Yüz Felci

Yüzde seğirme, güçsüzlük veya hareketsizlik yüz sinirini ilgilendiren bir hastalığın bulgularıdır. Yüzde anormal hareketler veya felç bir enfeksiyon, yaralanma veya tümör nedeniyle oluşabilir ve nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı yüz siniri hastalıkları ve tedavisi üzerine eğitim görmüştür.

YÜZ SİNİRİ NEDİR?

Yüz siniri bir telefon kablosuna benzer ve 10 000 adet farklı sinir lifi içerir bunların 7000 tanesi adalelere gider.

· Yüzdeki Adale hareketleri: Her bir lif bir yüz kası için elektriksel uyarılar taşır. Bu sinirin lifleri tarafından taşınan bilgi gülmemize, ağlamamıza, gülümsememize veya kaş çatmamıza olanak sağlar ve bu nedenle yüzün ifadesini sağlayan sinirdir. Bu sinir liflerinin yarısında veya yarısından fazlasında bir engellenme meydana gelirse yüzde güçsüzlük meydana gelir. Bu sinir lifleri uyarılırsa yüz kaslarında spazm veya seğirme şeklinde hareketler oluşur.

· Gözyaşı üretimi :

· Tükürük üretimi

· İşitme: Orta kulaktaki üzengi kemiğinin kasına uyarılar taşır.

· Tat: Dilin ön kısmının tat duyusunu sağlar.

Yüz sinir fonksiyonları çok kompleks olduğundan, lifleri zedelenirse bir çok semptom oluşur. Yüz sinirdeki bir hastalık yüzde seğirme, güçsüzlük veya felç ile, gözde veya ağızda kuruluk ile veya tat duyusunda değişmeyle sonuçlanabilir.
NASIL ÇALIŞIR?

Yüz sinirİ beyinden yüzün mimik kaslarına ulaşmak için kafa tabanından geçer. Beyni terk ettikten sonra kulağın yerleşmiş olduğu kemiğe girer ve bu kemik içinde bulunan bir kanaldan (iç kulak yolu) duyma ve denge sinirleriyle çok yakın bir ilişkide olarak geçer. Bu kanal içinde uzanan 4cm’lik yolu boyunca yüz siniri üç orta kulak kemikçiği etrafında dolanır, kulak zarı arkasından ve daha sonra da kulak arkasında bulunan kemiğin içinden geçer. Yüz sinir bu kemiği geçtikten sonra yüzde bulunan tükürük bezi (parotis bezi) içinden geçer ve değişik yüz kaslarına giden bir çok dala ayrılır. Yüz sinir kemik içinde yol alırken gözyaşı bezine, üzengi kemiği kasına, dile (tat duyusu için) ve tükürük bezine giden bir çok dal verir.
ANİ OLUŞAN YÜZ FELCİ

“Bell felci” olarak da isimlendirilen hastalık muhtemelen vücudun bir virüse karşı gösterdiği tepki sonucunda meydana gelmektedir. Yüz sinirinin kemik içindeki bölümü şişer ve basınç siniri zedeler.Yüz güçsüzlüğün nedeninin bu olay olduğundan emin olmak için ve diğer nedenleri ekarte etmek için özel sorular vardır. Baş boyun ve kulak muayenesinden sonra bir seri test uygulanabilir. En çok uygulanan testler şunlardır:

· İşitme testi: Sinire zarar veren nedenin işitme sinirini, iç kulağı veya işitme mekanizmasını da etkileyip etkilemediğini ortaya koyar.

· Denge testi: Denge sinirinin tutulumunu değerlendirir

· Gözyaşı testi: Gözün gözyaşı üretme kabiliyetini ölçer. Göz yüzeyini (kornea) kuruluktan korumak için göz damlaları gerekli olabilir.

· Radyolojik görüntüleme: BT (bilgisayarlı tomografi) veya MRI (manyetik rezonans görüntüleme) yüz sinir alanında enfeksiyon, tümör, kemik kırığı veya diğer anormalliklerin olup olmadığını ortaya koyar.

