Bir erkeğin gözünden: Biten bir ilişkiden sonra ne yapmalı
Sağlıklı bir ilişki için biten ilişkinin ardından bir otopsi süreci tanınmalı ve yaşanılan ayrılığın ve süresi ne olursa olsun yaşanılan ilişkinin taziyesinin tutulması gerekir.
Biten ilişkinin süresi onun taziyesinin süresini göstermez. Önemli olan ne kadar çıktığın değil, ne kadar paylaşımlar ve etkilenmeler olduğudur. Yani 1 yıllık bir ilişkinin şiddet, aldatma, istismarlarla dolu geçmesi ile 3 yıl gül gibi geçinip sonra ayrılan bir çiftin sürelerini kıyaslamak doğru olmaz. Yani sürenin uzunluğu değil, ilişkinin bitiş şekli ve süreçte yaşananlara göre taziye belirlenmelidir.
Taziye dediğimiz, otopsili olmalıdır. Yani kuru kuru üzülme ve ağlama ile geçmemeli, biten ilişkinin süreci ve sonucu incelenmeli, ilişki sürdürme, problem çözme yöntemlerinizi sorgulamalısınız.
Mesela; bu ilişkide nerede hata yaptım, nasıl bir tarzım var, tarzımın kazandırdıkları ve kaybettirdikleri neler, biten ilişkide hatalarım var mı, elimden geleni yaptım mı, neleri sonradan fark ettim, neleri görmezden geldim vb. gibi sorgulamalar otopsinin içeriğidir.
Otopsisi yapılmayan her ilişki patinaja mahkumdur. Yani biten ilişkinin otopsisini yapmazsanız, aynı bitişleri, aynı tercihleri aynı süreçleri farklı kişiler ile tekrarlarsınız. Yani senaryonuz değişmez sadece aktör/aktristler değişir. Başka biriyle denemek, size fayda sağlamaz. Aynı yöntemlerle farklı sonuç alacağını ummanın delilik olduğunu söyleyen Einstein'in sözü bunu özetler. Aynı sonuçları almak ise ilişkiye ve karşı cinse olan güveninizi azaltır, inançsızlaşırsınız.
Sağlıklı ilişki için kişinin enerjik olması, bir ilişkinin yükünü taşıyacak güce ulaşması lazım. Karşıdakinin nazını çekememek, fedakarlık yapamamak, mutluluk veren birine üzüntü yansıtmak sizin taziyenizin bitmediğini gösterir.
Kalbinizin ve zihninizin nadasa ihtiyacı vardır. Eski yaşantıların boşalması ve aşılması için bir süreç lazımdır.
Bir tarlada bir yıl fasulye ekip bir sonraki yıl soğan ekmek için bile 1 yıl nadas yapılır. Neden? Çünkü soğan ile fasulye birbirine karışmasın diye. Bir ilişkinin de bitmesinden sonra zaman vermezseniz eskisi ile yenisi birbirine girer. Hatta gititğiniz kafeye bile kimle gittiğinizi karıştırabilirsiniz.
"Ben artık hiç bir şey için çabalamayacağım, yoruldum, hayatıma girecek kişi herşeyi yapsın, kimseye güvenmeyeceğim" gibi cümleler biten ilişki sahibi kişilerin söylemleri ve depresif ve yorgun ruh hali göstergesidir. Böyle bir ruh haline sahip olan birinin ilişkiye eleştiri, suçlama ve mutsuzluktan başka katacağı bir katkı yoktur. Böyle birinin güvenini kazanmak da zordur. Genelde yeni ayrılan birinin güvenini kazanmak zor olduğu için, ilişki başlamadan bitebilir ya da güvensizlikten dolayı ilişki bir türlü oturmaz.
Fakat genel ilişkileri incelediğimizde, ayrılık acısı yaşamak istemeyen ya da acıya dayanamayanlar kısa süre içinde yeni ilişkiye atılmak isterler. Buna sosyolojik olarak da "çivi çiviyi söker" denir J. (Oysa fiziksel olarak da iyi çakılmış bir çiviyi başka bir çiviyle çıkaramazsınız.)
