Diyet :
Atladığınız öğünler kilo aldırır
Zayıflamak isteyen pek çok kişi önce öğün sayısını azaltıyor. Oysa uzmanlar 'Atladığınız öğünler size kilo aldırır. Özellikle kahvaltı çok önemli' uyarısında bulunuyor.
Kilo almanın ve alınan kiloların geri verilememesinin en önemli nedenlerinden biri de şüphesiz öğün atlama. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Türkan Kutluay Merdol, şişman bir kişide saptanan beslenme davranışı bozukluklarında, öğün atlamanın birinci sırada geldiğine dikkat çekiyor ve şu uyarılarda bulunuyor.
Öğün atlamayın. Sabah kalktığınızda görebileceğiniz bir yere 'kahvaltı et' yazılı bir kağıt asın. Kahvaltıyı akşamdan hazırlayın. Kahvaltı yapmadığınızda hissettiklerinizi bir kağıda yazın.
Tatlı yemek istediğinizde bir bardak su için veya 100'e kadar sayın. Tatlı yemeye başlarsanız 15 kez derin nefes alın.;
* Canınız yemek istediğinde kendinizi ince hayal edin.
* Her lokmadan sonra çatalı elinizden bırakın ve bir yudum su için.
* Yemek süresini uzatın. Çünkü tokluk duygusu en erken 10, ortalama 20 dakikada oluşur.
* Diyetinizi seçerken başkalarını örnek almayın, herkesin metabolizması farklıdır.
* Uzun süre aç kalınarak yemek yendiğinde besinlerin daha çok yağa dönüştüğü saptanmıştır. Hatta açlık hissi fazla olduğundan yemek miktarı da fazla olmakta ve daha çok yağ oluşmaktadır. Bu nedenle günde 3 ana 3 ara öğün tüketin.
Hangi bölgeler yağlanıyor?
Kadınlar en çok kalça, üst bacaklar ve karın bölgesindeki yağlanmalardan yakınırlar. Ancak kadınlarda yağ dokusu
estetik açıdan zararlı olsa da sağlık açısından erkeğe göre daha az zararlıdır.
Sık ama az yemenin yararları
Yeterli ve dengeli beslenme prensiplerinden biri de az ve sık beslenmedir. Vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için kan şekerinin daima belirli bir düzeyde kalması gerekir. Kan şekerindeki iniş ve çıkışlar baş ağrısı, yorgunluk gibi birçok soruna yol açar.
Sağlıklı ve bilinçli zayıflama
Kilo vermek için acele eder, şok diyetler uygularsanız zayıflamak yerine ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşırsınız...
Kilo vermek için acele ederek, sağlığınızı tehlikeye atmayın. Bunun yerine sağlıklı zayıflamaya çalışın. Ne yazık ki diyet yapanlar sonuca hemen ulaşmak istiyor ancak bu sırada yanlış beslenme alışkanlıkları nedeniyle metabolizma bozuluyor, ciddi sağlık problemleri ortaya çıkıyor.
Düşük kalorili diyet
Hızlı kilo kaybı genelde düşük kalorili ve proteini yüksek diyetlerle sağlanıyor. Çünkü proteini yüksek karbonhidratı düşük diyette ekmek ve benzerleri kısıtlanır yerine tavuk, balık, süt, et ürünleri gibi hayvansal kaynaklı besinler daha fazla verilir. Bu diyetler sadece hızla eski kiloya dönmeye neden olmakla kalmaz, organların çalışmasını da bozar.
- Bu diyetler proteini yüksek olduğundan kolesterol açısından da zengindir. Kalp hastalığı açısından büyük risk taşır.
- Baş ağrısı, bulantı, ishal, halsizlik görülür.
- Safra kesesi problemleri oluşabilir.
- Kişi kilo kontrolü sağlayamaz, bir süre sonra verdiği kiloları geri alır.
- Özellikle genç kızlar bu tür diyetleri uyguladıklarında saç dökülmesi, tırnak kırılmaları, depresyona eğilim şikayetleri ortaya çıkar.
Hangi bölgeler yağlanıyor?
Yağlanma erkek ve kadında değişik bölgelerde olur. Kadınlar en çok kalça, üst bacaklar ve karın bölgesindeki yağlanmalardan yakınırlar. Ancak şunu da bilmelisiniz ki kadınlarda yağ dokusu estetik açıdan zararlı olsa da sağlık açısından erkeğe göre daha az zararlıdır. Erkeklerin göbeğinde biriken yağlar tehlikeli olup, diyabet, kolesterol, yüksek tansiyon gibi son derece önemli olan rahatsızlıklara yol açar.
Sık sık, ama az ye!
Vücudun sağlıklı çalışması için kan şekerinin daima belirli bir düzeyde kalması gerekir. Kan şekerindeki iniş ve çıkışlar baş ağrısı, konsantrasyon güçlüğü, yorgunluk, uyku hali gibi birçok belirtinin ortaya çıkmasına neden olur. Oysaki azar azar ve yemek yeme kan şekerinin belirli bir düzeyde kalmasını sağlar.
Kilo vermek o kadar zor değil
Diyet sırasında yaşanan açlık krizleri, bir anda diyetin bozulmasına, motivasyonun düşmesine neden oluyor. Peki bu açlık krizlerini atlatmanın bir yolu yok mu?
Açlık krizleri de diyet yaparken sık sık karşılaşılan bir durum. Bu krizlerin atlatılamaması diyetin bozulmasına neden oluyor. 'mavi-yesil.com.tr' sitesinde bu konuda şu bilgilere yer veriliyor.
Uzun aralıklarla yemek yeme durumunda, bu aralıklarda vücut açlık hisseder ve bunun doğal sonucu olarak da besin ihtiyacı duyar. Bu süreç sonunda yemek yeme imkanı bulduğu zaman normal ihtiyacından fazla miktarda besin tüketir. Ancak bu tepki zamanla hastalık halini alır ve kişi normal öğünlerinde doyduktan sonra da yemeye devam eder.
Bu tip beslenme problemlerinden mustarip kişiler arzuladıkları beslenme şartlarına ulaşamadıkları takdirde duygusal olarak tepkiler göstermeye başlarlar. Kişi bu tip yeme krizlerinde, kısa süreli bir açlık halinde dahi sinir, hayal kırıklığı, utanç, suçluluk, umutsuzluk veya rahatsızlık gibi çeşitli duygular yaşamaktadır. Bunun sonucunda yediği her yemek sonrası bu duyguları katlanarak artmakta, fakat kendisini bu konuda kontrol edememesiyle birlikte zamanla bu durum kronik bir hal alıp, obeziteye neden olur. Kişi duygusal problemleri de varsa yemeye sarılır.
Atıştırmak sağlıklı bir diyeti baltalayabileceği gibi ona yardım da edebilir. Önemli olan neyi ne kadar yediğinizdir. Eğer öğleden sonra açlığınızı yatıştırmak için planlı bir 'atıştırma' yapıyorsanız, bu sizin işinize yarar.
Atıştırmak yemekler arası enerji depolamanızı sağlar. Vücudunuz, kan şekeri için gerekli olan karaciğerinizdeki karbonhidratı 4-6 saat içinde tüketir, tekrar gıda almanız gerekir.
Büyümekte olan çocuklar sınırlı yeme kapasiteleriyle bir günlük enerji ihtiyaçlarını üç öğünle karşılayamazlar. Kendileri için gerekli olan bu enerjiyi atıştırmalarla sağlamaları mümkündür.
Küçük ve sık atıştırmalar özellikle sabah halsizliği çeken veya kronik yorgun olan insanlarda yararlıdır.
Uzun aralıklı iki yemek arasında atıştırmak derin açlığı ortadan kaldırdığı gibi, bir sonraki öğünde çok fazla yemenize de engel olur.
Abur cuburlar beslenme olarak avantajlar sağlayabilir, fakat plansız olarak atıştırılan yiyecekler sağlığınızı da bozabilir. Patates cipsi, çikolata ve tatlılar gibi atıştırmalar diyetinizde yağ fazlasına sebep olur.
Diyet yaparken tartışılan konulardan biri de light gıdalar... Ne kadar yemeliyim? Nasıl seçmeliyim? gibi düşünceler aklınıza gelebilir. 1996 yılında Mavi Yeşil Light gıdaları diyet yapanların hizmetine sunan Dr. Murat Topoğlu bu konuya da açıklık getiriyor; ''Öncelikle bu tip ürünler üretilirken, gıda mühendisi, gıda teknikeri, doktor gibi kişilerin bir araya gelmesi ve ayrıntılı bir çalışma yürütmesi gerekiyor. Dr. Topoğlu ''Bir gıda maddesinin 100 gramında bulunan kalori (enerji) değerinin piyasada bulunan aynı türden normal ürünlerle kıyaslandığında yüzde 25 oranında kalorisinin düşük olması gerekiyor. Böylece bu ürünün üzerine light ya da enerji değeri yüzde 25 veya daha fazla azalmıştır yazısını yazabiliyoruz''
Halbuki düşük kalori farklı bir şeydir. Ürünün böyle olabilmesi için 100 gram katı gıda maddesinin 40 kalori, 100 gram sıvı gıda maddesinde ise 3 kaloriden az olması gerekiyor. Bu anlamda düşük kalori sözcüğü çoğu zaman yanlış kullanılıyor. Gıdaların üzerinde bulunan şekersiz, yağsız gibi yazılar da aldatıcıdır.
Bisküvi veya tahıllı bir gıda maddesinin üzerine şekersiz yazılması hatadır. Çünkü bu ürünler bağırsaklardan emilim sırasında zaten şeker haline gelir. Ancak şeker ilavesiz yazılırsa doğru bir deyim olur. Yağsız yazılabilmesi için 100 gr. katı gıda maddesinin en fazla yüzde1oranında yağ içermesi gerekmektedir.
Önemli hatırlatmalar
- Zayıflama eşofmanlarının, korselerin, kilo verdirdiğine inanmak yanlıştır. Bunlar vücudun biraz daha fazla su kaybetmesine neden olur ama yağlar parçalanmaz.
- Hemen hergün tartıya çıkıp kilonuzu kontrol etmeyin. Haftada 1 veya 2 kez tartılmak yeterlidir. - Çok hızlı kilo verdiren diyetler yapmayın. ıdeal kilo vermek şu şekilde açıklanabilir: Haftada vereceğiniz kilo ağırlığınızın yüzde 1'i kadar olmalıdır. Yani 90 kilo iseniz haftada 900 gr. vermelisiniz. Bu da ayda 3-4 kiloya denk gelir.
- Aç karnına içilen sirke, limon ve greyfurt suyunun, kekik çayının zayıflatıcı etkisi yoktur. Eğer sindirim sistemi rahatsızlığı varsa özellikle sirkenin zararlı etkileri olabilir.
- Aç kalmak, yani sabah ve öğlen bir şey yememek, akşam ne varsa yemeye yöneltir. Bu da kilo vermeyiz.