Boomerang

Boomerang Nedir?
Boomerang kollarında özel bir profili olan "V" şeklinde düz bir ağaç parçasıdır. Doğru atılırsa aerodinamik yapısı ve özel şekli nedeniyle eliptik bir uçuştan sonra geri dönebilme özelliğine sahiptir.

Avustralya kıtasının yerlileri olan aborijinlerin yüzyıllardır vazgeçilmez eşyası olan boomerang'lar bu kıtanın sembolü olmuştur. Kıtanın keşfi boomerang'i dünyaya tanıtmış ve yıllar sonra da Avrupalı ve Amerikalılar'ın yoğun ilgisi sayesinde yepyeni bir açıkhava sporuna dönüşmüştür.

Onlarca ulusal takım, yüzlerce klüp ve binlerce meraklısıyla düzenlenen ulusal ve uluslararası yarışmalar ile alternatif sporlar arasına girmiştir.

Günümüzün boomerang'ları yeni şekilleri, atış teknikleri ve yapıldıkları yüksek teknoloji malzemeler ile geleneksel boomerang'lardan oldukça farklıdır. Uçuş şekilleri, süreleri ve menzilleri ise daha 10 yıl önce bile hayal edilemeyecek kadar gelişmiştir.

Günümüzdeki tüm modellerin türediği birkaç esas şekilden bahsedilebilir. Bunlar;

* Geleneksel
* V
* Çengel
* Çok Kanatlılar
* Mta

Geleneksel:Herkesin tanıdığı orjinal şekil de denebilir. Kollar arası açısı 100-120 derecedir. Her türlü atışa imkan sağlar fakat tutması diğer modellere göre daha zordur.

V:Kollar arası açısı 40-90 derecedir. Yarışma ve sportif amaçlı modellerdir.

Çengel:Uzun mesafeli atışlar için geliştirilmiştir. Uçlarına ağırlıklar eklenerek menzili daha da uzatılabilir.

Çok Kanatlılar:3 yada 4 kolludur. Kısa menzilli, atması ve tutması kolaydır.

Mta:Havada en uzun kalma yarışması için geliştirilmiştir. Diğer modellerden daha hafif ve incedir.

Yanlış Bilinen Gerçekler
Boomerang'lar hakkında çok az şey bilinir ve bunların da birçoğu yanlıştır. İşte bunlardan bazıları...

Avustralya yerlileri tarafından günümüze kadar kullanılmış ve geliştirilmiş olduğu için boomerang bu kıta ile özdeşleşmiştir. Ancak Avustralya dışında Hindistan, Mısır, Hollanda, Danimarka, Almanya, Sudan ve Tazmanya gibi çok farklı bölgelerde de boomerang'lar ve benzeri sopalar bulunmuştur. Hatta Mısır firavunu Tutankamun'un mezarında öteki yaşamında da kullanması için konulmuş çok sayıda boomerang'a rastlanmıştır.

1973 yılında Avustralya 'wyrie' bataklığında bulunan en eski ahşap boomerang 10.000 yıllıktır.

Geri dönebilen boomerang'lar hiçbir zaman avlanmak için kullanılmamışlardır. Çünkü hafif ve küçük olan bu sopalar av için düşünülen hiçbir canlıyı öldürecek ya da yaralayacak kadar güçlü değildir. Aborijin'ler avlanmak için daha ağır, büyük ve kalın olan geri dönmeyen av sopaları 'kylie' kullanmışlardır. Atıcılık becerilerini geliştirmek için kullandıkları geri dönebilen boomerang'lardan aborijin'ler kazmak, kesmek, ateş yakmak hatta müzik yapmak için bile yararlanmışlardır.

Boomerang'ların kolları simetrik ve aynı değildir. İki kolun şekilleri, kesitleri, boyları ve ağırlıkları farklıdır.

Aynada farklı görünen herşey gibi boomerang'ların da sol ve sağ el için olanları vardır. Kollarındaki kesitleri farklı olan bu iki tipin atma ve uçuş yönleri zıttır.

İyi bir boomerang ile kuralları uygulayarak bir kaç denemede geri dönebilen bir atış elde etmek herkesin yapabileceği kadar basittir.

