Bahçe Bakımı ve Çiçekler Süs Bitkilerinin Bakımı

Evimizdeki, iş yerimizdeki ortamımıza renk ve canlılık katan süs bitkilerinin bakımı konusundaki yazımıza devam ediyoruz.



Saksı Değiştirme

Saksının değiştirilmesi genellikle bitki istirahat devresinde yapılır. (İlkbaharda evler daha sıcakken, şubat sonu mart başında yapılmalıdır.) Bitkiler çok büyük saksılara konulmamalıdır. Saksı değiştirirken önceden sulanmalı, kökün kolayca çıkması sağlanmalıdır. Toprakları yavaşça silkelenip, yeni saksıya alınan bitki, etrafı gübreyle doldurulmalı ve iyice sıkıştırılmalıdır. Sulanan bitki, yeni gelişme dönemine hazırlanmıştır. Bitki köklerinde hasta kısımlar varsa, keskin bir makasla kesilmelidir. Bitki kökleri saksı deliklerinden çıkmışsa, köklerin zedelenmemesi için, saksı kırılır ve bitki kökleri hasar almadan yeni saksıya aktarılır. İlkbahar ve yaz döneminde hızlı gelişen bitki, daha fazla besin maddesi ve suya ihtiyaç duyar.

Çoğaltma

Ev bitkileri çeşitli yöntemlerle çoğaltılırlar.

Tohumdan yetiştirerek, yapraktan çoğaltarak, sürgün çeliği alarak, ve sık dallı bitki kümesini bölüp, küçük parçalara ayırarak yapılır. Tohumla üretmede, saksıya konan gübre, dinlendirilmeli ve yabani otlardan arındırılmalıdır. Eğer bitki, çok küçük
tohumluysa, bir miktar kum ile karıştırarak, toprağa serpilir.Üzeri çok ince bir toprak tabakasıyla örtülür. Toprak ılık suyla sulanmalıdır. Karanlık ve ılık bir ortama ihtiyaç vardır. Karanlık ve ılık bir ortamda tohumlar çimlenir. Saksı üzerine konan cam, her gün ön-arka çevrilerek oluşan yoğunlaşmış su damlacıkları, giderilir. Camın çepeçevre gazete ile çevrilmesi yeşil yapraklar çıkana kadar gereklidir.

Yaprak ve çelikle üretmek, dalın en körpe yumuşak ucu kesilir. Çelik alma sırasında sürgünün en uç kısmından, üzerinde en az, iki üç yaprak olacak şekilde 10-15 cm uzunluğunda bir kalem alınmalıdır.
Yapraktan üretmek isteniyorsa, bitkinin en olgun yapraklarından biri sapı ile kesilip, bol kumlu bir toprak karışımının tam ortasına bir çubukla delik açılıp oturtulur. Ya da yaprak küçük parçalara ayrılıp, toprak karışımının üzerine yaprak sapına yakın olan kısımdan bastırarak, toprağa yerleştirilir.
Örnekeygamber Kılıcı

Bölerek ayırma, bitki üretme yöntemlerinin en basitidir. Ana bitkiden keskin bir bıçakla ayrılan yavru bitkilerin her birinde yeterince kök olmalıdır. Bitki yan dallarında stolonlar varsa, bunlar, toprak üzerine bastırılır ve köklenmesi için bırakılır. Köklenen kısımlar ana bitkiden kesilir ve ayrı saksılara dikilir.

Soğanla üretim yaparken dikilen soğanların birbirine değmemesi için mesafe bırakılmalı ve toprakla örtülmelidir. Ayrı renklerde soğanlar kat kat dikilirse, bol renkli bir küme görünümü elde edebilirsiniz. Saksınızı siyah bir poşete sarın ve on hafta ilk büyüme işaretleri belirlenerek, karanlık ve serin bir ortamda, muhafaza ediniz. Yeni çıkan filizler 2,5 cm’ye ulaştığında ılık bir ortama alınır ve doğrudan güneş ışığına konmamalıdır.



