Kansızlık Bilgi Ve Paylaşım Alanı

Kansızlık nedir?
Kırmızı kan hücrelerinin (Alyuvarlar) azalması ile birlikte,vücuda yeterince oksijen taşınmaz.Bu durumda kansızlık gelişir.Kan’da hemoglobin ve kana kırmızı rengi veren protein eksikliği görülebilir.Kansızlık her 10 kişiden birini etkileyen bir durumdur.

Kansızlık Belirtileri
Genel olarak kişilerin kendini sürekli yorgun hissetmeleri kansızlık belirtisi olabilir.Hafıza ve duygudurum bozuklukları da kansızlık belirtisi olabilir.Diğer belirtileri;

• Zayıflık
• Baş dönmesi
• Soluk Cilt

Kalp ile ilgili Belirtileri
Kansızlığı olan kişiler, kanlarında daha az oksijen taşındığı için, diğer organlarına kan pompalamak için daha çok çalışmaları gerekmektedir.Kansızlığın,kardiyak belirtileri; anormal kalp ritmi,nefes darlığı ve göğüs ağrısıdır.

Çocuklarda kansızlık
Hamileliğin erken dönemlerin de yeterince demir vitamini alınmadığında genellikle 2’li yaşlar da her 7 çocuktan 1’inde demir eksikliğine bağlı kansızlık görülmektedir.Demir eksikliğine bağlı kansızlık çeken kişiler kil,toprak,buz ve nişasta yeme isteği duyarlar.Çocukların yılda birkez çocuk doktorlarına götürülüp,kansızlık testi yapılmalıdır.Çünkü çocuklarda kansızlık tedavi edilmez ise,beyin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.

Kansızlıkta risk faktörleri
Kansızlık kadınlar da ve kronik hastalığı olan kişilerde ciddi problem olabilir.Kadınlar adet dönemlerin de aşırı derecede kan kaybederler ise kansızlık baş gösterebilir.Gebelik kadınların kan hacimlerine etkili olduğundan kansızlık doğurabilir.Böbrek hastaları kırmızı kan hücreleri üretimi yapamadığından riskli olabilir. Demir, folat veya B12 vitamini düşük bir diyet de riski arttırmaktadır.Bazı kansızlık türleri kalıtsal olabilmektedir.

Gençlerde kansızlık
Evlatlarınız sürekli yorgun olduğundan söz ediyorsa kansızlık görülebilir.Gençlik yıllarında ani büyüme gerçekleştiğinden,demir eksikliği anemisi görülebilir.

Demir Eksikliği
Demir eksikliği kansızlık sebebidir.Bitkilerden alınan demir,kırmızı et’den alınan demir kadar kolay absorbe edilemez.Çölyak hastalığı,crohn hastalığı olanlar ve hatta bypass ameliyatı olanları vücutları demir emilimi engelleyebilir.

• Mandıra Ürünleri
• Kalsiyum yönünden zengin besinler
• Kalsiyum takviyesi
• Antasitler
• Kahve
• Çay

Vitamin Eksikliği
Vücut kırmızı kan hücreleri üretimi için, B12 ve folik asit’e ihtiyaç duyar.Bu vitaminler kansızlık nedeni olabilir.Bağışıklık sisteminizi etkileyen hastalıklar veya sindirim sorunu oluşturan sorunlar vücudunuzun B12 emilimini olumsuz etkileyebilir. B12 vitaminini hayvansal gıdalardan ve kahvaltılık gevreklerden karşılamanız mümkündür. Folik asit için,yeşil yapraklı sebzeler,meyveler,kuru fasulye, ekmek ve makarna gibi gıdalardan faydalanılabilir.

Hastalıklar
Kronik hastalıklar ve enfeksiyon kansızlığı tetikleyen durumlar olabilir.Eğer ciddi kan kaybı var ise,demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık gelişebilir.

