Bebeğim ve Biz - HANGİ EK BESİNE NE ZAMAN BAŞLANMALI?
Kişinin temel ihtiyaçlarından birisi olan beslenme, büyüme, gelişme ve sağlığın korunmasındaki en önemli faktördür. Bunun için her bireyin doğumdan itibaren protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve minerallerden oluşan besin öğelerinden yaşına uygun bir şekilde, her gün yeterli ve dengeli olarak alması gerekir.
Çocuklar sürekli büyüyen bir organizmaya sahip oldukları için besin ihtiyaçları da yaş dönemlerine göre farklılık gösterir. Bu nedenle; çocukların büyüme ve gelişmelerinin yakından izlenmesi çok önemlidir.
Anne sütü bebeklerin gereksinimleri olan bütün öğeleri içeren eksiksiz ve mucizevi bir besindir. Bu nedenle bebekleri ilk 6 ay boyunca su bile vermeksizin sadece anne sütüyle beslemek, bebeklerin bütün ihtiyaçlarının karşılanarak sağlıklı gelişmesini, büyümesini ve hastalıklardan korunmasını sağlar.
Bebeğin ilk 6 ay tüm gereksinimlerini karşılayan anne sütü bu aydan itibaren bebeğin besin ihtiyacındaki artış nedeniyle gereksinimlerini karşılayamaz. Bu nedenle diyete daha katı besinleri eklemek gerekir.
Bebekler Neden Ek Gıdaya İhtiyaç Duyarlar?
1. Bebeğin besin ihtiyacındaki artış nedeniyle, 6. aydan sonra bebek, anne sütünden ihtiyacı olan enerji, protein ve diğer besleyici faktörleri yeterince alamaz.
2. Bebekler, ilk 6 ay yeterli olacak kadar demir deposu ile doğmaktadır, fakat 6. ay sonrasında bu miktar yetersiz kalır.
3. Bebekler artık sıvı olmayan yarı katı gıda maddelerini kabul edebilecek duruma gelir ve bu ileriki dönemlerde olumlu bir beslenme alışkanlığı edinmesini sağlar.
4. Bebekler kendi bağışıklık sistemlerini geliştirmek zorunda olduklarından dış çevre ile beslenme yoluyla bir bağ kurmalıdırlar.
5. Bebekler annelerinden daha bağımsız hale gelirler, bu da sosyal gelişimleri için oldukça önemlidir. 6. Bebeklere değişik lezzetlerde ve tarzlarda yemekler sunmak, çocukluk çağındaki yemek sevmeme alışkanlığını önlemede yardımcı olur.
Bütün bu nedenlerle bebeğin anne sütü yanında başka besinlere de gereksinimi vardır ve bebeğin fizyolojik gelişimine uygun ek gıdalara başlanmalıdır. Ancak anne sütü emzirme bu dönemde de sürdürülmelidir.
Bebeğe başlanacak ilk ek besinler elma veya şeftali suyu ve püresi ile yoğurttur. Bunları izleyerek diyete sebzeler, diğer meyve suları, yumurta, etler eklenir. Sebze ezmeleri ve çorbaları her gün taze olarak pişirilir. İçine un ve yağ da eklenerek, zenginleştirilir.
Yoğurt: İlk kez bir kaşık verilerek miktarı zamanla artırılır. Yapılışı: Yoğurt yapmak için pastörize edilmiş ve kaynatılmış süt 40-45 ºC (el dayanır, dayanmaz) sıcaklığa getirilir. Bir kilogram süte, 1 yemek kaşığı yoğurt ezilerek ilave edilir. Sütün üzeri kapatılarak, kalın bir örtü ile sarılır veya ılık bir yerde 5-6 saat mayalandırılır. Bebeklere her gün taze yoğurt verilmelidir.
