Ergenlik dönemindeki çocukların yaklaşık yarısı tırnaklarını yediklerini belirten uzmanlar, bunların dörtte üçünün bu alışkanlıklarını 35 yaşına kadar sürdürdüklerine de dikkat çekiyorlar.
Bunun gibi asabi alışkanlıkların, endişe, stres ve sıkıntı anında ortaya çıkan bilinçdışı davranışlar olduğunu söyleyen uzmanlar, tırnak yeme alışkanlığını “onikofaji” olarak isimlendiriyorlar. Tırnak yemek, sosyal açıdan da kabul edilebilir bir davranış değildir. Ayrıca, pürüzlü, yenen tırnakların çekici görünmediğini belirten araştırmacılar, bazı insanlar tırnaklarını çok kötü yediklerini, parmaklarını kanattıklarını ya da tırnaklarını kemire kemire yok denecek kadar az bıraktıklarını ifade ediyorlar.
Tırnak yemenin sağlığı da olumsuz etkilediğini vurgulayan uzmanlar, tırnaklarınızı yediğinizde, ağzınız ile parmaklarınız arasında ileri geri bakteri taşıdığınızı ve eğer şeytan tırnağınızı yerseniz, tırnağınızın kenarında enfeksiyon gelişebileceğini açıklıyorlar.
Peki bu zararlı alışkanlıktan nasıl kurtulacaksınız? HowStuffWorks isimli sitede yer alan habere göre, tırnak yemeyi önlemenin 5 yolu bulunuyor:
1. Tırnaklarınızın temiz ve bakımlı olmasına özen gösterin:
Bazı tırnak yiyenler için, bu saplantılı bir durum halini almıştır. Tırnaklarınızı temiz ve bakımlı tutmalısınız. Manikür kitlerinde genellikle tırnak kesme makası, bir törpü, küçük bir makas ve kütikül itici ya da manikür kürdanı bulunuyor. Evinizde ya da çantanızda küçük bir manikür kiti bulunursa, kırılan tırnaklarınızı ya da şeytan tırnaklarınızı yemeden düzeltebilirsiniz. Haftada bir kez manikür yapmaya çalışın. Gerekliyse tırnaklarınızı keserek başlayın. Zeytinyağlı ya da losyon eklediğiniz ılık suda tırnaklarınızı birkaç dakika bekletin. Tırnaklarınızdaki ölü deriyi yavaşça geriye itin. Ellerinizi kurulayın ve losyon ya da kütikül kremi sürün.
2. Caydırıcı kullanın:
Eczanelerde tırnak bakımı ürünlerine bakarsanız, tırnak yemeyi bıraktıran kremleri, yağları görebilirsiniz. Bu ürünlerden birçoğu aynı zamanda başparmak emmeyi bıraktırmak için de kullanılıyor. Bu ürünlerin içerisindeki kırmızı biber özü gibi maddelerden dolayı ürünlerin tadı acıdır. Bazı insanlar evde kendi hazırladığı saf karabiber gibi caydırıcı solüsyonları kullanıyor. Ancak bunlar kolayca yıkanabiliyor, ticari ürünler ise daha uzun süre etki gösteriyor.
3. Kendinize oyalanacak alışkanlık bulun:
Tırnak yeme alışkanlığınızı unutmak için tüm enerjinizi başka alışkanlıklara harcayın. Bazı insanlar için, bu ellerini meşgul tutmak anlamına geliyor. Basit bir stres topunu avuç içinde sıkabilirsiniz. Bu size yardımcı olur. Tırnaklarınızı yemek istediğiniz zaman, stres topunu elinize alın ve sıkmaya başlayın. Ya da ellerinizi meşgul etmek için boyama, dikiş dikme, örgü örme, çizim yapma ya da dantel yapma gibi el işleriyle uğraşabilirsiniz.
