Çocuk Hastalıkları Çocuğunuz horluyorsa dikkat

Op.Dr. Fırat Demirtaşoğlu, horlayan çocukların mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Demirtaşoğlu, kemik eğriliği, enfeksiyon, geniz eti rahatsızlıklarının çocuklarda horlamaya neden olabileceğini söyledi. Op.Dr. Fırat Demirtaşoğlu, çocuklarda görülen horlama rahatsızlığının bir çok sebebi olabileceğini söyledi. Horlamanın başlıca nedenleri arasında enfeksiyon ve alerjik enflamasyonların sayabileceklerini belirten Dr. Demirtaşoğlu, "Ancak bunlar geçici horlama sebepleridir. Genellikle gribal enfeksiyon ya da sinüzit gibi enfeksiyonlarda, rahatsızlık geçinceye kadar devam eden burun tıkanıklığına bağlı horlama gelişebilir. Alerjik çocuklarda burun içerisindeki mukozaya bağlı horlama gelişebilir. Ancak bu da alerji tedavisiyle çözülebilir. Diğer bir horlama sebebi anatomik darlıklara bağlı horlamadır. Kemik eğrilikleri ve burun etlerine bağlı da horlama gelişebilir. En sık görülen sebep, geniz etine bağlı horlamadır" dedi.

Çocukta burun kemiği eğriliği varsa...

Çocuklarda burun kemik eğriliklerinin, belli bir yaşa gelip gelişimini tamamlayana kadar tedavisinin olmadığının altını çizen Dr. Demirtaşoğlu, "Bu rahatsızlığın ameliyatla düzeltilmesi mümkün olmasına rağmen, çocuklarda kemik gelişimi tamamlanıncaya kadar buruna yönelik cerrahi işlemler yapılmamaktadır. Bu dönemi kimi otörler 14 yaş kimi otörler 16 -18 yaş olarak değerlendiriyor. Ancak belli bir kemik gelişiminin burunda tamamlanması lazım. Tamamlandıktan sonra burundaki kemik eğrilikleri tedavi edilebilir. Dolayısıyla, çocukta kemik gelişimini tamamlayıncaya kadar burun tıkanıklığı kaçınılmaz olacaktır" diye konuştu.

Horlamanın geniz etinden de kaynaklanabileceğini vurgulayan Dr. Demirtaşoğlu, "Geniz etinin cerrahilik mi yoksa takip edilmesi mi gerektiğine karar verilmesi lazım. Onun için bizde bazı parametreler var. Horlama çok ciddiyse çocuğun nefesi kesiliyorsa böyle bir durumda cerrahi tedavi önerilir. Geniz etinin büyümesine bağlı kulaklarda sıvı birikmesi, işitme kaybı varsa böyle durumlarda cerrahi tedavi düşünülebilir" diye konuştu.

"Uykusuz çocuk gün boyu keyifsiz olur"

Horlamanın uyku kalitesini bozduğunu belirten Dr. Demirtaşoğlu, şunları söyledi: "Horlayan bir çocuğun bizim RAM dönemi dediğimiz uykunun en kaliteli dönemi, en dinlendirici fazı, bu RAM dönemini yaşaması çok zordur. Bunu yaşamadığı için çocuklarda uyku kalitesi bozulur. Ciddi düzeyde apne oluşturan horlamalarda çocuğun uykusu sürekli bölünür, çocuk sürekli uykudan uyanır. Dolayısıyla bu tip bir rahatsızlıklar meydana gelebilir. Çocuğun uykusuz olması tüm gün boyunca keyifsiz olmasına sebep olur. Horlama iştahı çok fazla etkilemez. Ancak keyifsizlik nedeniyle çocuğun iştahını etkileyebilir. Ciddi düzeyde horlaması olan çocuklarda, horlama nedeniyle apne dediğimiz olay gerçekleşiyorsa, uyku sırasında çocuğun nefesi kesiliyorsa ya da defalarca uykudan uyanıyorsa mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanına muayenesi yaptırılmalıdır."

Kaynak: yeniasir.com.tr/saglik

Çocuklarda Uyku Apnesi

Uyku hemen bütün canlıların olmazsa olmaz fizyolojik ihtiyaçlarından birisidir. Özellikle en gelişmiş ve karmaşık beyin yapısına sahip insanlar için uykusuz yaşam sürdürebilmek mümkün değildir. İnsan yavrusu doğduğunda beyni tamamen gelişmiş ve olgunlaşmış değildir. Beyin ağırlığı yaşamın ilk aylarında iki katına çıkar. İlk yıllarında yeniden iki misli büyür. Bu süreç içinde beynin uykuya ihtiyacı her zamankinden daha çoktur.

Yeni doğan, günde 19-22 saat uyuyabilir. Daha da önemlisi, bu uykunun yüzde 80’e varan oranı, REM Uykusu adını verdiğimiz, rüyaların en sık görüldüğü ve belleğimizin pekiştiği uyku evresi içinde geçer.