Meyve Suyu ve Ezmesi (püre): Meyve veya sebze suları hazırlanırken önce meyve yıkanır, kabukları soyulur, cam rendede rendelenir, süzülerek meyve suyu elde edilir. Meyveler sıkılır sıkılmaz bekletilmeden bebeğe verilmelidir. Günde 1 çay kaşığı ile başlamak suretiyle miktar gittikçe artırılır.
Tahıllar: Pirinç unu, buğday unu, pirinç, bulgur, ekmek içi, yoğurtla çorba yapılarak verilir. Tarhana çorbası da bebek için uygun ek besindir. Baharatsız yapılan tarhana çorbası da 6. ayda çocuklara verilebilir. Bir silme yemek kaşığı tarhana, 1 bardak su ile karıştırılıp kaynatılır, ılık olarak çocuğa verilir.
Sebze çorbaları: Yoğurda alışmış bebeğe 1 yemek kaşığı başlamak suretiyle verilmeye başlanır. Yapılışı: 1 orta büyüklükte patates, 1 küçük havuç veya taze kabak, 2 yaprak ıspanak veya diğer yeşil yapraklı sebzeler, 1/2 tatlı kaşığı bitkisel sıvı yağ. Sebzeler yıkanır, kabukları incecik soyulur, kazınır veya ayıklanır. 1.5 su bardağı su kaynama derecesine gelince havuç ve patates konup yumuşayıncaya kadar pişirilir. Yeşil yapraklı sebze eklenip 5 dakika daha pişirilir. Ateşten alınıp ezilir.1 çay kaşığı bitkisel sıvı yağ eklenir. Çocuk büyüdükçe sebze çorbası daha koyu olarak hazırlanır. Pişen sebzeler cam rendeden geçirilerek verilir.
Yumurta: Yoğurt, meyve, tahıllı besinler ve sebze çorbasına alıştırılmış bebeğe, suda katı pişmiş yumurta sarısından 1 çay kaşığı verilir ve miktarı zamanla arttırılır. Tencereye su içine yumurta yıkanıp konur. Kaynama derecesindeki suda 10 dakika pişirilir. Kabuğu soyulup akı ayrılarak sarısı verilir. Yumurta, sebze çorbasına karıştırılarak verilebileceği gibi, ekmek içi ve sütle ezilerek de verilebilir. Yumurta beyazı 7-8. aylarda verilir.
Et ve Kuru Baklagiller: Yoğurt, sebze, tahıllı besinlere alışmış bebek, sebze çorbasının içine biraz kıyma konularak ete alıştırılır. Zamanla tavuk ve balık etleri de sebzelerle birlikte ezilerek verilebilir. Kıyma: Hafif ateşte kendi verdiği suyunu çekene kadar ısıtılıp yukarıda hazırlanan sebze çorbası ve diğer çorbalar içine katılarak bebeğe verilebilir. Kıyma, en uygun et verme şeklidir. Köfte olarak: İki kere çekilmiş kıyma, az miktarda bayat ekmek içi ve az tuzla iyice yoğrulur. Köfteler kızartma dışı bir yöntemle (yağsız tavada, ızgara,
.) pişirilir. Normal büyüklükte bir köfte içinde 30 g. kadar et vardır. İlk başlarken 1/5 köfte verilir, miktarı gittikçe artırılır. Tavuk eti, balık eti: Tavuk eti kemiklerinden, balık kılçığından iyice ayrılır, ezilerek verilir veya sebze çorbası içine katılır. Kurubaklagiller: Yine kıyma yerine, sebze çorbasına kırmızı-sarı mercimek, pişmiş nohut konularak çocuk bu besinlere alıştırılır. Kırmızı veya kabuksuz sarı mercimek iyi pişirildiği takdirde bebek için iyi bir protein kaynağı olur. Diğerleri de dış zarları ayrılıp iyi pişirilerek verilebilir.