· Elektriksel test: Sinirdeki zedelenme miktarını ortaya koymak için yüz sinir uyarılır. Bu test sık aralıklarla tekrarlanarak hastalığın ilerleyici olup olmadığı görülebilir.
TEDAVİ

Tanı testlerinin sonuçları tedaviyi belirleyecektir:

Eğer neden bir enfeksiyon ise bakterilerle savaşacak bir antibiyotik veya antiviral ilaçlar kullanılabilir.

Eğer şişme (ödem) olabileceğine inanılıyorsa sıklıkla steroidli ilaçlar kullanılabilir.

Kaçınılmaz durumlarda siniri zedeleyen kemiğin cerrahi olarak çıkarılması (dekompresyon) uygun olabilir.

İYİLEŞMENİZE YARDIMCI OLUN

Yüz sinir felce uğradığında, sağlıklı yapısını devam ettirebilmesi için sürekli bir gözyaşı akışına ihtiyacı olan göze gerekli ilgi gösterilmelidir. Gözyaşı göz kırpma sırasında göz üzerine yayılır, fakat yüz sinir felçlerinde göz kırpma azalır veya tamamen ortadan kalkar. Azalmış göz kırpma ve gözyaşı salgısının yokluğu sonucunda gözyaşının göz küresi üzerindeki akışı azalır veya tamamen ortadan kalkar ve korneada kuruma, erozyon ve ülser oluşumu ile sonuçlanır ve hatta gözün kaybedilmesi muhtemeldir. Gözün bir parmak ile kapatılması gözün nemli tutulması için etkili bir yoldur. Gözün parmak ucu tarafından zedelenmesine engel olmak için parmağın arka tarafı kullanılmalıdır. Gözü nemli tutmak ve yabancı maddelerin göze girmesini engellemek için sıklıkla koruyucu gözlükler ve temiz göz petleri kullanılır. Eğer göz kuruysa gözü nemli tutmak için suni göz yaşları kullanılabilir. Bu damlalar doktorunuz tarafından tarif edildiği şekilde kullanılmalıdır. Uyanıkken etkilenen göze her saatte bir bu damlalardan bir veya iyi damla damlatılmalıdır ve uyurken göze merhem sürülmelidir.

REHABİLİTASYON

Kalıcı yüz felçli hastalar göz kapağı ağırlıkları veya yayları, kas transferleri gibi çeşitli cerrahi işlemler ile rehabilite edilebilirler. Bazı hastalar yüz eğitim denen özel bir fizik tedavi yönteminden fayda görebilirler. Yüzün aşırı hareketliliği veya kas spazmı gibi yüz felç komplikasyonları için uygulanabilecek tedavi yöntemleri aşırı hareketli kasın cerrahi olarak kesilmesi veya kasların kimyasal madde enjeksiyonlarıyla güçsüzleştirilmesi gibi yöntemleri içermektedir. Eğer bu işlemlere gerek duyulursa doktorunuz sizinle bu işlemler hakkında görüşecektir.

SONUÇ

Yüz felci de içeren yüz sinir hastalıkları nadir değildir ve çeşitli nedenleri vardır. Yüz sinir fonksiyonlarının mümkün olan en iyi şekilde düzeltilebilmesi için uygun tanı ve tedavi çok önemlidir. Kalıcı yüz sinir zedelenmesi bulunan hastalara bile yüz fonksiyonları düzeltmek için geliştirilmiş cerrahi işlemler sayesinde yardımcı olunabilir.

Yüz felcinin, yüzün sağ ve sol kısmında bulunan sinirlerde genellikle soğuğa bağlı olarak ödem oluşmasından kaynaklanıyor
25 Haziran 2007 Pazartesi 09:37
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rehabilitasyon Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Şirzat Çoğalgil, yüz felcinin, yüzün sağ ve sol kısmında bulunan sinirlerde genellikle soğuğa bağlı olarak ödem oluşmasından kaynaklandığını belirtti.

Çoğagil," Yüz felci daha çok araç sürücülerinde ve kayak yapanlarda görülmektedir. Halk arasında şöfor hastalığı olarak bilinen yüz felcinden korunmanın en etkin yolu sakız çiğneyip balon şişirerek çene ve yüz kaslarını güçlendirmektir" dedi.

