- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Gebeliği önlemek isteyen kadınlar için mevcut olan pek çok farklı doğum kontrol yöntemi mevcut. Çoğu doğum kontrol yönteminde yumurtlamayı durdurmak veya spermin yumurtayla buluşmasına engel olmak için sentetik hormonlar bulunuyor. Eğer hormon almak istemezseniz, bitkisel doğum kontrol seçeneklerine de göz atabilirsiniz. Aşağıda bu konuda mevcut olan imkanlar ve onlara dair bir değerlendirme mevcut.
Bitkiler yüzyıllardır tıbbi amaçlar için kullanılıyorlar ve belki de daha uzun süredir bizimle birlikteler. Bitkisel takviyeler her ne kadar doğal olarak tanımlansalar da, bazıları ilaç benzeri etkiler üretiyorlar. Bunun sonucunda bazı bitkisel takviyeleri almanın da riskleri var. Pek çok bitkisel takviye genellikle sağlık bakanlığı değil, sadece tarım bakanlığı onaylı oluyor.
Bununla birlikte bu bitkisel takviyeler akupunktur gibi bazı iyileştirici sanatların uzmanları tarafından sıklıkla kullanılıyor ve hatta tavsiye ediliyorlar. Hatta bazıları gebeliği önlemek için bile kullanılıyor. Eğer bitkisel doğum kontrolü için araştırmalara başladıysanız, tıbbi kaynaklarda bunlara dair pek fazla bilgi olmadığını fark edeceksinizdir.
Sentetik hormonlar kullanmak istemeyen kadınlar, bitkisel seçenekleri genellikle takvim yöntemi veya kondom gibi diğer destekleyici yöntemler ile birlikte kullanıyorlar ve böylece gebeliğe karşı iyi bir koruma sağlanabiliyor. Ancak bitkisel yöntemlerin kullanılmasının pek mantıklı olmadığını belirten bazı uzmanlar da mevcut çünkü bunların aşağıdaki etkileri olabiliyor:
Bazı bitkilerde düşüğe sebep olan maddeler bulunuyor.
Bazı bitkiler bedeni etkiliyor ve hormonal doğum kontrol yöntemleri gibi yan etkiler üretiyorlar.
Hiç bir bitki %100 etkili değil ve gebelik ortaya çıkarsa bunlar bebek için risk oluşturabiliyorlar.
Bitkisel doğum kontrol yöntemlerine dair bulacağınız bilgilerin büyük kısmı bireysel hikayelerden oluşuyor ve bu bilgilerin doğruluğunu onaylamak çok zorlu olabilir. Bu nedenle bitkisel bir takviye almadan önce biraz daha detaylara girelim.
Aşağıdaki bitkilerin geçici kısırlık oluşturdukları bazı insanlar tarafından belirtiliyor:
Stoneseed kökü Amerikan yerlisi bazı kabileler tarafından kullanılıyor. Kök soğuk suda saatlerce demleniyor ve sonrasında altı ay boyunca günlük tüketiliyor.
Arisaema bitkisi o kadar güçlü olmasa da soğuk suda demlenerek kullanılıyor.
Devedikeni ise geçici kısırlık oluşturduğu söylenenler arasında. Suda kaynatılarak demleniyor ve çay olarak tüketiliyor.
Yerleşmeyi Önleyenler
Aşağıdaki bitkilerin yumurtanın rahme yerleşmesine engel olabildiği belirtiliyor:
Yabani havuç tohumu da doğum kontrolü olarak kullanılıyor ve izlerini Hindistan’a kadar takip etmek mümkün. Korunmasız ilişkiden sonra bu çekirdekler yedi gün boyunca alınıyorlar ve böylece döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesi engelleniyor.
Su biberi yaprakları dünyanın her yanında yetişiyorlar ve içeriklerinde rutin, quercetin ve gallic asit gibi yerleşme önleyicilerin olduğu belirtiliyor.
Rutin adlı madde tek başına da bu amaçla takviye olarak alınabiliyor. Korunmasız ilişkiden sonra adet başlangıcına kadar alınıyor.