4. Tırnaklarınızı neden yediğinizi bulun:
Öncelikle, niçin tırnak yemeye başladığınızı düşünün. Sadece bir gün buna başlayıp, alışkanlık yapmış olabilir. Bu bazı tırnak yiyenler için doğrudur. Yine de, bunların birçoğu sıkıntı, stres, korku ya da endişe anlarında tırnak yemeye başlamıştır. Belki, siz de okulun ilk günü ya da ailenizden uzak, arkadaşınızın evinde ilk kez gece yatısına kaldığınızda başlamış olabilirsiniz. Eğer ne zaman ve hangi koşullar altında tırnak yemeye başladığınızı bulduysanız, bununla mücadelenin yollarını da bulursunuz. Her zaman stres kaynaklarını ortadan kaldıramayabilirsiniz, ancak o an yapacak başka bir şeyler bulabilirsiniz. İşte sıkıldıysanız, kısa bir yürüyüş yapın ya da bir bardak su almak için yerinizden kalkın. Eğer uçmak sizi endişelendiriyorsa, yanınıza okuyacak kitaplar alın ya da dizüstü bilgisayarınızı yanınıza alıp film izleyin, internete girin. Hissettiklerinizi biriyle konuşmak da yardımcı olabilir.
5. Tedavi görün:
Aşırı derecede tırnaklarınızı yiyorsanız, buna engel olamıyorsanız tıbbi tedavi görmenizin zamanı gelmiş demektir. Tırnak yeme alışkanlığı ya da hastalığı, obsesif kompulsif bozukluk (obsesyon ve kompulsiyonlarla seyreden anksiyete bozuklukları içinde sınıflandırılan bir psikiyatrik bozukluk) sorununa dahil bir davranıştır. Eğer böyle bir hastalığınız olduğundan şüphe ediyorsanız, psikiyatriste gidin. Size ilaç tedavisi, terapi ya da ikisini birden önerebilir. Eğer hasta değilseniz, stresli olduğunuzda kendi kendinize gevşeme tekniklerini öğrenebilirsiniz.
Tırnak Yeme Nasıl Bırakılır? Makalesi İçin Tıklayınız
Zaman Online
DERGİ - Neden tırnaklarımızı kemiririz?
Tom StaffordSheffield Üniversitesi
Ellerinizin görünümünü mahveder, hijyenik olarak zararlıdır ve aşırıya kaçtığınızda canınız acır. Peki, neden hâlâ tırnak kemirmeye devam ederiz?
Tırnaklarınızı kemirmeye bir başladınız mı bırakması çok zordur. Tırnak kemiren insanların diğerlerinden farkı nedir? İradeleri daha mı zayıftır? Daha mı sinirlidirler? Yoksa daha mı aç? Bunun psikolojik bir açıklaması var mı?
Psikiyatristler tırnak yeme alışkanlığını, dürtü kontrol bozuklukları arasında sınıflandırıyor. Fakat bu, saç çekme ya da deriyi kazıma gibi psikiyatrik yardım gerektiren aşırı vakalar için geçerli. Tırnak kemirenlerin çoğu herhangi bir ciddi yan etkisi olmadan bu alışkanlığı devam ettiriyor. Gençlerin yüzde 45’i tırnak kemiriyor.
Psikanalist açıklamalar
Psikoterapistlerin tırnak kemirme alışkanlığıyla ilgili teorileri var elbette. Örneğin psikanalizin kurucusu Sigmund Freud bu sorunu, oral aşamada psiko-seksüel gelişim bozukluğuna bağlıyordu. Freud’un diğer teorilerinde olduğu gibi, oral takıntı sorununun da sayısız nedeni vardır: az beslenme, çok beslenme, uzun süreli emzirme, anneyle ilişkinin sorunlu olması, vb. Elbette bunların belli semptomları da vardır: tırnak kemirme, alaycı kişilik, sigara içmek, alkolizm ve oral seks düşkünlüğü gibi. Bazı terapistler ise tırnak kemirmenin kişinin kendisine düşman olmasıyla veya sinirsel anksiyete durumuyla ilgisi bulunabileceğini iddia ediyordu.
Tüm psikodinamik teoriler gibi bu varsayımlar da doğru olabilir, ama ille de doğru olduğuna inanmak için bir neden de yok. Bu açıklamalar bu alışkanlıktan kurtulmak için herhangi bir yöntem sunmuyor.
Ne yazık ki bu konuda bu spekülatif açıklamalardan başka doğru düzgün bir bilimsel araştırma da yok. Tırnak kemirme alışkanlığının tedavisi konusunda araştırmaya girişseniz bulacağınız bir-iki raporun ilk cümleleri bu konudaki araştırmaların yetersizliğinden yakınmakla başlıyor. Bir raporda, kişilerin bu alışkanlığın daha fazla farkına varmalarını sağlamanın yararı olabileceği belirtiliyor.