KLİMA FELÇ YAPAR

Sıcak yaz günlerinde açılan klimanın ve seyahat ederken açılan camın yüz felcine neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çoğalgil, şöyle konuştu: Kış aylarında aracın kalorifelerinden bunalan sürücüler, sıcaktan bunalıp kimadan surata vuran soğuk hava, yüz felcinin meydana gelmesine neden olur. Yüz felci araç sürücülerinin yanı sıra, korumasız olarak kayak yapanlarda da sık görülür.

BİR AYDA TEDAVİ OLUNUR

Prof.Dr. Çoğalgil, yüz felcinin ağızda yamulmaya ve gözde kapanmaya neden olduğunu açıklayarak şunları söyledi: Yüz felci, yakalanan kişinin yaşam kalitesini bozarak, toplum içerisine çıkmasını engeller. Tedavi edilmemesi halinde, kapanan gözde görme kaybına bile neden olabilir. İyi bir tedaviyle bir aylık zaman içerisinde normale dönülebilen yüz felcinde, vakit kaybetmeden nöroloğa ya da fizik tedavi uzmanına gidilmesi gerekir. Ödem çözücü ilaçlar kullanırken, fizyoterapiye başlanılması gerekir.

Link Silinmiştir.

yuz felcı perıferık kokenlı oldugunda yanı soğuğa yada sınırın sıkısmasın abaglı oldugunda sekel bırakmadan ıyılesır. ama nörölojik kokenlı yuz felçlerınde yanı beyın damarlarında tıkanıklık, kireçlenme yada kanamya baglı ıse mutlaka sekel kalacaktır.

Uzmanlar, soğuk havalarda dışarı çıkanların yüz felcine karşı atkı ve bere kullanmalarını, önerdi.

Kış günlerinde soğuk ve rüzgarlı havanın tetiklediği yüz felcine karşı alınacak bazı önlemlerle hastalığa yakalanmamak mümkün. Medicana Konya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Aysun Hatice Akça, yüz sinirinin kulak kanalından geçerken soğuğun etkisiyle hasar görmesi üzerine ortaya çıkan yüz felcine karşı basit tedbirler alınabileceğini söyledi.

Dr. Akça, hava akımına maruz kalmamanın ilk alınması gereken önlem olduğunu belirterek, "Ciddi soğukların olduğu bu günlerde atkı ve bere ile kendinizi koruyun. Yüz felci şüphesi duyanların doktora erken müracaatı çok önemli. Hasta göz kırpmasının bile farklı olduğunu hisseder. Bize genelde hastalar çok ileri aşamada geliyor. Aslında hasta 5 gün öncesinden fark ediyor bir şeylerin yolunda gitmediğini. Geçer, düzelir, hafif bir soğuk algınlığı gibi değerlendirebiliyor. Erken tanı bu hastalıkta önemli, çünkü bazı hastalar tamamen düzeliyor, bazı hastalarda belirtiler kalabiliyor. Yüzde 80-90 oranında hastada belirtiler kalmıyor. Yüz felci her yaş grubunda görülebilen bir hastalık, çok küçük çocuklarda da görülebiliyor. Bir yaş grubuna sınırlandıramayacağımız bir hastalık" dedi.

Yüz felcine yakalananların tedavisinin mümkün ve basit olduğunu anlatan Akça, atkı ve bere kullanılması uyarısında da bulundu. Akça, "Hastalığa yakalanmamak için herkesi korumak lazım. Soğuk havanın dışında farklı nedenlerle de yüz felci görülebiliyor. Yüzünüzde bir farklılık görürseniz çok hızlı doktora başvurulması önemli. Bu soğukta tavsiyem kesinlikle atkı, bere olmadan dışarı çıkılmasın. Bol bol C vitamini tüketilsin. Çok hasta insanların yanında vücut bünyesi zayıf olan kişilerin bulunmamasını öneririm" şeklinde konuştu.

yüz felçli çoğu hastamda %50-80 düzelme görüyorum, elektroterapi yöntemleri masaj ve de pnf teknikleri uygulandığında ve hasta bir kaç ev egzersizine uyduğunda erken dönem rehabilitasyona başlanmışsa düzelme şansı çoğu hastada çok yüksek

fakat bunları bir FİZYOTERAPİST uygulamalıdır, çünkü sadece bunların eğitimini alıyoruz ve bilerek uyguluyoruz.

doktor ve ya hemşire nin görevleri farklıdır, fizyoterapist farklıdır, lütfen karıştırmayalım.