Rekorlar
Uluslararası turnuvalardakı bazı yarışmaların orjinal isimleri,
açıklamaları, rekorlar ve rekortmenleri şöyle sıralanabilir;
consecutive catch;
Boomerang'ı hiç düşürmeden arka arkaya atıp tutmak…
rekor:1251 kez.Yannick Charles, Fransa.1995
juggling;
İki boomerang'ı yine hiç düşürmeden arka arkaya atıp tutmak,
ama biri daima havada olmalı...
rekor: 555 kez. Yannick Charles, Fransa.1995
fast catch;
Boomerang'ı en kısa sürede 5 kez atıp tutmak, her defasında
en az 20 metrelik atışlar yapmak şartıyle...
rekor: 14.98 saniye.Adam Ruhf, Amerika.1996
doubling;
İki boomerang'ı aynı anda atıp ikisini birden tutmak…
rekor: 30 kez. Chet Snouffer, Amerika.1986
long distance;
En uzun mesafeli atış, boomerang'ın geri dönüp atılan hattı
geçmesi şart...
rekor: 149.12 metre. Michel Dufayard, Fransa.1992
mta100;
Havada en çok kalan atış, boomerang'ı 100 metre çapında bir daire içinde
atmak ve tutmak şartıyla...
rekor: 84.67 saniye. Fridolin Frost, Almanya.1989

Nasıl Geri Gelir?
Boomerang'ların nasıl geri gelebildiklerini anlamak için eski fizik bilgilerimizi hatırlamamız gerekiyor.Boomerang kanadı da tıpkı bir uçak kanadı gibidir.Altı düz üstü bombeli olan bu kesitden hava geçtikçe alt ve üst yüzeylerdeki basınç farkından dolayı bir kaldırma kuvveti oluşur (şekil 1).Bu kuvvet uçakların, kuşların ve boomerang'ların uçmasını sağlar.

Boomerang fırlatıldığında ileriye doğru giderken aynı zamanda kendi içinde de döner.Boomerang'ın uçuş yönüyle aynı yönde dönen kolunun toplam hızı, atış hızıyla dönüş hızının toplamına eşittir.Atış yönüne göre ters yönde dönen kolunun hızı ise, atış hızından dönüş hızının çkarılmasına eşittir (şekil 2).

Yani atış yönünde dönen kol, ters yönde dönen koldan daha hızlıdır, bu da daha fazla kaldırma kuvveti demektir.Bu arada uçuş esnasında dönerken, saniyede bir çok kereler bu kolların yer değiştirdiğini de unutmamak gerekir.

İşte bu farklı kaldırma kuvvetinin ve açılı şekilde dönen herşeyin etkisinde kaldığı jiroskopik etkiyle, boomerang düz gitmek yerine yükselerek yaya çizmeye başlar.Daha sonra hızı azalmaya başlayan boomerang'ın yükselmesi biter, uçuş açısı farklı kaldırma kuvvetinin etkisiyle yataylaşmaya başlar.Dönüş yolunda olan boomerang gücü tükendikçe alçalır, yavaşlar ve yataylaşır.

Uçuşın sonunda ise neredeyse olduğu yerde yatay olarak dönmeye ve alçalmaya başlar.Bu tam sizin ellerinize konduğu andır.

Hernekadar inanılmaz ve anlaşılmaz görünse de boomerang'lar gerçekten geri geliyor.Bir atış yapın ve kendi gözlerinizle görün…

Atmayı Öğrenme
Boomerang atmanın basit kurallarını öğrenmeden önce atış yapılacak yere ve hava şartlarına biraz açıklık getirmek gerekiyor. En uygun yer tercihen çim yeşil bir alandır.Kum bir plaj da kumda hareket etmenin zorluğunu göze alırsanız uygun olabilir.Bu alanın büyüklüğü boomerang'ınızın menzilinin enaz 2-3 katı olmalıdır.Ani bir rüzgar boomerang'ınızı tahmin edemiyeceğiniz yerlere savurabilir.