Alışkanlık
Bilimsel bir tedavi yönteminin olmaması, tırnaklarını kemiren bir insan olarak beni de spekülasyonlarda bulunmaya itiyor. Benim sunacağım açıklamaya da “anti-teori” teorisi diyebiliriz.
Bana kalırsa tırnak kemirmenin herhangi bir özel nedeni bulunmuyor. Aslında bu daha çok birkaç farklı unsurun bir araya gelmesiyle bazı kişilerde oluşan bir kötü alışkanlık.
Birincisi, elleri ağza götürmek çok kolay bir hareket. Beslenme ve bakımla ilgili davranışların başında geliyor. O nedenle temel beyinsel bir işlev olarak gelişmiş ve otomatik bir tepkiye dönüşmesi çok kolay. Tırnak kemirme ayrıca tırnakları kısa tutmayı sağlayan “düzenleyici bir eylem”. Yani kısa vadede zevk verici bir yanı olabilir, her ne kadar sonrasında parmaklarınızın ucunu parçalar hale gelmiş olsanız da. İşin bu ödüllendirici yanı davranışın sürdürülmesinin kolaylığı ile birleşince alışkanlığa dönüşmesi de kolaylaşıyor.
Alışkanlık olarak tırnak kemirmenin açıklamasını yapabilmek tedavi konusunda da başarılı olunacağı anlamına gelmiyor elbette. Kötü alışkanlıkları kırmanın ne kadar zor olduğunu herkes biliyor. Birçok kişi günde en az bir kez tırnak kemirmediğinde konsantrasyonunu yitirecektir.
Aslında tırnak kemirmek ne kişilik özelliklerini açığa vuran bir alışkanlık, ne de evrimsel davranışın kötü uyarlanmış bir yansıması. Beden yapımızın, eli ağza götürme davranışının beynimize işlemiş olmasının ve alışkanlık psikolojisinin bir ürünü.
Bu satırları yazarken de tırnaklarımı kemiriyordum. Bazen teori de işe yaramıyor!…
Bunun gibi asabi alışkanlıkların, endişe, stres ve sıkıntı anında ortaya çıkan bilinçdışı davranışlar olduğunu söyleyen uzmanlar, tırnak yeme alışkanlığını “onikofaji” olarak isimlendiriyorlar. Tırnak yemek, sosyal açıdan da kabul edilebilir bir davranış değildir. Ayrıca, pürüzlü, yenen tırnakların çekici görünmediğini belirten araştırmacılar, bazı insanlar tırnaklarını çok kötü yediklerini, parmaklarını kanattıklarını ya da tırnaklarını kemire kemire yok denecek kadar az bıraktıklarını ifade ediyorlar.
Tırnak yemenin sağlığı da olumsuz etkilediğini vurgulayan uzmanlar, tırnaklarınızı yediğinizde, ağzınız ile parmaklarınız arasında ileri geri bakteri taşıdığınızı ve eğer şeytan tırnağınızı yerseniz, tırnağınızın kenarında enfeksiyon gelişebileceğini açıklıyorlar.
Peki bu zararlı alışkanlıktan nasıl kurtulacaksınız? HowStuffWorks isimli sitede yer alan habere göre, tırnak yemeyi önlemenin 5 yolu bulunuyor:
1. Tırnaklarınızın temiz ve bakımlı olmasına özen gösterin:
Bazı tırnak yiyenler için, bu saplantılı bir durum halini almıştır. Tırnaklarınızı temiz ve bakımlı tutmalısınız. Manikür kitlerinde genellikle tırnak kesme makası, bir törpü, küçük bir makas ve kütikül itici ya da manikür kürdanı bulunuyor. Evinizde ya da çantanızda küçük bir manikür kiti bulunursa, kırılan tırnaklarınızı ya da şeytan tırnaklarınızı yemeden düzeltebilirsiniz. Haftada bir kez manikür yapmaya çalışın. Gerekliyse tırnaklarınızı keserek başlayın. Zeytinyağlı ya da losyon eklediğiniz ılık suda tırnaklarınızı birkaç dakika bekletin. Tırnaklarınızdaki ölü deriyi yavaşça geriye itin. Ellerinizi kurulayın ve losyon ya da kütikül kremi sürün.
