3. Güneşin Doğuşu ve Öğle Vakti Arası
Sabah toplantısı
Ailesini ziyaret ettikten sonra Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) mescide gider ve iki rekat namaz kılıp orada otururdu ve sahabeler de O’nun etrafında toplanırdı. Bu, Medine’de Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’le vakit geçirmek, O’na bir şeyler sormak veya bir şey istemek isteyen herkesin gelip O’nu görebileceği bir vakit olarak bilinirdi. Sahabelerin o günkü işlerine göre bazen çok fazla gelen olurdu bazen de az. Bazen sahabeler sıraya girer Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’den bir şeyler öğrenir, diğerleri de o gün ticarete veya bahçeleriyle ilgilenmek üzere giderdi ve daha sonra gün içinde öğrendiklerini birbirlerine öğretirlerdi.
Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) vaktini Allah’ın O’na verdiği ilmi paylaşarak ve öğreterek harcardı. Yalnızca oturup ders vermezdi, bazen sorular sorar veya ders çıkarmaları amacıyla sahabelerle müzakere ederdi. Bu da sahabelerin kalplerinde imanı ve ilimlerini geliştirmelerine yardımcı olmuştur.
Bu vakitlerde bazen yeni doğan bebekler Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’ getirilir ve Efendimiz de tahnik sünnetini yerine getirir, onlar için dua eder ve Allah’tan onlara rahmet etmesini dilerdi. Bazen de mevsimin ilk ürünü hasat edildiğinde Efendimiz (sallalahu aleyhi ve sellem)’e getirilir, O da dua eder ve oradaki en küçük çocuğa yedirirdi
Bu aynı zamanda Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in Müslüman olanlardan beyatler alır, onları karşılar, haberlerini dinler ve onlara nasıl yardım edebileceğini düşünürdü.
Bu toplanmalarda Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) asla özel bir oturma yeri veya işaretlenmiş bir sembol kullanmazdı, öyle ki yabancılar içeri girdiğinde kimin Peygamber olduğunu sorardı! ( Daha sonra sahabelerin özel yükseltilmiş bir alan yapma üzerine ısrarları sebebiyle kabul etmiştir.)
Bazen hediye olarak yiyecekler getirilirdi ve oradaki herkes yiyecek az dahi olsa Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in bereketiyle ondan yerdi.
Bu toplanma günden güne uzayabilir veya kısayabilir ancak öğleden sahabelerin evlerine vey tarlalarına gidip kaylule yapma vaktine kadar sürerdi.
Ziyaretler
Güneşin doğuşu ve tam öğle namazı öncesi arasında geçen sürede Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) aynı zamanda bazı akrabalarını ve sahabeleri ziyarete giderdi. Kızı Fatıma (r.anha) ‘yı ziyaret eder, torunlarıyla vakit geçirir veyahut o sabah onu davet eden sahabelere, kendini iyi hissetmeyen ve hasta olanlara ziyarete giderdi.
Aynı zamanda bu vakitler arasında çarşıya doğru yürüyüşe çıkar, güzel tebessümüyle yoldan geçenleri, çocukları selamlar veya herhangi bir kişi onu durdurursa (erkek, kadın, genç, yaşlı) durur ve onları dinler, nasıl yardım edebileceğine bakardı.Bazen tekbaşına yürür, bazen sahabeleriyle olurdu.
Öğle vaktinden önce Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) o gün sıra hangisindeyse o hanımıyla vakit geçirmek üzere evine gider, eve girer girmez ilk olarak misvağını kullanır, ailesine selam verir; 4, 6 veya 8 rekat olmak üzere Duha namazını kılardı. Bazen yiyebileceği bir şey varsa yer, yoksa ve sabah oruca niyet etmişse devam ederdi.
Genellikle bu vakitlerde Medine’nin kadınları Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in yanına gelir, dinle ilgili kalabalık bir mescidde sormaya çekinebilecekleri sorular sorardı. Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hanımları da bayanlara ait dini meseleleri açıklamak üzere orada olurdu.
Bu vakitler aynı zamanda O’nun ailesine yardımcı olduğu, hizmetini yaptığı, ayakkabılarını ve kıyafetlerini tamir ettiği, koyunu veya keçiyi sağdığı, kendi kendine veya ailesiyle günlük işlere yardımcı olduğu vakitlerdi. Aynı zamanda ailesiyle konuşarak, tebessüm ederek, gülerek kaliteli zaman geçirirdi.
Bazen evdeyken, Hz. Ebubekir (r.a), Hz. Ömer (r.a), Hz. Osman (r.a) gibi yakın sahabeler onu ziyarete gelirdi.
Sonrasında ise öğle vaktine kadar kaylûle yapardı.
Güneşin Doğuşundan Öğle Vaktine Kadar Pratik İpuçları
– Güneşin doğuşundan öğle vaktine kadar geçen süre bir kişinin o günkü esas işlerini halletmesi gereken vakit, işe gitmek olsun, ilim öğrenmek olsun veya ziyaretler, hayırseverlik işleri gibi..
– Duha namazı bu vakitler arasında en az 2 rekat en çok 8 rekat (bazı rivayetlere göre 12) kılınabilen bir namaz.
– Eğer evdeyseniz ailenize, onların ev işlerinde yardımcı olmalı ve onlarla kaliteli zaman geçirmelisiniz.
– Sünnet olarak öğle namazından önce kaylûle yapılması tavsiye edilir.