bu arada, eşim buğün internette gezinirken bebeğin ilk günlerinde ne yapılmalı diye bir yazı bulmuştu. okuyunca hoşuma gitti, işe yarayacak baya bilgi var, ekliyom:
Bebeğin doğduğu ilk günlerde deneyimsiz anne ve babaların kafalarında birçok soru işareti oluyor. Göbek düşmesi, gaz şikayetleri bunlardan sadece birkaçı. Doğan Hastanesi Çocuk sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Karahasanoğlu akıllara takılan pek çok sorunun yanıtını veriyor.
bebek.com: - Bebeğin göbek bağına nasıl bakım yapılmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Göbek bağı anne karnında bebeğin anneden besin ve oksijen alışverişini sağlar.Bebek doğduğunda bu bağın uygun şartlarda belli bir uzaklıktan kesilmesi gerekir. Bu işlem sırasında gerekli kurallara uyulmaz ise anneden bebeğe veya tam tersi bebekten anneye fazla miktarda kan transferi olarak ciddi sorunlara yol açabilir. Yine kordonun kesilmesi sırasında steriliteye dikkat edilmez ise tetanoza kadar varabilen son derece ciddi infeksiyöz sorunlar oluşabilir.Tüm bunlardan dolayı göbek bağı uygun bir şekilde bağlanıp kesildikten sonra da belli bir süre bakımına devam edilmelidir. Göbek düşene dek günde 2 kez % 70’lik alkol ve steril gazlı bez ile pansuman yapılmalıdır. Pansuman için mersol veya batikon da kullanılabilir. Göbekten kötü bir koku gelmesi halinde veya kanama oluşması halinde doktora başvurulmalıdır. Göbek yoluyla bebeğin vücuduna birçok mikrop girebileceği için göbeğin temiz tutulması ve pansumanı son derece önemlidir.Pansuman sırasında sadece klampın altındaki ve üstündeki göbek kordonuna pansuman yapılmalıdır.
bebek.com: - Göbek bağı ne zaman düşer?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Göbek kordonu 3-20.günler arasında düşebilir.Kordonun çok geç düşmesi bazı problemlere işaret ediyor olabilir.
bebek.com: - Kordon düştükten sonra da pansumana devam edilir mi?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Kordon düştükten sonra da pansumanlara devam edilmez.Göbeğin üstü steril gazlı bir bezle kapatılarak temiz tutulur.Kordon düştükten sonra kanama oluşursa bir doktora başvurulmalıdır.Bebek doğduktan sonra kanamaları engellemek için yapılan K vitamini enjeksiyonunun tekrarlanması gerekebilir. Bazen de kordon düştükten sonra sarımsı akıntılar görülebilir.Bu genellikle granülom olarak tanımlanan yaradaki bir kalıntıdan kaynaklanır.Granülom’un ortadan kaldırılması için gümüş nitrat kalemi ile kimyasal olarak doktor tarafından yakılması gerekir.
bebek.com: - Bebeğin ilk banyosu ne zaman yapılmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebek doğduğunda vernix caseosa denilen kremsi bir tabaka ile kaplıdır. Bu özellikle prematürlerde belirgindir.Bu tabakanın bebeğin ısısının korunmasına ve enfeksiyonlardan korunmasına yararı vardır.Bebeğin ilk 2 gün yıkanmaması bu tabakanın korunması açısından yararlıdır.Ondan sonra bebek mümkünse her gün yıkanmalıdır. Ancak kordon düşene kadar banyo sonrasında göbek bakımı çok dikkatli yapılarak enfeksiyon oluşumu önlenmelidir.
bebek.com: - Bebek ne kadar zamanda bir yıkanmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebeklerin cilt yapısı erişkinler kadar gelişmemiş olduğundan çok hassastır.Gözenekler hemen tıkanabilir.Pişik, isilik ve konak gibi sorunlar olabilir.Bu nedenle günlük banyo çok önemlidir ve bebeği rahatlatır. Banyo sırasında bebeğin cildine uygun hassas ürünler kullanılmalıdır. Kokulu , parfümlü ürünler tercih edilmemelidir.Banyo sonrası bebek losyonu veya yağı cildin nem dengesinin korunmasında yararlı olur. Benim önerim banyo sırasında bebeği içine koyduğumuz suyu değil ama durulamak amacı ile başından aşağı döktüğümüz suyu kaynatmaktır. Çünkü bu suyu yutarak ishal olan bebekler bilmekteyim. Bu yolla bebek enfeksiyonlara karşı daha az korunaklı olduğu ilk aylarda korunabilir.
