45 milyon belge ile yapılan bir analiz, beş büyük şirketin sahibi olduğu ortaya çıktı

haber.sol.org.tr/bilim/bilimsel-arastirmalarin-yarisini-5-buyuk-sirket-kontrol-ediyor-119376

Vocativ'in haberine göre Public
Library of Science'da yayımlanan 45
milyon belge ile yapılan bir analiz,
beş büyük şirketin 2013'de
yayımlanan akademik makalelerin
yarısını yayımladığı ortaya çıktı. Bu
şirketlerin Reed-Elsevier, SPringer,
Wiley-Blackwell, Taylor & Francis ve
Sage olduğu belirtiliyor.
Bu şirketlerin daha önce de etkin
olduklarının bilindiği söylenirken,
şirketlerin denetiminin boyutu
hakkında kimsenin fikir sahibi
olmadığı bidiriliyor. Kimya, psikoloji
ve toplumsal bilimlerdeki
araştırmaların %70 kadarı bu
şirketlerden birine ait bir dergide
yayımlanırken, Reed-Elsevier'in
2014'ün ilk yarısında 1.5 milyar
dolar hasılatı olduğu söyleniyor.
Şirketlerin en az ilgi gösterdiği
alanın fizik olduğu belirtilirken,
1973'de en büyük beş şirketin
toplamda araştırmaların %20'sini
yayımladığı, 2006'ya gelindiğinde
bu sayının %50'yi bulduğu
aktarılıyor. Şirketlerin araştırmalara
ulaşmak isteyenlerden yüksek
paralar istediği de belirtilirken, 15
bin kadar araştırmacının bu sebeple
Elsevier'i boykot etmek için çağrı
yaptığı bildiriliyor.
Araştırmacıların saygınlık
kazanmak ve ödenek alabilmek için
bu şirketlere bağlı olmak zorunda
kaldıkları da aktarılırken,
akademinin mevcut mücadelesine
rağmen bu şirektlerin hakimiyetini
kırmanın çok zor olacağı söyleniyor.