Hepatit B nedir?
Hepatit B hafif bir hastalıktan ömür boyu süren, siroz ve karaciğer kanserine yol açabilen farklı sonuçları olabilen bir karaciğer hastalığıdır. Hepatit B Hepatit B Virüsü (HBV) ile meydana gelir. Hepatit B akut veya kronik olabilir. Kişi HBV ile enfekte olduktan sonra akut HBV enfeksiyonu meydana gelir. Akut HBV enfeksiyonu altı aydan daha uzun sürerse enfeksiyon kronikleşmiş olur. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder. Hepatit B den korunmanın en iyi yolu aşılanmaktır.
Akut HBV Enfeksiyonunun Kronikleşme Oranı Nedir?
Akut HBV enfeksiyonun kronikleşme oranı enfeksiyonun meydana geldiği yaşla ilişkilidir. Kronikleşme oranı yaş arttıkça azalır. Bebeklerde kronikleşme oranı yaklaşık %90 dır ve çocuk büyüdükçe bu oran azalır. 1-5 yaş arasında HBV ile enfekte olan çocuklarda kronikleşme oranı yaklaşık %25-50 dir. Kronikleşme riski 5 yaşından sonra % 6-10 ve erişkinlerde yaklaşık %5 dolaylarındadır.
HBV Nasıl Bulaşır?
HBV enfekte kişinin kan, semen, vajina sıvısı veya diğer vücut sıvılarının bir kişinin vücuduna girmesi ile bulaşır.
HBV şu aktiviteler ile bulaşabilir:
- Doğum (enfekte anneden doğum sırasında bebeğine bulaş)
- Enfekte partner ile sex (semen veya vajinal sıvı aracılığı ile)
- Uyuşturucu enjeksiyonunda kullanılan enjektör vb materyallerin ortak kullanımı
- Jilet, diş fırçası vb malzemelerin ortak kullanımı
- Enfekte kişinin kanı veya açık bir yarası ile direkt temas
- Enjektör veya diğer kesici alet yaralanmaları aracılığıyla kan ile temas
HBV aynı kaptan yemek yemekle, ortak gıda veya su tüketilmesi, emzirme ile, sarılmak, öpüşmek, tokalaşmak, öksürmek, aksırmak, aynı tuvaleti kullanmak, havuza girmek, oyuncak ile oynamak, aynı araçta seyahat etmek vb yollar ile bulaşmaz.
HBV Bulaştığı Düşünülüyor İse Ne Yapılmalıdır?
Tedavi için derhal hekime başvurulmalıdır. Tedavide aşı ve HBIG uygulanmaktadır. Tedavinin etkinliği için en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır.
Akut Hepatit B'nin Belirtileri Nelerdir?
Akut Hepatit B (yeni meydana gelen enfeksiyon) hiç bir belirti vermeyebilir. Çocuklarda belirtisiz olma ihtimali daha fazladır. Erişkinlerde %70 oranında belirtili seyreder.
Akut Hepatit B de en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Ateş
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Bulantı-kusma
- Karın ağrısı
- İdrar renginde koyulaşma
- Sarılık (göz ve ciltte sararma)
- Eklem ağrısı
Ortalama olarak, belirtiler bulaştan 90 gün sonra ortaya çıkar, fakat bu süre 6 hafta ile 6ay arasında değişebilir.
Akut Hepatit B de Belirtiler Nekadar Zaman Sürer?
Belirtiler genellikle bir kaç hafta sürer, ancak bu süre 6 aya kadar uzayabilir.
Belirtisiz Hepatit B Enfeksiyonu Geçiren Kişiler Bulaştırıcı mıdır?
Evet bulaştırıcıdırlar.
Kronik Hepatit B'nin Belirtileri Nelerdir?
Kronik Hepatit B uzunca bir süre (20-30 yıla kadar varabilir) hiç bir belirti vermez. Bununla birlikte hastalık karaciğeri olumsuz olarak etkilemeye devam eder. Kronik Hepatit B hastalarının %15-25'inde belirli bir süre sonunda siroz veya karaciğer kanseri gibi ciddi karaciğer hastalıkları gelişir. Karaciğerinde hastalık gelişen bazı kişilerde dahi her hangi bir belirti görülmeyebilir.
