Ülkemizde Engelli Hakları

Ulaşım

Günlük ulaşımda engellinin ulaşım ihtiyacı için ithal edilen araçlardan hiç bir şekilde gümrük vergisi talep edilemez. H sınıfı sürücü belgesine sahip olan özürlüler yurt içinden aldıkları özel tertibatlı otomobillerde, katma değer vergisi indiriminden yararlanmakta ve taşıt alım vergisinden muaf tutulmaktadır. %40 ve üzeri ortopedikhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Ortopedi engellilere otomobil tipi araç alımlarında engel durumuna göre araçı hareket ettirici düzenek yer alan (modifiye edilmiş) kullanıma uygun hale getirilmişedilmiş araçlardan Özel Tüketim Vergisihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Özel_Tüketim_Vergisi alınmaz.
Kara ulaşımı için engelli vatandaşlar, şehir içi yolculuklarda, yerel yönetimlere bağlı toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilirler. Belediyeler toplu taşıma araçlarından özürlüleri ücretsiz veya indirimli olarak yararlandırmak zorundadır. Ayrıca İstanbulhttp://tr.wikipedia.org/wiki/İstanbul'da İETTengelli ve refakatçisiyle birlikte ücretsiz ulaşımdan yararlanabilmektedir.
Şehirler arası yolculuklarda, ilgili yasadaki tebliğe göre özel firmalarda normal harici engelli yolcu taşıma zorunluluğu vardır. Bunun dışında ulaşım açısında %50 ye yakın bir indirim yapması önerilmektedir. Bu indirimi yapmayan firmalara cezai işlem uygulanmaktadır. Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 48. maddesi "I bendine göre yaş şartı aranmaksızın özürlüler için bilet ücreti %50 indirimli düzenlenir" demektedir. Yine şehirlerarası yolculuklarda 6 yaş ve üzeri tüm yolcuların ayrı koltukta seyahat etmesi zorunlu olup, 6-12 yaş arası çocuklar ile yaş şartı aranmaksızın özürlüler için bilet ücreti %50 indirimli düzenlenmektedir.



Çalışma gücünün %40 oranında fazlasını (%40 dahil) kaybetmiş özürlü vatandaşlara, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığıhttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Özürlüler_İdaresi_Başkanlığı&action=edit&redlink=1'ndan alınmış kimlik belgesi veya özür oranının işlendiği nüfus cüzdanı ile %20 bilet fiyat indirimi yapılmaktadır. Boğaz trafiğinin özellikle İstanbulhttp://tr.wikipedia.org/wiki/İstanbul'da oluşu nedeniyle deniz seferleri İETT den alınan ücretsiz geçiş kartı geçerlidir.
Türk Hava Yolları (THY), yüzde 40 ve üzeri oranda özürlü olan yolculara, uygulanabilir ücretler üzerinden tüm iç ve dış hatlarda yüzde 25 indirim sağlanmaktadır. İndirimden faydalanmak isteyen yolcularımızın, yüzde 40 ve üzeri oranda özürlü olduğunu belgeleyen, T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı tarafından verilmiş olan özürlü kimlik kartı veya sağlık kurulu raporu veya ÖZÜRLÜ ibaresi bulunan nüfus cüzdanlarını ibraz etmeleri gerekmektedir.
Ayrıca, refakatçi ile seyahat etmelidir ibaresi bulunan doktor raporunun ibraz edilmesi halinde, özürlü yolcu ile aynı seferde seyahat edecek bir refakatçisine tüm iç ve dış hatlarda uygulanabilir ücretler üzerinden yüzde 25 oranında indirim sağlanmaktadır. 24 saat öncesinden belirtilmek suretiyle isteyen tüm yolcularımıza ücretsiz olarak tekerlekli sandalye hizmeti sunulmaktadır.Özel havayolu işletmelerinde THY kadar pahalı uçuş bileti satmadıklarını ifade ederek çok cüzzi oranlarda bilet fiyatı indirimlerinde bulunurlarki bu açıdan 1 ay önceden yer ayırtan normal bir yolcuya yapılan indirim kadar bir indirim söz konusu olabilmektedir.
Yararlanma koşulları hakkında ilgili resmi yasa maddeleri

Belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, toplu taşım hizmetlerinde malûl, kimlik kartı sahiplerine indirim uygulamaya yetkilidirler.
Bedensel engelliler, %40 ve üzeri derecede özürlü bulunan ve Nüfus Cüzdanı'na özürlülük durumu yazılmış olan kişiler, bilgisayardan bilet kesilen dış hatlarda indirimli, İETThttp://tr.wikipedia.org/wiki/İETT'den alacakları ücretsiz seyahat kartları üzerine taktıracakları indirimli akbillerinihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Akbil kullanmak suretiyle akbilli hatlarda indirimli ulaşım haklarına erişebilmektedir.
Malul vatandaşlar, 2022 sayılı kanuna göre maaş alan 65 yaşını doldurmuş bakıma muhtaç malul durumdaki kişiler, durumlarını belgelemek kaydıyla dış hatlarda indirimli, İETT'den alacakları ücretsiz seyahat kartları üzerine taktıracakları indirimli akbillerini kullanmak suretiyle akbilli hatlarda indirimli istifade edebilmektedir.
60 yaş üzeri yaşlılar, 4736 sayılı kanuna göre 60 yaş ve üzeri olanlar,İstanbull'da ikamet ettiklerini belgelemek şartıyla İETT'den alacakları indirimli seyahat kartları üzerine taktıracakları indirimli akbillerini kullanmak suretiyle, yalnız akbillihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Akbil hatlarda indirimli istifade edebilmektedir.

Özel iletişim vergileri ilgili kanunun maddesi gereği engellilerden talep edilmez bu sayede özel hizmet veren firmalar %50 ye varan indirimler yapabilmektedirler.

İşitme engelli öğrenciler meslek liselerine sınavsız yerleşebilmektedirler. Engelli çocuğun resmi veya özel eğitim merkezlerinde aldıkları gelişim ve eğitime ilişkin giderlerin bir kısmı çalışılan kurum, emekli sandığı ve sosyal sigortalar kurumu tarafından bütçe uygulama talimatları çerçevesinde karşılanmaktadır. Emekli Sandığıhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Emekli_sandığı'na ve Sosyal Sigortala Kurumuhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_Sigortalar_Kurumu'na bağlı kişilerin çocuklarının özel eğitimleri için 2002 yılı itibarı ile en fazla 245 TL eğitim yardımı yapılmaktadır. Yükseköğretim kurumuna girmeye hak kazanan ve kayıt yaptırarak öğretime başlayan öğrenci ilk yılında bulunduğu ilin valiliği bünyesindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfıhttp://tr.wikipedia.org/w/index.php...aşma_ve_Dayanışma_Vakfı&action=edit&redlink=1'na başvurması durumunda, Başbakanlık Bursu'ndan yararlandırılır. Ayrıca yardımcı ders araç gereçlerinin temini konusunda engelli öğrenciye destek verilmektedir.


Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü'nün öğrenci yurtlarından özürlü öğrenciler istemde bulunmaları halinde öncelikle yararlanabilmesi sağlanır. Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından uygulanan harç ve öğrenim kredisi tahsisinde %40 ve üzerinde özürlü olduğunu belgeleyenlere öncelik tanımakta ve harç kredisinin geri ödenmesinde yönetim kurulu kararı ile %50 indirim yapılmaktadır. Kamu kurumları arasında yapılan protokol anlaşmalara göre Halk Eğitimhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Halk_Eğitim Merkezleri'nde %40 ve üzeri engellilerden hiç bir ad veya isim adı altında ücret talep edilemez. Söz konusu eğitmen sözleşmelihttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sözleşmeli&action=edit&redlink=1 bir eğitmen bile olsa bunu talep edemez.


http://tr.wikipedia.org/wiki/Devlet_Tiyatroları Devlet tiyatrolarında ücretsiz olarak protokol sırasında oyun izleyebilmektedirler.Tüm sinemalardahttp://tr.wikipedia.org/wiki/Sinema ve özel tiyatrolardanhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Tiyatro engellilere indirimli tarife uygulanır. İlgili yasa gereği kültür bakanlığından engelli tiyatrosuhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Engelli_tiyatrosu maddi destek almaktadırlar.

ÖSYM engelli öğrencilere 25 puana kadar avantaj ve ek kontenjanlarda öncelik sağlamaktadır.

Kamu sektörü ve özel sektörhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Özel_sektör iş taleplerine yönlendirmek için ilgili 1. dereceden sorumu kurum İş-Kurhttp://tr.wikipedia.org/wiki/İş-kur dur. İlgili yasa gereği 50 kişi çalıştırılan iş yerinde en az 1 engelli çalıştırmak zorunludur. 100 kişi ve üzerinde ise bu oran en az %3 engelli işçihttp://tr.wikipedia.org/wiki/İşçi çalıştırma şekilden düzenlenilmiş olup engelli istihdamhttp://tr.wikipedia.org/wiki/İstihdam etmeyen işverene para cezası uygulaması yapılmaktadır.



