Washington yönetimi ile AKP hükümeti arasında yaşanan krizin boyutunu Başbakan Tayyip Erdoğan geçen günlerde katıldığı bir televizyon programında tüm açıklığıyla anlattı. ABD Başkanı Barack Obamayı geçmişte doğrudan aradığını belirten Erdoğan, artık bu yakınlığın ortadan kalktığını ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile görüşmek durumunda kaldığını bizzat kendisi ifade etti.
Erdoğan konuşmasında Obama'yı Gül'ün aramasını rica ettiğini açıklamıştı. Ancak Gül'ün aramayı reddettiği ortaya çıktı.
Başbakan Obama ile görüşmediğini belirttiği konuşmasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gülün aramasını istediğini belirtmişti. Erdoğan bu talebini Sayın Cumhurbaşkanımıza söyledim, Bir de siz arayın Sayın Obamayı, şu konuyu bizzat onunla görüşün dedim şeklinde ifade etmişti.
Cumhuriyet'ten Utku Çakırözer, köşesinde konu ile ilgili "Ankaradaki Türk ve Amerikan kaynakları ile görüşmelerimizden Böyle bir görüşmenin gerçekleşmediği bilgisini aldık. Zaten gerçekleşmiş olsa Beyaz Saray ve Çankaya Köşkünden açıklama yapılması beklenirdi.
Nitekim, 301 madencinin hayatını kaybettiği Soma faciası sonrasında, 16 Mayısta, Obama Çankaya Köşkünü arayarak Güle taziye dileği ve yardım önerisinde bulunmuştu. Bu görüşme de Beyaz Saray tarafından dünyaya duyurulmuştu." diye yazdı.
GÜL ARAMAYI UYGUN BULMADI
Erdoğanın Ara talebine karşın, Gül'ün, bugünkü koşullar altında ABD Başkanını aramayı uygun bulmadığını yazan Çakırözer, bunun sebeplerini şöyle sıraladı:
"Konuştuğumuz Türk ve Amerikan kaynakları da, Ankaradan Washingtona ulaşan böyle bir görüşme talebi hakkında bir bilgileri olmadığını belirtiyorlar.
Cumhurbaşkanı Gül, tercihini neden aramama yönünde kullandı?
Akla gelen birkaç tahminimizi sıralayalım:
1. İki ülke ilişkilerinin içinde bulunduğu koşulları Başkanı aramak için uygun bulmamış olabilir. Erdoğanın Obama ile görüştürülmeyip yardımcısı Bidena yönlendirildiği bir dönemde sonuç alamayacağını düşünmüş olabilir.
2. Görüşmenin gerçekleşmesi halinde Obamanın, AKP hükümetinin Filistin, Irak ve Mısır konularında izlediği politikalardan duyduğu rahatsızlığı dinlemek zorunda kalacağını öngörmüş olabilir.
3. Obama ile mutabakat sağlanabilecek konularda, Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlunun çelişkili politika ve söylemler içine girme olasılığından endişe etmiş olabilir.
4. Kısa süre sonra görevinden ayrılıyor. Görüşmenin kendisi yerine yeni cumhurbaşkanı tarafından yapılmasının daha doğru olacağını düşünmüş olabilir.
5. Gül, Obama ile yapacağı görüşmenin Erdoğan ekibi tarafından, seçim malzemesi olarak kullanılabileceği endişesi içine girmiş olabilir."
ARALARI NEDEN AÇILDI
Çakırözer şöyle devam etti:
"ABD Başkanı Obama 2012 yılında Time dergisine verdiği mülakatta, Başbakan Erdoğanı güven ilişkisi içinde olduğu 5 dünya lideri arasında saymıştı. Erdoğan ile Obama arasında her yıl 10u bulan telefon görüşmesi ve en az 1 ya da 2 yüz yüze görüşme ile gelişen bu ilişkinin bozulmasında şu gelişmeler etkili oldu:
● Gezi Parkı protestoları sırasında göstericilere orantısız şiddet uygulanması.
● Mısırda Müslüman Kardeşler yönetimine karşı düzenlenen darbe sonrasında izlenen farklı politikalar.
● 17 Aralık yolsuzluk soruşturmalarını dış komplo gibi gösterme çabasındaki Erdoğanın, ABD büyükelçisini ülkeden kovabilecekleri yönündeki açıklaması.
● Yolsuzluk soruşturmalarında yargının işleyişine yapılan müdahaleler.
● Twitter ve YouTubeun kanunlara aykırı biçimde kapatılması.
● Gülen cemaatine yönelik paralel devlet yapılanması suçlamaları ve Fethullah Gülenin iade talebi.
Son görüşme de yalanlamayla bitti
Erdoğan ile Obama arasındaki son telefon görüşmesi bu yıl 20 Şubatta, Kıbrısta barış görüşmelerinin yeniden başlaması üzerine gerçekleşti. Obama o görüşmede hukuk devleti ilkelerine dayalı sağlam politikaların önemine vurgu yaptı. Erdoğanın o görüşmede Obamadan Gülenin iadesini istediği ve ABD Başkanının da Mesaj alındı yanıtını verdiği şeklindeki açıklamaları ise Obama yönetimi tarafından yalanlandı. Beyaz Saray yetkilileri, Başkan Obamaya Sayın Gülen ile ilgili atfedilen cevap gerçeği yansıtmıyor açıklamasını yaptı.
Artık nezaket ilişkisine döner
Gülün açmadığı telefonu çok yakında Obama açabilir. ABD Başkanı, görev süresi dolmakta olan Gülü veda için arayabilir. Obama ayrıca, Türkiye Cumhurbaşkanlığı makamına kim seçilirse seçilsin arayarak tebrik de edecektir. ABD Dışişleri Bakanlığı bunun işaretini Kim seçilirse birlikte çalışmaya hazırız açıklamasıyla verdi. Ancak kulislerde Erdoğanın cumhurbaşkanı seçilmesi halinde, Obamanın mesafeli tavrında çok büyük bir değişiklik olmayacağı, ilişkisini nezaket çerçevesinde yürütmekle yetineceği ileri sürülüyor."
Odatv.com