Bebeklerin bir yaşına dek yürümüş olması bekleniyor. Ama bu sürenin uzaması ve 18 aylık bebeğin halen yürümemesi halinde altta yatan nörolojik bir hastalık olup olmadığının araştırılması gerekiyor.

 Çıkan ilk diş, ağızdan dökülen ilk kelimeler ve tabii ki atılan ilk adım… Anne-babaların büyük bir heyecan ve coşkuyla beklediği bu özel anlarda duyulan sevinç tarif edilemez. Ama bazen de bu bekleyiş uzun sürer. Dolayısıyla heyecan, yerini endişeye bırakır. Çocuklar ne zaman yürümeye başlar? Kimi çocuklarda görülen geç yürümenin altında neler yatıyor? VM Medical Park Kocaeli Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Saliha Kopan Eynallı, çocuklarda yürümeye başlama eyleminin onun nörolojik gelişimine bağlı olarak genelde bir yaş civarında görüldüğünü belirterek, “Bazı çocuklar dokuzuncu ayda, bazıları 14-15 ay civarında yürümeye başlayabiliyor. Altta yatan herhangi bir hastalık olmadan da yürümeye başlama gecikebiliyor. Çocuğun diğer gelişim basamakları normalken, yürümede gecikmesi varsa 18 aya kadar beklenmesi, eğer halen yürümüyorsa o zaman bir çocuk nöroloji uzmanından görüş alınması önem taşıyor” diyor.

BİRÇOK FAKTÖR DEVREYE GİRİYOR
Çocukların gelişiminin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Başını dik tutma, desteksiz oturmaya başlama, emekleme ve konuşmaya başlama ayları çocuğun nörolojik gelişimini değerlendirme açısından büyük önem taşıyor. Sekizinci ayına kadar desteksiz oturabilen, dokuz aylıkken mama, dede, baba gibi kelimeler söylemeye başlayan çocuğun nörolojik gelişiminin normal olduğunun düşünüldüğünü belirten Dr. Eynallı, bu çocuklarda yürüme için 18 aya kadar beklenebileceğini ancak çocuk bir yaşına gelmiş olduğu halde halen desteksiz oturamıyor, tek kelime söyleyemiyor ve yürüyemiyorsa bu süreyi beklemeden çocuk nöroloji uzmanına başvurmak gerektiğinin altını çiziyor.

KORUMACI AİLE YÜRÜMEYİ GECİKTİRMEDE ETKİLİ
Genetik yapı, kilo-boy oranları, çocuğun erken doğması gibi birçok faktör çocukta bir anormallik olmaksızın yürümenin gecikmesine yol açabiliyor. Ailenin aşırı korumacı tavrı, çocuğa fırsat verilmemesi veya yeterince cesaretli olmaması gibi basit nedenler de yürümenin gecikmesine neden olabiliyor. Bunun yanı sıra kas hastalıkları, metabolik rahatsızlıklar, hipoksik iskemik ensefalopati ve erken doğum gibi nedenler de yürümeyi geciktirebiliyor. Yürümeye başlayan çocukların, sonrasındaki altı-sekiz hafta boyunca ayakkabısız yürümesi önem taşıyor. Bu, yürümenin ve koşmanın öğrenilmesi safhasında çocukların ayaklarıyla dokundukları yeri hissetmeleri sayesinde öğrenmesine yardımcı oluyor.

Yürüteç kullanmalı mı?
Dr. Saliha Kopan Eynallı, bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “Hayır çünkü yürüteç, kaslarının eşgüdümü çok uygun olmadan çocuğun yer değiştirmesine olanak sağlıyor. Ev kazalarına zemin hazırlıyor, çocukları parmak ucunda yürümeye alıştırıyor. Yürüteç çocuğun bağımsız hareket etme becerisini geciktireceği için kullanılmaması gerekiyor. Bunun yerine, çocuğun yürümeyi kendisinin keşfetmesi için desteklenmesi önem taşıyor.”

Ayşegül Uyanık Örnekal
Formsanté 2016 – Mayıs sayısı