bebek.com: - İlk aylarda bebekte neden gaz sorunu görülür?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Barsaktaki gazın büyük bir kısmını ağız yolu ile yutulan hava ve normalde de barsaklarımızda yer alan bakterilerin oluşturduğu gazdan oluşur. Bebekler özellikle ilk aylarda sadece anne sütü veya biberon ile beslendikleri için emme sırasında ister istemez bol miktarda hava yutarlar.Bunu önlemek için emme sırasında hava yutulması azaltılmaya çalışılmalıdır.Anne memesinin sadece ucu değil çevredeki kahverengi dokunun önemli bir kısmı da bebeğin ağzına verilirse yutulan hava miktarı azaltılabilir.Aynı amaçla biberonla mama verilirken biberon bebeğin başına 45 derece bir açı ile tutulmalı ve emziğe yakın kısmın tamamen mama ile dolu olduğu gözlenmelidir.Aksi takdirde bebek hava yutacak, yutulan bu hava barsak içinde hava baloncuklarının oluşumuna yol açarak gaz sancısına neden olacaktır.Her emzirme sonrası bebeğin yuttuğu hava mutlaka çıkarılmalıdır.Bunun için bebek kucağa alınarak geğirme duyuluncaya kadar sırtı sıvazlanmalıdır. Bebeklerin çok gazlı olmasının bir diğer nedeni de bebeğin yürüme eylemini gerçekleştirememesi nedeni ile barsakların yer çekimine karşı fazla etkin olarak çalışmamasıdır.Bu nedenle gaz çıkarma erişkinlerden daha zordur.Emme sonrası bebeğin dik pozisyona getirilerek gazının çıkarılması bu açıdan önemlidir.Ayrıca bacaklara yaptırılan hafif bisiklet çevirme egzersizleri de yararlı olabilir.Bu egzersizin rahat uygulanabilmesi için bebeğe rahat bir giysi giydirilmelidir.Bebeği fazla sarmak, kundaklamak bacak hareketlerini zorlaştırarak gaz sancılarını artırabilir.Belden lastikli giysiler yerine komple tulumlar giydirmek daha uygundur. Hem anne sütünde hem de formül mamalarda bulunan laktoza (süt şekeri) karşı toleransızlık durumlarında da gaz sancısı ve karında şişkinlik fazla olur.Bu tip durumlarda annenin süt ve yoğurdu fazla tüketmemesi , mamalardan da düşük laktozlu olanları tercih etmesi yararlı olabilir.
bebek.com: - Bebeğin alt temizliğinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Yenidoğan bebekler çok hassas bir cilde sahip oldukları için bezlerinin sık sık değiştirilmesi gerekir. Temizlemede su, özel temizleyici sıvılar veya alkolsüz hassas alt değiştirme bezleri kullanılabilir.Bebeğin altını sildikte sonra yumuşakca kurulamalı ve idrarın tahriş edici etkisinden korumak için uygun bir bebek kremi kullanılabilir.Bebeğin altının sık sık sabun kullanmaksızın duru su ile yıkanması da iyidir. Bebeğin altının bir süre havasız kalması halinde pişik olacağı ve pişik durumunda da hemen mantar üreyebileceği unutulmamalıdır. İyileşmeyen pişiklerde doktor önerisi ile mantara karşı bir krem kullanılması gerekebilir.
bebek.com: - Bebeğin yattığı oda kaç derece olmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebeğin yattığı oda 22 derece olmalıdır.Gereksiz yere çok sıcak yapılan odalar bebeğin sağlığını bozabilir.Solunum sisteminin uygun fonksiyonunu gösterebilmesi için oda içi nemin %45 ler civarında olması gerekir..Oda çok ısıtıldığında nem oranı %15 lere düşer. Bu da solunum yollarını kurutarak hastalıklara zemin hazırlar.
bebek.com: - Bebeğin giyiminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebekler kışın aşırı giydirilip sarılmamalıdır.Erişkinlerden sadece bir ince kat daha fazla giydirilmelidir.Kundak yapılmamalı, hava almayan tüylü, sentetik battaniyeler kullanılmamalıdır.Pamuklu battaniyeler tercih edilmelidir.
Yaz aylarında ince penyeler giydirilmelidir.Ilıman zamanlarda içe bir zıbın veya body, üzerine ince bir tulum giydirilmelidir.Çok sıcak havalarda ise sadece yarım kollu bir body ve ayakta çoraplarla tutulmalıdır.Ya-kış şapka giydirilmemelidir.Devamlı şapka kullanımı saçlı derinin havalanmasını engelleyerek konak ve pullanma oluşumuna yol açabilir.Serin akşamlarda çok ince bir penye tulum giydirilebilir.Kullanılan battaniye mutlaka penye olmalıdır.
