Yamaç Paraşütü

Yamaç paraşütü, birkaç yenilikçi havacı tarafından 1980'li yılların başlarında serbest paraşütlerle yamaçlardan koşarak kalkmalarıyla başlamış oldu.Zamanla paraşütlerin aerodinamik yapılarının gelişmesiyle birlikte performansları da arttı.Ve serbest paraşütlerden ayrılarak, planör,deltakanat gibi amacı uçuş olan bir alet haline geldi.

Günümüzde pilotların da tecrübesine bağlı olarak, yamaç paraşütü ile küçük tepelerden kalkılıp,yüzlerce metre yukarılara çıkılabilmekte ve saatlerce havada kalıp kilometrelerce uzaklara uçulabilmektedir.
Katlandığında bir sırt çantasına sığacak kadar küçülebilmesi ve ağırlığının da çok az olması bazı dağcıların ilgisini çekmiştir ve dağların zirvelerinden yamaç paraşütüyle uçarak inenler vardır.

Türkiye'de yamaç paraşütçülüğü hızla gelişmektedir.Ve ülkemiz uçuşa çok elverişli noktalara sahiptir.Hemen her şehrimiz civarında uçuşa uygun bölgeler bulunabilir.Burada özellikle, Türkiye’nin ve dünyanın en iyi uçuş noktası sayılabilecek Ölüdeniz e sahip olduğumuzu belirtmek lazım.Ayrıca Antalya-Kaş,Denizli,Isparta,Erzincan,Eskişehir,Erzurum,izm ir,Bolu,Akşehir uçuşa elverişli diğer şehirlerimizden bazılarıdır.

Yamaç paraşütünü diğer hava araçlarıyla kıyaslarsak öğrenmesi en kolay olanıdır.Belli sağlık koşulları içerisinde hemen herkes yapabilir.Bunun için ülkemizde başvurabileceğiniz birçok kulüp,dernek,kurs,şahıs,şirket, vs. vardır.Ülkemizde bu sporun eğitimini veren ve yapan yaklaşık 40 civarı üniversite kulübü vardır.Tabi üniversite kulüplerinin bir çoğunun kendi üniversite öğrencisi haricinde öğrenci kabul etmediği bilinmektedir.Yamaç paraşütünün pahalı bir spor olduğu bilinen bir gerçektir.
Kullanılan malzemeler Türkiye de üretilmemektedir ve maliyeti oldukça fazladır.Bu yüzden üniversite kulüplerinde eğitim alan öğrencilerin maddi açıdan büyük avantajları vardır. Fakat bu noktada seçim yapmadan önce oldukça hassas davranmak gerekir.Pilotaj hatalarında ve bunun doğurduğu sonuçlarda alınan eğitimin büyük paya sahip olduğu asla unutulmamalıdır.Eğitimin güvenilir eğitmenler tarafından ve güvenli malzemelerle yapılması gerektiği unutulmamalıdır.Yamaç paraşütü medya tarafından ne kadarda tehlikeli olarak gösterilse bile aslında kurallarına uyulduğu ve ciddi bir eğitim alındığında sanıldığı gibi tehlikeli olmadığı görülmektedir.

Birazda bu sporda kullanılan malzemelerden bahsedelim.

Bu sporu yaparken kullanacağımız alete yamaç paraşütü,parapente(Fransızca),paraglider(İngi lizce) gibi isimler verilir.Yamaç paraşütünün bez kısmına kanopi , kanat veya kubbe adı verilir.Yamaç paraşütünde kullanılan malzemeler teknolojinin gelişmesiyle artık yüksek kaliteli ve güvenilir malzemeler haline gelmiştir.Yeni kanopiler dacron polyesterden dikilirler ve yırtılması çok zordur.Yırtılsa bile özel dikişi ile yırtığın büyümesi engellenmektedir.Oturulan kısmına ise harness denir ve uzun uçuşlarda kullanılan harnesslerde birde yedek paraşüt mevcuttur.Bahsettiğimiz pilot harnesslerde sırt ve yan korumalar bulunmaktadır.Eğitimlerde ise basic harness denilen harnessler tercih edilmektedir.Yüksek irtifa uçuşları mutlaka pilot harnessler ile yaptırılır.

