Yöresel Tarif Uşak Mutfağı

Yöresel Yemekler

Nevreste

Yeniden ☀
Yönetici
Editor
16 Ağustos 2010
297.523
614.891
1.423
Malatya
$129057468_7a29d721cd_o.webp $berfend-ber-uşak-yemekleri-02-400.webp $tar4wc2.webp $388917551845.webp $ege-bölgesi-yemekleri.webp $tarhanabigrn3.webp $264634066716692656250tarhana.webp $indir.webp $turk-mutfagi-dunyaya-aciliyor-5003256_1400_o.webp $mutfak-usak83308.webp


Ege ve Orta Anadolu etkisindeki Uşak mutfağı ot-bitki yemeklerinden çok tahıl ve erkeç denilen erkek keçi etine dayanıyor. Ne var ki keçi ormanlara zarar verdiği için bir süre önce üretimi yavaş yavaş durmuş, yerine koyun yetiştiriciliği desteklenmiş. Uşak köylerinde keşkek yapmak başlı başına bir tören. Buğday kabuğundan ayrılıp ezilmesi için taş oyma dibeklerde ağaç tokmaklarla ve davul zurna eşliğinde dört kişi tarafından ritmik hareketle dövülüyor. Tarhana çorbası Uşak'ın en ünlü çorbasıdır. Bunun dışında salatalık yemeği, köpük helva, haşhaşlı ve tahanlı peksimet, cevizli baklava, bükme, kese ayranı, pide, cıbır çorbası ve düğün yemeklerinin vazgeçilmezi keşkek Uşak'ta önemli yemekler arısında. Doğu Ege'nin neredeyse tamamında ve Anadolu'nun çoğu bölgesinde olduğu gibi burada da et yemeklerinin ağır gelebileceği düşünülür ve son yemek olarak bol ekşili bamya ikram edilir. Uşak'ın bamyasında kurutulmuş dağ eriği vardır. Bamya olsun dağ eriği olsun hem çeşitleri hem de kurutularak kullanılmaları bakımından Uşak'ın geleneksel mutfağına ait değil. Son yıllarda Güney ve Güneydoğu bölgelerinden çok göç aldığı için bu yörelerin mutfak kültürünü de almış ve kendi coğrafyasına uyarlayarak kullanmıştır.


Ebem Köftesi : Kurban bayramının ikinci günü yapılır. Büyükbaş hayvanlar sütü için beslendiği ya da tarlalarda kullanıldığı ancak yaşlandıkları zaman kesilir. Ve bu dönemde eti çok sert olduğu için dövmek gerekir. Tabii en güzel yerinden bonfilesinden yapılır.



Ulubey Döndürmesi: Çok eskiden olmasa da bir süre öncesine kadar Ulubey’in semt pazarı cumartesi günleri kurulurdu ve her Pazar günü hem sıvı yağ satın alma, hem de ıspanaklı böreği andıran döndürme yapılırdı. Artık her Pazar, Cuma günleri kurulsa da ilçede cumartesileri halen döndürme günü olarak bilinmektedir. Hatta şöyle bir gelenek vardır ki eğer bir evde birkaç hafta döndürme yapılmazsa bu bir boşanma sebebi bile olur düşüncesi vardır.



Demir Tatlısı : Ulubey ilçemize ait bir tatlıdır. Demir kalıpla yapıldığı için bu adı almıştır. Asıl adı ise” Nişan Tatlısı”dır. Çünkü nişandan sonra kız evi oğlan evine ağız tatlılığı olsun diye gönderir.


Uşak Tarhanası: Malzeme olarak un, yoğurt, süt, kırmızı ve yeşil biber, nane, soğan, domates ve tercihe göre haşlanmış yoğurt veya fasulye belli oranlarla hazırlanır. Bir gün öncesinden hamur için maya hazırlanır. Hazırlanan maya un ile yoğrulurken, yukarıda sayılan malzemelerde ilave edilmek suretiyle karışım hazırlanır. Belli bir kıvama gelen karışım, geniş kap (toprak çömlek veya leğen) içine konulur. 15-20 gün bu kapta bekletilir. Bu arada 2 günde bir, hafif ıslatılmış elle karıştırılarak mayalanması sağlanır. Kıvamına gelmiş karışım bir bez (iteği) üzerine parça parça yayılır. Ovalanacak kadar kuruyan parçalar elle ufalanarak elekten geçirilir. Toz haline gelen tarhana iteği üzerine serilerek gölgede kurumaya bırakılır. Kuruyan tarhana ihtiyaç anında kullanılmak üzere toprak kaplarda, bez torbalarda, cam kavanozlarda saklanır. Uşak’ın simgesi olan tarhana, özellikle kış aylarında ve ramazan ayında tüketilir. Tarhana kurutulmaya bırakılmadan önce taze halde iken komşulara ve eşe dosta ikram edilmesi bir gelenektir.