Kan Kaybından doğan kansızlık
Ağır adet, ülser, yaralanma veya ameliyat sonunda fazla miktarda kan kaybı demir eksikliği anemisi olmanıza neden olabilir. Ağır adet geçiren kadınların,her yıl düzenli olarak kanlarını kontrol etmeleri gerekmektedir.

Orak Hücre Anemisi
Orak hücreli anemi vücudun anormal hemoglobin üretmesine neden olan kalıtsal bir hastalıktır.Bu normalde yuvarlak olan alyuvarlar, burada oval şekildedir.Afrika ve İspanyada sıklıkla görülen orak hücreli alyuvarlar,vücuttaki kanın yeterli ve verimli şekilde taşınmasını engeller.

Tam Kan Sayımı
Tam kan sayımı testi, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombosit ve hemoglobin seviyenizi kontrol eder. Aynı zamanda, ortalama boyutu, boyut olarak değişkenlik, ses ve kırmızı kan hücrelerinin hemoglobin konsantrasyonu gibi diğer faktörlerin kontrol edecektir. Eğer demir eksikliği anemisi varsa, kırmızı kan hücrelerinin normalden daha küçük olabilir.

Demir ve Gebelik
Gebe kadınların yaklaşık yarısında demir eksikliğine bağlı kansızlık vardır. Hamile kadınlar diyetlerine her gün yaklaşık 27 miligram demir ilave etmelidirler .

Kansızlığın nedenlerinin iyi araştırılması gerekir


Kansızlığın tedavi edilebilmesi için,öncelikle kansızlığın nedeninin çok iyi bilinmesi gerekir.Örneğin kansızlık demir eksikliğine bağlı ise,demirin yerine konulması mümkündür.Benzer durum B12 eksikliği ve folik asit eksikliği için de geçerlidir.B12 ve Folik Asit replasmanlarıyla,kan düzeylerini hemoglobin ve hemotoklit değerlerini normal düzeye getirmek mümkündür.

Kansızlığı tedavi edebilmek için mutlaka nedenin iyi aydınlatılması gerekir.Kimi durumlarda bu durum ciddi kan hastalıklarına bağlı ise ona yönelik tedavi uygulamak gerekir.Örneğin bu bir Lösemi bulgusu ise,löseminin kendisinin tedavi edilmesi gerekir.

Kansızlık kimi durumlar da tekrarlayabilir.Özellikle bayanlar da adet kanamalarının ısrarla devam ediyor olması,sık doğumlar gibi sebepler,demir eksikliğini doğruca tedavi edip,eksik demiri yerine koyduktan sonra,kan düzeylerini yükseltseniz bile bir zaman sonra yeniden kansızlık sebebi olabilirler.Böyle durumlarda hastaların yakından izlenmesi ve demir depolarının asla boşalmaması sağlanmalıdır.

Kansızlık Kanser habercisi olabilir


Kansızlık kansere yol açar mı? sorusunun cevabı Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal tarafından yapılan açıklama ile netlik kazandı,Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal; halk arasında daha çok kansızlık adı ile bilinen anemiyi, kırmızı kan hücrelerinin, içindeki hemoglobinin veya her ikisinin eksikliğinden doğan bir sorun olduğunu belirtti.

Demir, B12 vitaminleri, folik asit, çinko ve bakır eksikliğinden ortaya çıkan kansızlığa, ülserden kansere kadar birçok hastalığın da neden olabileceğini vurguladı. Kansızlığın nedeninin tespitinin önemli olduğunu söyleyen Soysal, böylelikle altta yatan hastalıkların teşhis edilebildiğini, ve uygulanacak tedavi planının da buna göre yapıldığını söyledi.

Soysal, kansızlık belirtileri arasında halsizlik, gözde sarılık, çabuk yorulma, terleme ve çarpıntı gibi belirtilerle kendini gösterdiği gibi, tırnaklarda kırılma, saç dökülmesi, ağız kenarlarında yara, dilde yanma ya da tat alma kusuru, sarılık ve karaciğer-dalak-lenf bezi büyümesi gibi bulguların da birlikte görülebildiğini söyledi. Bu bulgulara sahip olan kişilerin , doktora başvurması gerektiğinin altını çizen Soysal, “Bazen çok ciddi bir hastalık, kansılzıktan yola çıkılarak erken teşhis edilebilir. Herhangi bir gecikme, kansızlığın ortaya geç çıkarılmasına hatta kimi zaman önemli bir hastalığının fark edilmeden ilerlemesine yol açabilir” dedi.