Bebeğin doğduğu ilk günlerde deneyimsiz anne ve babaların kafalarında birçok soru işareti oluyor. Göbek düşmesi, gaz şikayetleri bunlardan sadece birkaçı. Doğan Hastanesi Çocuk sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Karahasanoğlu akıllara takılan pek çok sorunun yanıtını veriyor.
bebek.com: - Bebeğin göbek bağına nasıl bakım yapılmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Göbek bağı anne karnında bebeğin anneden besin ve oksijen alışverişini sağlar.Bebek doğduğunda bu bağın uygun şartlarda belli bir uzaklıktan kesilmesi gerekir. Bu işlem sırasında gerekli kurallara uyulmaz ise anneden bebeğe veya tam tersi bebekten anneye fazla miktarda kan transferi olarak ciddi sorunlara yol açabilir. Yine kordonun kesilmesi sırasında steriliteye dikkat edilmez ise tetanoza kadar varabilen son derece ciddi infeksiyöz sorunlar oluşabilir.Tüm bunlardan dolayı göbek bağı uygun bir şekilde bağlanıp kesildikten sonra da belli bir süre bakımına devam edilmelidir. Göbek düşene dek günde 2 kez % 70’lik alkol ve steril gazlı bez ile pansuman yapılmalıdır. Pansuman için mersol veya batikon da kullanılabilir. Göbekten kötü bir koku gelmesi halinde veya kanama oluşması halinde doktora başvurulmalıdır. Göbek yoluyla bebeğin vücuduna birçok mikrop girebileceği için göbeğin temiz tutulması ve pansumanı son derece önemlidir.Pansuman sırasında sadece klampın altındaki ve üstündeki göbek kordonuna pansuman yapılmalıdır.
bebek.com: - Göbek bağı ne zaman düşer?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Göbek kordonu 3-20.günler arasında düşebilir.Kordonun çok geç düşmesi bazı problemlere işaret ediyor olabilir.
bebek.com: - Kordon düştükten sonra da pansumana devam edilir mi?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Kordon düştükten sonra da pansumanlara devam edilmez.Göbeğin üstü steril gazlı bir bezle kapatılarak temiz tutulur.Kordon düştükten sonra kanama oluşursa bir doktora başvurulmalıdır.Bebek doğduktan sonra kanamaları engellemek için yapılan K vitamini enjeksiyonunun tekrarlanması gerekebilir. Bazen de kordon düştükten sonra sarımsı akıntılar görülebilir.Bu genellikle granülom olarak tanımlanan yaradaki bir kalıntıdan kaynaklanır.Granülom’un ortadan kaldırılması için gümüş nitrat kalemi ile kimyasal olarak doktor tarafından yakılması gerekir.
bebek.com: - Bebeğin ilk banyosu ne zaman yapılmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebek doğduğunda vernix caseosa denilen kremsi bir tabaka ile kaplıdır. Bu özellikle prematürlerde belirgindir.Bu tabakanın bebeğin ısısının korunmasına ve enfeksiyonlardan korunmasına yararı vardır.Bebeğin ilk 2 gün yıkanmaması bu tabakanın korunması açısından yararlıdır.Ondan sonra bebek mümkünse her gün yıkanmalıdır. Ancak kordon düşene kadar banyo sonrasında göbek bakımı çok dikkatli yapılarak enfeksiyon oluşumu önlenmelidir.
bebek.com: - Bebek ne kadar zamanda bir yıkanmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebeklerin cilt yapısı erişkinler kadar gelişmemiş olduğundan çok hassastır.Gözenekler hemen tıkanabilir.Pişik, isilik ve konak gibi sorunlar olabilir.Bu nedenle günlük banyo çok önemlidir ve bebeği rahatlatır. Banyo sırasında bebeğin cildine uygun hassas ürünler kullanılmalıdır. Kokulu , parfümlü ürünler tercih edilmemelidir.Banyo sonrası bebek losyonu veya yağı cildin nem dengesinin korunmasında yararlı olur. Benim önerim banyo sırasında bebeği içine koyduğumuz suyu değil ama durulamak amacı ile başından aşağı döktüğümüz suyu kaynatmaktır. Çünkü bu suyu yutarak ishal olan bebekler bilmekteyim. Bu yolla bebek enfeksiyonlara karşı daha az korunaklı olduğu ilk aylarda korunabilir.