Yamaç paraşütünde kullanılan iplerin bir tanesi 130 kg çekere sahip iplerdir ve yamaç paraşütünde onlarca ip vardır.Su geçirmez ve çok hafiftirler.İplerin bağlı olduğu vidaların çekeri ise 410 kg dır.Kolonların bağlandığı kolonların çekeri ise çok daha fazladır.
Bu Görsel Silinmiş veya Bulunamadı!
Diğer bir temel malzeme ise kask tır ve bunun yanında variometre,rüzgar ölçer,uçuş tulumu,uçuş botu ise kullanılan diğer malzemeler arasında yer alır.

Yamaç paraşütünde sağ ve sol olmak üzere iki fren bulunmaktadır ve bu sayede istediğimiz yere çok yumuşak iniş yapma imkanımız bulunmaktadır.Yani çoğu insanın düşündüğü gibi yamaç paraşütü rüzgar nereye eserse oraya değil,siz nereye isterseniz oraya gider.
Yamaç paraşütü eğitimi önce teorik eğitimle başlar.Teorik eğitimde; malzeme bilgisi,aerodinamik,uçuş tekniği,makro ve mikro meteoroloji anlatılan bazı konulardır.

Teorik eğitim sonrası öğrenciler yer eğitimine geçerler.Yer eğitiminin maksadı öğrencilere yerde paraşütle olan reflekslerinin gelişmesini sağlamak ve temel hareketleri öğrenmektir.Öğrencinin durumuna göre 1-3 gün arası sürer.Yer eğitimini bitiren öğrenci önce 30-40 metre yükseklikteki tepelerden 20-30 civarı başlangıç uçuşu gerçekleştirir.Bu uçuşlar çok kısa süreli olup öğrencinin tecrübesinin arttırılması ve hareketlerin(dönüşler,kalkış ve iniş vb.) öğretilmesi amaçlanır.Daha sonra gitgide yükselerek eğitim sürdürülür.Başlangıç eğitimi biten öğrenci artık yüksek irtifa eğitimine hazır hale gelir.Bu eğitim süreci öğrencinin becerisi ve hava koşullarına da bağlı olarak sürer.Başlangıç eğitimi tüm koşullar uygunsa ortalama 5-10 gün arası sürer.Yer eğitimi ve başlangıç eğitimi genelde biraz yorucu geçer.Fakat ayağınız yerden kesildiği ilk andan itibaren her şeyi unutur gökyüzünün ve uçmanın keyfini, özgürlüğün tadını çıkarırsınız.

Nede olsa özgürlük rüzgarda sakLi....
Bu Görsel Silinmiş veya Bulunamadı!

TARİHÇE:

Yamaç Paraşütü tarihi, garip bir şekilde NASA’nın uzay çalışmalarındaki gelişimi ile bağlantılı. Bu sporun kim tarafından bulunduğu tüm diğer macera sporları gibi efsanelerden ibaret olsa da fikri ilk aklına koyanın 1963 yılında Nasa’dan David Barish olduğunu söyleyenler var.
Yine de 1970’lerin sonlarında çekilmiş bazı fotoğraflar ve video kayıtlarında Amerikalı çılgın Sky- diving cilerin paraşütleriyle ufak tepelerden atlarken kayıtları mevcut.
Tam da bu aralarda Fransız Alplerinde bir kasaba olan Mieussy'de de 3 paraşütçü çocuk bir paraşütle bir tepeden kalkış fikrini kafalarında geliştirdi. Bu üç çocuktan Jean Claude Betemps tarihte ilk olarak bir tepeden paraşütle kalkış yapan kişi ünvanını taşımakta. Dünyanın ilk yamaç paraşütü okulu "Club des Choucas" adı altında 1979 yılında burada kurulmuş. Tabi burada kullanılan paraşütlere yamaç paraşütü denilemez. Uçak paraşütünden bozma malzemeler ile yamaçlara yakın yapılan ilk uçuşlardır bunlar. İnsanoğlu, her 3 metre ilerlemede 1 metre irtifa kaybeden, 5 kilodan daha hafif olan bu paraşütlerle uçmaya çalıştı, ta ki 1980’lerin ortalarında birileri delta kanatçıların yaptığını yapıp yükselen sıcak havayı kullanarak daha uzun sure havada kalabildiğini farkedene kadar.