Doğru beslenme kan yapımını artırır


Doğru beslenildiği taktirde bir çok hastalığın önüne geçildiğini biliyoruz.Kan yapıcı vitaminler,ilaçlar alternatif olarak kullanılabilir fakat en doğrusu bunları besinlerden sağlamaktır.Şimdi bu detayları inceleyelim;

*Ispanak yemeği yaparken haşlandıktan sonra artan suyunu dökmeyin.Bu sayede bu arta kalan su içerisinde kalan demir’i zayi etmemiş olursunuz.

*Makarna demir açısından zengin bir besindir.Makarnayıda haşladığınız suyu israf etmeden bu su ile birlikte tüketmeye bakın.

*Diyet programlarında olduğu üzere tüm sebzeleri haşlayıp yemeye çalışın.Sebzeler yarı çiğ olarak tüketilmeli ve kendi suyu ile pişirilmelidir.

* Tam takıllı köy ekmeği ülkemizde yeni yeni keşfedilmekte.Beyaz ekmek tüketmek yerine tam takıllı köy ekmeği veya yufka yenilmelidir.

*Yemeklerden hemen sonra içilen çay veya kahve vücudun demir emilimini engeller.Bu yüzden yemeklerden aldığınız tüm demir heba olmaktadır.Yemekten yaklaşık olarak 1-3 saat sonrasında çay içmek daha mantıklıdır.

*Konsantre meyve sularının çok bir etkisi yoktur.Bunun yerine taz meyve veya sebzelerin suyunu sıkarak içebilirsiniz.Bunun yanısıra sıktığınız meyve sularına ekstra şeker ilave etmeyin,meyvelerin içerisinde şeker yeterli olmaktadır.

*Ülkemizde çoğu insan yemek önüne gelir gelmez tuza sarılır.Yemeğin tadına bakmadan tuz dökülmemeli.Düşük tansiyon problemi olmadığı taktirde sebzelerin kendi bünyesindeki tuz yeterli gelmektedir.Yemeklerdeki tuzu azalttığınız zaman ortalama 1 hafta gibi bir süre sonra damak tadınız buna alışacaktır.Toplumumuzda 3 beyaz olarak nitelendirilen un,tuz ve şeker’den olabildiğine uzak durun.

*Sabah kahvaltısından önce pekmez çeşitlerinden herhangi birini (üzüm,dut,keçiboynuzu vb.) bir çay bardağı kadar tüketin.Limon demir emilimini artırdığından pekmezin içerisine sıkılarak tüketilebilir.Pekmez tüketildiği ise,süt tüketimi birkaç saat ertelenmeli.

Hamilelikte kansızlık


Hamilelerde mutlaka demir takviyesinin yapılması gerekir.Çünkü hamile kişi sadece kendi için değil beslediği çocuğu için de demire gereksinim gösterir.Bu nedenle bir çok uzman,hamilelik döneminde mutlaka demir replasman tedavilerinin,yapılması gerektiğini söyler.

Folik asit takviyesinin de çocuğun gelişiminde,çok önemli bir rolü vardır.Bu nedenle hamilelerin,doktor kontrolünde,demir ve folik asit preparatlarını kullanmaları gerekir.Bu hem çocuğun hem de annenin sağlığı açısından kritiktir.

Özellikle hemoglobin değerinin 8 gr/dl’nin altında olduğu durumlar,çocuğun gelişimi açısından son derece büyük bir rüsk taşımaktadır.Bu nedenle,hamilelerdeki hemoglobin değeri 8-10 gramın üzerinde olmalıdır.

Üşümek kansızlık nedeni mi?

