Cinselliğin Keşfi
Çocukların cinsel konulara ilgi duymaya başlaması bir anda olmuyor. Adım adım gelişiyor, ancak genellikle iki üç yaş civarında bu konuya ilgi göstermeye başlıyorlar. Bu dönemde, ilk aşama çocuğun kendi cinsiyetinin bilincine varması. Hemen ardından da karşı cinsi tanımak istiyor ve kendisi ile karşı cins arasındaki farklılıkları inceliyor. ıkinci aşamada çocuklar cinsel kimliklerine sahip çıkmaya başlıyor. Kız çocukların sürekli elbise ve etek giyme konusundaki ısrarları, erkek çocukların külotlu çorap giymeye karşı dirençleri cinsel kimlik davranışlarının belirgin örneklerini oluşturuyor. Çocuk gelişimindeki diğer her konuda olduğu gibi, cinsiyetin keşfedilmesi ve cinselliğe ilgide de çocuklar bireysel farklılıklar gösteriyor, kimi çocuk iki yaşında bu konulara ilgi duymaya başlarken, kimisi dört yaşına doğru ilgi duymaya başlıyor. Çocuğunuzun cinsiyetini keşfetmeye başladığı dönemi davranışlarından olduğu kadar, sorduğu sorulardan da anlayabiliriz. Cinsel organıyla oynamaya başlaması, çıplak dolaşmakta ısrar etmesi, yaşıtı arkadaşlarının veya anne babanın cinsel organını görmeyi talep etmesi, cinsiyet farklılığını öne çıkaran oyunlara ilgi göstermesi, kendi kendini uyarmaya başlaması ve karşı cinsi tanımak, karşı cinsle kendi cinsi arasındaki farklılıkları ve insanların nasıl ürediğini öğrenmek amacıyla sorular sorması, çocuğun cinsiyetini ve cinselliği keşfinin göstergeleri.. Bu noktada anne babalar kendi eğitimlerine, sosyo-kültürel düzeylerine, aile yapılarına, ahlaki değerlerine ve inançlarına göre çocuğun sorularını yanıtlamaya başlıyor.
Çocuğun cinsel eğitimi
"Aileler bu noktada tıkanabiliyor, çünkü uygun cevabı vermek gerekiyor, gelecekteki hayatını yanlış etkilememiş olmaktan çekiniyorlar. Genelde ilk soru kendisiyle ilgili oluyor ve daha sonrasında sizi merak ediyor ve görmek istiyor, peki ne yapmak lazım?" Amerikan Hastanesi ve Persona Danışmanlık çocuk psikiyatristlerinden Güzide Soyak tüm anne ve babaların kaygısını ortaya koyan bu kilit soru için danışılan uzmanlardan biri. Gerçekte çocukların merakı ne kadar masumane olursa olsun, anne babaların çocukla ilişkilerinde en çok zorlandığı alanlardan birinin bu olduğunu söyleyen Güzide Soyak, “çünkü bizim kuşağımız ayıplarla ve yasaklarla çok daha örülüydü. Bu yüzden bu soruları yanlış yanıtlama kaygısını daha yoğun yaşıyoruz,” diyor. Güzide Soyak’ın anlattığına göre anne babaların başvurabileceği bir sürü kitap var, ancak bunlar daha çok gelişimi anlatıyor, oysa ailelerin kendi içlerinde yaşadıkları çok özel şeyler de olabiliyor. Çocuk babayı çıplak görmüş olabiliyor ya da bu konuda talebi olabiliyor. Çocuk “benimki böyle, seninkini göster” diyor. Ya da istemeden, ama biraz daha sıkıntılı şeylere maruz kalmış olabiliyorlar, anne babanın cinsel ilişkisine tanık olabiliyorlar. Ya da çocuktan bu konu hakkında çok soru geliyor.
Ancak öncelikle şunu belirtmek gerekir. Çocuğunuz size cinsellikle ilgili sorulara başladığında kafasında sizin sahip olduğunuz önyargılara sahip değil. Bunu oluşturacak sizlerin çocuklara yaklaşımınız oluyor. Bu nedenle kendi cinsiyetinin bilincine varmaya ve cinsel konulara ilgi duymaya başlayan çocukların anne babalarının ve çocuğun ilişkide olduğu diğer büyüklerin çocuğa verdiği mesajlar çok önemli. Mesajların sadece sözlü olmadığını unutmamak gerek, ailelerin sadece sözlerine değil, davranışlarına, mimiklerine ve ses tonlarına da dikkat etmeleri gerekiyor. “ıfade çok önemli. Açıklamaları her zamanki ses tonunuzla vermeli ve doğru kelimeleri seçmelisiniz,” diyen Güzide Soyak, “öyle yapılmaz”, "nasıl gösterirsin" gibi sert tepkiler verdiğinizde, çocuğun tepkinizi okuyarak yanlış mesajlar alabileceğini söylüyor: "Cinsellik onun için anlamlı bir şey değil, o sadece merak ediyor, tıpkı diğer her şeyi merak ettiği gibi. Sadece cinsellikle ilgili değil, bütün ilişkiyi böyle yapılandırmak gerekiyor. ılişkinizle ilgili birtakım kuralları oluştururken de uyulması gereken temel prensipler bunlar. Doğru ses tonu, doğru kelimeler. ılişkiniz iyiyse, zaten çocuk da bunu kurcalama gereği duymaz. Aldığı cevaptan tatmin olur."