Bebeklerin sağlığı için hiç bir besin anne sütünün yerini tutamıyor. Dolayısıyla anneler bebeklerini sağlıkla büyütebilecek süte sahip olabilmek için gebelikte; “Sen iki canlısın, iki kişilik ye”, emzirme döneminde ise; “ Tatlı ye ki sütün bol olsun” öğütlerine sıkça maruz kalıyor.
Bebeğine yeterli besini sağlamak adına her yolu deneyen anneler de bu dönemlerde fazla kilolarla baş başa kalıyor. Yeni annelerin hem sağlıklı süte sahip olmaları hem de vakit kaybetmeden eski formlarına kavuşmaları ise aslında hayal değil. Diyetisyen Elvan Odabaşı Kanar, yeterli ve her açıdan dengeli beslenildiğinde hem annenin sağlığı ve kilo durumunun hem de bebeğin sağlığı ve anne sütü devamlılığının korunacağını söylüyor.
İşte Elvan Odabaşı Kanar’ın emziklilik dönemindeki annelere önerileri…
Düşük kalorili diyetlerden uzak durun
Anne sütünün salgılanması için vücudun enerji harcaması gerekiyor. Bu enerji ortalama olarak her 100 ml süt salınımı için 100 kcal civarında. Bebeğin doğumundan sonraki ilk bir haftada anneden salgılanan süt miktarında yavaş yavaş artış görülüyor. Bebek normal emmeye başladıktan sonra ise annenin salgıladığı süt, ortalama olarak günlük 700- 800 ml civarında gerçekleşiyor. Bu da anne için günlük 750 kcal gibi fazladan bir enerji harcaması demek oluyor. Bu nedenle emziren anneler bu dönemde düşük kalorili beslenme programlarına maruz kalmadan kolaylıkla formlarına kavuşabilirler.
Doğal besinleri tüketin
Karın bölgesinde görülen yağlar normal koşullarda zor yakılırken, bu yağların süt salgılamak için kullanılması emziklilik dönemine ait bir özellik ve bu dönemdeki kilo yönetiminde oldukça önemli. Emziklilik döneminde annelerin kilo kayıplarının yavaş olması hatta olmaması, yapılan diyetsel hatalardan kaynaklanıyor. Bu dönemde annelerin çoğunlukla yaşadıkları sıkıntılardan bir tanesi olan sütlerinin azalma korkusu bazen kilo kayıplarını zorlaştırıyor. Anne sütünün verimini artırabilmesi için şeker içeriği çok olan besinleri değil, doğal besinleri kullanmak gerekiyor. Su, maden suyu, meyve, sebze, süt, yoğurt, ayran, şekersiz kompostolar, az yağlı çorbalar, tam buğday ekmeği, kuru baklagiller, bulgur ve yulaf anne sütünün verimini artırmaya yardımcı besinler arasında yer alıyor.
Günde 2,5-3 litre su tüketin
Annelerin emziklilik döneminde gebelik öncesi döneme göre daha fazla sıvı alması gerekiyor. Bu dönem için 2,5-3 litre su tüketimi ideal bir ölçü. İş yerinde su tüketmeyi unutmamak için çalışma masasının üzerinde bir adet su ile dolu sürahi ve bir adet bardak bulundurmakta fayda var. Bardak dolu oldukça içme eğiliminin daha da artacağını unutmamak gerekiyor.
Kahvaltı yapmadan güne başlamayın
Vücudumuza güne başlamak için gerekli enerjiyi sağlayan kahvaltı süt salınımını artırarak kilo verilmesine yardımcı oluyor. Bu nedenle kahvaltıyı zamanında yapmak, sabahları işe giderken kahvaltıyı atlamamak gerekiyor.
Sebze ve kuru baklagil içeren çorbalar için
Öğlen ve akşam yemeklerine 1 kase çorba ile başlangıç yapıp çorba tüketiminde de sebze ve kuru baklagil içeren çorbalara ağırlık verildiğinde hem sağlıklı hem de doygunluğu bol bir öğün geçirilir.
Yumurta tüketmeden güne başlamayın
Mucizevi ve doğal bir hayvansal protein kaynağı olan yumurta iştah kontrolünü sağlıyor. Her gün kahvaltıda bir adet yumurta tüketerek daha uzun süre tok kalmak mümkün.
Emziren anneler için sebze ve meyve tüketimi de çok önemli. Hayatın her döneminde olduğu gibi bu döneminde de işlenmiş şarküteri gıdalarından uzak durmak gerekiyor.
