Büyük Lebowski 1998 ABD İngiltere ortak yapımı suç komedi filmidir. Özgün adı
The Big Lebowski dir.
Filmin yönetmeni ve yapımcısı olan
Coen Kardeşler (
Joel Coen ve
Ethan Coen) aynı zamanda senaryoyu yazıp filmin kurgusunu da yapmışlardır. Önemli rollerinde
Jeff Bridges,
John Goodman,
Julianne Moore,
Steve Buscemi,
John Turturro,
Philip Seymour Hoffman ve
David Huddleston'un oynadıkları bu
kara film parodisinin görüntüleri
Roger Deakins'e aittir. Filmin özgün müziğini ise uzun süredir Coen kardeşlerle birlikte çalışan
Carter Burwell yapmıştır.
Her şey
Los Angeles'lı işsiz güçsüz, kaygısız ve miskin, bowling hastası "The Dude" (ahbap) lakaplı Jeffrey Lebowski'nin (
Jeff Bridges), kendisiyle aynı adı taşıyan bir milyonerle karıştırılmasıyla başlar. Tekerlekli sandalyeye mahkûm milyonerin genç karısı şehirdeki bir çok kişiye borçlanmış ve borcunu ödememiştir. Dude Lebowski'nin evine gelen iki ganster onu tartaklayıp çok kıymetli halısına işeyince o da halısının parasını istemek için soluğu adaşının malikanesinde alır ve hiç ummadığı bir maceranın içine girmiş olur. Klasik hikâye anlatma tekniğinden uzak olan film, bir dizi acayip skeçin bir araya getirilmesiyle oluşmuş gibi duruyor.
15 milyon dolara malolan film 17 milyon dolar hasılat yaparak gişede pek başarılı olamadı (Belki de
Fargo gibi bir filmden sonra çekildiği için), ancak eleştirmenlerden olumlu notlar aldı. Eksantrik karakterleri (özellikle de filmin
anti-kahramanı Jeffrey "Dude" Lebowski), alışılmadık laubali diyalogları, gerçeküstü tarzda çekilmiş rüya sahneleri ve seçme müziği ile kısa sürede
kült klasikler arasına girdi, hatta "İnternet çağının ilk kült filmi" olarak anılmaya başlandı. Daha da ileri giden filmin fanatik müritleri 2002'den itibaren bir "Lebowski Festivali" düzenlemeye bile başladılar.
Bu
absürd komedi Coen Kardeşlerin
1940'ların
kara filmlerine bir selam duruşudur (bunu diğer bazı filmlerinde de yapacaklardır), filmdeki karakterler bu kara filmlerdeki karakterlerin birer karikatürü gibidirler, özellikle de
Jeff Bridges bir
Raymond Chandler karakteri olan
Philip Marlowe'ın uyuşturucu almışı gibi durmaktadır.[SUP]
[1][/SUP] Film de konusu ve adıyla bir bakıma Raymond Chandler'in romanından uyarlanmış
Howard Hawks filmi (
Büyük Uyku)'nun (
The Big Sleep) (1946) bir parodisi gibidir, o filmde Philip Marlowe'u
Humphrey Bogart canlandırıyordu.
Büyük Lebowski, ilk gösteriminin yapıldığı
Berlin Uluslararası Film Festivali'nde
Altın Ayı ödülüne aday gösterilmişti. Tek ödülünü ise
Rusya'da film eleştirmenleri derneğinden aldı.[SUP]
[2][/SUP]