Dünyaca ünlü Türk Prof Kutluk Oktay: Kök hücre yöntemiyle yaptığımız deneylerden olumlu sonuç aldık. 2 yıl içinde erkek ve kadında kısırlık bitecek
Tıptaki son gelişmeleri istanbul 13. Dünya Tüp Bebek ve Genetik Kongresi'nde tartışan bilim adamlarından üç önemli uzman VATAN için biraraya geldi. Uzmanlar çocuk sahibi olamayanlar için devrim niteliğinde açıklamalar yaptı: Kök hücre tedavisiyle, kadın-erkek kısırlığı ve menopozdan sonra, kanser tedavisi sonrasında oluşan kısırlık sorununa da çözüm geliyor. ıki yıl içinde, kadınların çocuk sahibi olmaları için sadece 'istemeleri' yetecek. Ayrıca doğuştan kısır veya erken menopoza giren kadınlar da en fazla 2 yıla kadar kök hücre yöntemiyle doğurganlıklarına yeniden kavuşabilecekler. Konuşmamızı ağırlık olarak, 'cilt altında yumurta muhafaza etme' tekniğini geliştiren dünyaca ünlü Türk doktor Prof. Dr. Kutluk Oktay ile yapıyoruz.
* Kısırlıkta çalışmanız çığır açtı. Başka yöntemler için neler söylersiniz?
Çalışmamızda, kanser tedavisi gören hastadan alınan yumurtalık dokusu deri altına naklediliyor. Başarıya ulaşmış bir çalışmadır. Bizimkinin öncü olması aynı yöntemin kullanılması anlamına gelmiyor. Bilim öyle bir deneyim ki, her an farklı bir çalışma karşınıza çıkabiliyor. Bu anlamda kazanan tek taraf var, kadınlar.
* Kanser tedavisinden önce yumurta dondurma işlemi yapmayan veya doğuştan kısır olanlar için çare var mı?
Şu an için tek çözüm kişiden alınan yumurtalık dokunun dondurulması. Önceden böyle bir işlem yapılmadıysa şimdilik başka bir çözüme imkan yok. Ancak hayvanlar üzerindeki çalışmalar sıfırdan yumurtalık üretiminin mümkün olduğunu gösterdi.
* Yani kök hücre yöntemiyle sıfırdan yumurtlama gerçekleşebilecek mi?
Farelerdeki çalışmalar bunun mümkün olduğunu gösterdi. Yakında insanlarda da denenecek. Kişinin kök hücresinden yumurta elde edilebilecek.
* Bu kısırlığın sonu mu?
Umarım bu müjdeyi vereceğiz. Bu çalışmalarla kadınının yumurtlama sorunu ortadan kalkacağı için normal yolla çocuk sahibi olacak. Yani dışarıdan başka bir müdahaleye gerek kalmayacak.
Sperm üretimi
* Erkek kısırlığı için de benzer çalışmalar var mı?
Meslektaşlarımız, hiç spermi olmayan erkeklerin teslislerinden aldıkları kök hücrelerden dışarıda doku oluşturuyor. Ve bunu yemden testise yerleştiriyorlar. Bu sayede testisler sperm üretmeye başlıyor. Hayvanlardaki deneylerde olumlu sonuç verdi. Birkaç yıla kadar insanlarda da denenecek. Hiç spermi olmayan erkekler de çocuk sahibi olabilecekler.
Kanserli hücreyi ayrıştırıyoruz
ısrailli Dr. Prof. Oshua Dor: Bizim yöntemimiz, kanserli hastadan aldığımız yumurtalık dokusunun hastalıklı hücre taşıyıp taşımadığını analiz etmekle başlıyor. Özellikle yumurtalık kanseri geçirmiş hastalarda bu konu önem taşıyor. Eğer analiz yapmadan aldığınız dokuyu naklederseniz, bunda kanser hücrelerinin olmadığını garanti edemezsiniz. Bu da büyük risktir. ınceleme sonucunda, en temiz, en sağlıklı hücreleri yumurtalığa enjekte ediyoruz. Yumurta dokusunun cilt altına nakli ise, hasta için işkenceye dönüşebiliyor. Hasta ağrı çekiyor, çünkü o bölgede her ay yumurtlama meydana geliyor, şişlik oluşuyor. Bu yöntemi çok doğru bulmuyorum. Bizim uyguladığımız teknikte alıp dondurduğumuz dokular gerçek yerine, yani hastanın yumurtalıklarına nakil ediliyor.
Kısırlığa Çare
Kısırlık tedavisinde Danimarka başı çekiyor
Danimarka'nın kısırlık tedavilerinde Avrupa'da başı çektiği bildirildi.
Avrupa Üreme ve Embriyoloji Derneği'nin raporuna göre, dünyadaki, tüp bebek ve diğer kısırlık tedavilerinin yüzde 60'ı Avrupa'da yapılıyor. Danimarka da, Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor.
Yine bu yöntemlerden, dünyadaki başka yerlerdekine oranla en çok Avrupalı kadınlar yararlanıyor.
Son rakamlara göre, 2000 yılında dünyada 500 bin adet, yardımcı üreme teknolojisiyle tedavi yapıldı.
Kısırlığın sebebi DNA hatası
Bazı erkeklerdeki kısırlığa, DNA’ların tamir mekanizmasındaki hatanın sebep olduğu belirtildi. Bilim adamları, DNA hatası yüzünden kısır olan erkeklerin kısırlıklarının giderilmesi durumunda, babadan bebeğe hatalı DNA’lar geçebileceğini ve bunun da ileride çocuğun kısır olmasına yol açabileceğini vurguluyor. Ayrıca, doğacak çocuğun kanser eğilimli bir bünyeye sahip olabileceği ikinci tehlike diye gösteriliyor.
Fareden insan spermi
Tıp araştırmacıları insanlığa üç iyi haber verdi : fareden insan spermi, molekülle tümör tedavisi ve siroza karşı umut
Yunanlı bir bilimadamı insan hücresi enjekte ettiği farelerden insan spermi elde ettiğini öne sürdü. Kısırlığa karşı geliştirilen bu metodla bilimadamları fareden elde edilen spermlerle insan yumurtasını döllemeye hazırlanıyor. Japonya'daki Tottori Üniversitesi'nde görevli olan yardımcı 37 yaşındaki profesör Nikolaos Sofikitis, geçen Ağustos ayında 18 kısır erkekten alınan sperm üreten insan hücrelerini fare ve sıçanlara nakletti. Üniversitenin üroloji bölümünde görevli olan Sofikitis, 5 ay sonra hayvanların insan spermi üretmeye başladıklarını belirledi.
Daha önce de benzer deneyler yapılmış, ancak fareler, insan hücrelerini reddettiği için testler başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Önceki deneylerde farelerdeki akyuvarlar harekete geçerek insan hücrelerini safdışı bırakmıştı. Ancak Sofikitis, farelere naklettiği kendi göz hücreleriyle alyuvarları öldürerek insan hücrelerinin kabul edilmesini sağladı. Yunanlı ürolog, deneyi önemli bir adım olarak değerlendirerek insanlar üzerinde uygulanmadan önce yapılacak çok iş olduğunu söyledi.
. Kısırlığa Çare hakkinda aciklamalar Kısırlığa Çare konusunda bilgiler