Keşkek: Anadolu’nun çok yerinde yapılır. Yumuşak buğdayın kaynatılırken soğuk su katılıp 7-8 saat dövüle dövüle pişirilmesidir. İçerisine pişmiş et liflenerek katılır. Katılan etler, yemeğin içinde kaybolur. Düğünlerin temel yemeğidir. Pilavla birlikte sofraya konur. Biraz keşkekten biraz da pilavdan alınarak yenir.


Alacatane: Küçük taneli yeşil mercimeğin çok az bulgur katılarak çok az sulu bir şekilde pişirilmesidir. Pişen yemeğin suyu ne çorba kıvamında, ne de pilav kıvamındadır.
İkisinin arasındadır.


Çömlek Eti : Arkeolojik kalıntılarda bulunan küplerin 1-2 dm3’ lüklerini düşünün, işte buna Uşak’lı çömlek der. Bunların iki saplısında yoğurt mayalar, bunun da adı çömlek yoğurdudur. Tek saplısında et pişirilir. Et az yağlı erkeç veya koyun etidir. Böbrek yatağından olur. Soğan, domates, biber ve et bu çömleğin içine konur. Ağzı kağıtla kapatılır. İple bağlanır. Mangalın külüne konup etrafı közle doldurulur. 3-4 saatte pişer. Ara sıra ele alınır. Sapından tutulup altı üste gelecek şekilde sallanıp çalkalanır. İçine hiç su konmaz. Hafif yanık kokusu gelmişse pişmiş demektir. Hafif yanık kokusu gelmeden, 3-4 saatten önce pişerse çömlek eti olmamış olur. Pişmiştir, ancak yemek çömlek eti değildir.

ALINTIDIR..
 
Tarhana Çorbası

$324ebea00d3d77eb8a76af7f887eb2ae_1358000712.webp
Malzeme olarak un, yoğurt, süt, kırmızı ve yeşil biber, nane, soğan, domates ve tercihe göre haşlanmış yoğurt veya fasulye belli oranlarla hazırlanır.
Bir gün öncesinden hamur için maya hazırlanır. Hazırlanan maya un ile yoğrulurken, yukarıda sayılan malzemeler de ilave edilmek suretiyle, karışım hazırlanır. Belli bir kıvama gelen karışım, geniş kap,(Toprak çömlek veya leğen) içine konulur.15-20 gün bu kapta bekletilir. Bu arada 2 günde bir, hafif ıslatılmış elle karıştırılarak mayalanması sağlanır.
ALINTIDIR..
 
Çömlek Eti
$99f40b311ea38495c9acc0da264839e5_1358000786.webp

Parça etlerden yapılan bir yemektir. Özel olarak yapılmış bir çömleğin içine etler iyice yıkandıktan sonra yerleştirilir. İçine iki tane domates, yeşil bir tane soğan, acı tatlı karışık istenildiği kadar biber konur. Biraz salça, bir bardak su ilave edilir. Yeteri kadar tuz konup, çömleğin ağzı kalın bir kağıtla bağlanır. Üstüne bir kapak kapatılır. Mangala ateş yakılır, ateşin ortasına çömlek gömülür dibini tutmaması için arada bir sallayarak pişirilir.
ALINTIDIR..
 
DEMİR TATLISI
$129057468_7a29d721cd_o.webp

Malzemeler;

5 yumurta
1 su bardağı yoğurt
3 su bardağı un
2 çay kaşığı kabartma tozu
Kızartmak için bolca sıvıyağ

Şurubu için;

4 su bardağı şeker
3 su bardağı su
½ limon suyu


Hazırlanışı;

Yumurta ve yoğurdu çırpın. Un ve kabartma tozunu ilave edin.

