• Merhaba, Kadınlar Kulübü'ne ÜCRETSİZ üye olarak yorumlar ile katkıda bulunabilir veya aklınıza takılan soruları sorabilirsiniz.

Engelliler İçin Sosyal Hak Rehberi

exmadon

İtina ile kına yakılır!...
Kayıtlı Üye
18 Temmuz 2013
954
858
303
Merhaba arkadaşlar,
Ülkemizde bir çok sosyal hakkımız olmasına rağmen neredeyse hiç birini bilmediğimizi farkettim. Bunlardan en önemlisi ise engelliler.
Bu topik altında elimden geldiğince yararlı tüm engelli sosyal haklarını paylaşacağım. Hem öğrenip hem öğretelim. Sizde yakınız da engelli var ise onlara da bu konuda bilgi verebilir yardımcı olabilirsiniz.
Lütfen Bilgisi olanlarda paylaşımlarda bulunsun.
 
1) Engellilere Verilen Maaşlar ve Düzenli Yardımlar

*Evde Bakım Maaşı

Evde bakım maaşı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından %50 ve üzerinde özür oranı olup özürlü sağlık kurulu raporunda “Ağır Özürlü” ibaresi bulunan ve başkası olmadan kendi bakımını üstlenemeyecek engelliler için engellinin bakımını üstlenen kişilere verilen, şu anki mevzuatımızda maddi açıdan bir engellinin yararlanabileceği en iyi parasal destektir. Net tutarı bir asgari ücretin asgari geçim indirimsiz halidir ve aylık olarak ödenmektedir.

*2022 Maaşı

2022 maaşı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından en az %40 ve üzeri özrü bulunan, kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kurumlarından (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) hiçbirine tabi olmayan ve muhtaçlığı ilgili SYDV’ler tarafından belgelenen 18 yaşından büyük engellilere ya da 18 yaşından küçük engelli yakını bulunanlara verilen maddi bir haktır. 2022 özürlü maaşları 3 ayda bir olacak şekilde mart, haziran, eylül ve aralık aylarında verilmektedir. 2022 aylığında engelliler için özür oranına göre 2 kademe söz konusudur: %40 ila %69 arasında özür oranına sahip engelli maaşı ve %70 ve üzeri özür oranına sahip engelli maaşı. %70 ve üzeri özür oranına sahip engelliler %40 – %69 özür oranına sahip engellilere oranla daha yüksek aylık almaktadırlar.

*Muhtaç Aylığı

Muhtaçlık aylığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından %40 veya daha yukarı oranda özrü bulunan, sosyal güvencesi olmayan, herhangi bir gelir veya aylığı bulunmayan, gelir getirici taşınır veya taşınmaz bir malı olmayan veyahut olsa bile bunlardan elde edeceği ortalama gelir muhtaçlık aylığı miktarını geçmeyen 18 yaşından büyük engellilere ya da 18 yaşından küçük engelli yakını bulunanlara verilen maddi bir haktır. Muhtaçlık aylığının miktarı 400 gösterge rakamı ile memur taban aylığı katsayısı çarpımı sonucu bulunacak tutardır. 2013 yılı için muhtaçlık aylığı 395,192 TL’dir.
 
2) Engelliler İçin Vergi İndirimleri ve Muafiyetleri

*Gelir Vergisinde Sakatlık İndirimi

Sakatlık indirimi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gelir vergisine tabi ücretli çalışan ya da serbest meslek kazancı elde eden engelliler ile ailesinde ücretli çalışan ya da serbest meslek kazancı elden eden bakmakla yükümlü olduğu engelli bulunan engelli yakınlarına ve ayrıca basit usulde vergilendirilen engellilere sağlanan, engellinin özür oranına göre aylık belli bir miktar paranın gelir vergisinin matrahından düşürülmesi şeklinde uygulanan dolaylı bir maddi kazançtır. Sakatlık indirimi ile engelliler ve engelli yakınları normal şartlarda ödemesi gerekenden daha az gelir vergisi öderler. Bu, ücretlilerde brüt maaştan daha az kesinti yapılarak net maaşın daha yüksek olmasını sağlarken serbest meslek kazancı elde edenlerde yıllık olarak verilen gelir vergisi miktarının daha düşük verilmesini sağlar.

