Yuvaya Başlamak
Pedagog Dr. Melda Alantar
Memorial Hastanesi
Anaokuluna başlama yaşı çocukların gereksinimlerine ve özelliklerine göre farklılık gösterebilir. Yaşamın ilk üç yılında annenin kendisinin çocuğunun bakımı ve eğitimiyle ilgilenmesi en sağlıklı yoldur. Annenin çalışması veya diğer nedenlerden dolayı çocuğun bakımı anne dışındaki kişiler-yakın akrabalar, bakıcı, kreş v.b.- tarafından sağlandığı durumlar da söz konusudur. Sıfır-üç yaş çocuğunun evde sorumlu kişiler tarafından veya kurumda bakımı özel uzmanlık işidir. Bu yaş çocuklarına hizmet veren kurumların bebek hemşiresi, hekim, uzman pedagog ve psikologları görevlendirmeleri gerekmektedir.
Anaokulları üç-altı yaş çocuklarının eğitimini gerçekleştiren kurumlardır. Anaokulunun amacı öğrenmeye karşı ilgi uyandırmaktır Anaokulları çocukları ilköğretime hazırlayan kurumlardır. Yuvada öğrencilere okuma yazma öğretilmez ancak okuma yazma olgunluğu kazandırılır. Renk, sayı ve kavramlar somut olarak çocuğa aktarılır. İnsanlar, hayvanlar, ülkeler ve dünya hakkında temel bilgiler verilir. Çocuk kurallara uymayı, yaşıtlarıyla iletişim kurarak beraber yaşamayı, yemek yemeyi, oynamayı ve paylaşmayı öğrenir.
Pek çok anne-baba çocukları için uygun bir yuva seçerken zorlanır. Anaokulu arayan yetişkinler öncelikle evlerine yakın olan kurumları inceleyerek işe başlayabilirler. Ziyaret ettikleri kurumda en az bir saat kalarak aşağıda belirtilen bazı noktaları değerlendirerek karar verebilirler :
a. Yuvalar bağlı oldukları kurumların- Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı veya Milli Eğitim Bakanlığı- kuruluş ve işleyiş esaslarına uymakla yükümlüdürler.
b. Çalışma koşulları, alınacak ücret, tatiller, yemek düzeni yazılı olarak belgelenmiş olmalıdır. Uygulanacak program, disiplin yöntemleri, etkinlikler hakkında yazılı bilgi verilmelidir.
c. Çocuğun kurumdaki durumu hakkında belli aralıklarla rapor verilmelidir.
d. Öğretmenlerin ilgilenecekleri çocuk sayısı önemlidir. Üç yaş grubu için bir öğretmene düşmesi gereken çocuk sayısı yedi-sekiz , dört yaş grubu için sekiz-dokuz, beş yaş grubu için sekiz-on öğrencidir.
e. İç mekan tüm öğrencileri alacak şekilde geniş olmalı, değişik etkinliklerin yapılacağı alanlar belirlenmeli, yumuşak ve rahat eşyalarla döşenmiş olmalıdır. Çocukların oynayacakları dış mekan bulunmalıdır. İç ve dış alanlarda çocukları denetleyen kişiler olmalıdır.
f. Eğitimciler gerekli akademik özelliklere sahip , sağlıklı, enerjik , sıcak, sevecen davranan kişiler olmalı, çocuklarla bir arada olmaktan zevk almalıdırlar.
g. Kazaları önleyecek gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. İlkyardım, polis, itfaiye v.b. telefonları kayıtlı olmalıdır. Herhangi bir kaza geçiren çocuğun anne-babası durumdan haberdar edilmelidir. Tüm öğrencilerin ebeveynlerinin ve yakınlarını telefonları kayıt edilmelidir.
h. Tuvaletler, bez değiştirme alanları temiz olmalı, hijyen kurallarına uyulmalıdır. Yemekler günlük taze olarak pişirilmeli, haftalık yemek listesi eve gönderilmelidir. Gıda alerjisi gibi sağlık sorunu olan çocukların gereksinimleri karşılanmalıdır. Öğlen uykusuna yatmak isteyen her çocuk için temiz yatak sağlanmalı, yetişkin denetiminde dinlenmeleri sağlanmalıdır.
i. Erişkinlerin dikkatli denetimleri doğrultusunda makul bir disiplin anlayışı geliştirilmeli, sınırlar belirtilmeli, yaşa uygun açıklamalar yapılmalıdır. Dayağa kesinlikle yer verilmemeli, bağırma, aşağılama, ceza olarak yemek vermeme gibi yöntemlere baş vurulmamalıdır. Eğitimciler övgülerle çocuklar arasındaki dayanışma ve yardımlaşma duygularını pekiştirmelidirler. Gün boyunca hoş bir grup ortamı yaratılmalı, görevliler gülümseyerek, konuşarak çocuklara sevgi ve şefkat göstermelidirler. Eğitimciler anne-babalarla disiplin yöntemleri hakkında konuşabilmeli, çocuğun sorunlarının çözümlenmesi için yardımcı olmaya hazır olmalıdırlar.
j. Oyuncaklar çocukların zorluk çekmeden kullanabilecekleri şekilde açık raflarda düzenlenmiş olmalıdır. Kullanılan malzemeler güvenilir olmalıdır. Kalem, boya, oyun hamuru gibi malzemelerin zehirli olmamasına özen gösterilmelidir. Günlük hayata ilişkin renkli resimler çocukların görebileceği şekilde duvara asılmalıdır. Yaptıkları resimler sergilenmelidir. Dinlemek, şarkı söylemek, dans etmek için müzik aletleri , bloklar, oyuncak hayvanlar, arabalar, yumuşak oyuncaklar, bebekler, mutfak eşyaları, giysiler v.b. açık alanda ise kum ve su, salıncak, kaydıraklar bulunmalıdır.