Trigeminal nevralji neden olur, yüzde şiddetli ağrıya neden olan bir sinir hastalığıdır. Bu yazıda, trigeminal nevraljinin ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini, tanı yöntemlerini, tedavi seçeneklerini ve başa çıkma yollarını daha yakından inceleyeceğiz.
Trigeminal nevralji, yüzde şiddetli ağrıya neden olan bir sinir hastalığıdır. Bu yazıda, trigeminal nevraljinin ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini, tanı yöntemlerini, tedavi seçeneklerini ve başa çıkma yollarını daha yakından inceleyeceğiz.
Trigeminal Nevralji Neden Olur? Belirtileri Ve Tedavisi
Trigeminal nevralji ne demek sorusuna verilecek cevap; trigeminal nevraljinin beyinden çıkan 12 çift sinirden biri olan trigeminal siniri kaynaklı ve hastada tarif edilemez ağrılara neden olan; halk arasında delirten hastalık olarak da nitelendirilen, yüzün bir tarafında elektrik çarpmasına benzer oldukça şiddetli bir ağrı olarak ortaya çıkan güçten düşürücü bir ağrı çeşidi olduğudur.
Trigeminal nevralji belirtileri yüzde ortaya çıkan değişik tiklerle kendini belli ederken, ilk ortaya çıkış süresi ağrılarının çok uzun boyutta olmadığı görülmektedir. Ancak trigeminal nevralji ilerledikçe hastanın inanılmaz acılar çekmesinin yanında, çene ve elmacık kemikler arasında görülen felç olmuş bir şekilde çiğneme ve konuşma yetisinin kaybedilmesine kadar ilerleyebilen, dünyadaki en kötü ağrı olarak da nitelendirilen bir rahatsızlıkla karşı karşıya kalındığından bahsedilebilir.
Beşinci kafatası siniri olan trigeminal nevralji sinirinden kaynaklanan bu rahatsızlık başlangıç aşamasında birkaç saniye ile iki dakika arasında kendiliğinden geçebilen bir özellikte olmasına rağmen, ileriki aşamalarda trigeminal sinirinin beyne anormal sinyaller göndermesiyle birlikte insanoğlunun yaşayabileceği en şiddetli baş ağrısı da ortaya çıkmış olur.
Trigeminal Nevralji Nedir?
Trigeminal nevralji, trigeminal sinirin anormal bir şekilde uyarılması sonucu ortaya çıkan bir sinir hastalığıdır. Bu sinir, beynin alt kısmında bulunan trigeminal ganglion adı verilen bir sinir yumrusundan çıkar ve yüzdeki üç ana bölgeyi kontrol eder: gözler, burun ve ağız çevresi. Bu sinir, yüzdeki duyu bilgilerini ileten ana sinirsel yollar arasında önemli bir rol oynar.
Trigeminal nevralji, genellikle aniden ortaya çıkan ve yoğun, keskin, elektrik şokuna benzer ağrı atakları ile karakterizedir. Bu ağrı atakları genellikle yüzün bir tarafında, göz, burun, dudaklar veya çene bölgesinde meydana gelir. Ataklar, hasta tarafından tetiklenen belirli uyaranlarla, örneğin yüzünü yıkarken, diş fırçalarken, gülümsediğinde veya rüzgarla temas ettiğinde gerçekleşebilir.
Trigeminal nevralji genellikle bir sinirin kan damarları ile sürekli teması nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu temas, trigeminal sinirin normalden daha fazla uyarılmasına ve ağrı ataklarına neden olabilir. Bu durumun tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, sinirin bir damar veya arter tarafından sıkıştırılması veya sürtünmesi gibi faktörlerin rol oynayabileceği düşünülmektedir.
Trigeminal Nevraljinin Nedenleri
Trigeminal nevraljiye sebep olan faktörler arasında sinirin sıkışması, sinirin tahriş olması, damarların sinire baskı yapması ve genetik yatkınlık bulunabilir. Bu faktörlerin nasıl trigeminal nevraljiye yol açtığını ayrıntılı olarak ele alacağız.
Sinirin Sıkışması ve Trigeminal Nevralji
Trigeminal nevraljinin temel nedenlerinden biri, trigeminal sinirin çevresindeki dokuların veya yapıların baskı yapması sonucu sinirin sıkışmasıdır. Bu durum, genellikle çevre dokuların anormal büyümesi veya sinirin geçtiği kanalların daralmasıyla ilgili olabilir. Sıkışan sinir, normal işlevinden saparak aşırı derecede ağrılı tepkilere yol açabilir.
Sinirin Tahrişi ve Trigeminal Nevralji
Sinirin tahriş olması da trigeminal nevraljiye katkıda bulunan bir faktördür. Sinir, çeşitli nedenlerle tahriş edilebilir, örneğin, çevresindeki dokuların iltihaplanması, travma, veya bazı nörolojik durumlar. Bu durumda, sinir aşırı derecede uyarılır ve bu uyarılma yüz bölgesinde şiddetli ağrılara neden olabilir.