2013 yılı sakatlık indirimi miktarları şu şekildedir:

%40 – %59 oranında özrü bulunan engelliler için 190 TL
%60 – %79 oranında özrü bulunan engelliler için 400 TL
%80 ve üzeri oranda özrü bulunan engelliler için 800 TL


*Araç Alımında ÖTV Muafiyeti

ÖTV’siz araç alımı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından satın alacağı araca sakatlığına uygun ek donanım yaptıracak malul ve engelliler ya da %90 ve üzeri herhangi engeli bulunan malul ve engelliler için 0 km araç alımlarında Özel Tüketim Vergisi’nin ödenmemesi şeklinde uygulanan bir vergi muafiyetidir. Engelliler için uygulanan ÖTV muafiyeti 5 yılda bir engellinin aracı ilk satın alışında uygulanır. Yani engelli vatandaşlarımız 5 yılda bir olacak şekilde yeni bir ÖTV’siz araç alabileceklerdir.

*Özel Araç ve Gereçlerde KDV Muafiyeti

KDV Muafiyeti Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından özür oranı ve türü ne olursa olsun tüm engellilere eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel üretilmiş araç ve gereçler, engellilerin toplumsal hayata katılımı arttıracak ve engelinin verdiği dezavantajı ortadan kaldırmaya yönelik ürünlerin satın alınmasında KDV ödenmemesi şeklinde uygulanan bir vergi muafiyetidir. Dikkat edilmesi gereken konu KDV’den engelli bireylerin satın alacakları tüm mallar istisna edilmemiştir. Sadece engeline uygun üretilmiş araç ve gereçlerin satın alımında KDV muafiyeti uygulanmaktadır.

*Motorlu Taşıtlarda MTV Muafiyeti

Motorlu taşıtlar vergisi muafiyeti Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından engellilerin adına tescil edilen motorlu taşıtlarda normal şartlarda senede 2 kere motorun hacmine göre alınan MTV’nin ödenmemesi şeklinde uygulanan engellilere özel bir vergi muafiyetidir. Engelli vatandaşlarımız MTV muafiyetinden yararlanmak için vergi dairesi müdürlüklerine başvurmalıdırlar. MTV muafiyetinde Motorlu taşıtın motor hacminin ve engelli bireyin özür oranı ve türünün bir önemi bulunmamaktadır.

*Konutlarda Emlak Vergisi Muafiyeti

Emlak vergisi muafiyeti belediyeler tarafından yüz ölçümü 200 m²’yi geçmeyen ve tek meskeni olan (meskende hissesi bulunabilir ya da meskenin sahibi olabilir) engelliler için emlak vergisinin %0 oranlı olarak ödenmesi (yani ödenmemesi) şeklinde uygulanan bir vergi muafiyetidir. Bu haktan yararlanmak isteyen engelli vatandaşlarımız özürlü sağlık kurulu raporları ile birlikte bağlı bulundukları belediyeye başvurabilirler. Emlak vergisi istisnasından yararlanmak için engellinin konutu mesken olarak kullanması gerekmektedir. Yazlık ya da kışlık olarak kullanılan konutlar bu vergi istisnası kapsamına girmemektedir.

*İthal Edilen Araç ve Gereçlerde Gümrük Vergisi Muafiyeti

Engellilerin kullanımına ait yurt dışından ithal edilecek özel araç ve gereçler Gümrük Bakanlığı tarafından gümrük vergisinden istisna edilmiştir. Eşyaalar engellilerin özel menfaati ve diğer bireyler ile arasında bulunan dezavantajlı durumu ortadan kaldırmak için engelli bireylerin kendisi ya da kamu yararına çalışan dernek ya da bu gibi kuruluşlarca getirilebilmektedir. İthal edilebilecek eşyalar şunlardır: engel türüne göre özel üretilmiş araç ve gereçler; hareket ettirici donanımı bulunan motorlu veya mot0rsuz koltuklar, bisiklet, motosiklet ve motor hacmi 1600 CC’yi aşmayan binek otomobiller; engel oranı ve türü nedeniyle el ayak fonksiyonunu tamamen yitirmiş engelliler tarafından bizzat kullanılamayacak; fakat 3. dereceye kadar olan bir yakını tarafından kullanılabilecek motor hacmi 2500 CC’ye kadar olan taşıtlar (binek otomobiller ve arazi taşıtları hariç).
 
