- 25 Ocak 2010
- 265
- 65
Midedekilerin ağızdan güçlü bir şekilde püskürtülerek çıkarılması olayına kusma denir.
Kusma nedenleri sayılamayacak kadar çok olduğunu belirten Uzm. Dr. Ela Tahmaz, çocuklardaki en sık kusma nedeninin viral mide-barsak enfeksiyonları olduğunu ve bunun en bilineninin rotavirus gastroenteriti olduğunu belirtiyor. Dr. Ela Tahmaz “Rotavirus aşısı yapılmış çocuklarda sadece kusma ile de gidebilir. Beraberinde ateş ve ishal de eşlik edebilir.
Çocuklarda mide barsak dışı her türlü enfeksiyon da kusma nedeni olabilir; özellikle farenjit ve boğaz ağrısı, beta streptokok boğaz enfeksiyonları en sık görülen barsak dışı kusma nedenleridir” diyor.
İç kulak dengesi ile ilgili kusmalar çocuklarda en sık araba ve deniz tutması sonucu, bazen de iç kulağı tutan enfeksiyonlar sonucu olur.
Karına, gelen ağır bir darbe gibi şiddetli bir ağrı da kusmaya neden olabilir. İlk 1 yaştaki bebeklerde gastro-özofagial reflü dediğimiz sık rastlanan ve beslenme sonrası gelişen bir durum vardır. Bunda ise yemek borusunun mide ile olan bileşkesinde bir yetersizlik söz konusudur ve mideye inen süt ve gıda tekrar yemek borusuna dönerek beslenme sonraları kusmaya neden olur.
Beyin sistemini ilgilendiren hastalıklar da ise bulantısız kusma vardır. Kusmaya yakın bazı sinirler uyarılır ve midenin alt kısmında onikiparmak barsağına açıldığı yerde bulunan mide-bağırsak kapağı yani pilor, besinlerin barsağa geçişi işlemini otomatik olarak durdurur.
Kusma hızla gelişen bir olaydır ve bu arada bazı besinler burna kaçabilir ve çocuklarda daha sık olmak üzere nefes borusu ve akciğerlere de mide içeriği kaçması sonucu solunum durabilir veya aspirasyon pnömonisi dediğimiz akciğer enfeksiyonu ortaya çıkabilir. Kusma bir hastalık olmayıp çok kere bir hastalığın habercisidir. Fizyolojik kusmalar dışında, kusmanın nedeni araştırılmalı ve bunu doğuran hastalık tedavi edilmelidir.
Yüksek ateş ile birlikte görülen kusma vakaları gıda zehirlenmesinin belirtisi olabilir. Bunun dışında menenjit ve ensefalit gibi santral sinir sistemini tutan enfeksiyonlar da kusmayla başlıyabilir.
Tedavi:
Bulantı ve kusmanın sebebi ne olursa olsun başlangıç tedavisi genellikle hep aynıdır: hafif yiyecekler ve bol sıvı tüketimi. Kusma sonrasında çocuğunuza verebileceğiniz en faydalı sıvı sudur. Çocuğunuz yiyip içtiği her şeyi kusuyorsa, ve ishal ise su kaybına uğramış olabilir. Bu durumda hemen hekiminize başvurmanızı tavsiye ederiz.
Dr. Ela Tahmaz sözlerine şu şekilde devam etti: “Bulantı ve kusma 24 saat içinde geçmiyorsa, çocuğunuza bir şeyler yemesi konusunda ısrar etmeyin. Çocuğunuzun bulantısı geçmiş olsa bile, kendisine vereceğiniz ilk yiyecek yağsız ve kızarmış bir dilim tost ekmeği veya tuzlu bir kraker olmalıdır. Daha sonra hiç bir şey yemeden 1 saat beklenilmelidir. Çocuğunuz bir saat içinde kusmuyorsa, ikinci dilimi de verebilirsiniz. Çocuğunuza vereceğiniz herhangi bir gıda maddesi, bulantıya neden oluyorsa, bu yiyeceğin tüketilmesi konusunda ısrar etmeyin. Ayrıca antiemetik ve kusma engelleyici ilaçların kullanımını uzman çocuk hekiminize danışmadan önermiyoruz”
Çocuklarda kusma, aşırı yükselen ateşi olan çocuğun şikayetleri arasında sürekli kusma da vardır. Bu gibi durumlarda hastalığın nedenine ve hekimin önerilerine göre davranmak gerekir. Kusma şikayetlerin de hastalık sebebiyle, midenin besinleri kaldıramaması neden olabilmektedir. Ayrıca çocuğun kusma nedenleri arasında midesini üşütmüş, mikrop almış veya yediği her hangi bir gıdadan dolayı midesi bozulmuş ise kusmaya iyi gelecek bazı önerilerimiz olacak. Ancak çocukta kusma şikayeti uzun sürüyor ve geçmiyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır.
