Arkadaşlar biraz uzun olacak ama başka bir konu altına kızımla yaşadığım sorunları ve nasıl çözdüğümü paylaşmıştım. Buraya da yazarsam belki yol gösterici olur dedim.
Benim kızım da 5 ayını yeni doldurdu. Biz de uyku sorunu yaşıyorduk. 2 buçuk ayına kadar geceleri hiç uyumuyor, gündüz iki uzun 4-5 saatlik uyku uyuyor, ertesi gece gene sabaha kadar uyumuyordu. Sonra bir şekilde kendi kendine gece uykusu uyumayı öğrendi. Açıkçası ben öğrettim dersem büyük yalan olur :) O zamandan beri çok şükür gece deliksiz uyuyor. Ama gündüzleri hala 20 - 25 dakikalık kısa uykular uyuyor ve tüm gün huzursuz oluyordu. Uyutmak için kucakta gezdirmek, ayakta sallamak, kucakta gezerken şarkılar söylemek gibi türlü yöntemler denedik. Hiç biri düzgün sonuç vermedi. Kızım ağlayarak tepki gösteriyor, kucakta uyuyor ama yatağına bıraktığımız anda gene 15 dakika içerisinde uyanıp ağlamaya başlıyordu. Gece de aynı şekilde kucakta gezerek uyutuyorduk, 5 -6 denemeni sonunda artık pes ediyordu. Bu uyutma işi bazen 2 saati bulabiliyordu. Babası da ben de artık çıldırmak üzereydik. Yukarıda başka bir arkadaşın bahsettiği Tracy Hogg'un Bebek Bakımına Mucize Çözümler kitabını almış, ancak doğru düzgün okumaya fırsat bulamamıştım. En sonunda okuduğumda yaptığımız büyük hatayı farkettim.
Biz sallayarak, kucakta gezdirerek çocuğa bu şekilde uyumayı öğretiyoruz. Bu şekilde uyumayı öğrenen çocuk uykusu hafiflediği bi anda kucakta olmadığını farkediyor ve uykusu bölünüyor. Uyumak için tekrar aynı koşulların sağlanmasına ihtiyaç duyuyor çünkü başka bir şekilde uyumayı bilmiyor. Tracy'nin yöntemiyle çocuk kendi yatağında, sallanmadan uyumayı öğreniyor. Böylece uykusu hafiflediğinde paniklemiyor, kendi knedine uyumaya devam ediyor.
Yöntem ana hatlarıyla şöyle:
Önce bebeklerimizin uyku işaretlerini öğrenmemiz gerekiyor. Benim kızım mesela ellerini yüzüne kaldırıyor, gözlerini ovuşturuyor. Dalgın bakışlar, esnemek, kulak ya da yüzü ovuşturmak gibi çeşitli uyku işaretleri var. Yatır kaldır yöntemi 3 aydan büyük bebekler için uygulanabiliyor. 4. aya kadar bebekler, 45 dk. 1 saat, 4 aydan büyük bebekler 1 buçuk 2 saat kadar uyanık kalabiliyorlar. Sonra uyku işaretlerini görmeniz gerekiyor. O anı yakalamak çok önemli çünkü kaçırırsanız çocuk aşırı yoruluyor ve uykuya dalması güçleşiyor.
1) Uykusu gelip sakinleştiği anda bebeğinizi odasına, ya da sakin bir odaya götürüyorsunuz. Yatağa yatırıp kullanıyorsa emziğini veriyorsunuz. Tabi kucakta uyumaya alışmış bebekler bu duruma hemen tepki gösteriyor. Ağlamaya çırpınmaya başlıyorlar.
2) Burada annenin sakin kalması çok önemli, onunla sakin bir ses tonuyla konuşabilir, şişşşş şişşşşşş sesi çıkartmayı deneyebilirsiniz. Doğrudan göz teması kurmamak gerekiyor çünkü bu bebeğin dikkatini çekip uykusunun açılmasına neden oluyormuş.
3) Eğer bebek bu şekilde sakinleşmezse elinizi göğsüne koyabilir ya da elinizi tutmasına izin verebilirsiniz. Gene sakinleşmezse işin "yatır kaldır" kısmına geçiliyor. Ki ilk seferlerde kesinlikle geçeceksiniz emin olun.
4) Bebeği yataktan alıp sakinleşinceye kadar, sallamadan, odada gezinmeden kucağınızda tutuyorsunuz. Bu arada gene onu sakinleştirmek için konuşabilir, şarkılar söyleyebilirsiniz. Sakinleşince ama kucağınızda uyuya kalmadan önce yatağa bırakıyorsunuz. Başlarda hemen ağlayacaktır. Önce yataktan almadan sakinleştirmeye çalışın, olmazsa tekrar yatır kaldır yapmanız gerekiyor. Bunu 60 kere 100 kere tekrarlamak gerekebiliyormuş. Sonra zamanla kısalacak. Bir kaç günün sonunda yatağından almanıza bile gerek kalmayacak. Önemli olan pes etmemek, sakin kalmak bebeğinize de kucağınıza almadan sakinleşmeyi öğretebilmek. ılk günler gerçekten yorucu ve stresli oluyor. Ancak işe yarıyor. Ben 2 haftadır uyguluyorum. Bizde şu şekilde gelişti süreç:
5 aydır süren uyku mücadelemizin sonunda artık benim canıma tak etti. Tracy Hogg'un kitabını okudum, sistemi aklıma yattı ve denemeye karar verdim. Kızım gece 12 - 01 arası zorlukla uyuyor sabah da 9 - 10 civarı uyanıyor, gündüz de 20 - 30 dakikalık 3 - 4 uyku uyuyordu. Tabi bu kısa uykular ona yetmiyor öğleden itibaren huzursuz bir bebek haline dönüşüyordu.