3)Engelliler İçin Kamu Kurumları Tarafından Sağlanan İndirim ve Haklar

*Özürlü Kimlik Kartı Hakkı

%40 ve üzeri engeli bulunan engelli vatandaşlarımızdan isteyenler bulundukları yerdeki İl veya İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlüğü‘ne başvurarak kendileri için özürlü kimlik kartı çıkarabilirler. Özürlü kimlik kartları engelli vatandaşlarımızın mevzuatta yer alan tüm kamu ve özel yardımlardan hızlı bir şekilde yararlanması için kullanılmaktadır. Özürlü kimlik kartları sağlık kurulu raporu yerine geçmemekle birlikte engellilere indirim uygulanan yerlerde özürlü sağlık raporu yerine ibraz edilmesi daha çabuk ve kolay olduğundan engelli vatandaşlarımız için kullanılması tavsiye edilmektedir.

*Belediye Engelli İndirimleri

Türkiye’deki bütün belediyeler tarafından engelli vatandaşlara su, toplu taşıma araçları, vapur vb. hizmetlerde indirim yapılmakta özellikle toplu taşıma hizmetleri ücretsiz sunulmaktadır. Her belediye için indirim oranları ve başvuru şartları farklılık göstermektedir. Hangi koşullarda hangi hizmetlere ne kadar indirim yapıldığını öğrenmek ve indirimden faydalanmak için belediyenize başvurunuz. İşe belediyenizi arayarak engelliler için hangi tür hizmet ve indirimlerin yapıldığını sormakla başlayabilirsiniz.

*Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Engelli Yardımları

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (Kısaca SYDV) tarafından engelli vatandaşlarımız için çeşitli yardımlar yapılmaktadır. Engellilerin bulunduğu hanede kişi başına düşen gelir SYDV muhtaçlık sınırını (2013 yılında ilk 6 ay için 233,20 TL) geçmiyorsa engelli vatandaşlarımız SYDV yardımlarından faydalanabiliyor. SYDV’lerin engellilere özel engellerine yönelik ücretsiz tekerlekli sandalye, protez, konuşma ve işitme cihazı verilmesi yardımları olduğu gibi gıda, barınma ve nakdi yardımları da bulunuyor.

*Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları Engelli İndirimi

TCDD engelli vatandaşlarımız için tüm hatlarda, yüksek hızlı trenlerde dahil, bilet fiyatlarında %50 indirim uygulamaktadır. %40 ve üzeri engeli olanlar için sadece engellinin kendisine indirim yapılırken, %50 ve üzeri ağır engelliler için ise engelli ile birlikte engellinin refakatçisine de indirim uygulanmaktadır. TCDD indiriminden faydalanmak için TCDD’nin bilet satış noktalarına engelli olduğunuzu resmi bir belgeyle kanıtlamanız gerekiyor.

*Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) Engelli Hakları

Kredi Yurtlar Kurumu tarafından %40 ve üzeri özrü bulunan engellilere burs ve yurt başvurularında öncelik tanınmaktadır. Kredi Yurtlar Kurumu’nun son yapılan modern binaları engellilerin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak dizayn edilmektedir. Öğrenim ve katkı kredilerinin geri ödenmesinde “çalışamaz” ibareli raporu bulunan engellilerin borçları tamamen silinmekte, diğer engellilerde ise alınan öğrenim ve katkı kredisinin üzerine Toptan Eşya Fiyat Endeksi’ne (TEFE) göre eklenen faizin %50′si indirilmektedir.

*Devlet Tiyatroları Engelli İndirimi

Engelli vatandaşlarımız Devlet Tiyatroları tarafından gösterime giren oyunları ücretsiz izleyebilmektedirler. Bulunduğunuz yerde devlet tiyatrosu var ise Devlet Tiyatroları Genel Program sayfasından bulunduğunuz yerde hangi oyunların sergilendiğini takip edebilirsiniz.

*Müze ve Ören Yerlerine Girişte Engelli İndirimi

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından işletilen müze ve ören yerlerine girişler “Müze ve Ören Yerlere Girişlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge” gereği engelli ve yanındaki bir refakatçisine ücretsiz sunulmaktadır. Hizmetten ücretsiz faydalanmak için ilgilinin engelli olduğunun özürlü kimlik kartı vb. belgeler ile ibraz edilmesi gerekmektedir.

*Milli Parklar, Tabiatı Koruma Alanları Ve Tabiat Parklarına Girişte Engelli İndirimi

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından işletilen milli parklar, tabiatı koruma alanları ve tabiat parklarına girişte engelli olduklarını gösterir kimlik ya da belgelerini ibraz etme koşuluyla engellilerden ücret alınmamaktadır. Çadır ve karavan yeri ücretleri ise %50 indirimli olarak uygulanmaktadır.
 