Bu tarihten itibaren, kumaşı, aerodinamiği ve iskeleti sürekli gelişen sporun, kitlelerin yapabileceği kadar güvenilir standartlara ulaşması 1986’yı buldu.
Sonra mı? Gelsin rekorlar!! Kanadalı bir pilot 21 Haziran 2002 tarihinde 423.4 km kat ederek yamaç paraşütü ile düz uçuş dünya rekoruna imzasını atmıştır.
26 Eylül 1988’de Jean-Marc Boivin adlı bir Fransız, Everest'in zirvesinden yaptığı kalkışla irtifa rekor olayını, yamaç paraşütünün ilk yıllarında bitirmiş durumdadır.

MALZEME:

Bu sporu yaparken kullanacağımız alete yamaç paraşütü, parapente
(Fransızca), paraglider (İngilizce) gibi isimler verilir. Yamaç paraşütünün bez kısmına kanopi, kanat veya kubbe adı verilir. Yeni kanopiler özel bir polyesterden (dacron) dikilirler ve yırtılmaya karşı çok dayanıklıdır. Yırtılsa bile özel dikişi ile yırtığın büyümesi engellenmektedir. Kaliteli ve yoğun polyester, paraşütün performans, güvenilirlik ve en çokta stabilitesini, uzun kullanımlardan sonra dahi korumasını sağlar. 600-700 saatlik uçuş sonrası bile...

Oturulan kısma, harness adı verilir ve uzun uçuşlarda kullanılan harness’lerde bir de yedek paraşüt mevcuttur.

Yamaç paraşütünde kullanılan iplerin herbiri 130 kg çekecek güçtedir. Bu ipler su geçirmez ve çok hafiftirler. İplerin bağlı olduğu vidalar, rahatlıkla 410 kiloyu çekebilir. Kolonlar ise çok daha güçlüdür.

Diğer bir temel malzeme ise kasktır. Bu sporda görüşü engellemeyen ve olabildiğince hafif kasklar kullanılıyor. Ağır bir kask uzun uçuşlar sonrasında boyun ağrısına yol açabilir.

Bunun yanısıra variometre, rüzgar ölçer, uçuş tulumu, uçuş botu ise kullanılan diğer malzemeler arasında yer alır.

Yamaç paraşütü yapmak için özel bir kıyafet şart olmasa da, kalkış ve inişlerde bilekleri korumak için bir çift bot giymekte yarar var.

Yamaç paraşütünde sağ ve sol olmak üzere iki fren bulunur ve bu sayede istediğiniz yere çok yumuşak iniş yapma imkanı doğar.Yani çoğu insanın düşündüğü gibi yamaç paraşütü rüzgar nereye eserse oraya değil, siz nereye isterseniz oraya gider.

Telsizi de bu malzemeler arasında sayabiliriz. Belli stratejik atlayışlarda, bir telsize sahip olmanın büyük yararlarını görebilirsin.

NEREDE YAPILIR?

Türkiye’de nerede yapılır?

Ne mutlu bize ki, Türkiye'de yamaç paraşütçülüğü hızla gelişiyor. Hemen her şehrimizin civarında uçuşa uygun bölgeler var. Ama içlerinden bir tanesi var ki, yamaç paraşütçülerinin mabedi olarak biliniyor: Babadağ. Nam-ı diğer Ölüdeniz. Babadağ, yurdumuzdaki birçok zenginlik gibi ilk olarak 1990 yılında yabancı pilotlar tarafından keşfedilip, hemen arkasından üniversite kulüplerimizce sahip çıkılıyor. 1700-1900 metre arasında kalkışa uygun olan Babadağı’ndan aşağı iniş süresi ortalama 45 dakika civarında. Tecrübeli pilotların, yükselen hava akımlarını değerlendirerek saatler süren uçuşlar yapması da mümkün. Ölüdeniz, Türkiye'de ve Dünya'da ender bulunacak güzelliğiyle tüm yamaç paraşütçülerinin gözbebeği.

Ayrıca Antalya (Asas: 1000m., Akçalı:380m., Tünek tepe:650m.), Gökova:850m., Denizli (Çökelez:600 m.,Kaklık:300m.,Honaz: 2000m.), Erzincan (Çakırman: 750m.), Eskişehir (C Tepesi: 230 m.), Erzurum (Palandöken: 3200m.),İzmir (Güzelbahçe:220m., Ödemiş:1200m., Bozdağ:1350m.), Bolu (Abant:650m.), Bursa (Uludağ:2000m.), Kayseri (Alidağ:600.m), Ordu (Boztepe:530m.), Manisa (Spil:1500 m.) uçuşa elverişli diğer şehirlerimizden bazıları.
Tabi sırf mekanları bilmek yetmiyor.