Karar verdiğimin ertesi günü kızımı sabah 7 de kaldırdım. Emzirdim saat 8i biraz geçe huysuzlanmaya başladı. 8:30a kadar oyalamaya çalıştım. Sonra yatırdım. Ağlamaya, kollarını bacaklarını çılgın gibi vurarak tepinmeye başladı. Kucağıma aldım, anında sustu. Kızım aslında kucak istiyordu, biliyorum. ıçim acıya acıya geri yatağına bıraktım. Bolca vidan azabı ve 8 - 9 kaldırmadan sonra ağlaması bir tür söylenmeye dönüştü. Halinden şikayet ediyordu resmen:) O söylenme halini ağlamadan saymadım ve kucağım almadım. Elimi göğsüne koyup şişştledim. Bir kaç dakika içerisinde önce bacakları, sonra kolları boşaldı. Gözlerini kırpıştırmaya başladı. Tamam dedim artık uyuyor. Tam umutlanır gibi olduğum anda irkildi, kollarını bacaklarını kaldırıp yatağa vurdu ve ağlamaya başladı. O anda vazgeçebilirdim, çünkü kucakta uyuttuğumuzda aynen o hareketle kendini uyandırıp ağlamaya başlıyordu biliyorum. Bu yöntemle de aynı şey olacak dedim. Ama kendimi zorladım. Gene elim göğsünde mırıl mırıl konuştum kızımla, şaşırtıcı bir şekilde hemencecik tekrar boşaldı kolları bacakları, 2-3 dakika içerisinde de uyudu. Toplamda yarım saat sürmemişti bu sefer uyuması..
Zafer kazanmış bir komutan edasıyla gittim oturdum, dinlendim biraz. O ağlarken bütün kaslarım gerilmişti. Bir 40 dakika kadar sonra uyandı. Gene bozuldum "hani 1 buçuk - 2 saat uyuyacaktı" diye. Günün diğer uykularında uyutma sürelerim gittikçe kısaldı. Kızım da daha az isyan ediyordu ama gene de kısacık, 30 - 40 dk kadar, uyuyordu. Yöntem daha az yorgunluk dışında bir fayda sağlamamış gibi duruyordu.
Bu arada asıl sınavımızı o hafta sonu babaannelere gittiğimizde verdik. Gittiğimizde gündüz ilk uyku saati gelmişti ve hemen yeni sistemimizle uyuttum kızımı. Babaanneye de anlattık gündüz arada o baktığı için, tamam dedi. Bu sistemde tutarlı olmak önemliydi. Dışarı çıkıp sonraki uyku saatini biraz geçirip döndük eşimle. Babaanne odadan çıktı, uyumuyor bu böyle diye. Arkasından girdim. Artık öğrendim ya hemen uyutup hava atacağım aklımca. Kızım uyumadığı gibi bir de ağlamaya başladı, hemde ne ağlamak! Kucağıma alıyorum sakinleşmiyor. Neredeyse 1 saat, bir ağladı bir sustu ama uyumadı. Baba giriyor odaya noluyor diye, dede - babaanne kapıda söyleniyor böyle yöntem mi olur diye. Stresten bayılacak hale geldim. Kaç gündür katettiğimiz ilerlemeyi kaybetmemek için vazgeçmek de istemiyorum... Neyse sonunda uyudu kızım, çıktım. Biri fenalaşmış içeride, ötekisi bozulmuş. Zaten böyle durumlarda asıl mücadeleyi ailelerle veriyorsunuz. Ya tam anlamadıkları, ya da "kıyamadıkları" için doğru düzgün uygulayamıyorlar istediklerinizi hatta bir de kişisel algılayıp alınıyorlar. "Biz sizi ayakta salladık da kötü mü yaptık?" diye...
Sonradan kitabı tekrar gözden geçirdiğimde gördüm ki, biri uyutmaya başladığı zaman sonunu da onun getirmesi gerekiyormuş. Yeni biri devraldığında çocuğun dikkatini çektiği için sürece baştan başlanmış gibi oluyormuş. Eh o gün babaanne çıktı ben girdim, baba girdi çıktı derken aslında biz sabote etmişiz çocuğun uykusunu. Bir de kısa uyku meselesi için de uyku süresi bitene kadar tekrar tekrar uyutmak lazımmış. Yani 40 dakikada uyanınca hemen almayıp 1 buçuk saati doldurana kadar tekrar tekrar uyutmak gerekiyormuş. (Normalden biraz daha uzun sürüyor o zaman uyutmak. Oyun istiyor, hareketleniyor bebek ama eğer numaralarına, sevimliliğine kanmazsanız tekrar uyuyor emin olun.) Bu bilgileri de uygulamaya başladıktan sonra artık yavaş yavaş erken uyanmalarımız da azaldı. Artık hem gündüz hem gece yatağında kendi kendine uyuyan bir kızım var. Tracy Hogg'a ne kadar teşekkür etsem az diye düşünüyorum.
Burada asıl önemli olan kararlı olmak. Çocuğunuzu üzmüyorsunuz buna emin olun. Yatağında ağlamasının nedeni o anda orada ne yapacağını anlamıyor, o şekilde uyumayı bilmiyor oluşu. Annesi olarak ona siz öğreteceksiniz yatakta huzurla uyumayı. Böyle düşünürseniz o ilk bir kaç gün yaşayacağınız sıkıntıya daha kolay dayanırsınız. Sonra zaten gittikçe kolaylaşacak. Çocuğunuz da siz de rahat edeceksiniz.