2. Caydırıcı kullanın:
Eczanelerde tırnak bakımı ürünlerine bakarsanız, tırnak yemeyi bıraktıran kremleri, yağları görebilirsiniz. Bu ürünlerden birçoğu aynı zamanda başparmak emmeyi bıraktırmak için de kullanılıyor. Bu ürünlerin içerisindeki kırmızı biber özü gibi maddelerden dolayı ürünlerin tadı acıdır. Bazı insanlar evde kendi hazırladığı saf karabiber gibi caydırıcı solüsyonları kullanıyor. Ancak bunlar kolayca yıkanabiliyor, ticari ürünler ise daha uzun süre etki gösteriyor.
3. Kendinize oyalanacak alışkanlık bulun:
Tırnak yeme alışkanlığınızı unutmak için tüm enerjinizi başka alışkanlıklara harcayın. Bazı insanlar için, bu ellerini meşgul tutmak anlamına geliyor. Basit bir stres topunu avuç içinde sıkabilirsiniz. Bu size yardımcı olur. Tırnaklarınızı yemek istediğiniz zaman, stres topunu elinize alın ve sıkmaya başlayın. Ya da ellerinizi meşgul etmek için boyama, dikiş dikme, örgü örme, çizim yapma ya da dantel yapma gibi el işleriyle uğraşabilirsiniz.
4. Tırnaklarınızı neden yediğinizi bulun:
Öncelikle, niçin tırnak yemeye başladığınızı düşünün. Sadece bir gün buna başlayıp, alışkanlık yapmış olabilir. Bu bazı tırnak yiyenler için doğrudur. Yine de, bunların birçoğu sıkıntı, stres, korku ya da endişe anlarında tırnak yemeye başlamıştır. Belki, siz de okulun ilk günü ya da ailenizden uzak, arkadaşınızın evinde ilk kez gece yatısına kaldığınızda başlamış olabilirsiniz. Eğer ne zaman ve hangi koşullar altında tırnak yemeye başladığınızı bulduysanız, bununla mücadelenin yollarını da bulursunuz. Her zaman stres kaynaklarını ortadan kaldıramayabilirsiniz, ancak o an yapacak başka bir şeyler bulabilirsiniz. İşte sıkıldıysanız, kısa bir yürüyüş yapın ya da bir bardak su almak için yerinizden kalkın. Eğer uçmak sizi endişelendiriyorsa, yanınıza okuyacak kitaplar alın ya da dizüstü bilgisayarınızı yanınıza alıp film izleyin, internete girin. Hissettiklerinizi biriyle konuşmak da yardımcı olabilir.
5. Tedavi görün:
Aşırı derecede tırnaklarınızı yiyorsanız, buna engel olamıyorsanız tıbbi tedavi görmenizin zamanı gelmiş demektir. Tırnak yeme alışkanlığı ya da hastalığı, obsesif kompulsif bozukluk (obsesyon ve kompulsiyonlarla seyreden anksiyete bozuklukları içinde sınıflandırılan bir psikiyatrik bozukluk) sorununa dahil bir davranıştır. Eğer böyle bir hastalığınız olduğundan şüphe ediyorsanız, psikiyatriste gidin. Size ilaç tedavisi, terapi ya da ikisini birden önerebilir. Eğer hasta değilseniz, stresli olduğunuzda kendi kendinize gevşeme tekniklerini öğrenebilirsiniz.
Tırnak Yeme Nasıl Bırakılır? Makalesi İçin Tıklayınız
Zaman Online
DERGİ - Neden tırnaklarımızı kemiririz?
Tom StaffordSheffield Üniversitesi
- 7 Kasım 2014
Ellerinizin görünümünü mahveder, hijyenik olarak zararlıdır ve aşırıya kaçtığınızda canınız acır. Peki, neden hâlâ tırnak kemirmeye devam ederiz?
Tırnaklarınızı kemirmeye bir başladınız mı bırakması çok zordur. Tırnak kemiren insanların diğerlerinden farkı nedir? İradeleri daha mı zayıftır? Daha mı sinirlidirler? Yoksa daha mı aç? Bunun psikolojik bir açıklaması var mı?
