- 8 Ocak 2012
- 1.644
- 3.287
- 333
- 50
BEBEK BESİNİ OLARAK SEBZELER (25 Haziran 2012)
Anne sütünün olmadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda ve 6 aydan itibaren anne sütüne ek olarak başlanan tüm gıdalar TAMAMLAYICI BESLENME olarak tanımlanmaktadır. Formüla mamalarda bu gruba dahildir.
İlk başlanan tamamlayıcı gıda tahıl grubundan pirinç unudur. Bunu sebze çorbaları ve püreleri izler. Bebeklerde mevsime uygun ve organik sebzeler kullanılmalıdır.
Tüm sebzeler vitamin A, B, C, kalsiyum, sodyum, potasyum, demir, fosfor, magnezyum, az miktarda selenyum, bakır, mangan gibi elementleri içerirler. Miktarlar sebzenin cinsine göre değişir. Protein miktarları 100 gram sebzede 1,2,3 gram arasında değişir. En yüksek bezelyede bulunur (%5.4 gr). Karbonhidrat içerikleri 2 gramdan başlar, en yüksek değerler sarımsak (%33 gr) ve mısırda (%25 gr) bulunur. Bunları patates (%19 gr), bezelye (%15 gr), enginar (%10 gr) ve havuç (%9 gr) izler. Kalorisi en düşük sebze patlıcandır (%2 gr).
Her bebek ayına uygun her sebzeyi yemeyebilir. Bu durumda ısrar edilmemeli, 3-4 gün aralarla, bir çay veya tatlı kaşığı kadar miktarlarda denenmeli ve ısrarlı ret ediş karşısında deneme 1-2 ay sonrasına ertelenmelidir. Bebek kendisini rahatsız eden sebzeye veya miktara karşı iştahsızlık gösterir. UNUTULMAMALIDIR. Ayrıca tüm sebzelerin bebeklere uygun olmadığı da bilinmelidir.
Aşağıda sebzeler başlama zamanları ile birlikte en zengin oldukları öğeleri ve bebeğe uygunluğuna göre sıralanmıştır.
BEBEKLERE UYGUN OLMAYAN SEBZELER :
Bu tür sebzeler yüksek karbonhidrat ve lif içerikleri nedeni ile aşırı gaz oluşumuna, karın şişliğine ve ağrıya neden olurlar. Bu tür sebzelerin erken verilmesi bebeği rahatsız eder ve iştahsızlığa neden olur. Bu nedenle soğan, sarımsak, lahana, pırasa, kereviz gibi sebzeler bebeklerde kullanılmaz. Patlıcan, salatalık gibi bazı sebzeler ise besleyici değerleri düşük olduğundan bebek menülerinde yer almaz.
KUŞKONMAZ
Demirden zengin
Vitamin A, B, C, lif
10. aydan sonra PARMAK GIDA
BROKKOLİ
Çözünür lifden zengin
Dışkılamayı kolaylaştırır, fazlası ishal yapar
Vitamin A, C, potasyum
10. aydan sonra PARMAK GIDA
KARNABAHAR
Kanser önleyici fitokimyasallardan zengin
(Brüksel lahanası, brokkoli gibi)
Vitamin C, kalsiyum
10. aydan sonra PARMAK GIDA
MISIR
Nişastadan zengin (kalorisi en yüksek sebze, %108 kcal)
Besleyici değeri düşük
Potansiyel alerjik gıda
12. aydan sonra PARMAK GIDA
SALATALIK
Su içeriği yüksek
Besleyici değeri düşük
DOMATES
Alerjik
Vitamin A, C, potasyum
Güçlü antioksidan likopen içerir
10-12. aydan sonra
PATLICAN
Besleyici değeri düşük
Folik asit, kalsiyum
Protein içermez
BEBEKLERE UYGUN SEBZELER :
Sindirimi kolay, gaz yapmayan ve besleyici değeri yüksek sebzelerdir. Ancak her birinin menüde yer alma zamanları farklıdır ve ilk verilişte dışkıda değişikliklere neden olurlar (cıvıklaşma, sümüksü, koyu renkli lifsi yapılar). Sebzenin içeriğine bağlı bu durumlar normaldir. Birkaç denemeden sonra aalır ve giderek kaybolur.
