hadi gözün aydın canım. ben hergün kahve içiyorum ya, dün de asitli içecek içtim. içmiyim bari bidaha
-KAFEİN
Kafeinin hayatımızın her alanında ne kadar çok bulunduğu ortada. Uyanıklığı sağlayan, strese karşı gücümüzü arttıran üstelik mutluluk hormonu salgılattıran bu maddenin bazılarımız için ne kadar dayanılmaz olduğunu da biliyoruz. Hamilelik döneminde tıpkı sigara gibi vazgeçmeyenlerimizin sayısı oldukça fazla. Özellikle Amerika Birleşik Devletlerini ziyaret edenler o ülkedeki kahve ve kola tüketiminin ülkemizden kıyaslanamayacak düzeyde fazla olduğunu gözlemlemişlerdir. Hamilelikte kafein tüketimi konusu doğal olarak oralarda daha çok gündemde olan bir konudur.
Gebelikte çay, kahve, kola içebilir miyiz sorusunun cevabını tam olarak verebilmek için inanın bende çok zorlanıyorum. (!) Her okuduğum bilimsel (!) yayın aklımı karıştırtıyor. Çünkü hamilelik sağlıklı bilimsel bir çalışmanın yapılmasını her zaman engel bir durum oluşturuyor.
Literatürde tüketilen kafeinin doza bağlı olarak erken gebelikte düşük riskini arttırdığına, bebeklerde sakatlıklara (anomaliler) sebep olduğuna, en azından bebeklerde huzursuzluk ve düzensiz solunuma sebep verdiğine dair birçok yayın bulunmaktadır.
Özellikle gebeliğin ilk üç ayında kafein içeren her türlü gıdanın ( kahve, çay, çikolata, kola, bazı bitkisel çaylar, ağrı kesiciler ) yasaklanmasını öneren yazılar bulunmaktadır.
Bunların yanında orta miktarlardaki kafein tüketiminin ( 300 mgr) çok da zararlı olmadığı konusunda belirgin bir bilimsel hemfikir bulunmaktadır.
Bu konuda anne adaylarının akılda tutması gereken ana noktaları güncel bilgileri şu şekilde sıralayabilirim:
- Günlük 1gr.lık doz geçilmediği sürece arada sırada tüketilen ortalama 300mgr. Kafein nedeniyle vicdan azapları çekmeye, ( bilimsel olarak ) stres olmaya çok da gerek yoktur. Kafein dozlarını hesabı için yazının sonundaki tabloyu kullanabilirsiniz.
- Kafeinin yarı ömrü beş ya da altı saattir. Yani örneğin öğleden sonra 17:00da içilen bir kahve uyarıcı etkisi gece yarısına kadar uzayabilir ve uyku düzeninizi bozabilir. Ayrıca hamilelikte kafeinin atılım süresi uzadığından normal insanlara kıyasla vücuttaki etki süresi 10 saate kadar uzayabilir. Üstelik bebeğe geçen kafein üç dört gün boyunca (oldukça uzun değil mi?) etkili olabilir. Örneğin, doğumdan üç gün önce içilen bir filtre kahve bile doğum sonrası bebekte kalp atışında ve solunum hızında artışa sebep olabilir.
- Kafeinin idrar söktürücü etkisinin olduğunu ve zaten artan tuvalet ihtiyacınızı daha da arttırabileceğini unutmayalım.
- Kafeinle birlikte alınan şekerin (Kola, şekerli kahve) iştahınızı kapatabileceği için düzenli gıda alımınız etkilenebilir.
- Demir emilimini etkileyebileceğinden kansızlığınızı arttırabilir.
- Türk kahvesi ve espresso filtre kahveden neredeyse yarı yarıya daha az kafein içerirler (Aslında tersi genellikle bilinir) . En fazla kafein nescafededir.
- Kafeinsiz kahve tercih edilebilir ancak bunların içinde kafeinsizleştirilme işleminde bulunan zararı belli olmayan maddeler bulunabilir.
Anne Adaylarına Öneriler
- Mümkünse ilk on hafta başta olmak üzere alınan kafein dozunu kişisel minumuma indirelim. ( Daha az demli çay, sabah sporu, meyveli soda )
- Büyük bir elmanın bir türk kahvesinden daha fazla zihin açıcı olduğunu bilelim.
- Günlük kafein alınımını 300mg.la sınırlayalım ( bir fincan nescafe+bir fincan türk kahvesi+ bir kola+ bir çikolata)
- Öğleden sonra kafeinden uzak duralım.
- Bazı bitkisel çaylarda da kafein olacağını bilelim. Çay poşetlerini ve özellikle ağrı kesici ilaç prospektüslerini dikkatlice okuyalım. Çay poşetlerini sıcak suda daha az süre bekletelim.
- Kafeinsiz kahveler tercih edilebilir.
- Az az, sık sık beslenelim.
Kafein Tablosu
- Bir fincan filtre kahve / yaklaşık olarak 120 mg. kafein
- Bir fincan espresso / yaklaşık olarak 100 mg. kafein
- Bir fincan cappuccino / yaklaşık olarak 100 mg. kafein
- Bir fincan Türk kahvesi / yaklaşık olarak 60 mg. kafein
- Bir bardak demleme çay / yaklaşık olarak 20 110 mg. kafein
- Bir kutu icetea / yaklaşık olarak 70 mg. kafein
- Bir kutu kola / yaklaşık olarak 30 50 mg. kafein
- Bir kutu diet kola / yaklaşık olarak 40 50 mg. kafein
- Bir kutu meyveli gazoz / yaklaşık olarak 0 mg. kafein
- 60 gr. çikolata / yaklaşık olarak 10 50 mg. kafein
- Bazı ağrı kesici ve soğuk algınlığı ilaçlarının bir tanesinde yaklaşık olarak en az 30 mg. kafein vardır.