Derin bir tavaya demirin üstünü geçecek kadar sıvıyağ koyun. Yağı oldukça kızdırın. Demiri de yağın içinde bırakın onun da çok ısınması lazım eğer yeterince kızgın olmazsa hamur demir kalıba yapışır ve çıkmaz.

Yağın içinde ısınan demir kalıbını seri bir şekilde çıkarıp hamura batırın. Ama kalıbın üst kısmına kesinlikle hamur gelmemeli (yani kalıbı hamura tamamen batırmayın, kalıbın yarısına kadar hamura batırıp çabuk bir şekilde yağa bırakın, eğer kalıbı tamamen hamura batırırsanız hamur kalıptan düşmez ve yapışır) anında kalıbı tekrar ocaktaki yağın içine koyup kalıbı sapından sallayın, sap oynak olduğu için rahat sallanacaktır.

Kalıpta şeklini alan hamur kendini yağa bırakacaktır, el kevgiri yardımıyla iki tarafını çevirerek kızartıp kağıt havlu üzerine çıkartın.

Hamur bitene kadar bu işleme tek tek devam edin. Bir tencerede (tencerenin büyüklüğüne bağlı olarak) birden fazla tatlı kızartabilirsiniz. Eğer püf noktalarını kaçırırsanız, demir yeterince ısınmamışsa, hamura fazla batırmışsanız hamur kalıbı bırakıp yağa düşmeyecektir).

Daha önceden hazırlanıp soğuyan şuruba batırıp servis yapabilirsiniz.
ALINTIDIR..
 
MUSKA BÖREK
$handeyle_muska.webp

Malzemeler:

3 su bardağı un
1 çay bardağı süt
1 çay bardağı sıvı yağ
3 yemek kaşığı yoğurt
1 tatlı kaşığı tuz
üzeri için; bir yumurta.
İçi için;
400 gram ıspanak
1 baş kuru soğan
1 çay bardağı sıvı yağ
1 çay kaşığı tuz
pul biber
karabiber.

Yapılışı:
Una malzemeleri ekleyip iyice yoğurun. Cevizden biraz büyük bezeler yapın. Hamuru yarım saat dinlendirin. Ardından hamuru açın. (Yufka büyüklüğünde)
Yufkayı uzunlamasına üçe bölün. Ayrı bir yerde soğanı küçük küçük doğrayarak pembeleşinceye dek kavurun. Sonra yıkanmış küçük küçük doğranmış ıspanakları içine atın tencerenin kapağım kapatın. Kısık ateşte ıspanak söndükten sonra, tuz, karabiber ve pul biberi ekleyip 10 dakika kavurun. Şerit halindeki yufkaların başından dört parmak boşluk kalacak şekilde iç malzemeyi koyun.
Ve muska şeklinde katlayın. Tepsiye yerleştirdiğiniz muska böreklerinin üzerine yumurta sürüp 200 derecelik fırında üzeri kızarıncaya dek pişirin.
ALINTIDIR..
 
KIYMALI ENGİNAR DOLMASI
$Kıymalı-Enginar-Dolması-Uşak.webp

Malzemeler

7-8 adet temizlenmiş taze enginar
İçi İçin
250 gr orta yağlı kıyma
6-7 adet taze yeşil soğan
1 su bardağı pirinç
6 yemek kaşığı zeytinyağı
1 demet maydanoz
1 demet dereotu
1 demet taze nane
2 çay kaşığı tuz
karabiber

Hazırlanışı

Temizlenmiş taze enginarları kararmamaları için bol limonlu suda bekletin. Dolma içini hazırlamak için; kıyma ve zeytinyağını geniş bir tavaya koyup orta ısılı ateşte, sürekli karıştırarak 5 dakika kavurun.
Yıkanmış pirinci katıp 2-3 dakika daha kavurmaya devam edin. İncecik kıyılmış taze soğan, maydanoz, dereotu ve taze naneyi katıp karıştırarak birkaç dakika daha pişirdikten sonra ocaktan alın. Tuz ve karabiberi serpiçtirip karıştırın ve soğuması için bir kenarda bekletin.
Enginarları limonlu sudan çıkarıp yıkayın. Çukur olan çanak kısımlarına tepeleme kıyman harç doldurup iyice bastırın. Enginar dolmalarını geniş bir tepsi ya da tencereye dizin. Sıcak suyu enginarların yarısından biraz daha yukarı çıkacak şekilde yavaşça aktarın. Yani, enginarların üçte ikisi suyla temas edecek ama kıymalı harca su değmeyecek.
Tencerenin kapağını sıkıca kapatıp kısık ateşte, enginarlar iyice yumuşayıncaya kadar pişirin. İç harcı önceden piştiği için yemeğin buharı yeterli olacaktır. Sıcak sıcak servis yapın.
ALINTIDIR..
 