bebek.com: - İlk aylarda bebekte neden gaz sorunu görülür?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Barsaktaki gazın büyük bir kısmını ağız yolu ile yutulan hava ve normalde de barsaklarımızda yer alan bakterilerin oluşturduğu gazdan oluşur. Bebekler özellikle ilk aylarda sadece anne sütü veya biberon ile beslendikleri için emme sırasında ister istemez bol miktarda hava yutarlar.Bunu önlemek için emme sırasında hava yutulması azaltılmaya çalışılmalıdır.Anne memesinin sadece ucu değil çevredeki kahverengi dokunun önemli bir kısmı da bebeğin ağzına verilirse yutulan hava miktarı azaltılabilir.Aynı amaçla biberonla mama verilirken biberon bebeğin başına 45 derece bir açı ile tutulmalı ve emziğe yakın kısmın tamamen mama ile dolu olduğu gözlenmelidir.Aksi takdirde bebek hava yutacak, yutulan bu hava barsak içinde hava baloncuklarının oluşumuna yol açarak gaz sancısına neden olacaktır.Her emzirme sonrası bebeğin yuttuğu hava mutlaka çıkarılmalıdır.Bunun için bebek kucağa alınarak geğirme duyuluncaya kadar sırtı sıvazlanmalıdır. Bebeklerin çok gazlı olmasının bir diğer nedeni de bebeğin yürüme eylemini gerçekleştirememesi nedeni ile barsakların yer çekimine karşı fazla etkin olarak çalışmamasıdır.Bu nedenle gaz çıkarma erişkinlerden daha zordur.Emme sonrası bebeğin dik pozisyona getirilerek gazının çıkarılması bu açıdan önemlidir.Ayrıca bacaklara yaptırılan hafif bisiklet çevirme egzersizleri de yararlı olabilir.Bu egzersizin rahat uygulanabilmesi için bebeğe rahat bir giysi giydirilmelidir.Bebeği fazla sarmak, kundaklamak bacak hareketlerini zorlaştırarak gaz sancılarını artırabilir.Belden lastikli giysiler yerine komple tulumlar giydirmek daha uygundur. Hem anne sütünde hem de formül mamalarda bulunan laktoza (süt şekeri) karşı toleransızlık durumlarında da gaz sancısı ve karında şişkinlik fazla olur.Bu tip durumlarda annenin süt ve yoğurdu fazla tüketmemesi , mamalardan da düşük laktozlu olanları tercih etmesi yararlı olabilir.
bebek.com: - Bebeğin alt temizliğinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Yenidoğan bebekler çok hassas bir cilde sahip oldukları için bezlerinin sık sık değiştirilmesi gerekir. Temizlemede su, özel temizleyici sıvılar veya alkolsüz hassas alt değiştirme bezleri kullanılabilir.Bebeğin altını sildikte sonra yumuşakca kurulamalı ve idrarın tahriş edici etkisinden korumak için uygun bir bebek kremi kullanılabilir.Bebeğin altının sık sık sabun kullanmaksızın duru su ile yıkanması da iyidir. Bebeğin altının bir süre havasız kalması halinde pişik olacağı ve pişik durumunda da hemen mantar üreyebileceği unutulmamalıdır. İyileşmeyen pişiklerde doktor önerisi ile mantara karşı bir krem kullanılması gerekebilir.
bebek.com: - Bebeğin yattığı oda kaç derece olmalıdır?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebeğin yattığı oda 22 derece olmalıdır.Gereksiz yere çok sıcak yapılan odalar bebeğin sağlığını bozabilir.Solunum sisteminin uygun fonksiyonunu gösterebilmesi için oda içi nemin %45 ler civarında olması gerekir..Oda çok ısıtıldığında nem oranı %15 lere düşer. Bu da solunum yollarını kurutarak hastalıklara zemin hazırlar.
bebek.com: - Bebeğin giyiminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Dr. Özlem Karahasanoğlu Bebekler kışın aşırı giydirilip sarılmamalıdır.Erişkinlerden sadece bir ince kat daha fazla giydirilmelidir.Kundak yapılmamalı, hava almayan tüylü, sentetik battaniyeler kullanılmamalıdır.Pamuklu battaniyeler tercih edilmelidir.
Yaz aylarında ince penyeler giydirilmelidir.Ilıman zamanlarda içe bir zıbın veya body, üzerine ince bir tulum giydirilmelidir.Çok sıcak havalarda ise sadece yarım kollu bir body ve ayakta çoraplarla tutulmalıdır.Ya-kış şapka giydirilmemelidir.Devamlı şapka kullanımı saçlı derinin havalanmasını engelleyerek konak ve pullanma oluşumuna yol açabilir.Serin akşamlarda çok ince bir penye tulum giydirilebilir.Kullanılan battaniye mutlaka penye olmalıdır.