-alıntıdır-

ailesinde engelli bir birey olan birisi olarak söyleyebileceğim tek şey bizim ülkemizde engelli olmak çok zor...

öncelikle günlük hayatı kolaylaştırmalı örneğin insanlarımıza otoparklarda engelliler için ayrılan yerleri kapmamak (!) gerektiği öğretilmeli...

ortopedik engelli bir insan için otobüsün ücretsiz olmasının pek anlamı yoktur çünkü o otobüse binemez...
paylaşımınız için teşekkürler ama sadece indirimler maddi kolaylıklar sağlanması engelli insanın hayatını kolaylaştırmıyor...bir çok şeyin farkında değiliz maalesef birebir yaşadığım için çok iyi biliyorum...

OSYM şu an sadece 25 puan mı veriyormuş. Benim abim Ankara hukuk mezunu ve engelli kontenjanından kazandı yani o yıl (yıl 1995) sınava giren engelliler arasında en yüksek puanı alarak kazanmıştı....

yenı basladı bu uygulama ucretsız yararlanıyor %40 engelli vatandaslar ama söforler duyup duymadıklarına aldırmadan cok kızıyorlar bu uygulamaya ne yapabılırım dıye dusunuyorum cok cok sınırlenıyorum bu konusmalara

charlottebronte .!.:

ailesinde engelli bir birey olan birisi olarak söyleyebileceğim tek şey bizim ülkemizde engelli olmak çok zor...

öncelikle günlük hayatı kolaylaştırmalı örneğin insanlarımıza otoparklarda engelliler için ayrılan yerleri kapmamak (!) gerektiği öğretilmeli...

ortopedik engelli bir insan için otobüsün ücretsiz olmasının pek anlamı yoktur çünkü o otobüse binemez...
paylaşımınız için teşekkürler ama sadece indirimler maddi kolaylıklar sağlanması engelli insanın hayatını kolaylaştırmıyor...bir çok şeyin farkında değiliz maalesef birebir yaşadığım için çok iyi biliyorum...

Genişletmek için tıkla...

Kelimesi kelimesine katılıyorum.
Babam engelli ve ben onun yaşadığı zorlukları onunla birlikte yaşıyorum her ne kadar onun kadar anlayamasam da...
Evimizin öünde engelli rampası var ve biz oraya araç parketmemesi için belediyenin mantar koymasını sağlamıştık.
O mantarlar ne oldu biliyor musunuz?
1 ay dayanmadı.
Hele 1 tanesi (mübarek ay bir şey demek istemiyorum) almış mantarı sökmüş ve utanmadan evin bahçesine atmış.
Gel de böylelerine sövme.
Ah onu oradan sökerken bana bir denk gelecekti...
İnsanlar çok acımasız.
Bir gün kendilerinin de bu duruma düşebileceklerini göremiyorlar.
Hayat, onlar için zaten çok zor üstüne düşüncesizlikler eklenince daha da zor oluyor.

Ülkemizde engelliler için her alanda,geniş nitelikte yasalar var.Birçok Avrupa ülkelerinde olmayan engelli yasaları bizim ülkemizde var ama yine de engelli vatandaşlar büyük zorluklarla karşılaşıyor.En büyük eksiklik yasalar var ama yasaları uygulamayanlara bir yaptırım yok.Yasalardaki en büyük eksiklik bu.Bu sorun ortadan kalkmadıkça yol kat etmek mümkün değil.Bu yüzden elinde para,güç,yetki,etki olmasına rağmen bir cezai yaptırım olmadığı için yöneticiler hakları yerine getirmemekte,ya da engellilerin haklarından yararlanmalarını güçleştirmekte bir sakınca görmüyorlar.

Bir gun turkiyede engellilerin de normal vatandas gibi hayata karistigini gormek nasip olur umarim

Bir marketin, otoparkında bir yazı okumuştum..
Okumayı yeni başladığım zamanlarda.
Engelin ne olduğunu bilmediğim zamanlarda..

"Yerimizi aldın; engelimizi de alabilir misin?"


O gün neyin ne olduğunu anlayamasam da; içime işlemişti o söz..
Hala okuduğum anı anımsarım sık sık..


* sinemis; arkadaşımın da dediği gibi..
Engelli arkadaşlarımızın, tıpkı engeli olmayan vatandaşlarla bir tutulduğunu; horlar gözle bakılmadığı, etraflarında seyire bakan değil de; yardım edebilecek insanların olduğu temiz bir dünya diliyorum bizlere, çocuklarımıza, torunlarımıza, tüm insanlara...