CİĞER SARMA
$730144258.webp
Malzeme listesi
1 adet zar şeklinde doğranmış kuzu ciğeri
1-2 adet yumurta
2 su bardağı pirinç
2 adet orta boy kuru soğan
1 yemek kaşığı kuşüzümü
1 yemek kaşığı çamtıstığı
1 tatlı kaşığı tuz, karabiber
1 çay bardağı zeytinyağı
Üzeri için;
Koyun karın zarı (kuzu gömlek yağı da kullanabilirsiniz)
2 adet yumurtanın sarısı

Yapılışı:
Pirinci ılık tuzlu suda bekletin. Kuşüzümlerini suda bekletin. Doğranmış kuzu ciğerini yıkayıp suyunu süzün.
Zeytinyağı ve ciğeri pilav tenceresine koyup birkaç dakika kavurun. Üzerine zar gibi doğranmış soğanları ekleyip karıştırarak 2-3 dakika daha kavurun. Üzerine yıkan p süzülmüş pirinci aktarıp kısık ateşte 5 dakika kavurun. Yumurtayı kırıp karıştırın.
Tuz, karabiber, kuşüzümü ve çamfıstıklarını ilave edip iki su bardağı sıcak suyu da aktarın. Kısık ateşte, pirinç suyunu çekinceye kadar pişirin, (pirinçler diri kalmalı).
Koyun karın zarı ya da kuzu gömleğini yıkayın. Yumuşaması için ılık suda bekletin. Yumuşayıp yağları açılan gömleği altı eşit parçaya bölün.
Kuzu gömleğini derin bir cam kasenin içine kenarlarından taşacak şekilde yayın. Üzerine cam kabı dolduracak şekilde ciğerli pilav koyun. Kenarlarından sarkan kuzu gömleğiyle pilavın üzerini kapatıp bastırın, içi pilav dolu kuzu gömlekli kaseyi fırın tepsisine ters çevirin.
Kalan 5 adet gömleği de aynı şekilde doldurup tepsiye yerleştirin. Üzerlerine çırpılmış yumurta sarısı sürüp, önceden 180 dereceye ayarladığınız fırında en az 30 dakika pişirip çıkarın. Sıcak sıcak servise sunun.
ALINTIDIR..
 
Alacatene
$730144021.webp
2 su bardağı yeşil mercimek
2 su bardağı pilavlık bulgur
1 adet kuru soğan
1 dolu çorba kaşığı salça
1 çay bardağı ayçiçek yağı
1 çorba kaşığı tereyağı
4-5 adet kurtulmuş biber
Tuz
Su

YAPILIŞI
Mercimek akşamdan ıslatılır. Soğan yarım daire doğranır, ayçiçek yağında kavrulur. Üzerine salça ve tereyağı katılır, biraz kavrulur. Yıkanmış bulgur, ıslatılmış, suyu süzülmüş mercimek ilave edilir. Tuz ve üzerini 1 parmak geçecek kadar su konur. En üste kuru biberler konur. Kapak kapatılır. 15 dakika pişirilir.
ALINTIDIR..
 