Diyet tatlılarınızı kendiniz yapın
Basit şeker içerikli tatlılar, sütü değil kiloyu artırıyor. Bu şekilde beslenmeyle bilinçsizce alınan gereksiz kaloriler, sütün aksine kilo artışına neden oluyor. Çözüm ise kendi diyet tatlını yapmak. Diyet yoğurdu tatlandırıcı ile çırparak biraz yulaf ve light böğürtlen reçeli kullanarak harikalar yaratmak mümkün. Üstelik bu sayede anne sütünün de kalitesi artıyor.
Kahveye dikkat edin
Emziklilik döneminde günde en fazla 1 ya da 2 fincan kahve içmek mümkün. Daha fazlası bebeğinizin huysuz olmasına ve uyku güçlüğü çekmesine neden olabilir. Bu nedenle fazla kahveden kaçınmak gerekiyor.
Mineral bakımından zengin ürünleri tüketin
Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peyniri yağsız olarak günde en az 5 porsiyon tüketmek mümkün. Magnezyum ve çinko her kadın için yaşamın her döneminde önemli. Bu nedenle her gün 10 adet badem ya da 4 tüm ceviz tüketmeyi alışkanlık haline getirmekte fayda var. Anne sütü alan bebeklerde gaz ve şişkinliğe neden olan baharatlı gıdaları ise tercih etmemek gerekiyor.
Ara öğünler yiyin
Emziklilik döneminde hem sütün kalitesini arttırmak ve tok kalmak hem de fazla yağlardan kolayca kurtulmak için ara öğün şart. 40 gram haşlanmış ve fırınlanmış nohut ve 125 gram light yoğurdu karıştırıp lezzetli bir ara öğün hazırlayabilirsiniz.
Her gün 10-12 dakika güneşe çıkın
Anne sütü içerisinde bulunan D vitamini, annenin D vitamini seviyesine bağlı. Bu nedenle güneşin D vitamini açısından zengin olduğu 11.00-14.00 saat aralığında, 10-12 dakika güneşlenmeyi ihmal etmeyin.
Çalışıyorsanız sütünüzü sağmayı unutmayın
Süt verimini sağlayabilmek için sanki bebeğiniz emiyormuş gibi düzenli olarak 3-4 saatte bir meme ucuna uyarı vermeniz gerekiyor. Çalışan anneler 3-4 saatte bir 10 dakikalık molalar vererek süt veriminin düşmesini önleyebilir.
Bebeğinizi sadece anne sütü ile besleyin
Çalışan anneler eve döndüğünüzde, bütün akşam ve gece boyunca bebeğiniz acıktığında onu sadece anne sütü ile besleyin. Eğer göğsünüzden çok az süt geliyorsa bebeğinizi göğsünüzde daha uzun süre tutmaya özen gösterin.
Vücudunuzu dinlendirin
Yeni anneler sabah erken kalkıp bütün gün işte oldukları ve akşamları da bebek ile vakit geçirmek istedikleri için uykusuz kalıp fazla yorulabiliyorlar. Bunun için her fırsat bulunduğunda kısa aralıklarla uzanarak kestirmekte fayda var. Bu küçük 15’er dakikalık uykulardan oluşan kestirmelerle vücudunuzu dinlendirin ve süt salınımınızı artırın.
Doktor kontrolünden geçmeyi unutmayın
Doğum sonunda annelerin bebekleri ile beraber doktor kontrolünden geçmeleri önemli. Diş ve kemik kayıpları, saç ve kirpik dökülmeleri, cilt kalitesindeki bozukluklar, duygusal durumun olumsuz etkilenmesi, tiroid problemleri gibi sıkıntılar emziklilik döneminde annelerde sıklıkla karşılaşılan problemler. Dolayısıyla emzikli anneler diyet programlarına başlamadan önce tam bir kontrolden geçmeli, vücutlarının sağlık durumu doktor tarafından değerlendirilmeli. Bu kontroller diyetisyenler açısından da son derece önemli. Eksikliği yaşanan vitamin ve mineraller anne sütünün kalitesini de etkiliyor.
Yeterli ve dengeli beslenin
Süt verimini artırmak için yeterli ve dengeli beslenmeyi öğrenmek gerekiyor. Bütün bunların uygun bir şekilde yapılmasının ardından bebeğiniz büyürken, siz de gebelik öncesi kilonuza fazladan enerji sarf etmeden kolaylıkla kavuşabilirsiniz.
