Stresin kilo aldırmasına kortizol hormonu sebep oluyor.
Aşağıda anlatılanların tümü bu olay hakkındadır.
Stresli olduğumuz zaman bünyemiz kortizol maddesi salgılıyor. Bu da bünyenin besin üretmesini gerektiriyor. İnsan bünyesi bu durumda enerji yakmaktan daha çok enerji üretme halindedir. Haftalarca, aylarca devamlı stres altında olan insan doğal olarak devamlı yağ depoluyor. Bünye yağ rezervlerini arttırıyor.
Kortizol nedir?
Böbreküstü bezlerinin salgıladığı bir hormondur. Sinirlilik ve stres hallerinde bedenin göstereceği tepkileri frenleyici etkisi vardır. Stres ve sinirlilik hallerinde bütün vücudumuz bir alarm verilmiş gibi tepkiye hazırdır. Adrenalin vb. gibi hormonlar salgılanmaktadır. Bu sırada kortizol salgılanmasında ince bir hikmet var..
O alarmda mikroplarla savaşacak olan savunma hücreleri (antikorlar ve lenfositler) de harekete hazırdır. İşte o an bazı insanlarda bünye pek alışık olmadığı bir etki (mesela bir kolonya olabilir, bir krem olabilir, veya yediğimiz değişik bir şey olabilir) ile karşılaştığında antikorlar ve lenfositler bu alışık olmadıkları maddeleri hastalık mikrobu sanarak savaş ilan ederler. Ani alerjiler bu ve benzeri şekilde ortaya çıkıyor. Tabi kortizol hormonunun yeterince salgılanamadığı kişilerde. Mesela aynı madde bana faydalı olurken bir başkasında çok kötü rahatsızlıklara sebep olabiliyor. Savunma hücreleri insanın kendi öz dokularını bile yabancı madde sanarak savaşıma girişiyor. Bir anda insanın her yerinde kabartılar, iltihaplanmalar oluyor.
Şimdi bu noktada kortizolun önemi: Stres zamanlarında salgılanır ve savaşçı antikor ve lenfositleri azaltır. Hem de önemli ölçüde azaltır. Böyle olunca da her şey dengelenmiş olur. Ayrıca bünyeyi yapılandırmak için besin üretimine sevk eder.
Alerji Nasıl Meydana Gelir
Otoimmun hastalıklarda savunma hücreleri kendi dokularını bile düşman sanabiliyor. Yok etmeye çalışıyor. Gerekmediği halde ağır iltihaplanmalar ortaya çıkabiliyor. Bu tip olgular halk arasında alerji olarak biliniyor.
Alerji tedavisinde hastaya kortizol hormonu verilir ve yanlış alarmın etkilerinin önüne geçilir. Tedavi uzun zaman devam edildiği ve kortizol hormonunun fazla kullanılması sonucu hastada obezite baş gösterebilir.
Stres Nasıl Şişmanlatıyor
Devam eden stres sonucu kortizolun etkisi de devam eder. Her geçen gün insan aynı etkilere daha duyarsız gibi olabiliyorsa buradan kortizolun devrede olduğu anlaşılır. Çok “farklı farklı” stres ve sinir etkileri ile karşılanmadığı sürece insan önceki ve halen devam eden stres etkilerinde daha sakince olabiliyor. Ama alışmak söz konusu olamaz. Sadece alıştığımızı sanırız. Değişimin farkında değilizdir: Artık daha çok yiyoruz ve kilo alıyoruzdur.
Bu bilgiler sayesinde iştahlı kişileri daha iyi anlayabiliriz. Demek ki rahatsız oldukları bir şeyler var. Onlara sakinleşebilecekleri ve mutlu olabilecekleri aktiviteler kazandırmaya çalışmalıyız.
Bütün gençliği ve evliliğinin ilk yıllarında ince ve zarif olan, ayrıca formunu korumaya çok özen gösteren bir akrabam (kadın) son iki yılda aşırı kilo aldı. Gerçek sebebi şu: Eşi kendisinden yaşça çok genç ve bu kadın özellikle son yıllarda eşinin gözünün dışarıda olduğunu çok iyi biliyor. Her zaman endişeli. Bu durumda normal olarak aynı etkiden kaynaklanan stres kadının yakasını asla bırakmıyor.
Ve sözü uzatmaya gerek yok işte sonuç: Eşini kaybetme ve/veya aldatılma endişelerinden kaynaklanan yoğun stresin devamı, beraberinde şişmanlığı getiriyor.
Sigara içen kadınlar ise genelde aynı durumda kilo alamıyorlar. Çünkü sigaranın etkisi iştahı kesiyor. Bir de, sigara tiryakisi bir insan yemek yerken bir an önce bitirip sigaraya sarılmak ister. Sigara bağımlılığı çok kötü bir şey. Birkaç lokma yer ve peşinden sigara yakar. Kederleriyle baş başadır artık. Aptallaşmış bir durumdadır.
Kısacası bünyemiz hiç anlayamayacağımız derecede hassastır. Her bir madde beyini etkiler, bütün bedene etkisi olur. Bünye her zaman bir şeyleri dengeleme peşindedir. Nikotin belki kortizonun besin üretme emrinin uygulanmasını bir ölçüde kesiyor ama sigaranın zararı şişmanlıktan çok daha fazla.
alıntıdır. Kortizol etkisi ile Stresin Şişmanlatması | Devletli