Kronik Hepatit B Ciddi Bir Hastalık mıdır?
Evet, kronik Hepatit B ciddi bir hastalıktır. Uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Hepatit B Taşıdığımı Nasıl Öğrenebilirim?
Hepatit B basit kan testleri ile saptanabilir. Test sonucunda şu sonuçlara varılabilir:
- Akut veya kronik Hepatit B varlığı
- Hepatit B'nin geçirilmiş ve iyileşilmiş olduğu
- Hepatit B'ye karşı bağışıklığın olduğu
- Aşıdan fayda görülebileceği
Akut Hepatit B için spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Genellikle yatak istirahati, yeterli sıvı ve gıda alımı tavsiye edilir, ancak bazı kişilerin hastaneye yatırılmaları gerekebilir
Kronik Hepatit B Nasıl Tedavi Edilir?
Kronik Hepatit B hastaları bu konuda uzman hekimler tarafından takip edilmelidir. Kronik hepatit B hastaları hastalık gelişimi ve tedavi seçenekleri açısından düzenli olarak takip edilmelidir. Tüm kronik Hepatit B hastalarında tedavi gerekli değildir. Kronik Hepatit B tedavisi için çok sayıda ilaç seçeneği mevcuttur. Tedavi ile hastalık etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekte ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanseri gibi kötü sonuçların oluşması engellenebilmektedir. Tedavi ile Hepatit B virüsü etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekle birlikte, vücuttan tamamen uzaklaştırılması genellikle mümkün olmamaktadır.
Kronik Hepatit B Hastaları Karaciğerlerini Korumak İçin Ne Yapmalıdır?
Kronik Hepatit B hastaları bu konuda deneyimli hekimlerce düzenli olarak takip edilmelidirler. Alkolden kaçınılmalıdır. Herhangi bir ilaç almadan önce hekimlerine danışmalılardır. Ayrıca potansiyel olarak karaciğere zarar vereceğinden bitkisel veya çeşitli destek ürünlerinden kaçınılmalıdır.
Hepatit B Engellenebilir mi?
Evet. Hepatit B'yi engellemenin en etkili yolu aşılanmaktır. Hepatit B aşısı güvenli ve etkilidir (%90 üzerinde koruyuculuk sağlar). Aşı şeması olarak genellikle 6 ay içinde 3 defa uygulanır. Böbrek yetmezliği ve diğer bağışıklığı baskılanmış kişilere aşının tekrarı yapılır. Bunun dışındaki kişilere hatırlatıcı aşı dozu uygulanmaz.
Gebelikte Hepatit B Bebeğe Geçer mi?
Gebelikte Hepatit B daha çok doğum sırasında bebeğe geçer. Ancak annede Hepatit B düzeyi çok yüksek ise gebeliğin son döneminde bebeğe geçme olasılığı vardır. Annede Hepatit B varlığı durumunda bebeğe doğumdan sonra en kısa sürede (12 saat içinde) aşı ve HBIG serumu yapılır. Ayrıca Hepatit B düzeyi çok yüksek olan gebelere gebeliğin son döneminde bazı tedaviler uygulanabilmektedir.
Virüs vücudunuza girdikten sonra, bir aydan altı aya kadar hiç bir belirti göstermez. Bu dönem kuluçka evresi olarak bilinir. Virüs vücutta hastalık oluşturmaya başladıktan sonra Hepatit B’nin belirtileri; hastalığın akut hepatit B veya kronik hepatit B olmasına göre değişiklik gösterir.
1. Akut hepatit B’nin belirtileri
Çoğu kişide herhangi bir belirti göstermez. Bazı kişilerin sadece hafif bir hastalığı olur ve doktora gitmeyi gerektirecek kadar hasta hissetmezler. Çoğu kişi, belki %30’un üzerinde, enfeksiyon kaptıklarını bilemeyebilirler ve virüsü başkalarına geçirebilirler. Akut hepatit B’li kişilerin çok az bir kısmı ciddi bir hastalığa yakalanırlar (ani gelişen hepatit) ve hastanede bakılmaları gerekir.Yorgunluk, ağrılar ve sızı, ateş ve/veya iştah kaybı gibi genel grip benzeri belirtileriniz olabilir. Bazıları kendilerini sigara ve alkole tolere edemez bulur.