MARUL
Liften zengin
Vitamin A, C, mineral kaynağı
6. ayda, ilk verilecek sebze
TAZE FASULYE
Kalsiyumdan zengin
Vitamin A, potasyum
6. aydan sonra ezilerek
9. aydan sonra PARMAK GIDA
BEZELYE
Proteini en yüksek sebze (%5.4 gr)
Kalorisi yüksek (%90 kcal)
Vitamin A,C
6. ayda, ilk verilecek sebze
HAVUÇ
Beta karotenden (vitamin A öncülü) zengin
Vitamin C, Kalsiyum
6. ayda, ilk verilecek sebze
PATATES
Nişastalı sebze (orta boy patates 250 kalori, %80 kcal)
Vitamin A zengini
Potasyum, kalsiyum
6. ayda ilk verilecek sebze
Sarı-kahverengi olan kullanılmalı
Beyaz patates 10. aydan sonra
ISPANAK
Kalsiyumdan zengin
Oksalat ve nitrat miktarı fazla
(çorbada havuçla birlikte kullanılmamalı)
8. aydan sonra
BALKABAĞI
Vitamin A zengini
Kalsiyum, folik asit
6. ayda, ilk verilecek sebze
KABAK
Besleyici değeri balkabağınından düşük
Vitamin A, potasyum
8. aydan sonra
BAKLAGİLLER
Lif ve proteinden zengin (ete eş değer)
8-10. aydan sonra
MERCİMEK
Proteinden en zengin baklagil (%24 gr)
Demir, lif
9. aydan sonra
Yeşil mercimek kullanılmalı (gaz yapmaz)
6. ay sebze çorbalarına katılmaz
PANCAR
Lifden zengin
Vitamin A, kalsiyum, potasyum
8-10 aydan sonra
Anne sütünün olmadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda ve 6 aydan itibaren anne sütüne ek olarak başlanan tüm gıdalar TAMAMLAYICI BESLENME olarak tanımlanmaktadır. Formüla mamalarda bu gruba dahildir.
İlk başlanan tamamlayıcı gıda tahıl grubundan pirinç unudur. Bunu sebze çorbaları ve püreleri izler. Bebeklerde mevsime uygun ve organik sebzeler kullanılmalıdır.
Tüm sebzeler vitamin A, B, C, kalsiyum, sodyum, potasyum, demir, fosfor, magnezyum, az miktarda selenyum, bakır, mangan gibi elementleri içerirler. Miktarlar sebzenin cinsine göre değişir. Protein miktarları 100 gram sebzede 1,2,3 gram arasında değişir. En yüksek bezelyede bulunur (%5.4 gr). Karbonhidrat içerikleri 2 gramdan başlar, en yüksek değerler sarımsak (%33 gr) ve mısırda (%25 gr) bulunur. Bunları patates (%19 gr), bezelye (%15 gr), enginar (%10 gr) ve havuç (%9 gr) izler. Kalorisi en düşük sebze patlıcandır (%2 gr).
Her bebek ayına uygun her sebzeyi yemeyebilir. Bu durumda ısrar edilmemeli, 3-4 gün aralarla, bir çay veya tatlı kaşığı kadar miktarlarda denenmeli ve ısrarlı ret ediş karşısında deneme 1-2 ay sonrasına ertelenmelidir. Bebek kendisini rahatsız eden sebzeye veya miktara karşı iştahsızlık gösterir. UNUTULMAMALIDIR. Ayrıca tüm sebzelerin bebeklere uygun olmadığı da bilinmelidir.
Aşağıda sebzeler başlama zamanları ile birlikte en zengin oldukları öğeleri ve bebeğe uygunluğuna göre sıralanmıştır.
BEBEKLERE UYGUN OLMAYAN SEBZELER :
Bu tür sebzeler yüksek karbonhidrat ve lif içerikleri nedeni ile aşırı gaz oluşumuna, karın şişliğine ve ağrıya neden olurlar. Bu tür sebzelerin erken verilmesi bebeği rahatsız eder ve iştahsızlığa neden olur. Bu nedenle soğan, sarımsak, lahana, pırasa, kereviz gibi sebzeler bebeklerde kullanılmaz. Patlıcan, salatalık gibi bazı sebzeler ise besleyici değerleri düşük olduğundan bebek menülerinde yer almaz.
KUŞKONMAZ
Demirden zengin
Vitamin A, B, C, lif
10. aydan sonra PARMAK GIDA
BROKKOLİ
Çözünür lifden zengin
Dışkılamayı kolaylaştırır, fazlası ishal yapar
Vitamin A, C, potasyum
10. aydan sonra PARMAK GIDA
KARNABAHAR
Kanser önleyici fitokimyasallardan zengin
(Brüksel lahanası, brokkoli gibi)
Vitamin C, kalsiyum
10. aydan sonra PARMAK GIDA
MISIR
Nişastadan zengin (kalorisi en yüksek sebze, %108 kcal)
Besleyici değeri düşük
Potansiyel alerjik gıda
12. aydan sonra PARMAK GIDA
SALATALIK
Su içeriği yüksek
Besleyici değeri düşük
DOMATES
Alerjik
Vitamin A, C, potasyum
Güçlü antioksidan likopen içerir
10-12. aydan sonra
PATLICAN
Besleyici değeri düşük
Folik asit, kalsiyum
Protein içermez
BEBEKLERE UYGUN SEBZELER :
Sindirimi kolay, gaz yapmayan ve besleyici değeri yüksek sebzelerdir. Ancak her birinin menüde yer alma zamanları farklıdır ve ilk verilişte dışkıda değişikliklere neden olurlar (cıvıklaşma, sümüksü, koyu renkli lifsi yapılar). Sebzenin içeriğine bağlı bu durumlar normaldir. Birkaç denemeden sonra aalır ve giderek kaybolur.
MARUL
Liften zengin
Vitamin A, C, mineral kaynağı
6. ayda, ilk verilecek sebze
TAZE FASULYE
Kalsiyumdan zengin
Vitamin A, potasyum
6. aydan sonra ezilerek
9. aydan sonra PARMAK GIDA
BEZELYE
Proteini en yüksek sebze (%5.4 gr)
Kalorisi yüksek (%90 kcal)
Vitamin A,C
6. ayda, ilk verilecek sebze
HAVUÇ
Beta karotenden (vitamin A öncülü) zengin
Vitamin C, Kalsiyum
6. ayda, ilk verilecek sebze
PATATES
Nişastalı sebze (orta boy patates 250 kalori, %80 kcal)
Vitamin A zengini
Potasyum, kalsiyum
6. ayda ilk verilecek sebze
Sarı-kahverengi olan kullanılmalı
Beyaz patates 10. aydan sonra
ISPANAK
Kalsiyumdan zengin
Oksalat ve nitrat miktarı fazla
(çorbada havuçla birlikte kullanılmamalı)
8. aydan sonra
BALKABAĞI
Vitamin A zengini
Kalsiyum, folik asit
6. ayda, ilk verilecek sebze
KABAK
Besleyici değeri balkabağınından düşük
Vitamin A, potasyum
8. aydan sonra
BAKLAGİLLER
Lif ve proteinden zengin (ete eş değer)
8-10. aydan sonra
MERCİMEK
Proteinden en zengin baklagil (%24 gr)
Demir, lif
9. aydan sonra
Yeşil mercimek kullanılmalı (gaz yapmaz)
6. ay sebze çorbalarına katılmaz
PANCAR
Lifden zengin
Vitamin A, kalsiyum, potasyum
8-10 aydan sonra