Bu alan kesinlikle boş olmalıdır.İnsan, hayvan, ağaç, direk, eşya, araba ya da boomerang'ınızın çarpmasıyla zarar verebileceği herhangi birşey bulunmamalıdır.Eğer çevrenizde bunlardan birisi ya da birkaçı varsa veya denize çok yakınsanız, er ya da geç boomerang'ınızın bunlardan birisine çarpacağından ya da denize denize düşeceğinden emin olabilirsiniz (murphy kuralı gibi bir şey&#8230.

Çok hafif bir rüzgar idealdir.Hatta bu rüzgar gereklidir.Rüzgarsız bir günde de iyi atışlar yapılabilir.Fakat rüzgarlı bir havada özellikle de yeni öğrenirken yapılacak en iyi şey uçurtma uçurmak olabilir.

Boomerang'ı daima düz yüzeyi dışarı, bombeli ya da boyalı yüzeyi sizden yana olacak şekilde tutmalısınız. Boomerang'ı sadeece baş ve işaret parmaklarımızla tutmak yeterlidir, gerekirse orta parmakla da destek olabiliriz. Tüm kolunuz hatta vücudunuz ile atmalısınız.Kuvvetli atmak yerine bol devirli atmak daha faydalıdır.

Boomerang atarken dikkat edilmesi gereken üç açı vardır ;

1.tutuş açısı
2.rüzgarın geliş yönüne göre atış açısı
3.yer düzlemine göre atış açısı


Rüzgarlı havada daha dik, durgun havada daha eğik,ama hiçbir zaman yatay değil…

Rüzgarı tam karşınıza alınca sağ elini kullananlar sağa,sol elini kullananlar ise sola doğru atmalıdır.

Boomerang'ı uçmayacağından endişe ederek yükseğe atmak yerine, yer düzlemine göre cok az bir açıyla atmak gerekiyor.Bunun en pratik yolu ise başta göz kararı bu açıyı saptayıp,atış yönünde o yüksekliğe uyan bir nokta bulmak ve bundan sonraki atışları o yöne doğru yapmaktır.

Bu açılardaki sapmalar boomerang'ın farklı yerlere gitmesine yol açar. Bu bizi üzse de bir sonraki atışı düzeltebilmemiz için de bazı ipuçları içerir.Bu sapmaları,etkilerini ve düzeltmek için neler yapılası gerektiğini bir sonraki bölümde inceleyeceğiz.

Eğer başarılı bir atış yapmışsak,boomerang yavaşlamış,yatay duruma gelmiş bize doğru dönerek alçalıyorsa ve göz hizamızın da altına inmişse Artık onu iki elimizin avuç içiyle (parmakları açmak şartıyla&#8230 yakalayabiliriz.

Atmayı Geliştirme
Boomerang atarken karşılaşılan problemler ve nedenleri : (şekillerde sağ el boomerang'ı gösterilmiştir,sol el için tam tersini düşünmek gerekir)
BOOMERANG DÜZ GİDİYOR:

* sağ elini kullanan biri sol el için olan bir boomerang atmış.
* atarken boomerang'ın bombeli yüzü dışa gelmiş.
* boomerang'ın profili çok yetersiz.
* boomerang çok ağır.
* boomerang atılırken bilek yere doğru bükülmüş.
BOOMERANG YERE DOĞRU GİDİYOR,
ANİDEN YÜKSELİYOR VE YERE ÇAKILIYOR:

* tutuş açısı çok fazla,neredeyse boomerang yatay atılmış.
* boomerang'ın kollarından birisinin kaldırma kuvveti daha fazla.
* boomerang kıvrılmış.
BOOMERANG DÜZGÜN UÇARKEN YERE DEĞİYOR:

* çok zayıf bir atış yapılmış.
* tutuş açısı çok dik.
* boomerang'ın kollarından birisinin kaldırma kuvveti daha fazla.
BOOMERANG ATANIN ÖNÜNDEN GEÇİP SAĞINA DÜŞÜYOR:

* rüzgara göre atış açısı büyük,rüzgar geliş yönünden uzaklaşılmış.
BOOMERANG ATANIN ARKASINA GEÇİP SOLUNA DÜŞÜYOR:

* rüzgara göre atış açısı çok küçük,rüzgar geliş yönüne yaklaşılmış.
BOOMERANG DÖNERKEN KISA DÜŞÜYOR:

* yeterli rüzgar yok.
* zayıf bir atış yapılmış.
* yeterli devir verilmemiş.
* tutuş açısı yetersiz.
BOOMERANG ATANIN ÜSTÜNDEN GEÇİP İLERİSİNE DÜŞÜYOR:

* fazla rüzgar var.
* çok kuvvetli bir atış yapılmış.
BOOMERANG YÜKSELİYOR SONRA YERE ÇAKILIYOR:

* yer düzlemine göre atış açısı çok fazla,yükseğe atılmış.
BOOMERANG YERE DOĞRU GİDİYOR SONRA YÜKSELİYOR:

* yer düzlemine göre atış açısı yok,yere doğru atlmış.
BOOMERANG UÇUŞUN SONUNDA S ÇİZİYOR:

* boomerang'ın kollarından birisinin kaldırma kuvveti daha fazla.
* boomerang kıvrılmış.

BOOMERANG FAZLADAN DÖNÜŞLER YAPIYOR:

* çok kuvvetli atılmış.
BOOMERANG MÜKEMMEL UÇUYOR:

* harika,başardınız…

BOOMERANG YAPMAK İÇİN İHTİYACIMIZ OLANLAR :

ölçekli bir boomerang planı;

Beğendiğimiz bir boomerang'tan kopyalayabilir,prensiplere uyarak kendimiz bir model çizebilir,ya da mevcut bir çizimi elde edebiliriz.Bu çizim için ise internetdeki bazı siteleri ya da bu konuyla ilgili kitaplari taramamızda fayda var.

karbon kağıdı;

çizimimizi kontraplağın üstüne aktarmak için gerekecek..Genellikle sağ el boomerang çizimleri vardir ama solaklar endişelenmesin,çizimi ters (negatif) kopyalayarak sol el için yapmak da mümkün.

4-6 mm kalınlığında kontraplak ;

Türkiye'de bulmak zor olsada ,cok katmanlı (8-10) kontraplak boomerang'ın sağlamlığı ve uzun ömürlülüğü açısından gereklidir.Ama yinede bulabildiğimiz 3-4 katmanli olanlarla da yapılabilir.Hemen hemen her marangozda bulabileceğimiz kontraplağın biraz daha iyisi için belki büyük yapi marketlere gitmek gerekebilir.Tek sorun istediğimiz kadar küçük bir parça satıp satmayacakları…

kıl testeresi ;

herhangi bir nalburdan alınabilir.dekopaj aleti olan tanıdığınız var ise hersey daha kolay tabii..

eğe;

herhangi bir nalburdan alınabilir.

zımpara kağıdı;

herhangi bir nalburdan alınabilir.Kalın ve ince olmak üzere iki çeşit almakta fayda var.

cila ve boya;

yine nalburdan veya bir yapı marketden bulabiliriz.Sprey olarak almak uygulama kolaylığı açısından faydalı olabilir.



BOOMERANG PLANLARI :



Canavarın Notu:resimler orjinal boyutludur.Çıktı alabilmeniz için büyük koydum.

BOOMERANG YAPIMI :

Bulduğumuz plan 1/1 ölçekli değil ise ilk olarak planı fotokopi ya da çizerek gerçek ölçeğine getirmemiz gerekiyor.Yapacağımız ölçeğe gelen planı karbon kağıdı kullanarak kontraplağımızın üstüne aktaralım.Kıl testeresiyle boomerang'ı kesip çıkaralım.

Kesip çıkardığımız boomerang'ı üstündeki eğim çizgilerinden ya da kolların kesitlerinden yararlanarak doğru eğimlerde eğelemeye başlayalım.Fazla eğelenen bir yüzeyin geri dönüşü olmadığı için sabırlı olmak ve her yeri aynı oranda ve yavaş eğelemek gerekiyor. Eğer daha önce bir boomerang elinize aldıysanız bu eğimlerin nasıl olacağı konusunda bir fkriniz var demektir.