Psikiyatristler tırnak yeme alışkanlığını, dürtü kontrol bozuklukları arasında sınıflandırıyor. Fakat bu, saç çekme ya da deriyi kazıma gibi psikiyatrik yardım gerektiren aşırı vakalar için geçerli. Tırnak kemirenlerin çoğu herhangi bir ciddi yan etkisi olmadan bu alışkanlığı devam ettiriyor. Gençlerin yüzde 45’i tırnak kemiriyor.
Psikanalist açıklamalar
Psikoterapistlerin tırnak kemirme alışkanlığıyla ilgili teorileri var elbette. Örneğin psikanalizin kurucusu Sigmund Freud bu sorunu, oral aşamada psiko-seksüel gelişim bozukluğuna bağlıyordu. Freud’un diğer teorilerinde olduğu gibi, oral takıntı sorununun da sayısız nedeni vardır: az beslenme, çok beslenme, uzun süreli emzirme, anneyle ilişkinin sorunlu olması, vb. Elbette bunların belli semptomları da vardır: tırnak kemirme, alaycı kişilik, sigara içmek, alkolizm ve oral seks düşkünlüğü gibi. Bazı terapistler ise tırnak kemirmenin kişinin kendisine düşman olmasıyla veya sinirsel anksiyete durumuyla ilgisi bulunabileceğini iddia ediyordu.
Tüm psikodinamik teoriler gibi bu varsayımlar da doğru olabilir, ama ille de doğru olduğuna inanmak için bir neden de yok. Bu açıklamalar bu alışkanlıktan kurtulmak için herhangi bir yöntem sunmuyor.
Ne yazık ki bu konuda bu spekülatif açıklamalardan başka doğru düzgün bir bilimsel araştırma da yok. Tırnak kemirme alışkanlığının tedavisi konusunda araştırmaya girişseniz bulacağınız bir-iki raporun ilk cümleleri bu konudaki araştırmaların yetersizliğinden yakınmakla başlıyor. Bir raporda, kişilerin bu alışkanlığın daha fazla farkına varmalarını sağlamanın yararı olabileceği belirtiliyor.
Alışkanlık
Bilimsel bir tedavi yönteminin olmaması, tırnaklarını kemiren bir insan olarak beni de spekülasyonlarda bulunmaya itiyor. Benim sunacağım açıklamaya da “anti-teori” teorisi diyebiliriz.
Bana kalırsa tırnak kemirmenin herhangi bir özel nedeni bulunmuyor. Aslında bu daha çok birkaç farklı unsurun bir araya gelmesiyle bazı kişilerde oluşan bir kötü alışkanlık.
Birincisi, elleri ağza götürmek çok kolay bir hareket. Beslenme ve bakımla ilgili davranışların başında geliyor. O nedenle temel beyinsel bir işlev olarak gelişmiş ve otomatik bir tepkiye dönüşmesi çok kolay. Tırnak kemirme ayrıca tırnakları kısa tutmayı sağlayan “düzenleyici bir eylem”. Yani kısa vadede zevk verici bir yanı olabilir, her ne kadar sonrasında parmaklarınızın ucunu parçalar hale gelmiş olsanız da. İşin bu ödüllendirici yanı davranışın sürdürülmesinin kolaylığı ile birleşince alışkanlığa dönüşmesi de kolaylaşıyor.
Alışkanlık olarak tırnak kemirmenin açıklamasını yapabilmek tedavi konusunda da başarılı olunacağı anlamına gelmiyor elbette. Kötü alışkanlıkları kırmanın ne kadar zor olduğunu herkes biliyor. Birçok kişi günde en az bir kez tırnak kemirmediğinde konsantrasyonunu yitirecektir.
Aslında tırnak kemirmek ne kişilik özelliklerini açığa vuran bir alışkanlık, ne de evrimsel davranışın kötü uyarlanmış bir yansıması. Beden yapımızın, eli ağza götürme davranışının beynimize işlemiş olmasının ve alışkanlık psikolojisinin bir ürünü.
Bu satırları yazarken de tırnaklarımı kemiriyordum. Bazen teori de işe yaramıyor!…