Ek besinlere alıştırma döneminde, bebeğe her bir besin tek tek, az sulu kıvamda verilir. Altıncı aydan sonra yukarıdaki yiyeceklerin miktarları biraz daha arttırılarak çocuğa verilir. Yedinci aydan sonra çocuk, ailenin yediği baharatlı ve çok yağlı olmayan yemekten alabilir. Yemeğin sadece suyu değil, kendisi de ezilerek verilmelidir. Ayrıca yemeklere ilaveten çocuğun günde 2 su bardağı kadar yoğurt veya süt ile 1 yumurta yemesi sağlanmalıdır.
ANNELERE ÖĞÜTLER
Et suyu sanıldığı gibi besleyici değildir. Etin kendisi ezilerek verilmelidir.
Yemeğin yalnız suyu değil, taneli kısımları da suyu ile ezilerek bebeğe verilmelidir.
Bebeğe verilecek besinlere tuz eklenmemeli, acılı ve baharatlı olmamalıdır.
Şeker, şekerli çay ve lokum bebeğe yarardan çok zarar verir.
Besinler kaşık ve bardak kullanılarak verilmelidir.
Beslenirken bebeğin başının altına yastık konarak dik tutulmalıdır.
Beslendikten sonra ağzı temizlenip omuza bastırılarak gazı çıkarılmalıdır.
Bebeğe ek besinler teker teker alıştırılmalı, ilk kez denenecek besinler haftada bir çeşit olacak biçimde başlanmalıdır.
İlk kez denenen besin tek öğün olarak ve çok az miktarlarda verilmeye başlanmalı, bebeğin alımına uygun olarak miktar ve öğün sayısı artırılmalıdır.
İlk kez denenecek besinler bebeğe açken verilmeli, bebek almazsa zorlanmamalı, bir süre geçtikten sonra yeniden denenmelidir.
Bebek bir besin aldıktan sonra alerji belirtisi gösterirse besin kesilmeli, 15-20 gün sonra tekrar denenmelidir.
Sebze, meyve, pirinç, mercimek, iyice yıkandıktan sonra kullanılmalıdır.
Bebeğe verilecek yiyecekler doğal ve taze ürünler kullanılarak hazırlanmalı, konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddeli hazır besinler verilmemelidir. Hazırlanan yiyecekler uzun süre oda ısısında bekletilmemelidir.
Gıda hijyenine uyularak hazırlanan yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan su kaynatılmalı, gereçler kaynatılarak temizlenecek türden seçilmelidir.
Besinler hazırlanmadan ve bebek beslenmeden önce eller kesinlikle yıkanmalıdır.
MUCİZEVİ TEK BESİN: ANNE SÜTÜ
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF, anne sütü ile beslenmenin doğumdan hemen sonra başlamasını, ilk 6 ayda sadece anne sütü verilmesini ve emzirmenin 6. aydan sonra uygun besin takviyeleri ile 2 yaş ve üzerine kadar devam etmesini önermektedir. Çünkü anne sütü, bebeğin ilk 6 ay ihtiyacı olan protein, yağ ve vitamin gibi her türlü besin değerini içeren ideal besin kaynağıdır. İçindeki koruyucu maddeler, bebeği enfeksiyonlardan korur. Hazmı kolay olan anne sütü, daima taze, temiz ve bebeğe vermek üzere hazırdır. Bu yüzden, Bebeğinizi, ilk 6 ay sadece anne sütü ile besleyin.
TAYLAN KÜMELİ
yoğurt önermemeside değişik geldi bana , nie önermediki :26:
Canım tecrübe başka bir şey tabi, dikkate alacağım mutlaka, bebekler düzeni seviyorlar ama demekki yeme içme konusunda ters tepiyor. Blendırı sanırım sebzelerin vitaminlerinin kaçmasından ziyade püre kıvamına alıştığı için katı kıvama geçmeleri zor oluyor diye önermiyorsun anladığım kadarıyla, bu da önemli bir ayrıntı.
((
off ne zor işmiş ya şu 2-3 ayı da atlatsak hemen herşeyi yicek kuzucuklar bzi de rahatlıcaz