Görülebilecek diğer belirtiler şunlardır:
- Bulantı (hasta hissederek) ve kusma
- Karın ağrısı
- İshal
- Sarılık
2. Kronik hepatit B belirtileri
Kronik bir enfeksiyona yakalanan bazı kişilerde herhangi bir belirti olmayabilir (semptomsuz). Karaciğeriniz çok sağlam bir organdır ve bir kısmı zarar gördüğünde dahi fonksiyonunu yerine getirebilir. Böylece karaciğeriniz hasar görmüş olsa bile, herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz.
Dikkat edilmesi gereken bazı belirtiler şunlardır:
- Yorgunluk ve güçsüzlük
- Genel bir iyi hissetmeme durumu
- İştah kaybı
- Bulantı (hasta hissederek) ve kusma
- Kilo kaybı
- Karaciğer bölgesinde acı ve rahatsızlık (sağ elinizi kaburgalarınızın alt sağ el tarafına yerleştirdiğinizde karaciğerinizin yumuşak ya da genişlemiş olduğunu anlayabilirsiniz)
- Kaşıntı
- Avuç içinde kırmızı lekeler
- Örümcek bacaklarına benzeyen desenle teninizde görünebilen ince kan damarları (örümcek nevuslar ya da örümcek anjiyomu olarak bilinir)
- Koyu renkte idrar/ soluk gri dışkı (atıklar)
- Cinsel dürtü (libido) kaybı
- Bozulan uyku düzeni
- Sarılık (ten ve gözler sararır)
- Karın boşluğunun şişmesi (asit)
- Ayak bilekleri, bacaklar ve ayakların şişmesi (çevresel ödem olarak bilinir)
- Yüksek dereceli ateş ve titreme
- Kan kusma
- Koyu siyah katran renginde dışkılama (atıklar)
- Nefes darlığı
- Zihin bulanıklığı ya da sersemlik periyotları (ensefalopati olarak bilinir)
Eğer karaciğeriniz iyi işlemiyorsa, sarılığa yakalanmış olabilirsiniz. Sarılık vücudunuz tarafından yapılan bilirubin adlı sarı bir maddenin fazlalığından kaynaklanır. Bilirubin karaciğerinizin normal olarak dışkı çıkarma yoluyla attığı atık bir maddedir. Vücudunuzda çok fazla bilirubin olduğunda, teniniz ve gözlerinizin beyaz kısımları sarıya döner
4. Hayatımın geri kalanında hepatit B’li mi olacağım?
Eğer yetişkin olarak hepatit B enfeksiyonu na yakalanmışsanız, o zaman hastalığın akut formuna yakalanmış olmanız daha muhtemeldir ve iyileşirsiniz. Hepatit B geçirmişseniz, o zaman vücudunuzun hastalığa karşı antikorları vardır ve tekrar enfeksiyon kapmazsınız.
Bazı yetişkinler ve hepatit B enfeksiyonu kapan genç çocukların çoğunluğu kronik ya da uzun süreli enfeksiyona yakalanacaktır. Kronik enfeksiyonunuz varsa, o zaman tedavinin hastalığı kontrol altında tutabilmesine rağmen, muhtemelen hayatınızın geri kalan kısmını virüsle geçireceksiniz. Kronik bir hepatit B enfeksiyonundan tamamıyla kurtulabilen az sayıda kişi vardır.
5. Hepatit B’lilerin çocuk sahibi olması güvenli mi?
Eğer çocuk sahibi olmayı planlıyorsanız, sizin ve eşinizin hepatit B testinden geçmeniz gerekir. Eğer eşiniz enfeksiyonlu, siz değilseniz o zaman cinsel ilişkiden önce hepatit B aşısı olmalısınız. Aynı şekilde, siz enfeksiyonlu, ama eşiniz değilse, o zaman onun cinsel ilişkiden önce aşı olması gerekir.