BALBADEM TATLISI

$556323_526245274064898_2052896403_n.webp
Balbadem tatlısı için gerekli malzemeler
1 bardak şeker
1 kase irmik
2 adet yumurta
1 paket vanilya
1 paket karbonat
½ paket margarin
1 çay bardağı sıvı yağ
Aldığı kadar un
Şerbeti için:
3 bardak şeker
3 bardak su
Yapılışı: Tatlının yapımına 2 yumurta kırarak başlanır. Yumurtaların üzerine 1 bardak şeker eklenir. Yarım paket margarin ve 1 çay bardağı sıvı yağ katılarak malzemeler karıştırılır. Birer paket vanilya ve karbonat eklenen malzemeler güzelce yoğurulur. 3 bardak şeker 3 bardak su ile kaynatılarak şerbet hazırlanır ve soğutulur. Yoğurularak istenen kıvama gelen tatlı harcından ceviz büyüklüğünde parçalar kopartılarak parmak şekli verilip, 1 kase irmiğin içinde yuvarlanarak fırın tepsisine dizilir. Tepsi dolunca tatlımız fırında pişirilir. Mis gibi pişen tatlımız fırından çıkartılır ve henüz sıcakken soğutulan şerbet üzerine dökülür.
Balbadem tatlısı sunuma hazırdır…
ALINTIDIR..
 
HAŞHAŞLI PEKSİMET
$1506238_661854123837345_403031741_o.webp
MALZEMELER
1litre süt
2 yumurta akı
1 paket yaş maya
1 tatlı kaşığı tuz
Aldığı kadar un
500 gram çekilmiş sarı haşhaş sıvı yağ ile seyreltilerek hamur içine sürülür.

Üzeri için:
1 yumurtz sarıısı
2 çorba kaşığı süt
1 çorba kaşığı dıvıyağ

YAPILIŞI
Ilık suda yaş maya eritilir. Süt, erimiş olan maya, tuz ve yumurta akları derin bir kaba alınır. Üzerine aldığı kadar un ieklenip yoğrulur. Hamurun üzeri temiz bir bez ile kapatılıp 1 saat dinlenmeye bırakılır. Daha sonra hamurdan el büyüklüğü kadar koparıp bol yağlı zeminde elle açılan hamurların içine yağla inceltilmiş çekilmiş olan haşhaşıtan sürüp rula halinde sarılır. Hamurlar 3 parmak kalınlığında kesip yağlanmış tepsiye çok fazla
sıkıştırmadan dizilir. Üzerine yumurta sarısı, 2 çorba kaşığı süt biraz sıvı yağ çırpılarak sürülür. Önceden ısıtılmış 175 derece fırında yaklaşık 40 dakikada pişirilir.

ALINTIDIR...
 
KAPAMA
$1512226_661852827170808_146699924_o.webp
MALZEMELER
2 kg. orta yağlı kuzu kaburga
3 su bardağı bulgur
1 su bardağı su
Tuz

YAPILIŞI
Düdüklü tencere yada normal bir tencereye kuzu kaburgaları aralarında hiç boşluk kalmayacak şekilde yerleştirilir. Etlerin üzerine biraz tuz ilave edilir. Üzerine 1 su bardağı soğuk su ilave edilir. En üste yıkanıp süzülmüş bulgur yayılır. Çok az tuz eklenir. Bulgurların etin altına geçmemesi gerekir. 2,5 -3 saat kısık ateşte pişirilir. Kapama servis tabağına ters çevirilerek alınır. Servis yapılır.

ALINTIDIR..
 
HAŞHAŞLI REVANİ
$1483547_661852300504194_1814558603_o.webp
MALZEMELER
1 su bardağı şeker
3 yumurta
1 su bardağı sıvıyağ
1 su bardağı irmik
1 su bardağı un
1 paket kabartma tozu
1 su bardağı mor haşhaş

Şerbet için:
2 su bardağı su
1,5 su bardağı şeker

YAPILIŞI
Şerbet için su ve şeker bir tencereye alınıp kaynatılır. Soğuması için kenara alınır. Diğer tarafta derin bir kasede yumurta ve şeker çırpılarak kabartılır. Ardından karışıma yağ, irmik, kabartma tozu, haşhaş ve un ilave edilir. Tüm malzemenin özleşmesi için tekrar
mikserle çırpılır. Hamurun kek kıvamından daha katı bir hamur haline gelmesi sağlanır. Ardından tabanı yağlanmış fırın kabına yayılır. Önceden ısıtılmış 175 derece fırında 20-25 dakika pişirilir. Revani keki oda sıcaklığında bekletilerek ılıtılır. Kekin üzerine soğuk şerbet gezdirilir. Dilimlenerek servis yapılır.

ALINTIDIR..
 
Back
X