Üşümek gerçekten kansızlığın bir bulgusu olabilir.Kanzlığa bağlı olup olmadığını anlamanın çok basit bir yolu var,basit bir tam kan sayımı yapılır ve hemoglobin,hemotoklit düzeylerine bakılır.Bunlar belirlenen cinsiyet ve yaş için normal değerlerin altında ise, söz konusu üşümenin,kansızlığa bağlı olduğunu söylemek mümkündür.

Onun dışında troid fonksiyon bozuklukları yani troidin olması gerekenden daha az çalıştığı durum üşüme nedeni olabilir.

Kansızlık teşhisi


Kansızlık tanısını,kan hastalıkları uzmanının koyması gerekmektedir.Malesef ülkemizde sınırlı sayıda kan hastalıkları uzmanı bulunmakta.Bu nedenle kimi zaman,iç hastalıkları uzmanları ya da çocuk hastalıkları uzmanları kansızlığın tanısını koymaktadır.

Tanının konulmasında yapılması gereken ilk ve en basit şey,tam kan sayımının görülmesidir.Hemoglobin,hemotoklit ve kırmızı küre değerlerinin düşük olması,yaş veya cinsiyet açısından belirlenen değerlerden daha düşük olması kansızlığı gösterir.

Ardından,kansızlığın nedenine yönelik birtakım tetkikler yapılması gerekir.Kırmızı kürelerin yaşam sürelerinin kısalması ile karakterize olan ve hemoliz denilen bir klinik durumda kansızlık nedenidir.Buna yönelik laboratuar testleri istenir.Bütün bu ayrıntılı testler sonrasında,tanıya ulaşmakta sıkıntı varsa,kemik iliği örneklemesi yapılabilir.Kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi denilen yötem ile hem kemik iliğinin morfolojik yapısını hem de hücrelerin üzerindeki birtakım işaret değerlendirilerek,hastalığın nedenine yönelik bir değerlendirme yapmak gerekir.

Kan Yapan Yiyecekler


Demir eksikliği tedavisinde diyetin oldukça önemi vardır.Özellikle haftada en az iki defa kırmızı et yenilmelidir.Birtakım efsane yiyecekler vardır,hepimiz hatırlarız;Temel Reis.Ispanak demir yönünden zengindir fakat çiğ yenilmeyip,haşlandığında besin değeri azalır ve demir içeriğinde ciddi oranda kayıp olur.

Bunların dışında pekmez veya benzeri yiyecekler hakkında söylenenlerde çok doğru değildir.Bunların demir içerikleri çok yüksek değildir.Kısacası pekmezdeki demir içeriği,demir eksikliğini giderecek oranda değildir.

Anne ve babaların önerdiği dalak,karaciğer vb. besinlerin demir içerikleri iyidir fakat eğer bunlardan hoşlanmıyorsanız ,günümüzdeki çok basit demir preparatlarını kullanarak bunları yerine koyma şansı vardır.

Bunun dışında ülkemiz gibi taze meyve,sebze,kırmızı ete rahatlıkla ulaşabileceğimiz bir ortamda,ek besinlerin,vitamin preparatlarının,gelişigüzel yararı olmayacaktır.Serum demir ve ferritin düzeyi,folik asit değerleri normal olan birinde demir takviyesine gerek olmaz.

Bu nedenle sağlıklı beslenen bir kişide ek vitamin destekleri yararlı olmamaktadır.

Kansızlık Tedavisi


Kansızlığın tedavi edilebilmesi için,öncelikle kansızlığın nedenleri çok iyi bilinmesi gerekir.Örneğin,kansızlık demir eksikliğine bağlı ise,uygun bir demir tedavisi ile kansızlığın engellenmesi,demirin yerine konulması mümkündür.Benzer durum,B12 ve folik asit eksikliği içinde geçerlidir.B12 ve folik asit replasmanları ile,kan düzeylerini hemoglobin ve hemotoklit değerlerini normal düzeylere yükseltmek mümkündür.