Eğer siz hamileyken eşinizin hepatit B enfeksiyonlu olduğunu öğrenirseniz, test yaptırmanız çok önemlidir. Test negatif çıkarsa, o zaman kendinizi ve bebeğinizi enfeksiyondan korumak için aşı olmalısınız.
Eğer hepatit B için ilaç kullanıyorsanız, ya da tedaviye başlamak üzereyseniz, hamilelik esnasında ilaç almanın güvenli olup olmadığını doktorunuza danışmalısınız.
Enfeksiyonlu annelerden doğan bebeklere hepatit B aşısının yanı sıra hepatit B immunoglobulin de yapılmalıdır. Eğer bebekler bu iki enjeksiyonu doğar doğmaz en kısa sürede alırsa, %90 şansla hepatit B’den korunacaklardır. Doktorlarınız aynı zamanda hamileliğin son üç ayı esnasında, özellikle viral yükünüz ve DNA yükünüz çok yüksek ise, anti viral ilaçlar almanızı tavsiye ederler. Bu nedenle doktorlarınızın hamileliğiniz esnasında hepatit B olup olmadığınızı mümkün olduğu kadar erken bilmesi çok önemlidir, Böylece bebeğinizi korumanız için mümkün engelleyici önlemlerden en fazla şekilde yararlanmanıza yardımcı olurlar.
6. Hamileyim ve Hepatit B’liyim, ne yapmam gerekir?
Genel olarak anti viral tedavi ilaçlarla cenine zarar verme ihtimali yüzünden, bu ilaçlara hamilelik esnasında başlatılmaz. Virüs miktarının (viral yük, HBV DNA) çok yüksek olduğu bir kaç durumda, doktorlar virüsün seviyesini azaltmak için hamileliğin son üç ayında ilaç kullanımını tavsiye edebilirler. Burada amaç virüsün bebeğe geçme riskini azaltmaktır. Bu ilkenin güvenliği ve uzun soluklu sonuçları henüz kesin değildir ve bir çok ülkede anti viral ilaçların kullanımı için şu anda lisans verilmemiştir.
7. Eğer bende hepatit B varsa eşim ve ben IVF (tüp bebek yöntemi) tedavisi alabilir miyiz?
Şu nedenlerden dolayı, HBV pozitifseniz size IVF sağlamayı kabul edecek klinik bulmakta problem yaşayabilirsiniz:
- LAboratuvarda HBV pozitif bir erkeğin spermi depolandığında çapraz bulaşma endişeleri
- Eğer her iki eşin kronik hepatit B si varsa virüsün çocuğa bulaşabilmesi endişesi
Aynı zamanda laboratuar bulaşmasını engellemek için adımlar izlenmelidir. Birçok Avrupa ülkesinde belli belirlenmiş klinikler bulaşma riskinden kaçınmak için uygun depolama stratejileri sağlayabilirler. Fakat bu eğer hepatit B’ye sahipseniz bir klinik bulmak için daha fazla seyahat etmeniz gerektiği anlamına gelebilir.
8. Eğer ben, erkek olarak, Hepatit B’liysem ve karım aşılanmış ise, çocuk sahibi olmamız güvenli mi?
Evet, bu durumda doğmamış bebek için hiç risk yoktur. Bununla birlikte yeni doğmuş çocuğunuzu enfeksiyonun gelecek risklerinden korumak için aşı yaptırılması gerekir.
9. Ben sirozu olan bir kadınım – çocuk sahibi olabilir miyim?
Evet, genelde hamile kalamamanızı gerektiren belirli hiçbir neden yoktur. Bununla birlikte göz önünde bulunduracağınız ilave riskler vardır ve bunları gebe kalmaya çalışmadan önce doktorunuzla enine boyuna tartışmanız gerekir.
10. Eğer bende kronik hepatit B varsa, destekli gebe kalma kullanımı güvenli midir?
Evet, fakat önce doktorunuzu sizde hepatit B olduğu konusunda bilgilendirmeniz gerekir, böylece özel önlemler almaya gerek duyacaklardır.
peki tutmazsa ne yapacagım benim bağısıklıgım çok güçlü değil süreklide hasta oluyorum zaten .. Okadar uğraşıyorum tutmazsa ağlarım
