Mutfak Terimleri Sözlüğü

Nevreste

Yeniden ☀
Yönetici
Editor
16 Ağustos 2010
297.523
614.902
1.423
Malatya
Alaca Soymak: Kabuklu meyve veya sebzelerde kabuğun birer parmak arayla uzunlamasına soyulmasına denir.

Aroma: Meyvelerdeki hoş kokuya verilen addır. Tatlı ve pastalarda güzel koku vermek amacıyla portakal, limon kabuğu rendesi veya vanilya aroması kullanılır.

Benmari: Bir tencereye yarıya kadar sıcak su doldurulur. Bu tencerenin içine daha küçük bir kap tabanı ve kenarları sıcak su ile temas edecek şekilde yerleştirilir. Yiyecekler bu ikinci kabın içine konulur kaynayan suyun sıcaklığında eritilir. Çikolataları benmari usulü eritmek çok kullanılan bir yöntemdir.

Boca Etmek: Bir kerede tüm malzemeyi dökmeye denir.

Buket Garni: Birbirine bağlanmış defneyaprağı, maydanoz, kekiğe verilen addır.

Çentmek: Sebze ya da meyveleri bıçakla dikine her yönde kesikler yaparak küçük küçük doğramaktır.

Çeşni: Yemeklerde farklı tatlar elde etmek için kullanılan çeşitli baharatlara denir.

Demlemek: Pişen yiyecekleri ateşten indirerek kapaklarını kapalı tutup kendi buharlarında dinlenmeye bırakılması.

Derin Kızartma: Fazla miktarda kızgın yağın içinde et, patates veya pişirilmiş yemeklerin kızartılma işlemidir.

Fırın Kızartma: Fırında yüksek ateşte üstünü kapamadan pişirme işlemidir.

Fiske: Başparmakla işaret parmağı arasında kalan miktardır.

Flambe: İkram sırasında hazırlanıp sunulan alevli yemek veya tatlılara verilen addır.

Füme: Kurutarak saklama yöntemlerinden biridir. Et, balık gibi gıdaların kurutulma işleminde yaygın olarak kullanılır.

Gato: Pastaların pandispanyasına verilen addır.

Göz Göz Olmak: Muhallebi, pilav gibi yemeklerin suyunu çektikten sonra üzerine oluşan küçük oyuklara denir.

Harç: Kullanılan malzemelerin doğranarak ya da küçük parçalara ayırarak karıştırılması işlemidir.

Haşlama: Kısık ateşte kaynatarak pişirme işlemidir.

Islatmak: Zor pişen kuru baklagillerin pişirme sürelerini kısaltmak için önceden su içinde bekletilmesi işlemidir.

Jelatin: Toz ya da tabaka halinde satılan bir kıvam vericidir. Sıcak suda pişer ve soğuduğunda berrak şeffaf bir pelte haline gelir.

Jülyen Doğramak: Malzemelerin ince çubuklar halinde, kalınlık ve uzunluklarının eşit olarak doğrama işlemidir. Sert yapıdaki sebzeler jülyen doğramaya uygundur.

Karanfilli Soğan: Kabukları soyulmuş soğana 2-3 diş karanfil saplanarak bazı yemeklerin haşlanması sırasında kullanılır.

Kaşe: Yoğun et suyudur. Sığır, koyun, kümes hayvanları, av eti, balık veya sebzelerden yapılır.

Kaşe: Kaynatılan yemeğin üzerinde istenmeyen kısımların oluşturduğu köpüğe verilen addıdır.

Kendi Suyuyla Pişirme: Çok az suda veya yiyeceğin kendi suyuyla kaynatmaya denir. Bu yöntemde yiyecekteki vitaminler korunmuş olur.

Kızartmak: Yiyecekleri yüksek ısıda ocak üstünde tavada, yağlı ve yağsız şekilde rengi değişinceye kadar pişirme işlemidir.

Közlemek: Izgara ve kömür ateşinde sebzelerin kabuklarıyla pişirilmesine denir.

Krim: Taze, dinlenmiş sütün üzerinde biriken yağlı kısımdır.

Kuzu Gömleği: Kuzunun karın kısmındaki iç organlarını göğüs kafesindeki organlardan ayıran zar kısmıdır.

Lapa: Taneli gıdaların genellikle pirinç suyuyla kaynatılarak bulamaç haline getirilmiş şekli.

Marine Etmek: Et yemeklerine lezzet katmak veya yumuşamalarını sağlamak için taze ot ve baharatlardan hazırlanan sıvılara denir.

Meyane: Eşit miktarlarda un ve yağ kullanılarak hazırlanır. Yağ eridikten sonra unu ilave edip tahta bir kaşıkla karıştırarak ağır ateşte pişirilir.