Adet Başlatanlar
Aşağıdaki bitkilerin bazı insanlarda adetin başlamasına sebep oldukları belirtiliyor:
Zencefil kökünün adeti başlatmak için alınabilecek en güçlü bitki olduğu belirtiliyor. Kaynayan suya toz olarak atılıyor ve beş gün boyunca günde bir kaç defa içiliyor.
C vitamininin de benzer bir etkisi olabilir ancak yüksek dozlarda alınması gerekir. C vitaminini sentetik halde yüksek dozda almak laksatif etkilere sebep olabilir.
Tüm bu bitkiler arasında yaban havucu en çok üzerine tartışılanlar arasında yer alıyor. Etkileri antik zamanlardan beri konuşuluyor. Günümüzde bile bazı kadınların gebeliği önlemek için onun çekirdeklerini suda demleyip kullandıkları belirtiliyor fakat çekirdekleri çiğnemenin en etkili sonucu verdiği belirtiliyor.
Bitkisel doğum kontrol yöntemlerinin tıp uzmanları bakımından çok nadiren önerildiklerini belirtmek gerekiyor. Bu nedenle bitkisel yöntemler konusunda lisanslı bir uzmandan destek almayı unutmayın.
Tüm ilaçlarda olduğu gibi, bitkisel takviyelerde de doğru şekilde kullanıldıklarında bile bazı yan etkiler görmek mümkün.
Bu yan etkiler arasında şunlar bulunabilirler:
Yan etkilerden kaçınmak için bitkileri her zaman etiketlerinde yazan veya doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.
Reçeteli veya reçetesiz düzenli kullandığınız ilaçlar varsa dikkat edin çünkü bitkiler ile etkileşime girebilirler. Etkileşimler konusunda eczacınızdan bilgi alabilirsiniz.
Bitkiler gebe veya emziren annelerin kendileri ve bebekleri için tehlikeli olabilirler. Bitkisel takviye kullanırken hamile kalırsanız doktorunuzla konuşana kadar bitkileri hemen bırakmalısınız.
Bazı bitkiler anestezi ile etkileşime girebilir veya yan etki üretebilirler. Bu nedenle bir ameliyata girmeden önce tükettiğiniz bitkilere dair doktorunuzu bilgilendirin.
Bitkilerin büyük kısmı 18 yaş altı bireylerde test edilmiyorlar. Ayrıca 65 yaş üstü kişilerde de sonuçlar farklı olabilirler.
Bitkisel takviyeler sağlık bakanlığı tarafından düzenlenmiyorlar. Bitkisel doğum kontrol takviyelerini alırken şunlara dikkat edin:
Takviyedeki tüm talimatları iyi okuyun. Doktor tarafından önerilenden veya talimatta yazandan fazla kullanmayın.
Kullanımınızı takip edin. Özellikle yan etkiler görüyorsanız bu yardımcı olabilir. Aldığınız miktarı, ne kadar süredir aldığınızı ve belirtileri kayıt altında tutun.
Etiketleri okuyun. Özellikle yurtdışında üretilmiş olan ürünler konusunda dikkatli olun. Bazı yurtdışı kökenli ürünlerde toksik bileşenler ve reçeteli ilaçlar bulunabiliyorlar.
Bu ürünler sağlık bakanlığı onaylı olmasalar da hakkında sağlık bakanlığı tarafından yayınlanmış raporlar bulunabilirler.
Eğer bitkisel takviyeleri doğum kontrol yöntemi olarak alırsanız, bir yedek yöntem kullanmanız da faydalı olacaktır. Kondomlar bu konuda çok etkilidirler ve ek bir koruma sağlarlar. Kondomlarda sentetik hormonlar yoktur ve %82 oranında etkilidirler. Yani her sene kondom kullanan 100 çiftten sadece 18 tanesi gebe kalmaktadır.
Kondomlar aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağlarlar ve bitkisel takviyelerin bu konuda bir yardımı yoktur.
Bitkisel Doğum Kontrolü Nedir?
Bitkiler yüzyıllardır tıbbi amaçlar için kullanılıyorlar ve belki de daha uzun süredir bizimle birlikteler. Bitkisel takviyeler her ne kadar doğal olarak tanımlansalar da, bazıları ilaç benzeri etkiler üretiyorlar. Bunun sonucunda bazı bitkisel takviyeleri almanın da riskleri var. Pek çok bitkisel takviye genellikle sağlık bakanlığı değil, sadece tarım bakanlığı onaylı oluyor.