Havacılık kulübü olan üniversitelerimizden bazıları:
ODTÜ, Hacettepe, İstanbul, Bilkent,Kocaeli, Ege, İnönü, Ankara, Uludağ Üniversiteleri..

Dünyada nerede yapılır?

İşin aslını söylemek gerekirse, yamaç paraşütü için tüm dünyadaki otoritelerce şiddetle önerilen Ölüdeniz gibi bir cennetimiz varken, başka bir yere gitmenize gerek yok. Ama ille de tedbil-i mekanda ferahlık vardır diyorsanız...

İşte size birkaç öneri:
BULGARİSTAN: Dünyanın gizli kalmış yamaç paraşütü merkezlerinden biri. Fiyatlar makul, seçenek bol.
A.B.D. Kaliforniyaunlap Flight Park (Fresno), South Bay, Westlake, La Jolla Nevada (Kuzey Sierra uçuş bölgesi)
Utah Wyoming(Jackson hole)
FRANSA: Granier Dağı,Roc de Chere (görsel france)
AL MANYA: Bavyera Alpleri
ITALYA: Grappa Dağı
MEKSİKA: La Salina, Baja
İNGİLTERE: Rhossilli, Gower Deltası, The Blorenge, Abergavenny.
Pandy, Brecon Beacons. Yarışlara evsahipliği yapar.
Talybont, Brecon Beacons. Muhteşem manzarası var.
Snowdon Bölgesi: Çeşitli seçenekleri ve güzel manzarası olan bir bölge.

FAYDALI BİLGİLER:

Kurs alırken kullanılan paraşütler deneyim kazandığınızda terkedeceğiniz bir malzeme olduğu için, ilk 6 ay kendi paraşütünüzü alarak boşu boşuna masraf yapmanıza gerek yok.
Aman kalkış ve inişte, bileklerinizi korumak için bot giymeyi unutmayın.
Eğer tek başınıza uçmayı kafanıza koyduysanız, mutlaka eğitim almanız gerekiyor. Yamaç paraşütü eğitimi önce teorik eğitimle başlar. Teorik eğitimde; malzeme bilgisi, aerodinamik, uçuş tekniği, makro ve mikro meteoroloji anlatılan bazı konulardır.
Teorik eğitim sonrası yer eğitimi başlar.Yer eğitiminin amacı, yerde paraşütle ilgili reflekslerin gelişmesini sağlamak ve temel hareketleri öğrenmektir. Öğrencinin durumuna göre 1-3 gün arası sürer. Başlangıç eğitimi biten öğrenci artık yüksek irtifa eğitimine hazır hale gelir.Başlangıç eğitimi tüm koşullar uygunsa ortalama 5-10 gün arası sürer.

Kimler yapabilir?
Avrupa’da çok yaygın olan bu sporu 10 ile 80 yaş arası sağlıklı herkes yapabilir. Sanılanın aksine yamaç paraşütü kas değil soğukkanlılık gerektiren bir spor olduğu için kadı nlar daha başarılı. Bütün yapmanız gereken sağlam düşünüp iyi dinlemek. Bizden söylemesi..

Bir yamaç paraşütü ne kadara mal olur? 0 km bir paraşüt harness i ile birlikte yaklaşık 3600 ile 5000$ arasında satılmakta.

Yamaç paraşütü ne kadar süre kullanılabilir? Yoğun bir kullanım söz konusuysa, 4 yıllık bir kullanımdan sonra yenilenmesinde yarar var. Tabi fiyatının yüksekliği söz konusu olunca ikinci el paraşütleri yarı fiyatına almak da mümkün ama kullanım ömrü uzun olmayacaktır. Zaten teknoloji o kadar hızlı ilerliyor ki değiştirme zamanı geldiğinde yeni modellere geçmekte fayda var.

Yamaç paraşütü güvenli midir? Sonuçta bu da bir doğa sporu olduğuna göre ne kadar tehlikeli olmasını istiyorsanız o kadar tehlikeli olacaktır. Ancak eğitmenleri iyi dinler, kullandığınız malzemenin sağlam olduğundan emin olursanız riski azalır.

Tabi yine de adı üzerinde: "doğa sporu"... Tabiat anaya da ne kadar güvenebileceğinize siz karar verin.