Pembeleştirmek: Yağda kavurarak rengin dönmesini sağlama işlemidir.

Plaki: Bol sarımsak, soğan, domates ve zeytinyağı ile pişirilen yemek türüne verilen addır.

Poşe Etmek: Yiyeceğin kaynama noktasının altındaki sıcaklıkta pişirilmesidir. Kullanılacak sıvı bir taşım kaynadıktan sonra altı kısılarak kaynaması durdurulur.

Sosta Bekletmek: Yiyeceği bir kaç saat veya gece boyunca çeşnili bir sıvı içinde bekletmektir.

Sote Etmek: Eşit parçalara ayrılmış sebze veya etin sürekli karıştırılarak rengi değişinceye kadar pişirilmesi işlemidir.

Terbiye Etmek: Yemeklerin suyuna un, yumurta, limon gibi malzemeler ekleyerek koyulaşmasını sağlamak.

Tuzlamak: Yiyeceklerin bir süre bozulmadan tuzda saklanmasına yarayan yöntemdir.

Yedirmek: Bir sıvının kendisinden daha yoğun kıvamda olan bir maddeye eklenerek iyice karıştırma işlemidir.

ALINTIDIR..
 
Daha çok profesyonel aşçıların kullandıkları, fakat yemek yapan hemen herkesin bilmesi gereken mutfak terimleri, mutfakta daha profesyonel olmanızı sağlayabilir.

iStock_000030445808_Full-640x400.webp


A
Ala minute: Anında

Ai dente: Ürünün dişe gelecek şekilde pişirilmesi

B
Biskin: Bitkisel, susuz bir margarin

Bain marie: Ürünün direkt olarak suya temas etmeden başka bir kap içerisinde su üzerinde pişirilmesi / sıcak tutulması

Blanching: Kaynamış ve tıngırdamakta (simmering) olan sıcak sıvı içinde ürünü kısa sürede pişirme (batırıp çıkarma)

Blind baking: Tart hamurunun kalıba yerleştirildikten sonra üzerine ağırlık konularak fırında ön pişirmenin yapılması

Blooming: Jelatini soğuk bir sıvı içerisinde yumuşatma

Butter packaging: Yıldız şeklinde açılan puff pastry’nin içine yağın hapsedilmesi /paketleme

C
Carry over cooking: Kendi iç ısısı ve/veya içinde bulunduğu kabın ısısıyla pişmeye devam etme

Cartouche / Parchment: Yağlı kağıt

Chocolate filigree: Aydınger ya da yağlı kağıt üzerine çikolatadan yapılan ince süslemeler

Churning: Çalkalama işlemi. Özellikle dondurma yaparken vanilya sosunun hem dönerek hem de soğutularak dondurulması

Clarified butter ayranı: Kazeini alınmış tereyağı

Confisserie chocolate: Erime ısıları yüksek dekor amaçlı kullanılan çikolatalardır

Creaming: Katı yağların çırpılarak krema kıvamına getirilmesi

Crimping: Tart hamuruna kalıbın kenarlarına bastırarak şekil verme

Crumble: Un ve katı yağın karıştırılıp kırıntı haline getirilmesi

Curdling: Sütün kaynayınca kesilmesi gibi

D
Docking: Tart hamurunu delme işlemi

Double folding: Puff pastry’de kitap şeklinde katlama biçimi

Double panning: Ürünler fırında pişerken tabanlarının hızlı bir şekilde renk değiştirmemesi için alt alta iki tepsiyle pişirilmesi

Dredge: Ürünün üzerini un veya şeker serpiştirerek kaplama

Drumming: Çemberin altını yağlı kağıt ile kaplama

Dutching: Kakaonun tadını yumuşatma ve rengini koyulaştırmak için yapılan alkerlin eklenmesi

E
Emulgator: Yoğunlukları farklı iki ürünü ortak bir yoğunluğa getirmek

Emulsion: İki farklı yoğunluktaki ürünün karışması

F
Fat block butter plastic: Yağın unla yoğrularak elde edilen kütle

Firm balı: 116- 121 derecedeki şeker şurubu

Folding: Ürün karıştırırken sönmemesi için yapılan katlayarak karıştırma

G
Gateau: Katmanlı kek, torte göre daha hafif, kimyasal kabartıcılar kullanılır.