Bununla birlikte bu bitkisel takviyeler akupunktur gibi bazı iyileştirici sanatların uzmanları tarafından sıklıkla kullanılıyor ve hatta tavsiye ediliyorlar. Hatta bazıları gebeliği önlemek için bile kullanılıyor. Eğer bitkisel doğum kontrolü için araştırmalara başladıysanız, tıbbi kaynaklarda bunlara dair pek fazla bilgi olmadığını fark edeceksinizdir.
Sentetik hormonlar kullanmak istemeyen kadınlar, bitkisel seçenekleri genellikle takvim yöntemi veya kondom gibi diğer destekleyici yöntemler ile birlikte kullanıyorlar ve böylece gebeliğe karşı iyi bir koruma sağlanabiliyor. Ancak bitkisel yöntemlerin kullanılmasının pek mantıklı olmadığını belirten bazı uzmanlar da mevcut çünkü bunların aşağıdaki etkileri olabiliyor:
Bazı bitkilerde düşüğe sebep olan maddeler bulunuyor.
Bazı bitkiler bedeni etkiliyor ve hormonal doğum kontrol yöntemleri gibi yan etkiler üretiyorlar.
Hiç bir bitki %100 etkili değil ve gebelik ortaya çıkarsa bunlar bebek için risk oluşturabiliyorlar.
Bitkisel doğum kontrol yöntemlerine dair bulacağınız bilgilerin büyük kısmı bireysel hikayelerden oluşuyor ve bu bilgilerin doğruluğunu onaylamak çok zorlu olabilir. Bu nedenle bitkisel bir takviye almadan önce biraz daha detaylara girelim.
Bitkisel Doğum Kontrolü Seçenekleri
Kısırlık Sağladığı İddia Edilen BitkilerAşağıdaki bitkilerin geçici kısırlık oluşturdukları bazı insanlar tarafından belirtiliyor:
Stoneseed kökü Amerikan yerlisi bazı kabileler tarafından kullanılıyor. Kök soğuk suda saatlerce demleniyor ve sonrasında altı ay boyunca günlük tüketiliyor.
Arisaema bitkisi o kadar güçlü olmasa da soğuk suda demlenerek kullanılıyor.
Devedikeni ise geçici kısırlık oluşturduğu söylenenler arasında. Suda kaynatılarak demleniyor ve çay olarak tüketiliyor.
Yerleşmeyi Önleyenler
Aşağıdaki bitkilerin yumurtanın rahme yerleşmesine engel olabildiği belirtiliyor:
Yabani havuç tohumu da doğum kontrolü olarak kullanılıyor ve izlerini Hindistan’a kadar takip etmek mümkün. Korunmasız ilişkiden sonra bu çekirdekler yedi gün boyunca alınıyorlar ve böylece döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesi engelleniyor.
Su biberi yaprakları dünyanın her yanında yetişiyorlar ve içeriklerinde rutin, quercetin ve gallic asit gibi yerleşme önleyicilerin olduğu belirtiliyor.
Rutin adlı madde tek başına da bu amaçla takviye olarak alınabiliyor. Korunmasız ilişkiden sonra adet başlangıcına kadar alınıyor.
Adet Başlatanlar
Aşağıdaki bitkilerin bazı insanlarda adetin başlamasına sebep oldukları belirtiliyor:
Zencefil kökünün adeti başlatmak için alınabilecek en güçlü bitki olduğu belirtiliyor. Kaynayan suya toz olarak atılıyor ve beş gün boyunca günde bir kaç defa içiliyor.
C vitamininin de benzer bir etkisi olabilir ancak yüksek dozlarda alınması gerekir. C vitaminini sentetik halde yüksek dozda almak laksatif etkilere sebep olabilir.
Tüm bu bitkiler arasında yaban havucu en çok üzerine tartışılanlar arasında yer alıyor. Etkileri antik zamanlardan beri konuşuluyor. Günümüzde bile bazı kadınların gebeliği önlemek için onun çekirdeklerini suda demleyip kullandıkları belirtiliyor fakat çekirdekleri çiğnemenin en etkili sonucu verdiği belirtiliyor.
