Kış Ayları ve Hamilelik
Hassas bir dönem olan hamilelik sürecinde, anne adaylarının kendilerini ve büyük bir özenle karınlarında korudukları bebeklerini, kışın gelmesine bağlı olarak oluşan her türlü riskten korumaları sağlıklı bir hamilelik için çok önemli. Çok yönlü önlem almaları gereken bu zorlu yolculuklarında anne adaylarının beslenme, giyim, hijyen, ilaç kullanımı ve egzersiz gibi konularda titiz davranmaları gerekiyor.
Kışın gelmesiyle birlikte pek çoğumuz evlerimize kapandık. Çocuklu aileler ve hamileler kışın kapalı mekanlarda vakit geçirmeyi tercih ediyor. Yani soğuk havadan dolayı fazla havalandıramadığımız evlerimizde ve klimalı alışveriş mekanlarında, sınırlı alanlarda, hiç de sağlıklı olmayan koşullarda nefes alıp-veriyoruz! Bulaşıcı hastalıkların ve alerjilerin çoğalmasına neden olan bu koşullarla beraber, değişen hava şartları da birçok hastalığa sebep oluyor. Dolayısıyla hassas bir dönem olan hamilelik sürecinde, anne adaylarının kendilerini ve büyük bir özenle karınlarında korudukları bebeklerini, kışın gelmesine bağlı olarak oluşan her türlü riskten korumaları sağlıklı bir hamilelik için çok önemli. Çok yönlü önlem almaları gereken bu zorlu yolculuklarında anne adaylarının beslenme, giyim, hijyen, ilaç kullanımı ve egzersiz gibi konularda titiz davranmaları gerekiyor.
Kışın Evinizdeki Sağlık...
Yaşadığınız yeri yetersiz havalandırmanız, dışarıdaki temiz havanın içeri ya da içerideki kirli havanın dışarı çıkmasına izin vermeyerek, ev içi kirliliğinin artmasına sebep olur. Yüksek nem, bazı kirlenme ajanlarının konsantrasyonunu artırır. Evinizdeki kirlilik nedenleri; yakıt ürünleri (gaz, yağ, kerosen, kömür, odun ve tütün ürünleri), mobilyalar (ıslak ve nemli halı, dolaplar veya sıkıştırılmış talaştan yapılan mobilyalar), temizlik malzemeleri, merkezi ısıtma-soğutma sistemleri ve diğer dış kaynaklardır. Ev içi hava kirliliğinin sağlığa olan etkileri hemen görülebileceği gibi, bazen yıllar sonra da ortaya çıkabilir. Hemen görülen etkiler; göz, burun ve boğazda iritasyon, baş ağrısı, baş dönmesi, yorgunluktur. Bunlar kısa dönemlidir ve rahatsızlanan kişiyi kirli alandan çıkardığınızda iyileşme görülür. Uzun dönemde görülen sağlık sorunları ise; astım, aşırı duyarlı zatürre ve nem ateşidir. Ayrıca solunum, kalp rahatsızlığı ve kanser gibi sağlık problemleri de görülebilir. Evde hamile biri varsa havalandırma sisteminin özellikle kış aylarında çok iyi olması gerekir.
Temiz Havayı Muhafaza Etmek
Öncelikle yaşadığınız yerde, hava kirliliği yapabilecek her türlü kaynağı belirleyin. Tüm yanıcı kaynakları yetkili servislere kontrol ettirin ve evdeki sigara kullanımını kısıtlayın. Pencereleri ve kapıları açarak evdeki havalandırmayı sağlayın. Mutfak ve banyodaki havalandırma fanlarından yararlanın. Hava temizleyici cihazlardan edinin.
KAPALI ORTAMDAKİ ALERJİLER
Soğuk havaya bağlı olarak havalandırmasız kalan evler, bazı kirlilik ajanlarının artmasına ve alerjilerin uyarılmasına neden olur. Bu ajanlar toz mite'ları, ev hayvanları ve küflerdir. Bu alerjiden kurtulmak için kaynağın kurutulması gerekir. Ve yattığımız odadaki hijyen çok önemlidir. Aksırık ve burun tıkanıklığını azaltmak için evinizi düzgün olarak havalandırın ve belirli aralıklarla taze hava alın. Yatak odanızdaki mobilyayı minimumda tutun ve sık aralıklarla süpürün. Yastık ve yorganlarınızı geçirgen olmayan örtülerle kaplayın. Sıkça toz alın ve süpürün. Yatak odanızın halısız olmasına dikkat edin.Evdeki hayvanları yatak odasından uzak tutun ve yüksek nemden uzak durun.