Kusan Çocuğa Evde Ne Yapılabilir?
Kusan çocuğun sıvı kaybı önlenmeli ve çocuğa bol bol su içirilmelidir. Su midede oluşan asitleri tesirsiz şekle gelmelerini sağlayacaktır. Çocuğun uyuması sağlanmalıdır. Çünkü uyku hali özellikle midenin rahatlamasına ve boşalmasına yardımcı olarak kusmayı hafifletir.
Kusan çocuk ferah ve havadar bir odaya alınmalıdır ve oda hafif serin tutulmalıdır.
Çocuk kızarmış ve yağlı gıdalardan ve süt ürünlerinden uzak tutulmalıdır. Mide soğuk içeceklerimi yoksa ılık içeceklerimi kaldırıyor bunun cevabı deneyerek alınmalıdır ve uygun ısıdaki sıvılar ağır ağır içirilmelidir.
Çocuklarda Kusmaya İyi Gelen Doğal Yöntemler:
Türk Kahvesi: Bozulan mideyi bastırmak için Türk kahvesini 1 çorba kaşığı kuru olarak alın ve üzerine 4-5 damla kadar limon sıkarak su yardımıyla çocuğa yutturun. Mideyi rahatlatmak ve bastırmak için bu yöntem işe yarayan pratik çözümlerden bir tanesidir. Çocuğunuza bu pratik yöntemi iç rahatlığıyla uygulayabilirsiniz. Bu uygulamanın her hangi bir zararı yoktur.
Nane limon: Bilindiği gibi bu ikili mide bulantısına ve kusmalara karşı çok iyi gelecektir. Bu karışımı hazırlamak için bir kabın içine 1 adet limonu doğrayarak ekleyin ve üzerine 1 çorba kaşığı kadar kuru nane ilave ettikten sonra 1-2 su bardağı su ekleyerek 5 dakika kadar kaynamaya bırakın. Nane limon karışımını verilen sürenin sonunda ocaktan alıp süzdürerek hafif ılıdıktan sonra tatlandırarak kusan çocuğunuza belli aralıklarla içirin. Bu yöntemlerin yanı sıra kusma şikayetlerine iyi gelen bazı bitkilere de birlikte göz atalım.
Kusma Şikayetlerine İyi Gelen Bazı Şifalı Bitkiler:
Melisa Yaprağı: Kusma şikayeti olan çocuklar için 1 su bardağı sıcak suyun içine 2 çay kaşığı melisa yaprağı ilave edilerek 10 dakika kadar demlenmesi için bekletilir. Ardından demlenmiş olan karışımı süzerek tatlandırdıktan sonra içilir.
Yukarıda sıraladığımız diğer şifalı bitkilerin hepsi kaynatıldıktan sonra tüketilmektedir. 2 su bardağı suyun içine örneğin yarım çorba kaşığı kadar kantaron yağı ilave edilerek 7-8 dakika kadar kaynatılıp süzüldükten sonra tatlandırılarak kusan çocuğa içirilir. Yukarıdaki şifalı bitlileri örnek olarak verdiğimiz kantaron yağının hazırlandığı şekilde ayrı ayrı kaynatılarak süzüldükten sonra içilir.
Kusan Çocuğa Ne Verilmelidir:
Kusan çocuğun midesi kustuktan sonra 1 saat kadar boş bırakılmalıdır. Bir saatten sonra eğer çocuk isterse 1 çay bardağı kadar su verilebilir.
Çocuk içtiği suyu kusmasa 2 dakika kadar sonra aynı miktarda su tekrar verilebilir. Çocuk içtiği suyu kusmuyorsa ve tekrar istiyorsa belirli aralıklarla su veya portakal suyu az miktarlarda içirilir.
Çocuğun kusması tamamen kesilmişse ve çocuk istiyorsa pirinç çorbası, bisküvi, komposto, yağsız süt ve elma gibi besinler verilebilir.
Yukarıda sıraladığımız besinleri tüketen çocuklar sürekli kusuyorsa çocuk istese bile 2 saat boyunca hiçbir gıda vermeyin. Yinede çocuğunuzun kusması devam ediyor ve geçmiyorsa kesinlikle bir doktora gösterilmesinde fayda vardır.
Kusma nedenleri sayılamayacak kadar çok olduğunu belirten Uzm. Dr. Ela Tahmaz, çocuklardaki en sık kusma nedeninin viral mide-barsak enfeksiyonları olduğunu ve bunun en bilineninin rotavirus gastroenteriti olduğunu belirtiyor. Dr. Ela Tahmaz “Rotavirus aşısı yapılmış çocuklarda sadece kusma ile de gidebilir. Beraberinde ateş ve ishal de eşlik edebilir.
Çocuklarda mide barsak dışı her türlü enfeksiyon da kusma nedeni olabilir; özellikle farenjit ve boğaz ağrısı, beta streptokok boğaz enfeksiyonları en sık görülen barsak dışı kusma nedenleridir” diyor.
İç kulak dengesi ile ilgili kusmalar çocuklarda en sık araba ve deniz tutması sonucu, bazen de iç kulağı tutan enfeksiyonlar sonucu olur.
Karına, gelen ağır bir darbe gibi şiddetli bir ağrı da kusmaya neden olabilir. İlk 1 yaştaki bebeklerde gastro-özofagial reflü dediğimiz sık rastlanan ve beslenme sonrası gelişen bir durum vardır. Bunda ise yemek borusunun mide ile olan bileşkesinde bir yetersizlik söz konusudur ve mideye inen süt ve gıda tekrar yemek borusuna dönerek beslenme sonraları kusmaya neden olur.
Beyin sistemini ilgilendiren hastalıklar da ise bulantısız kusma vardır. Kusmaya yakın bazı sinirler uyarılır ve midenin alt kısmında onikiparmak barsağına açıldığı yerde bulunan mide-bağırsak kapağı yani pilor, besinlerin barsağa geçişi işlemini otomatik olarak durdurur.
Kusma hızla gelişen bir olaydır ve bu arada bazı besinler burna kaçabilir ve çocuklarda daha sık olmak üzere nefes borusu ve akciğerlere de mide içeriği kaçması sonucu solunum durabilir veya aspirasyon pnömonisi dediğimiz akciğer enfeksiyonu ortaya çıkabilir. Kusma bir hastalık olmayıp çok kere bir hastalığın habercisidir. Fizyolojik kusmalar dışında, kusmanın nedeni araştırılmalı ve bunu doğuran hastalık tedavi edilmelidir.
Yüksek ateş ile birlikte görülen kusma vakaları gıda zehirlenmesinin belirtisi olabilir. Bunun dışında menenjit ve ensefalit gibi santral sinir sistemini tutan enfeksiyonlar da kusmayla başlıyabilir.
Tedavi:
Bulantı ve kusmanın sebebi ne olursa olsun başlangıç tedavisi genellikle hep aynıdır: hafif yiyecekler ve bol sıvı tüketimi. Kusma sonrasında çocuğunuza verebileceğiniz en faydalı sıvı sudur. Çocuğunuz yiyip içtiği her şeyi kusuyorsa, ve ishal ise su kaybına uğramış olabilir. Bu durumda hemen hekiminize başvurmanızı tavsiye ederiz.
Dr. Ela Tahmaz sözlerine şu şekilde devam etti: “Bulantı ve kusma 24 saat içinde geçmiyorsa, çocuğunuza bir şeyler yemesi konusunda ısrar etmeyin. Çocuğunuzun bulantısı geçmiş olsa bile, kendisine vereceğiniz ilk yiyecek yağsız ve kızarmış bir dilim tost ekmeği veya tuzlu bir kraker olmalıdır. Daha sonra hiç bir şey yemeden 1 saat beklenilmelidir. Çocuğunuz bir saat içinde kusmuyorsa, ikinci dilimi de verebilirsiniz. Çocuğunuza vereceğiniz herhangi bir gıda maddesi, bulantıya neden oluyorsa, bu yiyeceğin tüketilmesi konusunda ısrar etmeyin. Ayrıca antiemetik ve kusma engelleyici ilaçların kullanımını uzman çocuk hekiminize danışmadan önermiyoruz”
Çocuklarda kusma, aşırı yükselen ateşi olan çocuğun şikayetleri arasında sürekli kusma da vardır. Bu gibi durumlarda hastalığın nedenine ve hekimin önerilerine göre davranmak gerekir. Kusma şikayetlerin de hastalık sebebiyle, midenin besinleri kaldıramaması neden olabilmektedir. Ayrıca çocuğun kusma nedenleri arasında midesini üşütmüş, mikrop almış veya yediği her hangi bir gıdadan dolayı midesi bozulmuş ise kusmaya iyi gelecek bazı önerilerimiz olacak. Ancak çocukta kusma şikayeti uzun sürüyor ve geçmiyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır.