Bitkisel doğum kontrol yöntemlerinin tıp uzmanları bakımından çok nadiren önerildiklerini belirtmek gerekiyor. Bu nedenle bitkisel yöntemler konusunda lisanslı bir uzmandan destek almayı unutmayın.
Bitkisel Doğum Kontrol Yöntemlerinin Potansiyel Yan Etkileri
Tüm ilaçlarda olduğu gibi, bitkisel takviyelerde de doğru şekilde kullanıldıklarında bile bazı yan etkiler görmek mümkün.
Bu yan etkiler arasında şunlar bulunabilirler:
- bulantı
- yorgunluk
- alerjik reaksiyonlar
- düşük tansiyon
- aşırı uyku hali veya depresyon, özellikle belli ilaçlarla birlikte alındıklarında
- bazı ilaçlarla birlikte alındıklarında güneş ışığına karşı hassasiyet
- böbrek inflamasyonu veya problemlerinde artış
- yatıştırıcı özelliklere sahip takviyelerin etkilerini fazla arttırma ihtimali
Yan etkilerden kaçınmak için bitkileri her zaman etiketlerinde yazan veya doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.
Dikkat Edilecek Risk Faktörleri
Bitkisel takviyelerin size uygun olmama ihtimalleri var ve bunun bir kaç sebebi var. Aşağıdaki risk faktörlerine sahipseniz dikkatle devam edin:Reçeteli veya reçetesiz düzenli kullandığınız ilaçlar varsa dikkat edin çünkü bitkiler ile etkileşime girebilirler. Etkileşimler konusunda eczacınızdan bilgi alabilirsiniz.
Bitkiler gebe veya emziren annelerin kendileri ve bebekleri için tehlikeli olabilirler. Bitkisel takviye kullanırken hamile kalırsanız doktorunuzla konuşana kadar bitkileri hemen bırakmalısınız.
Bazı bitkiler anestezi ile etkileşime girebilir veya yan etki üretebilirler. Bu nedenle bir ameliyata girmeden önce tükettiğiniz bitkilere dair doktorunuzu bilgilendirin.
Bitkilerin büyük kısmı 18 yaş altı bireylerde test edilmiyorlar. Ayrıca 65 yaş üstü kişilerde de sonuçlar farklı olabilirler.
Bitkisel Doğum Kontrolü Nasıl Kullanılmalı?
Eğer bitkisel doğum kontrol yöntemlerini seçerseniz, yaşayabileceğiniz herhangi bir yan etki için doktorunuzla konuşun. Tedavi bitkiyi bırakmak veya başka bir doğum kontrol yöntemi kullanmak kadar basit olabilir.Bitkisel takviyeler sağlık bakanlığı tarafından düzenlenmiyorlar. Bitkisel doğum kontrol takviyelerini alırken şunlara dikkat edin:
Takviyedeki tüm talimatları iyi okuyun. Doktor tarafından önerilenden veya talimatta yazandan fazla kullanmayın.
Kullanımınızı takip edin. Özellikle yan etkiler görüyorsanız bu yardımcı olabilir. Aldığınız miktarı, ne kadar süredir aldığınızı ve belirtileri kayıt altında tutun.
Etiketleri okuyun. Özellikle yurtdışında üretilmiş olan ürünler konusunda dikkatli olun. Bazı yurtdışı kökenli ürünlerde toksik bileşenler ve reçeteli ilaçlar bulunabiliyorlar.
Bu ürünler sağlık bakanlığı onaylı olmasalar da hakkında sağlık bakanlığı tarafından yayınlanmış raporlar bulunabilirler.
Eğer bitkisel takviyeleri doğum kontrol yöntemi olarak alırsanız, bir yedek yöntem kullanmanız da faydalı olacaktır. Kondomlar bu konuda çok etkilidirler ve ek bir koruma sağlarlar. Kondomlarda sentetik hormonlar yoktur ve %82 oranında etkilidirler. Yani her sene kondom kullanan 100 çiftten sadece 18 tanesi gebe kalmaktadır.
Kondomlar aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağlarlar ve bitkisel takviyelerin bu konuda bir yardımı yoktur.
Son düzenleyen: Moderatör:
