Şiddet uygulayan çocuğun ailesi de suçlu

Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç, son yıllarda artan şiddetin önüne geçmek için ailelere çok iş düştüğünü belirtiyor.


Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç, “Bir ailede erişkinler evde silah bulunduruyorsa ve bu silaha da kolayca ulaşılıyorsa erişkinlerin ihmali var demektir. Bir olay olduğunda çocuğun silaha ulaşabilmesinden anne babanın da sorumlu tutulmaları gerekir” diyor.

Sizce son zamanlarda çocuk ve gençlerde şiddet olayları neden artış gösterdi?

Çocukların ve gençlerin son zamanlarda şiddet ve özellikle silah kullanmasıyla ilgili bir artış var. Burada en önemli sorun bir çocuğun silaha kolay ulaşabilmesi. Öncelikle evde silah bulunması sakıncalı. Eğer evde yaşayanlar o silahın nerede olduğunu biliyorsa ve kolay ulaşılıyorsa, silah yetişkinler tarafından kontrol altında tutulmuyorsa bu yetişkinlerin ihmalidir.

Ailelerin üzerine düşen görev nedir?

Çocuklar davranışlarının sonuçlarını önceden tayin edemez. Çocuk somut düşünür, onun için ceza yoksa suç yoktur. O anlık kızgınlıkla ceza almayacağını düşünerek bir karar verir. Eğer aile çocuktan haberdar değilse çocuk her şeyi yapabilir. Ayrıca eğer bir ailede şiddet uygulanıyorsa, sorunlar şiddet kullanılarak çözülmeye çalışılıyorsa çocuk bu davranışı model alır.

Çocukların, şiddet göstermesini arttıran itici bir güç var mıdır?

“Her insanın içinde şiddet vardır” gibi çok kullanılan söylem aslında doğru değil. İçimizde öfke, kızgınlık gibi duygular olabilir ama şiddet kullanmak çevreden öğrenmeyle hayata geçen bir davranış biçimidir. Harekete geçiren güç çevremizden aldığımız mesajlardır. Hangi davranışımıza izin verilmez, hangisine verilir biz bunu çevremizden yani aileden, okuldan medyadan öğreniriz.

Eğer toplum insanın olumsuz duygularını, öfkesini açıkça başkalarına yönelik şuddet kullanarak ortaya koymasını normal karşılıyorsa, hatta destekliyorsa bu durumu delikanlılık, güçlülük olarak görüyorsa çocuk da bir sorun olduğunda şiddet uygulamayı normal görecektir. Bu bakış açısının yaygınlaşmasında ben medyanın çok payı var diye düşünüyorum. Yayınlarda topluma nasıl bir mesaj verdiklerini biraz daha iyi düşünmelerini diliyorum.




Evinize silah sokmayın


Çocukların silaha yönelmemeleri için ne yapılmasını önerirsiniz?

Çocuklar silaha ulaşabiliyorsa o silahtan sorumlu olan erişkinin işlenen suçtan sorumlu tutulması gerekir. Çocuklar onsekiz yaşına gelinceye kadar kanunen anne babanın ya da kanuni olarak vesayeti üstlenmiş kişiler ya da koruma altında ise devletin kurumlarının sorumluluğu altındadır.

Bu sorumluluğun gereklerini yerine getiremeyen kişilere silah verilmesi çok tehlikeli bir durum. Kontrolsüzce silah dağıtılmasının önüne geçmek gerekir. Bir toplumda bu kadar çok evde silah bulunmasını ve silahlara bu kadar kolay ulaşılmasını sakıncalı buluyorum. Silah alma konusuna sınırlama gelmesi ve evlerde silah bulundurmanın önüne geçilmesi gerekir.

Aileler neler yapabilir?

Aile, çocuklarının nerede olduğundan ve ne yaptığından haberdar olmalı.

Anne babalar özellikle TV karşısında bazı dizileri ve filmleri çocuklarıyla birlikte izleyerek çocuğa doğru mesajların gitmesini sağlamaları gerekiyor.

Aile, çocuğuna şiddet uygulamanın sorun çözme biçimi olamayacağı konusunda örnek olunmalı.