Kusan Çocuğa Evde Ne Yapılabilir?
Kusan çocuğun sıvı kaybı önlenmeli ve çocuğa bol bol su içirilmelidir. Su midede oluşan asitleri tesirsiz şekle gelmelerini sağlayacaktır. Çocuğun uyuması sağlanmalıdır. Çünkü uyku hali özellikle midenin rahatlamasına ve boşalmasına yardımcı olarak kusmayı hafifletir.
Kusan çocuk ferah ve havadar bir odaya alınmalıdır ve oda hafif serin tutulmalıdır.
Çocuk kızarmış ve yağlı gıdalardan ve süt ürünlerinden uzak tutulmalıdır. Mide soğuk içeceklerimi yoksa ılık içeceklerimi kaldırıyor bunun cevabı deneyerek alınmalıdır ve uygun ısıdaki sıvılar ağır ağır içirilmelidir.
Çocuklarda Kusmaya İyi Gelen Doğal Yöntemler:
Türk Kahvesi: Bozulan mideyi bastırmak için Türk kahvesini 1 çorba kaşığı kuru olarak alın ve üzerine 4-5 damla kadar limon sıkarak su yardımıyla çocuğa yutturun. Mideyi rahatlatmak ve bastırmak için bu yöntem işe yarayan pratik çözümlerden bir tanesidir. Çocuğunuza bu pratik yöntemi iç rahatlığıyla uygulayabilirsiniz. Bu uygulamanın her hangi bir zararı yoktur.
Nane limon: Bilindiği gibi bu ikili mide bulantısına ve kusmalara karşı çok iyi gelecektir. Bu karışımı hazırlamak için bir kabın içine 1 adet limonu doğrayarak ekleyin ve üzerine 1 çorba kaşığı kadar kuru nane ilave ettikten sonra 1-2 su bardağı su ekleyerek 5 dakika kadar kaynamaya bırakın. Nane limon karışımını verilen sürenin sonunda ocaktan alıp süzdürerek hafif ılıdıktan sonra tatlandırarak kusan çocuğunuza belli aralıklarla içirin. Bu yöntemlerin yanı sıra kusma şikayetlerine iyi gelen bazı bitkilere de birlikte göz atalım.
Kusma Şikayetlerine İyi Gelen Bazı Şifalı Bitkiler:
- Biberiye
- Limon çiçeği
- Mentollü nane
- Melisa yaprağı
- Karabaş otu
- Oğul otu
- Ihlamur
- Erik çiçeği
- Lavanta
- Nane
- Kantaron çiçeği
Melisa Yaprağı: Kusma şikayeti olan çocuklar için 1 su bardağı sıcak suyun içine 2 çay kaşığı melisa yaprağı ilave edilerek 10 dakika kadar demlenmesi için bekletilir. Ardından demlenmiş olan karışımı süzerek tatlandırdıktan sonra içilir.
Yukarıda sıraladığımız diğer şifalı bitkilerin hepsi kaynatıldıktan sonra tüketilmektedir. 2 su bardağı suyun içine örneğin yarım çorba kaşığı kadar kantaron yağı ilave edilerek 7-8 dakika kadar kaynatılıp süzüldükten sonra tatlandırılarak kusan çocuğa içirilir. Yukarıdaki şifalı bitlileri örnek olarak verdiğimiz kantaron yağının hazırlandığı şekilde ayrı ayrı kaynatılarak süzüldükten sonra içilir.
Kusan Çocuğa Ne Verilmelidir:
Kusan çocuğun midesi kustuktan sonra 1 saat kadar boş bırakılmalıdır. Bir saatten sonra eğer çocuk isterse 1 çay bardağı kadar su verilebilir.
Çocuk içtiği suyu kusmasa 2 dakika kadar sonra aynı miktarda su tekrar verilebilir. Çocuk içtiği suyu kusmuyorsa ve tekrar istiyorsa belirli aralıklarla su veya portakal suyu az miktarlarda içirilir.
Çocuğun kusması tamamen kesilmişse ve çocuk istiyorsa pirinç çorbası, bisküvi, komposto, yağsız süt ve elma gibi besinler verilebilir.
Yukarıda sıraladığımız besinleri tüketen çocuklar sürekli kusuyorsa çocuk istese bile 2 saat boyunca hiçbir gıda vermeyin. Yinede çocuğunuzun kusması devam ediyor ve geçmiyorsa kesinlikle bir doktora gösterilmesinde fayda vardır.
