakmak demektir."


1922 - Hariciye vekili Yusuf Kenan Bey Başkanlığındaki heyetin Avrupa'ya gitmek üzere Ankara'dan hareketi.

1921 - Fransızlar tarafından kuşatma altında olan Antep, top atışına tutuldu. Antep'te yiyecek kalmadı. Teslim olmaktan başka çaresi olmayan şehirden yapılan huruç (yarma) eyleminde 150 savaşçı daha kaçmayı başardı.

1920 - Atatürk'ün, 15. Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir'e telgrafı: "İstanbul'dan Rauf Bey'in bildirdiğine göre... Müdafaa-i Hukuk'tan olan mebuslardan söz verenlerin büyük kısmının bile, bu isim etrafında toplanmaktan kaçınıp mecburen gruba "Felâh-ı Vatan" adının verildiği."

1917 - Atatürk'ün rahatsızlığının düzelmesi.
Alıntı

 
8 ŞUBAT Tarihte Bugün

1938 - Atatürk'ün, Prof. Dr. Neşat Ömer İrdelp ve Dr. Nihat Reşat Belger tarafından tekrar muayenesi ve zatürree tedavisine devam edilmesi.

1936 - Atatürk'ün, akşam trenle Ankara'dan İstanbul'a hareketi.

1935 - Milletvekili seçimleri yapıldı.

Atatürk'ün, milletvekili seçimlerini takiben akşam, millete bildirgesi: "...Ulusça gösterilen birlik, ülküye bağlılık bütün gözleri yeniden yurdumuza çekmiştir. Öz dileğimiz yurdun yüceliği, yurttaşın genliğidir."

Atatürk'ün, gece Pera Palas'ta düzenlenen Halkevi Balosu'nu şereflendirmesi.

1933 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda eski Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa, Berlin Büyükelçisi Kemalettin Sami Paşa, Pertev (Demirhan) Paşa ve Şair Abdülhak Hâmit'i kabulü.

1931 - Atatürk'ün, öğleden sonra Balıkesir'den İzmir'e dönüşü.
Atatürk'ün, saat 16.25'te Ege vapuru ile İzmir'den Antalya'ya hareketi.

1923 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Balıkesir'den Balya'ya gelişi, askerî birlikleri teftişi, geçit törenini izlemesi, daha sonra Belediye'yi, Vilâyeti, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şubesini ziyareti.

1921 - Antep’e, Meclis tarafından ‘Gazi’ unvanı verildi.
Antep'in düşmesi, Antep'in adının T.B.M.M. tarafından "Gaziantep"e çevrilmesi.

Günlerce süren başarılı direnişten sonra Antep düştü. Kuşatma sırasındaki savaşta 6 binden fazla şehit veren Antep'in adının başına "Gazi" unvanının konulması T.B.M.M.'de tartışmasız kabul edildi.

Atatürk'ün, Gürcistan Elçisi Simeon Medivani'nin güven mektubunu kabulü ve elçinin söylevine cevap konuşması.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda, Londra Konferansı'na katılacak heyet konusunda Sadrazam Tevfik Paşa'ya verilecek cevap hakkında konuşması: "...Efendiler! Bu Meclis meşrudur ve bunun meşruiyetini kimseye tasdik ettirmek lâzım değildir, ikincisi, bu meşru Meclis, meşru ve yetkili olan delegelerini göndermiştir. Bu heyetin Avrupa'ca tanınması için Tevfik Paşa'ya ricaya ihtiyacımız yoktur." [Kocatürk]

1920 (8-9) - Kuvay-ı Milliye'nin Fransız işgalindeki Urfa'yı kuşatması.

1920 - Urfa ve Maraş'ta direnişler devam ediyor. Urfa'da Ali Saip Bey'in önderlik ettiği kuvvetler Fransızlara büyük kayıplar verdirdi.

1919 - Fransız işgal orduları başkomutanı General Franchet d'Esperay'in Sirkeci'den Beyoğlu'na kadar beyaz at üzerinde top atışları ve bando eşliğinde, ve Rum tezahüratı ile yürüyüşü.

1913 - Bolayır'a ilerleyen Bulgarlara karşı, Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanlığı'na ait kuvvetlerin taarruza geçmesi (Baskın şeklinde geliştirilen bu taarruz, 10. Kolordu'nun takviyesi geciktiğinden etkisini kaybetmiş, düşman karşısında yalnız kalan Bolayır kuvvetleri ağır kayıplar verek Bolayır tahkimli hattının gerisine çekilmiştir. Atatürk bu harekâta Mürettep Kuvvet'in Harekât Şubesi Müdürü olarak iştirak etmiştir).

Alıntı
 
Cevap yazabilmek için giriş yapmalı veya kayıt olmalısınız.

Benzer Konular

selennn
Mustafa Kemal’in gerçek doğum tarihi: 4 Ocak 1879
Yorumlar
0
Görüntüleme
2K
selennn
selennn
Gunnur2010
İzinde sonsuza kadar… 10
Yorumlar
3
Görüntüleme
3K
melnes
melnes
isabel
ATATÜRK'ÜN YAZDIĞI KİTAPLAR
Yorumlar
1
Görüntüleme
4K
Yoo in na
Yoo in na
_MedceziR_
Atatürk Anıları - 6
Yorumlar
16
Görüntüleme
6K
Elif
Elif
nazelmassaati
Mehmet Akif Ersoy
Yorumlar
8
Görüntüleme
2K
nazelmassaati
nazelmassaati
X