Gianduja: Çikolatalı fındık ezmesi

Glazing: Ürünün üzerini parlatmak

Greasing & Dusting: Kalıpları yağlama ve unlama işlemi

H
Hard balı: 121- 127 derecedeki şeker şurubu

Hook: Hamur yoğurma aparatı

I
Icing: Ürünün yüzeyini kaplamak

Invert sugar: Sofra şekeri olan sakkarozun (sucrose) sitrik asit ve ısı ile tepkimesi sonucu kendi bileşenleri glikoz ve fruktoza ayrılmasıyla ortaya çıkan şeker

K
Kneading: Yoğurma

Knocking back: Mayalanmış hamurun içinde oluşan gazın bastırılarak alınması

L
Lamination: Hamurları yağ ile katlayarak hamurda ince yapraklar halinde (lamina) tabakalandırma yapmak

Lining: Kalıbı yağlama

Lock in: Dikdörtgen şeklindeki puff pastry’nin yarısına yayılan yağın üzerine hamurun diğer yarısının katlanarak yağın hamurun içine hapsedilmesi

M
Maillard reaction: Amino asitlerin şeker ve ısı ile tepkimesi sonucunda meydana gelen renk değişimine neden olan reaksiyon

Marzipan: Şekerli badem ezmesi

Meringue: Yumurta beyazının şeker ile çırpılarak kabartılması

Mixing: Farklı ürünleri birlikte karıştırma

O
One at a time: Ürünün teker teker / birer birer eklenmesi

Over cooking: Gereğinden fazla pişirme

P
Par baking: Fırında ön pişirme

Parboiling: Ön haşlama / yarım pişirme

Pedal: Ezme formundaki hamurları yoğurmaya yarayan hamur aparatı

Persipan: Şekerli kayısı çekirdeği ezmesi

Plastic chocolate: Glikoz ve kuvertür karışımıdır, kaplamalarda kullanılır

Poaching: Poşe etmek, kaynama derecesinin altında, tıngırdayan suda pişirmek

Pralin: Karamelize edilmiş şekerin badem veya fındık ile karıştırılıp soğutulduktan sonra çekilerek kum kıvamına getirilmesi

Prover: Mayalandırma dolabı

R
Reduction: Sıvıyı ısı üzerinde buharlaştırarak kıvamını koyulaştırma / çektirme

Remonce: Tereyağı, şeker,tarçın ve marzipan karışımı bir Danish dolgu maddesi

Ribbon stage: Yumurtayı çırparken çırpma telini kaldırdığımızda yumurtanın kalın sicim gibi form ve yazı yazılabilir gibi kıvam almış olması.

Rising / Proving / Fermenting: Mayalandırma

Rolling boil: Fokurdama

Rubbing in: Tart hamurlarını yaparken kullanılan ovalama metodu

S
Saccarometre: Şeker şurubunun yoğunluğunu ölçen alet

Saute: Ürünü az bir sıvı içinde çevirerek pişirme

Scalding: Süt / krema gibi ürünleri kaynama derecesinin altında tutmak (80 – 85 derece)

Scaling: Hamuru bezelere ayırmak / ölçeklendirme

Seam: Ekmeğe son şeklini verirken oluşturulan dikiş

Seizing: Çikolatanın içine su kaçtığında çikolatanın sertleşmesi ve renginin koyulaşması

Semolina: Genelde buğdayın 0.25-0.75 boyutunda kırılmasıyla elde edilen ve ekmek, helva, makarna yapımında kullanılan bir ürün

Shaping & Final proving: Şekillendirme ve son mayalanma

Single folding: Puff pastry’de iş mektubu şeklinde katlama biçimi

Slashing /scoring: Hamur üzerinde ince kesikler atmak

Slurry: Nişasta gibi bağlayıcıları soğuk sıvı ile açma

Soft balı: 112- 115 derecedeki şeker şurubu

Soft peak: Yumurta beyazının çırpılıp kabartıldıktan sonra çırpma telinin dik tutulduğunda köpüğün yumuşak ve eğik bir formda olması

Spinning: Karamelize şekerin lif lif ayırmak için yapılan hareket

Spun: Şekerin lif lif yapılması

Stew: Güveç

Stiff peak: Yumurta beyazının çırpılıp kabartıldıktan sonra çırpma telinin dik tutulduğunda köpüğün sivri ve dik bir formda olması

T
Tempering-1: Farklı sıcaklıklardaki sıvıların ortak bir ısıya getirilmesi / tavlama

Tempering-2: Çikolatada bulunan kakao yağının 5. aşamadaki kristal yapısını kazanma

Toppings: Ürünün üzerine konulan malzeme

Torte: Katmanlı kek, gateau’ya göre daha yoğun yapıda

Trimming: Keki budama işlemi

W
Whipping: Çırparak kabartma

Whisk: Çırpma

Window panning: Hamurdan küçük bir parça alıp kenarlardan gerdirerek hamurun elastikliğini test etme.
 
Back
X