Yeteri kadar eğelediğinizi düşünüyorsanız artık önce kalın sonra ince bir zımpara ile yüzeyi daha düzgün hale getirmeye başlayabilirsiniz.Pürüzsüz bir yüzey elde edince boomerang'ınızı bir deneme atışına götürebilirsiniz.

Deneme atışında ters giden birşeyler olursa düzeltmek için şu prensipleri hatırlamakta yarar var :

A kısmındaki azalma ;daha çok devir ve daha yüksek uçuşa,

B kısmındaki azalma ;daha az yükseklik ve daha uzun mesafeye,

C kısmındaki azalma ;daha çok devir ve daha iyi geri dönüşe sebep olur.

Boomerang'ımızda bir sorun yoksa artık bitirme işlemine geçebiliriz.

İnce zımpara ile yüzeyi pürüzsüz hale getirdikten sonra bir kat cila sürelim.Ahsap bu katı emebilir ya da istediğimiz etkiyi vermeyebilir.Sorun değil hatta daha iyi..İnce zımpara ile hafif bir temizlikten sonra bir kat daha cila sürebiliriz.

Ahşabın doğal görüntüsünden hoşlananlar için bu kadarı yeterli olabilir. Renk ve desen isteyenler kendi yaratıcılıklarını göstermek zorundalar. Unutmayın ;sadece bombeli üst kısmı boyanıyor.Boyadan sonraki bir kat daha cila da boyayı korur.

Yarışma Ve Oyunlar

Yarışma sahası büyük yeşil bir alandır. Bu alanın ortasına 2 metre çapında atışların yapıldığı bir daire çizilmiştir. Bu dairenin etrafında da değişik yarışmalarda kullanılmak üzere 4, 6, 8, 10, 20, 30, 40 ve 50 metrelik başka daireler vardır. Tek genel kural her atışın 20 metrelik dairenin dışına çıkmasıdır.
ACCURACY : 5 atış. boomerang'ı tutmak yasak, boomerang'ın size ne kadar yakın yere düştüğüne göre puanlama yapılıyor.
AUSTRALIAN ROUND : 5 atış. boomerang'ın gittiği en uzak mesafe,tutabilme ve tutulan noktaya göre puanlama yapılıyor.
CONSECUTIVE CATCH : 12 değişik tutuş.Her başarılı tutuş için bir puan alınıyor.
FAST CATCH : En kısa sürede 5 atış yapmak ve tutmak.
ENDURANCE : 5 dakika içinde en çok sayıda atış yapmak ve tutmak.
DOUBLING : Düşürmeden en çok sayıda 2 boomerang'ı aynı anda atmak ve tutmak.
JUGGLING : Düşürmeden en çok sayıda 2 boomerang'ı atmak ve tutmak,birisi daima havada olmak şartıyla…
LONG DISTANCE : En uzak mesafeli atış,boomerang dönünce atılan hattı geçmek zorunda.
MTA : En uzun süre havada kalan atış,100 metrelik bir dairenin içinde atmak ve tutmak şartıyla…
MTA UNLIMITED : en uzun süre havada kalan atış,alan sınırı yok.
Boomerang ile oynanabilecek oyunlardan bazıları :
GLORP : Seçilen bir kişi değişik bir atış ve tutuş yapar.Geri kalanlar aynısını tekrar etmek zorundadır.Düşüren bir harf alır.G-L-O-R-P harfleri bitiren çıkar, son kalan kazanır.
SUPERCATCH : Bir mta boomerang'ı atıp tutana kadar en çok sayıda 20 metrenin üzerinde atışlar yapmaya çalışmak.
SUICIDE : Herkez aynı anda boomerang'ını atıyor ve tutmaya çalışıyor.Tutamayan eleniyor.Ne kadar çok insan,o kadar eğlence..
BOOMERANG RUGBY : Bir kişi boomerag'ını atıyor,herkez onu tutmaya çalışıyor.Tutabilen bir sonraki atışı yapıyor.
FACHERWURF : 3 tane boomerang'ı aynı anda atmak ve hepsini tutmaya çalışmak.
SCHNELLE FEILE : en kısa sürede bir boomerang yapmak ve 5 kez atıp tutmak.