4) Engelliler İçin Özel Şirketler Tarafından Sağlanan İndirim ve Haklar

*Şehirler Arası Otobüs Şirketlerinde Engelli İndirimi

Şehirler arası otobüs yolculuğu yapacak %40 ve üzeri engelliler için tüm şehirler arası otobüs yolculuğu hizmeti veren şirketler (Kamil Koç, Metro Turizm vb.) tarafından Karayolları Taşıma Yönetmeliği’ne göre normal bilet fiyatları üzerinden %30 indirim yapılmaktadır. Bu engelliler adına yönetmelikle belirlenmiş kanuni bir haktır ve sık karşılaşıldığı üzere otobüs şirketlerinin “Engellilere indirimimiz yok.” deme hakları bulunmamaktadır.

*THY Engelli İndirimi

%40 ve üzeri özür oranına sahip engellilere Türk Hava Yolları tarafından tüm iç hat uçuşlarındaki -promosyon ücretleri dışındaki- bilet ücretlerinde %25 indirim uygulanmaktadır. Biletin satış ofisinden alınması gereklidir, internet üzerinden yapılan alışverişlerde indirim geçerli olmamaktadır. Engelliler bu indirimden özürlü kimlik kartlarını veya özürlü sağlık kurulu raporlarını veyahut özürlü ibareli nüfus cüzdanlarını ibraz ederek yararlanabilmektedirler. Ayrıca 24 saat önceden talep edilmesi halinde engelliler için tekerlekli sandalye de sağlanmaktadır.

*Cep Telefonu Tarifeleri Engelli İndirimleri

Ülkemizde 3 büyük cep telefonu operatörü Turkcell, Vodafone ve Avea tarafından engelli vatandaşlara özel indirimli cep telefonu tarifeleri ve cep telefonu hizmetleri çıkarılmaktadır.

* İnternet Tarifeleri Engelli İndirimleri

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) yaptığı çalışma sonucunda 2012 Şubat ayından itibaren Ülkemizdeki tüm internet servis sağlayıcıları (TTNET, D-Smart Net, Super Online vs.) tarafından internet ücretlerinde %40 ve üzeri özür oranı bulunan engellilere özel %25 indirim sağlanmaktadır. Ayrıca engellilere özel çeşitli internet tarifesi kampanyaları düzenlenmektedir. Ayrıntılı bilgi için servis sağlayıcılarının internet sitelerinden bilgi alabilirsiniz.

*Türk Telekom Engelli İndirimi (Sosyal Tarife)

%40 ve üzeri özür oranı bulunana engelli vatandaşlarımıza Türk Telekom tarafından ev telefonlarında kullanmak üzere Sosyal Tarife adlı bir tarife çıkarılmıştır. Tarife kapsamında aylık 12,50 TL’ye 3.000 dakika şehir içi ve şehir dışı görüşme sağlanmaktadır. Özürlü kimlik kartı ya da tam teşekküllü hastanelerden alacakları özürlü sağlık kurulu raporu ile %40 ve üzeri engeli bulunduğunu belgeleyen engelliler telefonlarının kendi üzerilerine açılması şartıyla Türk Telekom’un engelli indiriminden yararlanabilir. Ayrıntılı bilgi için Sosyal tarife paketine tıklayınız.

*Digiturk Engelli İndirimi

Tüm engelli vatandaşlarımız Digiturk‘ün Eutelsat paketlerini kapsayan %50 indirimden 3 Ocak 2014 tarihine kadar yararlanabilecektir. Paketlerin “Giriş Paketi + 3 Keyif Paketi” şeklinde 12,50 TL’ye 24 ay taahhütlü satın alınması halinde aylık uydu alıcısı hediye edilmekte ve ilk ay Lig TV izlenebilmektedir. Şuradan paketlerin indirimli fiyatlarına bakabilirsiniz.
 
Merhaba arkadaşlar,
Ülkemizde bir çok sosyal hakkımız olmasına rağmen neredeyse hiç birini bilmediğimizi farkettim. Bunlardan en önemlisi ise engelliler.
Bu topik altında elimden geldiğince yararlı tüm engelli sosyal haklarını paylaşacağım. Hem öğrenip hem öğretelim. Sizde yakınız da engelli var ise onlara da bu konuda bilgi verebilir yardımcı olabilirsiniz.
Lütfen Bilgisi olanlarda paylaşımlarda bulunsun.

Arkadaşım çok faydalı bir konu olmuş , emeğine sağlık . Bende gözüme yeni bir haber ilişince eklerim .
 
Böyle faydalı konuları okuyanların, yorum yapanların sayısı çok olur umarım.
Emeğine, yüreğine sağlık.
 
Back
X