KIŞ HASTALIKLARI
Sinüzit
Kulak ve sinüs sorunları hamilelikte sıklaşır. Bu dönemde sinüs enfeksiyonlarına 3 kat daha fazla rastlanır. Anne adaylarının yüzde 20'sinde 2. ve 3. trimester'lerde (üç aylık periyot) burun akıntısı görülür. Sinüs enfeksiyonları yeşilimsi akıntı ve gözün üst ve altında kemik hassasiyeti ile belli olur. Penisilin türevi ilaçlar veya eritromisin (antibiyotik cesidi) sinüs enfeksiyonları tedavi için kullanılır. Hamilelikte bu ilaçlar güvenli kabul edilir. Burun akıntısı olan hamileler, boğaz ve akciğer enfeksiyonuna daha yatkındır. Salin bazlı spreylerin kullanımında (serum içeren burun spreyleri) sakınca yoktur.
Burun kanaması
Özellikle kuru kış aylarında sıkça görülen burun kanaması, hamilelikte artabilir. Burun köprüsüne nazik bir basınç yaparak kanama durdurun. Nemlendiriciler, yatarken burun içine vazelin uygulamak, salin bazlı spreyler, burun kanamalarını azaltmada yardımcıdır.
Nefes darlığı
Hamileliğin ilk döneminde daha sık nefes alınır. Böylece hormonlar, akciğer kapasitenizi artırır ve bebeğinize daha fazla oksijen gider. İlerleyen sürede büyüyen rahim, karın içinde daha fazla yer kapladığından nefes darlığı oluşur. 31-34. haftada rahim, diyaframı itmeye başlar ve ciğerlerin genişlemesini zorlaştırır. Daha yüzeysel nefes alma görülür. Hamileliğin son haftasında ise bebek pelvise doğru yerleştiğinde akciğerdeki basınç azalır ve nefes almakta güçlük oluşur. Böyle durumlarda; dik oturun ve ayakta dik durun, böylece akciğeriniz genişlemek için daha fazla yere sahip olur. Yavaş hareketlerde bulunarak kalbin ve akciğerin görevini azaltın. Uyurken mutlaka başınızın altına yastık koyun. Nefes darlığı şiddetlenir veya aniden gelirse doktorunuza danışın.
Astım
Astım, hamilelik boyunca sorun yaratacak en önemli hastalıklardan biridir. Tedavisinin iyi düzenlenmesi ve hamilelik sırasında uygun ilaç kullanımı sayesinde birçok astımlı anne adayı bu hastalığı kolay atlatır. Bazen astım tanısı hamileyken yapılır. Astım anne adaylarını farklı şekillerde etkiler.
Semptomlarda 29-36. hamilelik haftaları arasında şiddetlenme olabilir. Kontrolsüz astım, anne adayının oksijen almasını azaltır ve dolayısıyla fetus etkilenebilir. Kontrol edilmediğinde astım, anne ve bebekte stres yaratabilir. Ve birtakım rahatsızlıklar oluşturur. Preeklampsi (hamilelikte zehirlenme, yüksek tansiyon, yüz ve ellerde şişme ve aşırı kilo almakla birlikte idrarda protein kaybına neden olan ciddi bir rahatsızlık), hipertansiyon, aşırı kusma, vajinal kanama, uyarılmış doğum eylemi veya komplike doğum, bebek için muhtemel komplikasyonlar bu hastalıklardan birkaçıdır. Astım ilaçlarının birçoğu anne adayı ve bebek için zararsızdır. Hamilelikte astım atağını azaltmak için, tetikleyicilerden uzak durun (sigara dumanı gibi...), tedavi amaçlı ilaç kullanın, kontrol altında egzersiz yapın.
Gribal Enfeksiyon (Influenza)
Hamilelik, gribin ciddi medikal komplikasyonlarının görülme riskini artırır. Grip sezonunda 14. haftadan daha ileride olan anne adayları mutlaka aşılanmalıdır. Eğer gribe yakalanırsanız, yatak istirahati yapın ve bol sıvı tüketin. Birkaç gün içerisinde sağlığınıza kavuşmazsanız ve öksürüğünüzde şiddetlenme, nefes almada güçlük oluşursa doktorunuza haber verin.
KIŞIN MARUZ KALINAN DURUMLAR
Pasif sigara içiciliği
Kış aylarıyla birlikte kapalı ortamlarda bulunma, anne adaylarının pasif içiciliğini artırır. Pasif sigara içicisi olan hamilelerin bebeklerinde, rahim içi gelişme geriliği, düşük doğum ağırlığı, öğrenme ve davranış bozuklukları ve bazı çocukluk çağı kanser riski artar.
Elektromanyetik alanlar
Soğuk havalardan korunmak için üretilmiş elektrikli battaniyeler, kışın çok fazla tercih edilir. Fakat hamilelikleri boyunca elektrikli battaniye veya ısınma araçları kullanan anne adaylarının çocuklarının bir bölümünde, lösemi olduğu gözlenmiştir. TV setleri, su yatakları, saç kurutma makinesi, elektrikli saat, fırın, elektrikli ocaklar ve kulaklıklı ses sistemleri güvenlidir.