Biten ilişkinin duygusal acısına ve sonuçlarına (yalnızlık, acı, duygusuzluk, cinsellik yoksunluğu vs.) katlanamayan kişi, farklı bir bedende teselli arar. Aslında yeni beden bir pansumandır. Yani eski yarayı iyileştirmek için vardır. İyileştirir mi iyi hissettirir mi diye sorarsanız; iyi hissettirir. Yara iyileştikten sonra ilişkinin devamı ise genelde bitiş bazen tesadüfi uyum olabilir.
Ne kimseye pansuman olun ne de kimsenin yara bandı olun.
Biten ilişkiden sonra ısrarla taziyenin uzaması da ayrı bir konudur. Kabullenmemek, duygusuz kalmak yerine onun hayaliyle avunmak, yalnızlık ve umutsuzluktan dolayı yüzleşmekten kaçmak gibi algılar taziyeyi uzatır.
Biten ilişkiden sonra çeşitli hayaller vardır. Geleceğini beklemek, ayağına kapanmak, özür dileyeceğini sanmak, sokakta karşılaşırsa sarılacak vs. gibi düşüncelere ilişki terapisinde ilişki sonrası" fantazi" deriz. Bir ilişki ciddi derecede bitiyorsa genelde bu fantazilerin hiç biri olmaz. Ama kabullenmek istemeyiz. Ya da bu hayal bizi mutlu eder, egomuzu ise güçlü kılar.
Buna rağmen illaki biten ilişkiden sonra ilişki yaşamak isterseniz,size yol haritası.
1. Yeni tanıştığınız kişiye açık olun. Geçirdiğiniz süreci ona olduğu gibi anlatın.
2. Ona, ilişkinin yeni bittiğini ve bir ilişki için emek verecek bir güce sahip olmadığınızı söyleyin.
3. Ona taziye döneminde ve otopsi sürecinde olduğunu söyleyin.
4. Şu aşamada ilişki olsa bile mutluluk yerine olumsuzlukları bulaştıracağını ve kötü bir başlangıçla başlanacağını belirtin.(söylerken de düşünün)
5. Sizin hayatınıza girmek ya da almak istediğiniz kişiyi kaybetme korkunuzun olması lükstür. Kaybetmekten korkmayın. Sizin açık yürekliliğiniz cesaret değil, dürüstlük ve sağlıklı olandır.
6. Herşeye rağmen sizinle sevgili olmak istiyorsa ve sizde boş değilseniz (beğenmek, ihtiyaç duymak vs.) ilk aşamada sadece birbirinizi tanımak için iletişim kurun.
7. Doğru okudunuz iletişim olsun ilişki olmasın.
8.1 taşla 2 kuş vurun (hayvan hakları savunucuları pek kızar bu cümleye). Yani hem taziyeyi tutup kendinizi ve eski ilişkinizi tanıyıp analiz ederken, bir yandan da yeni kişiyi tanırsınız.
9. Yeni kişi ile duygusal ve cinsel iletişimden kaçının .O sizi kaybetmemek ve ilişki sorumluğunu size yüklemek için süratle ilişkiye çekmek istese de kontrol sizde olmalı.
Sonuç olarak belli bir süreç tanımadan yeni bir ilişki, ilişki değil çelişkidir. Ama ısrarcı olmak ve çivi yöntemini kullanmak isteyenler için yukarıda yöntem sundum.
Sağlıklı ilişki: emek, doğru zaman ve doğru yöntemle mümkündür. Doğru kişiyi bulmasanız bile her şey doğru ise doğru insan bulunur. Ama her şey yanlış ise doğru kişiyi bulsanız bile yürütemezsiniz. Yanlış insan sanıp yenisini ararsınız.
Doğru yolda doğru seçimler dileğiyle.
Serhat YABANCI
Evlilik-İlişki Terapisti