Damarların Sinire Baskı Yapması ve Trigeminal Nevralji
Trigeminal sinir, yüz bölgesine kan taşıyan damarlarla yakından ilişkilidir. Damarların sinire baskı yapması durumunda, sinirin normal fonksiyonları bozulabilir. Bu baskı genellikle damarların genişlemesi veya anormal bir şekilde büyümesi sonucu ortaya çıkabilir. Damarların sinire baskı yapması, trigeminal nevraljiye neden olan ağrılı ataklara yol açabilir.
Genetik Yatkınlık ve Trigeminal Nevralji
Trigeminal nevralji gelişiminde genetik faktörlerin rolü de önemlidir. Ailesinde trigeminal nevralji geçmişi olan bireyler, bu rahatsızlığa genetik olarak yatkın olabilirler. Belirli genetik faktörlerin, sinir sistemini etkileyerek trigeminal nevraljiyi tetikleyebileceği düşünülmektedir. Ancak, bu konuda tam anlamıyla anlaşılamamış birçok detay bulunmaktadır ve araştırmalar devam etmektedir.
Bu faktörlerin, trigeminal nevralji gelişimine nasıl katkıda bulunduğunu daha ayrıntılı anlamak için, her bir faktörün nasıl çalıştığını, sinir sistemi üzerindeki etkilerini ve tetikleyici mekanizmaları ele almak önemlidir.
Trigeminal Nevralji Belirtileri:
Trigeminal nevraljinin belirtileri genellikle yoğun ve ani ağrılar şeklinde ortaya çıkar. Bu ağrılar genellikle birkaç saniye ile birkaç dakika arasında sürer, ancak bazen daha uzun sürebilir. Belirtiler şu şekilde ifade edilebilir:
- Paroksismal Ağrılar: Belirtiler genellikle paroksismal olarak tanımlanır, yani aniden başlar ve şiddetli bir şekilde artar. Bu ataklar, hastanın günlük aktivitelerini engelleyebilecek şiddette olabilir.
- Elektrik Şokları Gibi Ağrılar: Ağrılar, yüzde elektrik şoklarına benzer bir nitelikte olabilir. Bu ağrılar genellikle yüzün bir tarafında, göz, burun veya ağız çevresinde odaklanır.
- Tetikleyici Faktörlere Hassasiyet: Hastalar genellikle belirli tetikleyici faktörlere karşı aşırı hassas olabilirler. Bu faktörler arasında yüzün dokunulması, yüz ifadeleri, rüzgar, soğuk hava, konuşma, gülme veya diş fırçalama gibi günlük aktiviteler bulunabilir.
- Ağrıların Sıklığı: Trigeminal nevralji atakları genellikle belirli bir periyotta tekrarlanabilir. Ataklar bazen günler, haftalar veya aylar arasında değişebilir.
Trigeminal Nevralji Tanısı
Trigeminal nevralji tanısı, genellikle bir nöroloji uzmanı tarafından yapılır ve şu unsurları içerir:
- Hikaye ve Semptom Değerlendirmesi: Hastanın semptomları, ağrıların sıklığı ve süresi detaylı bir şekilde değerlendirilir. Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi önemlidir.
- Fizik Muayene: Nörolojik bir muayene, yüz sinirlerinin fonksiyonunu değerlendirmek için yapılır.
- Görüntüleme Testleri: Bazı durumlarda, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme testleri sinir yapıları üzerindeki olası baskıları veya anormallikleri değerlendirmek için kullanılabilir.
- Diğer Nedenlerin Ekarte Edilmesi: Benzer semptomlara neden olabilecek diğer durumlar ekarte edilmelidir.
Trigeminal nevraljinin belirtileri ve tanısı konusunda daha fazla detay, uzman bir sağlık profesyoneli ile yapılan kişisel bir değerlendirmeden alınabilir. Bu, hastanın spesifik durumuna bağlı olarak tedavi planının oluşturulmasına yardımcı olur.
Trigeminal nevralji Tedavisi
Bu kadar kötü bir açıklama yapılan trigeminal nevralji neyse ki tedavisi olan bir hastalıktır. İlaç tedavisi, akupunktur ve cerrahi yaklaşıma kadar farklı tedavi yöntemleri bulunan hastalıkla mücadele için mutlaka ilgili hekim görüşü alınması gerekmektedir.
Antidepresan ve sinir sisteminin problemli kısmını bloke etmek için kullanılan ilaç tedavileri trigeminal nevralji tedavisinde önemli bir yol alınmasını sağlayabilir. Ancak ilaç tedavisinin bir etki göstermediği durumlarda trigeminal nevralji ameliyatı önemli bir seçenek olarak göze çarpmaktadır.
Rizotomi, balon kompresyon, gliserol enjeksiyonu ya da mikrovasküler dekompresyon olarak adlandırılan cerrahi yöntemler hastalığın derecesine ve hastaların hastalığa verecekleri cevaplar eticesinde şekillenebilmektedir.
İlgili Konular;
Kadınlar Kulübü Son Yorumlar