Sağlıklı büyüme ve zihinsel gelişme için sağlıklı uyku vazgeçilmez bir koşuldur. Bundan başka, büyüme hormonu özellikle derin uyku evresinde salgılanır ve bebeğin/çocuğun düzgün gelişmesinde en önemli rolü oynar. Bu nedenlerle çocuklardaki uyku kalitesini ve süresini bozan problemler, önemli gelişim ve davranış sorunlarına yol açabilirler. Bu problemlerin bir kısmı ısı, gürültü, yatağın rahatsızlığı gibi dış etkenlerden, bazıları sindirim sorunları, diş çıkartma, ağrılar ve acılardan kaynaklanabilir. Çocuklar bilinçlendikçe korkular, endişeler ve huzursuzluklar kötü rüyalar, kabuslar da uykularını zaman zaman olumsuz etkiliyebilir

Anne-babaların dikkat etmesi gereken bir problem de bebeklerin ve çocukların uykudaki solunumlarının düzgün olup olmadığıdır. Zaman zaman hırıltılı nefes almak veya 1-2 saniye nefes tutmak olağan sayılabilir. Ama horlama, 3-4 saniyeyi aşan nefes kesilmeleri, nefes tutarak çırpınarak uyanma, özellikle dudaklarda hafif de olsa morarmalar, uyku apnesi veya üst solunum yolları direnci adları verilen rahatsızlıkların belirtileridir ve çocuğun mutlaka bir çocuk doktoruna ve gerekirse kulak-burun-boğaz hekimine gösterilmesi gerekir.

Solunum hava akımının en az 10 saniye kesintiye uğramasına apne denir. Saatteki apne sayısı (apne indeksi) tıkayıcı uyku apnesi için daha sık tercih edilen bir kriterdir ve tanı koymak için 5’ in üzerinde olması gerekir. Tanıda uykuda video kaydı yardımcı olabilir. Bilimsel anlamda kesin tanı polisomnografi ile konur.

Yapılan araştırmalara göre uyku bozukluğu her 100 çocuktan 7-10 ‘unun sorunu. Çocuklarda uyku bozukluğu nedenleri başlıca şunlardır ; Geniz eti büyüklüğü , bademcik büyüklüğü , akut yada kronik sinüzit , burun eti şişlikleri ,alerjik rinitler, Burun deliklerini burun içinden ayiran olusumun egriligi , Nezle, Burunda Yabanci cisim, Burun içi ve gerisinde dogumsal olarak görülen kitle ve kistler ,Dil arkasi lenf dokusunun büyümesi, Çenenin iskelet yapisinda gelisme geriligi, Büyük dil , Genizde kitle, boğazda infeksiyon , Ödem , Kitle ,Aşırı sismanlık v.b.

Ayrıca araştırmacılar, obez çocuklarda obstrüktif uyku apnesi görülme olasılığının 2 kat fazla olduğunu belirlediler Çocuklarında horlama ve uykuda soluk kesilme sorunu olan ailelerin hemen bu konudaki uzman doktorlara başvurmaları gereklidir. Aksi halde çocukların hem fiziksel hem de zihinsel gelişimleri olumsuz etkileniyor.

Horlama ve soluk kesilmesi gibi uyku bozuklukları çocuklarda aşırı hareketlilik sorununa yol açarken okul başarısını da olumsuz etkiliyor. Çocuklarda kişilik sorunlarına (hırçın, uyumsuz, hiperaktif), okul başarısızlıklarına ve fizik-mental gelişim sorunlarına neden olabiliyor. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite teşhisi konan çocukların yüzde 25′inde uyku apnesi tespit edilmiştir. Sonuç ise davranış bozuklukları, öğrenme güçlükleri, dalgınlık, huysuzluk, aşırı yaramazlık gibi problemlerden gece altını ıslatmaya varan çok sayıda soruna yol açabilir.

Uyku apnesi kesin ilişkisi bilinmemesine karşın bazı Ani Çocuk Ölüm Sendromu vakalarıyla ilişkilidir. Uyku apnesinin ani çocuk ölüm sendromundaki muhtemel rolü halen araştırılmaktadır.

Tıkayıcı uyku apnesi sırasında klinik olarak çarpıcı bulgular gözlenir. Uykuda sıçramalar , uyanmalar ve bozulmus uyku düzeni olusur . Çocuk terleyerek , bazen boğularak, çırpınmalar ile birlikte uyanır. Gündüz ise okul performansı düser, gündüz uyuklamaları ve konsantrasyon bozukluğu oluşur. Uykuda büyüme hormonu salgılandığından , uyku bozukluklarında bu hormonun salgısı azalır ve gelişme geriliği görülebilir.

Bütün bu belirtilerin görülmesi halinde, Endoskopik sistem ile tam bir kulak burun boğaz muayenesi yapılır. Gerekli görülmesi halinde, radyografiler çekilir ve hasta uyku laboratuarına gönderilir.

Çocukların nasıl ve ne şiddette horladıkları ile uyku apnesinin varlığı veya yokluğu arasında ilişki yoktur. Erken dönemde teşhis ve tedavi ile problem çözümlenebilir.

Geniz eti ve bademciklerde üst solunum yollarında darlığa neden olacak aşırı büyüme mevcut ise bu dokuların alınması veya boyunda, burun ve genizde yer kaplayıcı dokuların çıkartılması , gerekli olduğu hallerde çocuk tekniğine uygun olarak septum deviasyon cerrahisi, dil kökü bademciklerinin lazer ile çıkartılması, şişman çocuklarda açlık , kan şekeri gibi sistemik incelemelerin yapılması ve diyet tedavisi , uygulanacak tedaviler arasındadır. Kıasaca tedavi anatomik engelleri cerrahi yollarla açmak ya da cerrahi dışı yöntemlerle solunum yolunu rahatlatmaktır.

Büyüklerde uyguladığımız horlama cerrahisini , çocuklarda önermiyoruz. Çocuklarda öncelikle , gelişimin tamamlanmasını ve çene yapısının tam gelişmesini beklemek gerekmektedir.
Dr. Yusuf CAN (horlama cerrahisi)