Budama

İç mekan bitkilerinin formlarını bozmadan, fazla büyümelerini engellemek yani onları belli bir ölçüde bodurlaştırmak gereklidir. Bu işlem budamayla gerçekleşir. Genellikle saksı değiştirme esnasında ve ilkbaharda büyüme başlamadan önce yapılır. Bazı türlerde çiçeklenmenin bitiminde de yapılır. Saksılı süs bitkilerinde budama kısaca 3-4 göz üzerinden kesilerek yapılır. Yumuşak tepe sürgünleri alınınca bitkinin yan dallarının daha iyi gelişmesini, bol çiçek verimini teşvik eder. Vaktinde yapılınca iri çiçek oluşumu sağlanır. Tohumla son çiçekler kesilip uzaklaştırınca bitki gelişimine olumlu etki yapılmış olur.

Süs Bitkilerinde Rastlanan Şekil Bozukluklarının Nedenleri

I- Yaprak uçlarında meydana gelen sararma ve kurumalar

a) Ortamdaki nemin düşük olması

b) Saksı toprağının çok kuru olmasık

c) Sulama suyunda fazla miktarda kireç ve klor bulunması

d) Bitkinin aşırı güneşli veya yoğun gölgeli yerde bulundurulması

e) Ortamın gerektiği şekilde havalandırılmaması

II - Yaprakların Dökülmesi

a)N-P-K(Azot, fosfor, potasyum) gibi temel mineral madde noksanlığı

b)Bitkinin özellikle kışın nemi düşük yerde bulundurulması

c)Saksı Toprağının çok kuru kalması veya kışın çok nemde bulunması

d)Ani sıcaklık değişikliği meydana gelmesi

e)Havalandırma noksanlığı ya da bitkinin cereyanda kalması

f)Kış mevsiminde bitkinin yoğun gölge ve düşük sıcaklıkta bulundurulması

III - Çiçek tomurcuğunun oluşmaması

a) Bitki İsteğinin dışında yüksek ve düşük ısık

b) Ortamda nemin düşük olması

c) N(Azot) fazlalılığı veya P-K(Fosfor, potasyum) noksanlığı

d) Bitkinin Direk Güneş Işığında veya Yoğun Gölgede Bırakılması

e) Saksı Toprağının Aşırı Kuru Tutulması

IV - Tomurcuk dökülmesi

a)Saksı toprağının aşırı nemli veya kuru bırakılması

b)Yüksek sıcaklık veya düşük sıcaklık

c)Ortamın neminin düşük olması

d)Bitkinin direk güneş ışığına veya yoğun gölgeye bırakılmasık

e)Tomurcuğa gelen bitkinin yerinin değiştirilmesi

V - Yapraklarda Sararma

a)Saksı Toprağının veya Sulama Suyunun Aşırı Kireç, Çinko, Bakır ve Klor ihtiva etmesi

b)N-F-Mg(Azot, flor, magnezyum) gibi besin maddelerinin noksanlığı

c)Kışın bitkinin nemi düşük gölge ve soğuk yerde tutulması

d)Saksı toprağının kuru veya kışın fazla nemde bırakılması

e)Direk güneş ışığına maruz veya aşırı sıcak ortamda tutulması

VI - Alaca yaprakların yeşile dönüşmesi

a)Aşırı dozda azot verilmesi

b)Bitkilerin yoğun gölge veya aşırı aydınlıkta bulundurulması

c)Aşırı serin yerde bulundurulması


VII - Gelişmenin gerilemesi

a)Saksı değiştirilmesinde geç kalınması nedeniyle köklerde keçeleşme

b)Bitkinin bulunduğu yerde nem ve ısının düşük olması

c)Besin maddelerinin yetersizliği

d)Bitkinin su isteğinin yeterli düzeyde karşılanmaması