Kansızlık tedavisinde başarıya ulaşmak için,mutlaka nedenin iyi aydınlatılmış olması gerekir.Kimi durumlarda eğer bu,ciddi kan hastalığına bağlı ise,ona yönelik tedavi uygulamak gerekir.Örneğin bu bir lösemi bulgusu ise,löseminin kendisinin tedavi edilmesi gerekir.

Kansızlık kimi durumlarda tekrarylayabilir.Bunlar içerisinde özellikle bayanlarda adet kanamalarının ısrarla devam ediyor olması,sık doğumlar gibi sebepler,eksik olan demiri yerine koysanız dahi bir zaman sonra yeniden kansızlık sebebi olabilirler.Böyle durumlarda hastaların yakınen izlenmesi,ve demir depolarının asla boşalmamasını sağlayacak şekilde akılcıl tedaviler uygulanması ve hemoglobin düzeyinin belli bir düzeyde tutulmaya çalışılması gerekir.

Demir eksikliğine bağlı kansızlık (anemi) tedavisi


Eğer kansızlık sorunu demir eksikliğine bağlı olarak oluşmuş ise;
Doktorlar tarafından uygun görülen demir vitamini düzenli olarak kullanılmalıdır.Demir takviyesi yaklaşık 3 ay kadar kullanılacağından alımı kolay,hafif ve tadı yerinde bir demir ilacı için doktorunuza istekte bulunun.

Demir eksikliğine bağlı kansızlık (anemi) hastalığın da,yanlızca demir ilacı kullanılarak takviye almak yerine,gerekli besinler tüketilerek de bu eksik giderilmeye çalışılır.
Genellikle şu şekilde bir beslenme yolu tercih edilir;

1. Kırmızı et, kuru baklagiller, kuru meyve, yeşil yapraklı sebzeler, pekmez ve kakaonun daha çok tüketilmesi fayda sağlar.

2. Demirin bağırsaklarda emilimini artırmak amacıyla, C vitamini almanız önerilir.Günce 100 mg kadar C vitamini alımı idealdir.

3. Demir yönünden zengin besinleri şu şekilde sıralamak mümkün; (baklagiller, mercimek, darı, nohut, koyu yeşil renkli sebzeler, pekmez, demirle zenginleştirilmiş tahıl ürünleri, kuru kayısı, kuru şeftali, balkabağı, ayçekirdeği, fıstık, ceviz, badem, soya fasülyesi vb.).

4. Yine Demir ilacının vücutta depolanma şansını artırmak için buna yardımcı olarak yoğurt tüketilmelidir.

5. Kafein,süt ve süt ürünleri,yumurta gibi besinler Demir emilimini azaltacağından kansızlık süresi boyunca çok az miktarda tüketmekte fayda vardır.

Demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık (anemi) problemi yok ise demir alımına gerek yoktur.

Çünkü demir’in fazla tüketimi,damar sertliğine neden olabilir.

Toprak yeme isteği kansızlık belirtisi


Pika,zararlı ve besleyici nitelik taşımayan,toprak, kum, boya gibi maddeleri yeme isteğinden doğan bir çeşit yeme bozukluğudur.

Pika ,genellikle küçük yaşlarda baş gösteren ve kendiliğinden kaybolan bir durumdur.
Çocuklardaki toprak yeme isteği kansızlık belirtileri arasında gösteriliyor.Hatta öyleki uzmanlar kansızlığın en bariz belirtileri arasında toprak yeme isteğinin olduğunu belirtiyor.Çocuklarda kansızlığın en yaygın nedenlerinden biri şüphesiz, demir eksikliği.

Toprak yeme kansızlık belirtisi olduğu gibi,kansızlığın başlandıç sebepleri de olabiliyor.Tanımlaması tam olarak yapılamasa da, demir eksikliği görülen kişilerde gıda olmayan maddeleri yeme eğilimi gözlemleniyor.

İyi akşamlar ben kan ilacı aldıktan yarım saat sonra unutup yoğurt yedim ve ağzımda tuhaf bir tat oldu ve halsizleştim zehirlenmiş olabilir miyim