zorunlu fazla mesai hakkında bilgi istiyorum

merhaba,
benim sorum eşimle ilgili, eşim büyük bir firmanın üretiminde çalışıyor.
çalıştığı bölümden 20-30 kişiyi tazminatını vererek işten çıkardılar. kalan işçileri de pazar günleri dahil sürekli mesaiye bırakıyorlar. yaklaşık 2 aydır bu şekilde çalışıyorlar.
eşim mesaiye kalmak istemediğini söylemiş. ertesi gün üretim sorumlularından biri toplantı yapıp ben kalmanızı istiyorsam kalmak zorundasınız demiş. sözleşmede fazla mesaiyi kabul ettiniz demiş. fakat fazla mesai ve çalışma saati 11 saati geçemez diye belirtilmiş iş kanununda eşim toplam 16 saat çalışıyor. pazar günleri mesai ücreti 2,5 katı olarak belirtilmiş. eşim %50 mesai ile çalışıyor. bu gün de eşime tavır yapıyorlarmış sanırım kendisi bırakıp gitsin istiyorlar. bu durumda eşimin hakları nelerdir. ısrar etmeleri durumunda çalışırken dava açabilir mi?
bu konuda yardımcı olursanız çok sevinirim.

İşçi fazla çalışma yaptıktan sonra fazla çalışma ücretine hak kazanır. Bu ücretini alabilmesinin iş akdinin devam edip etmemesiyle bir ilgisi yoktur. İş akdi devam ederken fazla çalışmanın talep edilemeyeceğine dair bir düzenleme de mevzuatımızda yoktur. Genel Hükümlere göre de fazla mesai ücretinin iş akdi devam ederken de dava yoluyla istenebilmesi gerekir. Şöyle ki: ortada bir sözleşme var(iş sözleşmesi yazılı veya yazısız). Bundan kaynaklanan çeşitli alacaklar veya tarafların ifa etmesi gereken edimler var. Bir taraf karşılıklı edimlerinden birini ifa ediyor, diğer taraf etmiyor. Edimini ifa eden taraf sözleşmeyi sonlandırmak istemeyebilir. Sözleşmeyi sonlandırmadan karşı tarafın edimini ifa etmesini talep edebilir. Bunu herhangi bir hukuki yolla, (ihtarname çekmek, icra takibi yapmak veya dava açmak gibi) yapabilir. Yani sözleşme devam ediyor ve fakat edimin ifası talep ediliyor.

fakat İşçi genellikle işine devam ederken işverene fazla mesai için dava açmaz. Ama bu açamaz demek değildir. Teorik olarak işçi hem işine devam etmek hem de fazla mesai ücretlerini almak istiyor olabilir. Haklı nedenle de olsa iş akdini feshetmesi sonucunda işsiz kalma durumu olacağından bunu tercih etmemiş olabilir. İşveren, işçi kanuni hakkını talep etti diye iş akdini sonlandıramaz, eğer sonlandırırsa ve şartları varsa işe iade davası (otuz veya daha fazla kişi çalıştırılması vs. md.18 ve md21) açılabilir. Bu durumda da işçi yine işine devam eder. Tabiiki işveren işe iade davasını kaybettiği halde işçiyi çalıştırmayabilir. Bu durumda ihbar, kıdem tazminatlarından sorumlu olduğu gibi işe iade davasından kaynaklanan tazminattan da sorumlu olur.