Girit Tüp Merkezi Türkiye Koordinatörü Dr.Murat Varolun meslaktaşlarını bilgilendirmek üzere yazdığı mektup :::
Değerli meslektaşlarım; Dün akşam NTVde saat 20.00da canlı yayında Günlerin Getirdiği programında 6 mart 2010 tarihinde yürürlüğe giren yeni ÜYTE yasası kapsamında son günlerde yazılı ve görsel basında sıklıkla yer alan sperm ve yumurta donasyonuna getirilen kısıtlamalar,tedavi için yurt dışına gidecek hastalara getirilecek olası cezai müeyideler tartışılmıştır.Programa Girit Tüp Merkezini temsilen ben,Marmara Üniversitesi Hukuk fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr.Özlem Yenerer Çakmut ve Ankaradan Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü Doç.Dr.İrfan Şencan katılmışlardır.
Yürürlüğe giren yönetmenliğe göre sperm ve yumurta donasyonu için yurtdışına gidenlerin suçlu sayılabileceği konusunda basında yer alan iddiaları ceza hukuku açısından değerlendiren Doç.Dr.Özlem Yenerer Çakmutun görüşleri özetle şöyledir.
1- Türk ceza hukukunda da,dünyada evrensel olarak kabul edilen bir ceza hukuku prensbi olan MÜLKİLİK SİSTEMİ geçerlidir.Mülkilik sisteminde ise;suçun işlendiği yerkriteri esastır.Yani Mülkilik sistemine göre BİR FİİLİN SUÇ OLARAK NİTELENEBİLMESİ İÇİN,O FİİLİN İŞLENDİĞİ YER KANUNU TARAFINDAN AÇIKÇA SUÇOLARAK DÜZENLENMESİ GEREKİR.
Mesela,
tüp bebek işleminin gerçekleştirildiği yer olan Yunanistan!a bağlı Girit kanuna göre,bu işlemin yapılması bir suç değil,aksine hukuka uygun bir işlemdir.
Yurtdışında işlenen ve işlendiği yer kanuna göre suç olmayan bir fiilden dolayı ise,Türkiyede Türk hukukuna dayanarak işlem yapılamaz.Ancak hastalar yönetmenliklerinde donasyon işleminin T.C vatandaşlarına yasak olduğu bir ülkede ki merkeze giderlerse (İtalya,Kuzey Kıbrıs,Almanya) o zamn suç fiil gerçekleşir.
2- Çünkü ,Türk Ceza Kanununun 11.maddesine göre yurtdışında işlenen suç nedeniyle bir Türk vatandaşı hakkında kovuşturma yapılabilmesi içindiğer şartların yanı sıra,işlenen fiilin,FİİLİN İŞLENDİĞİ YER KANUNUNA GÖRE DE SUÇ OLUŞTURMASI GEREKİR.
3- Şu halde,işlendiği yer kanununa göre suç oluşturmayan bir fiilden dolayı,ne tüp bebek işlemini yaptırmak üzere Giritteki veya benzer bir ülkede ki sağlık merkezine giden Türk vatandaşı çiftler hakkında ne de onlara iştirak ettiği gerekçesiyle onların seyahat işlemlerini yapan seyahat acentası hakkında TÜRKİYEDE BİR CEZA DAVASI AÇILAMAZ VE CEZA VERİLEMEZ.
Bilgilerinize arz ederim.
Dr.Murat VURAL
Girit Tüp bebek merkezi