Karpal tüneli sendromu veya elde sinir sıkışması nedir?
Karpal tünel sendromu elde uyuşma ve gece ağrılarıyla birlikte seyreden bir hastalıktır. Boyundan çıkıp el bileğine kadar seyri boyunca kasların uyarılmasında median sinir de görevlidir. Median sinir çeşitli sebeplerden dolayı basıya uğrarsa bu hastalık ortaya çıkabilir.
Sebepleri nelerdir?
El bileğinde median sinirin geçtiği tünele karpal tünel denir . Bu tünel tabanda el bilek kemikleri üzerinde bağ mevcuttur. Bu tünelden median sinir ile birlikte tendonlarda uzanım göstermektedir. Bu hastalık tünelin içerisindeki hacim daralması, yer kaplayan başka oluşum oluşması veya üzerindeki bağın kalınlaşması sonucunda meydana gelebilir.
Bilgisayar kullananlar bu sendroma yakalanabilir..
Kimlerde daha fazla görülmektedir?
Toplumda görülme olasılığı yaklaşık olarak %5 ila 10 ‘dur. Genellikle uzun süreler tekrarlayan aynı işi eliyle yapanlarda görülebilir. Elin aşırı kullanımı ile birlikte seyreden meslek gruplarında; masa başı bilgisayarda çalışanlarda, eliyle daha yoğun çalışanlar ve el işçiliği yapanlarda, halı dokumacılarda, bankacılarda, sekreterlerde daha sık görülmektedir. Tekrarlayıcı kavrama veya sıkıştırma ve 6 kg üzerinde zorlu bilek hareketleri yapanlarda titreşimli-basınç oluşturan işler bu hastalık için yüksek risk oluşturmaktadır. Bu hastalık elleri ile yoğun şekilde çalışan hayvancılıkla uğraşan ve hayvanın sütünü elleriyle sağan kişilerde de ortaya çıkabilmektedir.
Gebelik döneminde ortaya çıkan ellerde uyuşukluk karpal tünel sendromu olabilir
Gebelik dönemlerinde hormonal değişikliklere bağlı olarak daha yaygın olarak karşımıza karpal tünel sendromu hastalığı oluşabilmektedir. Her dört gebeden birinde görülebilmekte olup çoğu gebelikten sonra düzelebilmektedir. Ayrıca sistemik hastalıklarla birlikte görülebilir. Şeker hastalığı, hipotiroidi, akromegali, bağ dokusu hastalıkları, romatoid artit, gut, dializ hastaları ve obezlerde daha sık bu hastalığı görmekteyiz. Bu hastalıkların haricinde el bilek kırıklı çıkıklarından sonra da görülebilir. Tünel içerisinde yer kaplayan oluşumlar (lipom, ganglion, damar gibi) sinir sıkışmasına sebep olabilir.
Hangi şikayetler ile başvururlar?
Hastaların çoğu 40-60 yaş arasındaki kadınlardır. Kadınlarda yaklaşık 3- 4 kat daha fazla görülmektedir. Elin 1. 2. Ve 3. Parmaklarında uyuşma, karıncalanma ve yanma olur. Bazı hastalarda boyun ve omuz ağrısı eşlik edebilir. Elin kullanılması ile şikayetler artar. Geceleri uykudan uyandıran ağrıları olabilir ve elini sallamakla, ovalamakla şikayeti azalır. Bazı hastalar basının daha uzun süreli olmasından da kaynaklanan elde beceriksizlik, güçsüzlük ve el kaslarında incelme ile karşımız çıkabilmektedir.
Hastanın özelikle detaylı öyküsü ve klinik muayenesi ile teşhisi konulur. Ayrıca Elektromiyogram (EMG) testi ile tanıyı destekler.
Hangi hastalıklarla karışabiir?
Karpal tüneli sendromu teşhisi konulurken akla gelebilecek diğer hastalıkları göz önünde bulundurmak gerekir. Boyun fıtığı özelikle eldeki uyuşma bölgeleri ile benzer bölgelerde olabilmektedir. Ayrıca hem boyunda hem de elde sinir sıkışması görülen durumlarda ortaya çıkabilir. Bu duruma ikili sıkıştırma denilmektedir. Diğer sinirlerin uzanım gösterdiği yerlerde sıkışma yapan torasik çıkış sendromu, unlar sinir bası sendromları ve pronator teres sendromu gibi diğer hastalıklardan ayırt edilmesi gerekir.
Tedavisi nedir?
Kısa süreli ve hafif veya aralıklı şikayetleri olan durumlarda ( örneğin gebelik veya hipotiroidiye bağlı vücutta yaygın su tutulumu) ameliyat dışı tedavi seçenekleri vardır. İstirahat veya antienflamtuar ilaçlar ve el bilek atelleri faydalı olabilir. Lokal enjeksiyonlar uygulanabilir. Bu enjeksiyonda steroid uygulanmakta olup bazı hastalarda enfeksiyon, tendon kopması ve şikayetlerin artmasına sebeb olabilir.
Ne zaman cerrahi tedavi uygundur?
Hastanın şikayetleri ameliyat dışı tedaviler ile azalmıyor ve geçmiyorsa uygulanabilir. Hastalık diğer yöntemlerle tedavi edilemiyorsa cerrahi tedaviden kaçmamak gereklidir. Ellerdeki ağrı, uyuşukluk ,kalıcı olmadan ve elde kuvvet kaybı ve kaslarda incelme olmadan cerahi tedavi uygulanmalıdır. Aksi durumda ellerdeki sinir sıkışmasına ait bulgular kalıcı olabilmekte, cerrahi yapılsa bile eldeki sinirdeki hasar kalıcı olabilmektedir. Elde ciddi uyuşukluk veya kuvvet kaybı olmadan cerrahi uygulama yapılabilir. Cerrahi olarak karpal tüneli oluşturan transvers bağı gevşeterek tünel içerisindeki basınç azaltılır. Bu cerrahi işlem ile kısa dönemde günlük işlerine rahatlıkla dönebilmektedir.
Bu hastalıktan korunmak için büro çalışanları veya tekrarlı, yoğun kuvvet gerekiren işlerde çalışanlarda gün içinde eklemlerini dinlendirmelidir. Bilgisayar veya el aletleri kullanırken ergonomik koşullar sağlanmalı ve geceleri elinin üzerine yatmamalıdır. Dirsekler ve el bilekler bükülü vaziyette uzun süre çalışılmamalıdır. Şeker , tiroid hastalıkları gibi genel sistemik hastalıkların takibi ve tedavisi olmak bu hastalıktan korunmayı sağlayacaktır.
Kaynak: doktor sitesi
