Çocuklarda obeziteye yol açan birçok etken vardır. Kalıtım, aşırı yemek yeme, yenen gıdaların türü, hareketsiz yaşam, hastalık v.b. birçok etken çocuklarda şişmanlığa yol açabilir. Mesela anne ve babası şişman olan bir bebeğin de zaman ilerledikçe şişman olma olasılığı daha yüksektir. Bebeklikten itibaren hareketsiz bir yaşam çocukta şişmanlığa yol açabilir.
Fakat çocuklarda obezitenin bilinen en önemli sebebi beslenme şeklidir. Alması gereken kalori miktarının çok üzerinde kalorili şeyler yemek şişmanlığa davetiye çıkarır. Örneğin pasta, kek, bisküvi gibi şeyler yüksek kalorili gıdalardır. Bunun tam tersi sebze ve meyveler hem daha sağlıklı hem de az kalorili gıdalardır. Fakat durum böyle olsa da bazı çocuklar ısrarla böyle yüksek kalorili şeyleri yemek konusunda ısrarcı olurlar. Şişman çocukların bir diğer özelliği ise iştahlarının oldukça iyi olmasıdır. Bu tür çocuklar her halükarda yemek yerler. Sık sık yerler. Hasta, üzüntülü v.b. kötü durumlarda bile iştahları gayet iyidir ve yemek yemekten kendilerini alıkoyamazlar.
Obezite çocuğu nasıl etkiler ve çocuk nasıl beslenmelidir?
Tabi şişmanlık çocuğu birçok açıdan etkileyecektir. Öncelikle vücut dengesi bozulur. Daha yavaş hareket etme eğilimi ortaya çıkar. Vücut yağlanmaya başlar. Zamanla sağlık problemleri ortaya çıkar. Üstelik şişmanlık çocuğu psikolojik olarak da etkileyecektir. Kendi görünümünden memnun olmama, arkadaşları tarafından alay edilme gibi duyguları yaşayacaktır.
Burada önemli olan çocuğun obez bir duruma gelmeden önce özellikle anne ve babası tarafından gerekli önlemlerin alınmasıdır. Bu önlemlerden bir tanesi çocuğun alması gereken gıdaları yemesidir. Çocuğun beslenmesi için meyve, sebze, tahıllar, 2 yaştan sonra az yağlı süt gibi gıdaları tüketmesi gerekir. Çocuk bu tür bir beslenme alışkanlığına bebeklik döneminde katı gıdalara geçmesiyle birlikte kavuşturulmalıdır. Zamanında bu yönde beslenme alışkanlığı kazanmayan çocuğun ilerde bu konuda bir alışkanlık geliştirmesi daha zor olacaktır. Üstelik onun için geç bile olabilir. Çünkü obez bir insan olarak yetişmiş olabilir.
En kötü ihtimalle çocuğun 2 yaşından itibaren doğru beslenme konusunda alıştırılması gerekir. Bu konuda da daha az yağlı süt ve süt ürünlerini tercih etmek gerekir. Aşırı derecede et tüketimi olmamalıdır. Bunlar kadar önemli olan bir konu da doğru beslenme alışkanlığı konusunda anne ve babaların çocuğa örnek olmasıdır.
Diğer bir önlem ise çocuğun yemek yeme zamanıdır. Bu konuda da ana öğünler arasında ara öğünler verilebilir. Fakat bu ara öğünlerin hafif ve fazla kalorili olmamasına dikkat etmek gerekir.
Çocuğun yemek yeme şeklide obeziteye yol açabilir. Mesela küçük bir çocuk için ideal olan daha küçük bir kaşıkla yemeğini yemesidir. Çocuk kaşığıyla yemeğini yemesine olanak sağlayın. Yemeğini kendi yemeğe çalışsın. Yemeğini hızlı yememesi önemlidir. Eğer böyle bir eğilimi varsa, yemek sırasında onunla başka şeylerden konuşarak onun dikkatini başka şeye vermesini sağlayabilirsiniz. Böylelikle çocuk tamamıyla yemeğe odaklanıp hızlı bir şekilde yemeyecektir. Ayrıca çocuk tabağını tam olarak bitirmediyse onu zorlamayın. Doyup doymadığına kendisi karar verecektir.
Diğer yandan çocuğun yemeği neden yediğini de iyi saptamak gerekir. Normalde yemek yeme karın doyurmak için yağılan bir eylemdir. Fakat kimi zaman amacının dışına da çıkabilir. Yani çocuk yemek yemekten keyif aldığı için yiyebilir. Kendini daha rahat hissetmek için yiyebilir. Stresten kaçmak için yiyebilir. Can sıkıntısından yiyebilir. İşte bu gibi durumlar var ise potansiyel bir obez adayıyla karşı karşıyasınız demektir. Bu konuda ebeveyn olarak çocuğunuzun davranışlarını çok iyi tahlil etmeli ve o acıkınca yemek vermelisinizdir.
Çocukta obeziteye yol açan bir diğer etken hareketsiz yaşamdır. Dolayısıyla çocuk küçük yaşlardan itibaren hareket etmeye alıştırılmalıdır. Hareketlenmeye ve yürümeye başlamasıyla birlikte onun davranışlarından alıkoymamak gerekir. Bırakın çocuğunuz yürüsün, evde, parkta dolaşsın, hoplayıp zıplasın, koşsun. Ona engel olmayın.
Son alarak yapılan araştırmalara göre televizyon karşısında uzun süreler oturan çocuklarda obezite oranları daha yüksek çıkmıştır. Çünkü televizyon karşısında uzun süre oturan çocuk hareketsiz bir çocuktur. Bu hareketsizlik de daha az enerji harcamasına, yüksek kalorileri yakamamasına yol açar. Bu da akabinde obeziteye davetiye çıkarır.
Dolayısıyla çocuklarımızın şişman bireyler olarak yetişmemesinde anne ve babaların önemli bir rolü vardır. Ebeveynler bu konuda çocuklarına iyi bir örnek olarak onların şişmanlık sorunu ile karşılaşmalarını önleyebilirler.
Kaynak:annelikbilinci